پرورش قورباغه در جهان و مزایای تولید آن در ایران

 

قورباغه چیست؟ 

قورباغه حیوانی است از خانواده دوزیستان که می‌تواند هم در آب و هم در خشکی زندگی کند. قورباغه‌ها متنوع هستند. 24 خانواده از گروه دوزیستان متعلق به قورباغه‌هاست که شامل سه هزار و 800 گونه مختلف می‌شود. در این میان چهار نوع قورباغه (سبز، پلنگی یا لئوپارد، پیکرل یا اردک ماهی و قورباغه بزرگ آمریکایی) بیشترین پرورش و مصرف انسانی دارند. قورباغه دارای پوستی مرطوبی است و نباید پوست آن در هوا خشک شود و بیشتر گونه های آن در آب های گرم زندگی می کنند. البته گونه ای که، در آب های سرد و کوهستانی آن نیز شناسایی شده است. قورباغه‌ها برای طبیعت بسیار مفید و تحت حمایت سازمان ملل هستند.

قورباغه در ایران فراوان است. اما فاقد ارزش غذایی و اقتصادی محسوب می شود. در کشورهای اروپایی و آمریکایی رونق تجاری بالایی دارد، چرا که گوشت آن از نظر طعم مشابه گوشت گوساله است و در کشورهای اروپایی و آمریکایی طرفداران زیادی دارد. قیمت جهانی هر کیلوگرم گوشت قورباغه شش تا هفت دلار است. بنابراین تولید و صادرات آن می‌تواند ارزش اقتصادی بالایی داشته باشد.

آمریکا به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده، مصرف کننده و واردکننده گوشت قورباغه در جهان سالانه به طور متوسط هزار و 500 تن گوشت قورباغه وارد می کند.  

پرورش قورباغه

مرکز پرورش این حیوان در دنیا جزیره  جاوه یکی از پنج جزیره بزرگ اندونزی است و در آنجا رستوران های زیادی از گوشت این حیوان استفاده می کنند. اندونزی که یک کشور اسلامی است فقط در سال ١٩٩٠ بیش از ٨٠٠٠ تن قورباغه  پرورش و به بازار عرضه کرده  است و در حال حاضر نیز بیشتر از این  تولید می شود. اندونزی بزرگترین صادرکننده گوشت قورباغه در جهان است و سالانه بیش از 5000 تن گوشت قورباغه صادر می کند که بیشتر به فرانسه، بلژیک و لوکزامبورگ و کشورهای همسایه اندونزی صادر میشود و از این راه درآمد کلانی به پرورش دهندگان قورباغه می‌رسد.

چه کشورهائی قورباغه می خورد؟

رانهای قورباغه یک غذای بسیار رایج در غذاهای فرانسوی است. و در سایر نقاط جهان، به همان اندازه در غذاهای چینی و همچنین غذاهای ویتنام، اندونزی، پرتغال، اسپانیا و فراتر از آن مورد استقبال قرار می گیرند.

کدام شهر به عنوان پایتخت قورباغه جهان شناخته می شود؟

راین، لوئیزیانا توریستها میتوانند از کاوش در شهر زیبای جنوبی رین، لس آنجلس لذت ببرند. راین به عنوان پایتخت قورباغه های جهان و شهر نقاشی های دیواری شناخته می شود. کشورهای بنگلادش، بلژیک، چین، اندونزی، ژاپن، مکزیک، هلند و تایوان بزرگترین صادرکنندگان گوشت قورباغه به کشورهای اروپایی به ویژه فرانسه، ایتالیا و اسپانیا و کشورهای آمریکایی هستند. تکثیر مصنوعی قورباغه در جهان علم نوپایی است که از 25 سال گذشته در کشورهای برزیل، آمریکا و جنوب شرقی آسیا شکل گرفته است. با توجه به اینکه تغذیه این جانور غذای زنده است و هزینه تولید غذای زنده و کارگر در این کشورها گران است، تکثیر مصنوعی آن چندان مقرون به صرفه نیست. در صورتی که هدف از پرورش قورباغه استفاده از گوشت باشد تا وزن 175 گرمی که مدت زمان آن شش ماه است نگهداری می‌شودو چنانچه هدف از پرورش این موجود استفاده از پوست آن باشد تا وزن 250 گرم برای تولید چرم نگهداری می‌شود.

امن ترین قورباغه دنیا کدام است؟

آنچه باید در مورد قورباغه های خانگی بدانید نگهداری از این قورباغه های محبوب همه بی خطر است: قورباغه گاو نر آفریقایی، قورباغه درختی سفید، قورباغه کوتوله آفریقایی، قورباغه گوجه فرنگی، قورباغه درختی چشم قرمز، و قورباغه درختی سبز آمریکایی.

 

پرورش قورباغه در ایران

 جمعیت قورباغه‌ها در کل جهان رو به کاهش بوده و حتی برخی از گونه‌های آن به دلیل بیماری، از دست دادن زیستگاه، آلودگی محیطی، گونه های مهاجم و تغییرات آب و هوایی منقرض شده‌اند. با توجه به اینکه در ایران غذای زنده برای تغذیه این جانور به وفور یافت می شود و همچنین شرایط آب وهواِِیی مساعد در کشور برای پرورش آن وجود دارد، این صنعت در ایران می تواند موفق تر از کشورهای اروپایی باشد و با هدف صادرات شکل گیرد ولی متاسفانه تاکنون هیچ اقدامی برای شکل گیری این صنعت نشده است. البته با توجه به اینکه پرورش قورباغه در اکثر کشورهای جهان پرهزینه است و بلوغ و رشد این جانور بیش از یک سال طول می‌کشد، بیشترین میزان مصرف جهانی از طریق جمع آوری قورباغه ها از طبیعت انجام می شود که با توجه به وجود گونه های مختلف این خزنده می توان با جمع آوری این موجودات از طبیعت و فرآوری آن، برای صادرات اقدام کرد.

  گونه رانا که در مرداب انزلی به وفور یافت می شود، مصرف خوراکی و پرورشی دارد که جهت پرورش و صادرات استفاده می‌شود. با حصارکشی در مناطق باتلاقی و واردات قورباغه های مولد می‌توان برای تولید و پرورش نیمه طبیعی اقدام کرد.

آیا قورباغه ها برای خوردن سالم هستند؟

گوشت قورباغه دارای ارزش غذایی بالا، محتوای پروتئین بالا با ارزش بیولوژیکی بالا، و شاخص قابلیت هضم خوب، حاوی اسیدهای آمینه ضروری با امتیاز شیمیایی بالای 1.0، دارای محتوای چربی و سدیم کم و کالری کمی است (Paixão and Bressan, 2009).

آیا گوشت قورباغه بی خطر است؟

پاهای عقب قورباغه پر از گوشت لطیف و آبدار است که خوردن آن برای شما کاملا بی خطر است. از خوردن پوست خودداری کنید، زیرا بسیار سفت است. همچنین باید پاهای قورباغه را قبل از خوردن جدا کنید.

آیا پاهای قورباغه سالم هستند ؟

ایک پای قورباغه بزرگ، سرخ شده، حدود 70 کالری، 4.3 گرم پروتئین، 4.8 گرم چربی، 4.6 میلی گرم کلسیم، 38.4 میلی گرم فسفر، 2 گرم کربوهیدرات و بدون سدیم دارد. مقدار کمی آهن و ویتامین B نیز وجود دارد.

فواید قورباغه

بیشتر قورباغه‌ها برای محیط زیست و انسان بسیار مهم هستند که بر اهمیت پرورش قورباغه تاکید دارد. فواید یا خواص قورباغه را می‌توان از چند نظر مورد ارزیابی قرار داد:

فواید قورباغه در طبیعت

 قورباغه ها هر ساله میلیاردها حشره را می‌خورند که از نظر اقتصادی برای صنعت کشاورزی حائز اهمیت هستند. آن‌ها همچنین منبع غذایی حیاتی برای بسیاری از پرندگان، ماهی‌ ها، مارها و سایر حیات وحش هستند. اما مهم‌ترین خواص قورباغه‌ها را می‌توان در نقش آن‌ها به عنوان شاخص‌های زیست محیطی در حوزه علمی بیان کرد. از آنجایی که پوست آن‌ها بسیار نفوذپذیر است، می‌توانند تقریباً هر چیزی را از محیط جذب کنند. اگرچه این ویژگی آن‌ها را در برابر اختلالات زیستگاه آسیب پذیرتر می‌کند، اما به عنوان زنگ هشدار جهانی برای اکوسیستم های در معرض خطر استفاده می‌شوند و می‌تواند و به دانشمندان و محققان کمک کند تا قبل از برجسته شدن، بینشی در مورد مسائل زیست محیطی به دست آورند. چنین هشدارهایی برای توسعه برنامه‌های کارآمد و کاهش مضرات احتمالی بسیار حائز اهمیت هستند.

فواید قورباغه در پزشکی

قورباغه ها علاوه بر نقش در سلامت کلی اکوسیستم، بازیگران کلیدی در پیشرفت‌های پزشکی انسان هستند و به روش‌های  منحصر به فردی به بشریت کمک می‌کنند. بسیاری از گونه‌های این دوزیست برای سال‌ها در فعالیت‌های تحقیقاتی علمی مورد استفاده قرار گرفته‌اند و به انسان اجازه داده‌اند تا در طول زمان اکتشافات علمی و پزشکی مهمی را انجام دهند. 12 درصد از جوایز نوبل در فیزیولوژی و پزشکی ناشی از تحقیقات قورباغه است. ترشحات پوست قورباغه درمان‌های بالقوه‌ای برای برخی بیماری‌ها دارد. با تحقیق بر روی موادی که از پوست قورباغه ترشح می‌شود، مسکن‌ها و آنتی بیوتیک‌های جدیدی ساخته شده است. از اجزای بدن قورباغه در کشور ژاپن جهت درمان بیماری سل و همچنین ساخت دارو برای بیماری‌های عفونی استفاده می‌شود. محققان روسی بیش از 76 پپتید ضد میکروبی را روی پوست قورباغه کشف کردند که می‌تواند مانع رشد باکتری‌های بیماری‌زا و مقاوم به آنتی‌بیوتیک شود. از طرف دیگر پوست قورباغه از لطیف‌ترین و ظریف‌ترین چرم‌های موجود در جهان است.  

 

خواص گوشت قورباغه

فواید گوشت قورباغه تحت تحقیقات گسترده قرار گرفته است. طی تحقیقات صورت گرفته گوشت تولید شده از قورباغه تنها گوشتی است که در آن اسیدهای آمینه ضروری تماما زنجیره کوتاه، با قابلیت هضم بالا، محتوای چربی و کلسترول کم است که امکان مصرف آن را برای افراد مبتلا به عدم تحمل یا حساسیت به پروتئین‌های حیوانی فراهم می‌کند. لازم به ذکر است که از قورباغه بزرگ آمریکایی به دلیل درشت بودن از تمام قسمت‌های بدن جهت تغذیه استفاده می‌شود و از گونه‌های  دیگر تنها از ران آن‌ها استفاده می‌شود. ران قورباغه سرشار از پروتئین، اسیدهای چرب امگا 3، فسفر، روی، پتاسیم و ویتامین A و فاقد کربوهیدرات است، علاوه بر این طعم و بافت گوشت نرم‌تری دارد به طوری که می‌توان آن را به هر شکلی طبخ کرد. گوشت قورباغه در مقایسه با سینه مرغ کبابی، پروتئین بسیار بیشتری و چربی بسیار کمتری دارد. برخی از تحقیقات حاکی از تاثیرات مثبت گوشت قورباغه در درمان بیماری قلبی، آسم، ترمیم زخم، درمان برونشیت، دیابت و... است.

گوشت قورباغه سرشار از چیست؟

محتویات غذائی «پای قورباغه خام» حاوی مقدار زیادی آب، پروتئین، فسفر، مس، روی، رتینول، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، سلنیوم، ویتامین B6، کولین، ویتامین B12، ویتامین است. A و ویتامین E میباشد .

قورباغه غذای چه حیوانی است؟

همانطور که گفته شد منبع غذایی حیاتی برای پرندگان، ماهی ها، مارها و سایر حیات وحش هستند. قورباغه ها در حیات وحش شکارچیان فراوانی دارند که اغلب در زیستگاه‌های آن‌ها زندگی می‌کنند. از شکارچیان قورباغه می‌توان به پستانداران کوچک مانند موش‌ها و سمورهای آبی، مارمولک‌ها، مار‌ها از جمله مارهای آبی و خاکی و پرندگانی مانند حواصیل‌ها یا اردک‌ها و پلیکان‌ها و... اشاره کرد. همانطور که اشاره شد مصرف گوشت برخی از گونه‌های قورباغه توسط انسان نیز به سبب مزایای منحصربه‌فرد آن در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

مضرات قورباغه

اکثر قورباغه‌ها موجوداتی منزوی و مفید و برای انسان بی ضرر هستند، اما برخی از گونه‌های آن می‌توانند سمی باشند و به دلایلی برای انسان و حیوانات خانگی آن‌ها مضر باشند. دانستن حقایق در مورد قورباغه قبل از دست زدن به قورباغه یا مصرف گوشت بسیار مهم است. برای مثال قورباغه‌های مهاجم مانند وزغ نیشکر و قورباغه درختی کوبایی در چندین سطح مشکلاتی ایجاد کرده‌اند. برخی از آن‌ها عمدتاً درنده هستند و بر اکوسیستم زیستگاه‌هایی که به آن‌ها حمله می‌کنند. تأثیر می گذارند و با خوردن انواع حیوانات بومی و حشرات، غذا را از حیوانات بومی می گیرند.    

کدام کشور سمی ترین قورباغه ها را دارد؟

قورباغه سمی طلایی یکی از سمی ترین حیوانات روی زمین محسوب می شود. یک نمونه منحصر بفرد به اندازه دو اینچ که دارای سم کافی برای کشتن ده مرد بالغ است. مردم بومی Emberá در کلمبیا قرن‌ها از سم قدرتمند آن برای آلوده کردن  سر دارت‌های خود در هنگام شکار استفاده می‌کردند، از این رو نام این گونه را سمی طلایی مینامند 

 

توجیه اقتصادی پرورش قورباغه

پرورش این جانور در پنج مرحله (پرورش مولد، تکثیر تخم، پرورش لارو، پرورش بچه قورباغه و پرواربندی) انجام می شود، «لارو قورباغه پس از سه هفته به بچه و بچه قورباغه پس از هفت هفته نگهداری در استخر به قورباغه جوان تبدیل می شود.» با توجه به اینکه قورباغه ها از غذای زنده از جمله کرم ها، ماهیان ریز، شفیره حشرات و... تغذیه می کنند و غذای زنده در ایران فراوان است و هزینه تهیه آن کمتر از دیگر کشورهاست و همچنین هر مولد ماده نیز سه تا پنج هزار تخم می‌گذارد که بیش از 60 درصد بازماندگی دارد، تکثیر و پرورش و صادرات این جانور توجیه اقتصادی و ارزآوری خوبی دارد.»

در جهان امروز که، بیش از نیمی از مردم آن کمبود پروتِئین دارند و دسترسی به مواد پروتئینی بسیار دشوار به نظر می‌رسد و از طرفی سطحی بیش از ٥٠٠ هزار هکتار شالیزار و برکه‌های متروکه غیر قابل بهره‌برداری برای سایر محصولات گوشتی در ایران وجود دارد. می‌توان با پرورش سایر آبزیان و یا قورباغه ضمن درآمدی قابل توجه برای صاحبان زمین ها به کارگیری قشر عظیمی از جوانان و مردم منطقه را نیز به دنبال خواهد داشت.

مناطق مرطوب و گرمسیر همچون مناطق جنوبی کشور و مناطق مردابی فضای مناسبی برای پرورش قورباغه هاست. البته انتظار می رود قبل از شکل‌گیری این صنعت همه جوانب آن در نظر گرفته شود که همچون برخی دیگر از صنایع از جمله صنعت تکثیر و پرورش میگو پس از گذشت سال‌ها و صرف سرمایه‌های بالا، روبه افول نرود.