ضرورت استفاده از پد سلولزی در تجهیزات گلخانه

استفاده از سیستم فن و پد سلولزی  یکی از ارزان قیمت ترین و به صرفه ترین روش های خنک کردن گلخانه می باشد.

---

پیشرفت تکنولوژی و صنعت تغییرات شگرفی را در ساخت تجهیزات گوناگون بوجود اورده است یکی از تجهیزات بسیار مهم و پر کاربرد که برای مصارف بیشماری مورد استفاده قرار می گیرد وتوسط مهندسان طراحی و تولید شده است، پد سلولزی می باشد. پد سلولزی،یک صفحه ضخیم موج دار در اندازه های مختلف است که غالباً از جنس کاغذ کرافت می باشد.
کاغذ کرافت از کنف ، درخت کاج و بامبو ساخته می شود. معمولاً در خیاطی به عنوان کاغذ الگو و در بسته بندی محصولات به علت مقاومت بالا از این کاغذ استفاده می شود. به این پد با جنس کاغذ کرافت، پد سلولزی می گویند. در این مقاله به معرفی و بررسی پد سلولزی و کاربردها و عملکرد ان می پردازیم :

پد سلولزی چیست؟
همانگونه که اشاره شد، پد سلولزی یک صفحه بسیار ضخیم است که از کاغذ کرافت طراحی و ساخته شده است . پد سلولزی یکی از واسطه های سرمایش تبخیری است که از لایه های متعدد ورقهای نازک و موج دار کاغذ کرافت با خاصیت جذب اب بالا تشکیل می شود .این ورقهای نازک بوسیله رزین جهت جلوگیری از فاسد شدن و تجزیه شدن در مواجهه با اب ، اشباع و مقاوم سازی شده اند .پد سلولزی به جهت شکل هندسی و بافت منظمی که دارد باعث می شود اب در سراسر ان بطور یکنواخت پخش شود . و سطح تماس بالایی را با جریان عبوری هوا ایجاد نماید .
این پد ها کاربردهای فراوانی دارند. از جمله کاربردهای بسیار مهم پد سلولزی در صنایع مختلف،می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- صنایع دام وطیور (تولید هوا در مرغداری و دامداری)
- صنایع کشاورزی (تولید هوای مطبوع در گلخانه)
- صنعت لوازم خانگی (تولید کولر ابی سلولزی و کولر ابی پلیمری)
- صنایع تولید برق (جهت پیش سرمایش توربین نیروگاههای تولید برق)
- صنایع نساجی
- صنایع تاسیسات وهواسازها

عملکرد پدهای سلولزی در گلخانه :
سیستم پد و فن گلخانه یکی از سیستم های خنک کننده بسیار مهم و پر کاربرد بوده که امروزه در اکثر گلخانه های بزرگ و صنعتی استفاده می شود. دراین سیستم با پاشش اب بر روی پد سلولزی ، پد ها مرطوب و خیس شده و هوای خنک وارد گلخانه می گردد. در مقابل ان فن های موجود در گلخانه قرار دارد که هوای گرم را از گلخانه خارج نموده و عملکرد سیستم را تکمیل می کند. این روش خنک کردن گلخانه که به آن سرمایش تبخیری نیز می گویند مشابه پوشال های موجود در کولرهای آبی خانگی عمل می کند. با این تفاوت که کیفیت و راندمان پد سلولزی بیشتر از پوشال است. بازده این پدها حدود 12% بیشتر از پوشال است. این روش یکی از ارزان قیمت ترین و به صرفه ترین روش های خنک کردن گلخانه می باشد.
مشخصات فنی پد سلولزی
سیستم خنک کننده پد سلولزی و فن ، یک سیستم سرمایش گلخانه ای می باشد که جهت خنک کردن گلخانه ها و مرغداری های مناطق گرم و خشک مورد استفاده قرار می گیرد و کارایی بسیار زیادی دارد. نحوه کلی کار سیستم پد و فن به این صورت است که ،هوای گرم و خشک با عبور از پد های سلولزی گلخانه مرطوب می شود. پس از آن توسط فن های اگزاست مکنده که در خلاف جهت باد نصب می شوند، هوا از روی پد ها عبور کرده و به بیرون گلخانه می رود. و در طول این عمل گلخانه خنک می شود . میتوان گفت که سیستم خنک کننده پد و فن موثرترین و بهترین شیوه برای خنک کردن سالن های گلخانه و مرغداری ها در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. به سیستم پد و فن، خنک کننده رطوبتی نیز اطلاق می شود چون اساس کار این سیستم ها رطوبت می باشد. جنس قاب پد معمولا از آلومینیوم و یا گالوانیزه می باشد.
مهم ترین موضوع در مشخصات فنی پد سلولزی، عرض و ارتفاع و ضخامت پد می باشد که در زیر به آن ها اشاره شده است:
-عرض پد: بلوک های با عرض 60 سانتی متر
- ارتفاع پد: 1 ، 1.5 ، 2 متر
- ضخامت پد: بیش ترین کاربرد ، ضخامت 10 سانتی متر و بعد از آن ضحامت 15 سانتی متر استفاده می شود.
- ارتفاع پد : به مواردی از قبیل شرایط اقلیمی منطقه ، نوع محصول کشت شده و ارتفاع گلخانه بستگی دارد .

مزایای پد سلولزی نسبت به پوشال
- کاهش مصرف انرژی و راندمان بالای پد سلولزی نسبت به پوشال .
- خاصیت مویینگی پدهای سلولزی نسبت به پوشال بسیار بیشتر است، بنابراین جذب آب بیشتر می باشد.
- ایستایی و عدم اﻓﺖ ارﺗﻔـﺎع ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ساختار منظم و محکم تر
- ﻧﺼﺐ، ﺷﺴﺘﺸﻮ و نگه داری آﺳـﺎن ﺑﻪ دﻟﯿـﻞ ﺧﺎﺻﯿﺖ اﯾﺴﺘـﺎﯾﯽ بسیار ﺑﺎﻻ
- طول عمر پد سلولزی به دلیل جنس وساختار آن از پوشال بیشتر است .
- به دلیل جنس خوب پد سلولزی جذب آب بیشتری نسبت به پوشال دارد که باعث خنک شدن بیشتر محیط می شود.
- پد سلولزی گرد غبار کمتری را نسبت به پوشال وارد گلخانه می کند.
- تنوع ابعادی پد ها نسبت به پوشال بیشتر است .
- پد سلولزی در برابر رسوب مقاومت بیشتری دارد.
- در مناطق گرمسیر با هوای خشک ، پد سلولزی گلخانه کارایی و عملکرد بهتری نسبت به پوشال دارد.

اجزا تشکیل دهنده سیستم خنک کننده پد و فن ( خنک کننده تبخیری )
- پد سلولزی که مهم ترین قسمت سیستم خنک کننده می باشد.
- مخزن نگهداری آب
- لوله : برای جابجایی آب از محل مخزن نگهداری تا روی پد سلولزی نیاز به لوله می باشد که جنس این لوله ها گالوانیزه و یا از جنسPVC می باشد.
- مخزن آب : پس از پاشش آب بر روی پدها مقداری آب از زیر آن خارج شده که با استفاده از مخزن این آب جمع آوری می شود .
- پمپ : انتقال آب از مخزن تا روی پد سلولزی به وسیله پمپ انجام می شود.
- فن : به وسیله فن هوای گرم داخل سالن مکش می شود و سپس خارج می شود .

انواع پد سلولزی گلخانه
مهم ترین ویژگی برای انتخاب پد سلولزی ، بر اساس راندمان تبخیر می باشد که بیانگر میزان خنکی هوا و افت فشار است. پدهای سلولزی انواع متفاوتی دارند که در زیر به آن ها اشاره می کنیم :
پد سلولزی 5090 :
مدل 5090 با هدف سرمایش تبخیری مورد استفاده قرار می گیرد، معمولا این مدل برای کولرهای آبی در کاربرد های تجاری و خانگی مناسب است. با داشتن پد سلولزی 5090 دیگرنیازی به پوشال نیست . در پد سلولزی مدل 5090 میزان راندمان 87 درصد می باشد.
پد سلولزی مدل 7060 :
مدل 7060 با هدف سرمایش تبخیری مورد استفاده قرار می گیرد، این مدل در سرمایش مرغداری ها، گلخانه ها و انبارها که احتیاج به سرعت هوای بالاتری نسبت به کولر آبی دارند، مورد استفاده قرار می گیرد.
پد سلولزی 7090 :
مدل 7090 نیز مانند مدل 7060 بطور خاص برای سرمایش گلخانه ها ، انبارها و مرغداری ها استفاده می شود. از این مدل گاهی برای تقسیم آب در کولرهای آبی استفاده می شود به این نحو که برش باریکی از آن به ابتدای مدل 5090 متصل می گردد. در پد سلولزی مدل 7090 میزان راندمان 87 درصد می باشد.

برای طراحی سیستم خنک کننده فن و پد چه مواردی را باید در نظر گرفت؟
محل نصب سیستم خنک کننده و مواردی که باید در نظر گرفت تا سیستم خنک کننده را طوری طراحی کرد تا بهترین راندمان را از آن گرفت یکی از مهمترین مواردی است که باید به ان توجه داشت . در ذیل مواردی را برای طراحی بهتر سیستم ذکر می کنیم :
- اولین نکته این است که دمای مورد نیاز شما برای گلخانه و یا سالن مرغداری و… چند درجه سانتی گراد است؟
- میانگین درجه حرارت منطقه محل گلخانه شما در ماه های گرم سال و همچنین سردترین ماه های سال چند درجه سانتی گراد است؟
- میزان رطوبت هوا : در صورتی که میزان رطوبت هوا بیش از حد باشد مثل مناطق جنوبی و یا شمالی کشور، این سیستم خنک کننده پاسخگوی نیاز شما نمی باشد.
- شدت تابش نور خورشید به سازه
- ارتفاع گلخانه از سطح دریا : هرچقدر محل احداث گلخانه و یا مرغداری از سطح دریا بالاتر باشد تراکم هوا کاهش می یابد . که برای خنک تر شدن گلخانه یا مرغداری می بایست حجم زیادی از هوا را جابجا کرد اما هر چقدر ارتفاع از سطح دریا کمتر باشد جابجایی هوا نیز کمتر می باشد.
- انتخاب تعداد بلوک برای گلخانه : پد سلولزی به صورت بلوکی عرضه می شود و عرض همه پدها 60 سانتی متر است.

راه های افزایش عملکرد پد سلولزی گلخانه :
- سیستم خنک کننده در محلی باشد که مستقیم با نور خورشید در تماس نباشد در غیر اینصورت برای آن سایه بان تعبیه نمائید.
- مسیر انتفال آب ولوله ها کاملا سالم باشند و نشتی نداشته باشند.
- استفاده از آب خنک برای سیستم خنک کننده .
- مطمئن شوید که پدها کاملا و به صورت یکنواخت خیس می شوند.
- محیطی که می خواهید خنک شود ( گلخانه ، مرغداری … ) باید کاملا ایزوله باشد.
- سرویس های دوره ای سیستم خنک کننده بطور منظم انجام شود.

محل قرار گیری پد سلولزی و فن گلخانه چگونه است؟
- بهترین نقطه برای قرارگیری پد سلولزی در گلخانه ها و یا سالن های مرغداری بر روی دیواری است که جهت باد بر روی آن باشد. تا کمکی باشد به جریان طبیعی هوا از داخل پد ها .
- بهترین نقطه برای قرار گیری فن ، دیوار روبروی پد می باشد که با مکش هوای گرم داخل سالن هوای خنکی که از سمت پد وارد سالن می شود را وارد سالن کند.
- فاصله فن و پد : معمولا فاصله بین محل اسقرار فن و پد نباید کمتراز 30 متر و یا بیشتر از 60 متر باشد. در سالن های بزرگ اگر فاصله فن تا پد بیشتر از 45 باشد با استفاده از فن سیر کوله نیز می توان دمای هوا را کاهش داد.
- حتما این نکته را در نظر بگیرید که پد و سیستم خنک کننده در محلی باشد که سایه باشد در غیر اینصورت حتما برای سیستم خنک کننده سایه بان تهیه کنید چون این کار باعث شده راندمان سیستم افزایش یابد و سالن مورد نظربهتر و زودتر خنک شود.
- نکته مهم درباره قرار گیری پد سلولزی گلخانه این است که معمولا طول پد سلولزی را 60 سانتی متر کمتر از طول گلخانه در نظر می گیرند.

راه های افزایش طول عمر پد سلولزی
بدلیل تماس دائم پد سلولزی با آب امکان تشکیل رسوب بر روی آن وجود دارد. با اعمال راهکارهایی می توان عمر مفید پدها را افزایش داد.
- عوض کردن آب مخزن حداکثر هر ۳ هفته یکبار
- کنترل و جلوگیری از ورود هر گونه ناخالصی به داخل آب با نصب فیلتر بر روی ورودی آب .
- استفاده از آب با املاح (PH) کمتر( کیفیت آب مورد استفاده در سیستم خنک کننده تاثیر زیادی در طول عمر پد سلولزی دارد).
- عدم استفاده از آب شور،آب های بازیافتی و…درسیستم های خنک کننده .
- استفاده از ضد رسوب هایی که دارای فسفات هستند در سیستم خنک کننده ( این کار در مواردی مفید است اما ممکن است ضد رسوب ها باعث خوردگی پدهای سلولزی شوند.
- در گردش بودن آب
- در صورتی که سیستم خنک کننده را بیش از حد خاموش و روشن کنید باعث می شود رسوبات با سرعت بیشتری بر روی پدها بنشیند.
- در محیط های مرطوب معمولا جلبک ها رشد می کنند. بهتر است در هر24 ساعت به مدت 50 دقیقه سیستم آبرسانی را خاموش کنید و اجازه دهید پد ها خشک شوند این کار باعث کاهش رشد جلبک ها روی پد می شود.
- سیستم خنک کننده می بایست در جایی قرار گیرد که در معرض تابش نور خورشید نباشد . در غیر این صورت حتما سایبان برای سیستم تعبیه کنید.
- هر شش ماه یک بار آب سیستم خنک کننده را بصورت کامل تخلیه کنید و پدهای سلولزی را با استفاده از وسیله ای که به پد ها آسیب نرساند تمیز نمایید .

معایب پدهای سلولزی
قیمت نسبتا بالای پدهای سلولزی نسبت به پوشال ها می تواند اندکی بحث برانگیز باشد. اما با توجه به میزان افزایش راندمان، بهبود عملکرد و خنک سازی بهتر و همچنین کاهش هزینه های مصرف انرژی برق، هدر رفت آب و هزینه های نگهداری، تعمیر، تمیزکاری و تعویض سالانه، می توان گفت این افزایش هزینه منطقی و خرید پدهای سلولزی مقرون به صرفه است.
سخن آخر:
استفاه از پدهای سلولزی می تواند به تهویه هوا در مرغداری ها، گلخانه ها و ... کمک نماید و هم چنین این پدها یک جایگزین بسیار مناسب برای پوشال های کولر آبی می باشند. مزایای پدهای سلولزی بسیار زیاد است و همین امر باعث شده که استفاده ازآن روز به روز افزایش یابد.