حضور مافیای دولتی در صنعت مرغداری چقدر صحت دارد؟‏


دسته بندی: اخبار کشاورزی
حضور مافیای دولتی در صنعت مرغداری چقدر صحت دارد؟‏

مافیای دولتی و‌ رانت حاصل از آن محصول یک اقتصاد ناسالم، غیر شفاف و مبتنی بر روابط است، روابطی که ‏سبب شکل گیری انحصار در عرصه های مختلف اقتصادی می‌شود.
نسبت دادن مشکلات اقتصادی کشور به برخی اشخاص و محافل و سوءاستفاده‌های اقتصادی گسترده آن ها به دلیل ‏داشتن روابط با افراد بالادست و قدرتمند در عرصه های دولتی و سیاسی حرف تازه ای نیست. وجود باندهای ‏اقتصادی که با سوءاستفاده از ضعف ساختار اقتصادی حاکم بر جامعه ، درآمدهایی باد آورده خارج از فعالیت‌های ‏مولد اقتصادی و با بهره‌گیری از قدرت و نفوذ سیاسی کسب می کنند مختص کشورما نبوده و این معضل که با نام ‏‏\"مافیای دولتی\" شناخته می شود در تمام کشورهای دنیا با تفاوت در شدت آن وجود دارد. میزان وجود و حضور ‏این افراد و باندها، رابطه مستقیم با سیاست و برنامه های نظام اقتصادی و حقوقی دولت حاکم در هر کشوری ‏دارد.‏
مافیای دولتی و‌ رانت حاصل از آن محصول یک اقتصاد ناسالم، غیر شفاف و مبتنی بر روابط است، روابطی که ‏سبب شکل گیری انحصار در عرصه های مختلف اقتصادی می‌شود. وجود هرگونه انحصار در اقتصاد زمینه ساز ‏فساد مالی و مانع تقسیم عادلانه سود در حلقه های دخیل در یک فعالیت اقتصادی می گردد.‏
در سال های اخیر در صنعت مرغداری ایران تاثیر فساد گسترده مالی ناشی از وجود انحصار بیش از سایر صنایع ‏تولیدی خود را نشان داده، تا جایی که به دلیل وجود انحصار در نهاده های تولیدی این صنعت، مرغداران به ‏عنوان یکی از حلقه های اصلی تولید از سود عادلانه برخودار نبوده و گاها صاحبان انحصارها برای رسیدن به ‏سود بیشتر، بازار مرغ را یک شبه و بدون توجه به نتیجه آن برای تولیدکننده به نفع خود تغییر و زیان سنگینی را ‏بر مرغداران تحمیل نموده اند. این باندها، نهاده های تحت انحصار خود را در مواقعی که حاشیه سودهای کلان ‏خود را در خطر می بینند، ناگهان قطع یا کاهش داده تا به اصطلاح بازار را تشنه و در حال انتظار نگاه دارند، ‏سپس با سیاست قطره چکانی نهاده را وارد بازار نموده و به این شکل قیمت را تا سطح مورد نظر خود بالا می ‏برند و تا هر زمان که لازم بدانند درهمین سطح نگه می دارند، به این شکل سودهای کلان خود را تضمن و ‏مرغداران را تا سرحد نابودی پیش برده و در لحظات آخر قطرات آبی برای زنده ماندن در جهت غارت بیشتر به ‏آنها می دهند. صاحبان انحصار در هنگام فروش محصولات مرغداران هم بیکار نمانده و با استفاده از قدرت نفوذ ‏و حضور خود در بازار، قیمت ها را مطابق با سود خود تغییر می دهند.‏
این باندها در مواقع نیاز با استفاده از سیاست‌های پیچیده با ایجاد موج های رسانه ای، افکار عمومی را با خود و ‏برعلیه تولیدکنندگان همراه می کنند تا به اقدامات نادرست خود وجه قانونی و اجتماعی دهند. ممانعت از این امر ‏نیازمند توجه و آگاهی بیشتر رسانه ها می باشد تا مورد سوء استفاده آنان قرار نگرفته و شرایط را برای سوار ‏شدن بدخواهان تولید ملی بر موج رسانه ای ایجاد شده فراهم نسازند.‏
وجود هر گونه انحصار، مغایر با قانون است و بر این اساس مبارزه با آن از سوی دولت ها نه یک نیاز بلکه یک ‏الزام می باشد؛ زیرا انحصار‌ با کنترل بازار امکان تجارت آزادانه و رقابت را از سایر شرکت‌ها گرفته و کالا را ‏با قیمت بالاتر از بهای واقعی آن عرضه و به دست تولید کننده و مصرف کننده می رساند.‏
مسئولین دولتی بر واقعیت وجود انحصار در صنعت مرغداری واقف بوده و گاهی هم از آن می گویند، اما هیچ ‏کدام از آنها از برنامه و اقدام موثر سخنی به میان نمی‌آورند. از جمله، دکتر حسن رکنی - معاون وزیر در امور ‏تولیدات دامی - که بارها از شکستن انحصار و ایجاد رقابت سالم بین عرضه کنندگان جوجه و حمایت از آن سخن ‏گفته اما همچنان اقدام عملی از سوی وزارت جهاد کشاورزی دیده نشده است.‏
‏ این در حالی است که گوشت مرغ منبع اصلی تامین پروتئین گوشت سفید در سفره خانوار ایران بوده و یکی از ‏کالاهای اساسی و استراتژیک کشور به شمار می رود و دولت باید به دنبال کاهش هزینه تولید و تسهیل دستیابی ‏مرغداران به نهاده‌های لازم تولید آن باشد.‏
طی سال‌های اخیر به‌دلیل اعمال تحریم‌ها از سوی کشورهای تامین کننده نهاده‌های دامی، بستری برای سودجویی ‏افراد خاص فراهم شد، افرادی که طی این سال ها با تشکیل باندهای انحصاری دلیل اصلی گران‌شدن نا‌متعارف ‏نهاده‌های مورد نیاز صنعت مرغداری بودند.‏
اکنون لازم است دولت با ایجاد روابط بین المللی حسنه، مبادی واردات کشور را گسترش داده و از در اختیار قرار ‏دادن بازار نهاده‌ها به تعداد محدودی از افراد و شرکت جلوگیری نموده و با ایجاد توازن و تعادل بین شرکت‌های ‏مختلف آسیب‌های انحصار را محدود نماید.‏
استفاده بهینه و مناسب از ظرفیت های داخلی نیز تا حد زیادی در کاهش انحصار موثر خواهد بود. ایران یکی از ‏کشور‌های دارای مراکز اصلاح نژاد مرغ لاین است که در سالیانی نه چندان دور بخش عمده نیاز کشور را تأمین ‏می نمود، اما به دلیل بی توجهی دولت‌های گذشته و سوء مدیریت‌ در دهه‌های اخیر، امروز جایگاه خود در بازار ‏داخلی از دست داده و زمینه ساز تشکل انحصارگسترده در این بخش از صنعت مرغداری گردیده است. بهینه ‏سازی این ظرفیت ارزشمند داخلی؛ نیازمند سرمایه‌گذاری، برنامه‌ریزی و استفاده از فناوری‌های پیشرفته اصلاح ‏نژادی برای بازگشت این نژاد به بازر داخلی می باشد.‏
‏ با شکستن انحصار، تامین و توزیع نهاده‌ها عادلانه و شفاف انجام و شرایط کاهش هزینه تمام‌شده تولید فراهم ‏خواهد شد، تا تولید کنندگان این صنعت به دور از نگرانی ناشی از نوسانات قیمت نهاده‌های خام، قیمت فروش ‏محصولات و در نهایت عدم توازن عرضه و تقاضا، تولید کرده و نقش راهبردی خود را در تولید ملی و حفظ ‏امنیت غذایی کشور به خوبی ایفا کنند.‏

خبرگزاری آی تی پی نیوز– 94/6/26‏