قوانین طلایی که مس شد ؛ بانک اطلاعات کشاورزی خاک خورد‏


دسته بندی: اخبار کشاورزی
قوانین طلایی که مس شد ؛ بانک اطلاعات کشاورزی خاک خورد‏

این روزها در انتقادهای کارشناسی به دولت گذشته، عدم ارائه آمار و اطلاعات شفاف بسیار به چشم می‌خورد و ‏نبود آن مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.‏
بخش کشاورزی طی سال‌های اخیر با بحران‌های دامنگیری روبه‌رو بوده است که عوارض ثانویه آن درگیر همه ‏خانواده‌های ایرانی شده است. از گرانی قیمت محصولات کشاورزی گرفته تا واردات کالاهای لوکس و ‏غیرضروری و همچنین نوسان محصولات اساسی در سبد غذایی ایرانیان نظیر تخم‌مرغ، مرغ و گوشت، لبنیات و ‏انواع سبزی و صیفی که هرازگاهی سوار بر موج رسانه‌ای شده‌اند.‏
در این میان، مجلسی‌ها بارها با تصویب قوانین و یا تدوین طرح‌هایی به کمک بخش کشاورزی آمدند، هرچند ‏میزان فعالیت و عملکرد کارنامه کمیسیون کشاورزی مجلس هشتم نیز قابل تأمل است، اما در این میان قوانینی ‏تصویب شد که در صورت اجرا می‌توانست به بخش بزرگی از مشکلات کشور خاتمه دهد. قوانینی که به هر دلیل ‏گفتنی یا ناگفتنی در پیچ اجرا جاماند و بایگانی شد.‏
یکی از این قوانین قانون افزایش بهره‌وری بود که با 35 ماده و 36 تبصره در تاریخ ششم مردادماه 1389 به ‏تصویب رسید. هرچند برخی از مواد آن نظیر ماده 16 که بر تصمیم‌گیری وزارت جهاد کشاورزی برای اعطای ‏مجوز واردات تأکید داشت و همچنین ماده 17 که بر تشکیل و افزایش صندوق‌های غیردولتی تمرکز داشت، تا ‏حدودی به اجرا درآمد، اما بسیاری از ماده واحده‌های طلایی این قانون به مرحله اجرا نرسید و در بایگانی‌های ‏صورت‌گرفته خاک خورد.‏
بانک اطلاعات کشاورزی اجرایی نشد‏
این روزها در انتقادهای کارشناسی به دولت گذشته، عدم ارائه آمار و اطلاعات شفاف بسیار به چشم می‌خورد و ‏نبود آن مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.‏
آنچه محرز است، نبود آمار و اطلاعات دقیق و شفاف در حوزه کشاورزی باعث شده برنامه‌ریزی منسجم و ‏هماهنگی در بخش کشاورزی صورت نگیرد؛ مؤید این مسئله، عدم اجماع وزارت جهاد کشاورزی و صنعت، ‏معدن و تجارت بر واردات برنج و سایر محصولات کشاورزی است. به‌طور مثال وزارت جهاد کشاورزی معتقد ‏است سرانه مصرف هر ایرانی 36 کیلوگرم و وزارت صنعت، معدن و تجارت معتقد است این رقم به بیش از 45 ‏کیلوگرم می‌رسد. لذا تعریف میزان نیاز کشور از واردات برنج به عقیده وزارت جهاد کشاورزی با وجود دو ‏میلیون و 300 هزار تن تولید داخلی، 500 هزار تن و به عقیده وزارت صنعت، معدن و تجارت بیش از 1.5 ‏میلیون تن خواهد بود.‏
عدم اجماع وزارت جهاد کشاورزی با سایر وزارتخانه‌ها باعث شده نتوان برنامه‌ریزی دقیقی برای بخش ‏کشاورزی ارائه کرد. عدم وجود آمار مشخص و مطمئن از میزان تولید محصولات باغی و زراعی در وزارت ‏جهاد کشاورزی ازجمله مشکلاتی بود که کمیسیون کشاورزی را واداشت تدوین و راه‌اندازی بانک اطلاعات ‏کشاورزی را اجرایی کند.‏
رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار می‌گوید: بر اساس ‏قانون افزایش بهره‌وری، همه جهاد کشاورزی استان‌ها موظف بودند با جمع‌آوری آمار و اطلاعات به‌دست‌آمده از ‏میزان تولید محصولات کشاورزی‌شان، اطلاعات پایه‌ای خود را به این بانک ارسال کرده و وزارت جهاد ‏کشاورزی به‌عنوان ستاد در تهران، آمار و اطلاعات ارسالی را جمع‌آوری و آنها را به‌صورت سایت در اختیار ‏همه کاربران اینترنتی قرار دهد.‏
عباس رجایی می‌افزاید: این قانون در صورت اجرا، ضمن افزایش ‏IT‏ در بخش کشاورزی، امکان برنامه‌ریزی ‏برای میزان واردات و صادرات و همچنین اجرای صحیح الگوی کشت را هموار می‌کند.‏
قانونی که در سال 1389 به تصویب رسید و یک ماده واحده آن می‌توانست به بسیاری از مشکلات بخش ‏کشاورزی خاتمه دهد، در اما و اگرهای مدیران جا ماند و هرگز به مرحله اجرا نرسید. قانونی که با همه طلایی ‏بودنش، خاک خورد و به رنگ مسی درآمد.‏
طرح جامع خاک کجاست؟‏
طرح جامع خاک که به دنبال تقاضای قطر برای خرید خاک ایران به قانون مؤثر آن روزها مبدل شد و یک بار ‏دیگر کمیسیون کشاورزی به آن پرداخت، با وجود گذر از تونل دراز تصویب از مجلس هفتم تا مجلس نهم ازجمله ‏قوانینی است که معلوم نیست به مرحله اجرا درآمد یا خیر!‏
قانون جامع خاک نیز با نگاهی درست به فرسایش خاک، استفاده از خاک و مدیریت‌های کلان در مراتع و اراضی ‏کشور می‌توانست فصل جدیدی در میزان بهره‌وری در اراضی کشاورزی فراهم کند، به دلایل نامعلومی هنوز به ‏مرحله اجرا نرسیده است.‏
طرح انتزاع در هاله‌ای از ابهام‏
طرح 15 ماده واحده‌ای انتزاع که واگذاری بخش تجاری محصولات کشاورزی از وزارت صنعت، معدن و ‏تجارت به وزارت جهاد کشاورزی را مورد تأکید قرار می‌داد، با همه مناقشاتی که در پی داشت به تصویب رسید.‏
این طرح مدیریت واردات محصولات کشاورزی را یک بار برای همیشه به وزارت جهاد کشاورزی می‌داد تا این ‏وزارتخانه با درک درست از وضعیت تولید و زمان برداشت محصول برای واردات محصولات مورد نیاز اقدام ‏کند.‏
این قانون هرچند با انتقادات از سوی وزارت اقتصاد، بانک مرکزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، بانک ‏کشاورزی و همچنین پارلمان بخش خصوصی همراه بود، به تصویب رسید، اما این طرح پرسروصدا اجرایی نشد.‏
طرح انتزاع می‌توانست وزارت جهاد کشاورزی را در حوزه کشاورزی قدرتمند کرده و با افزایش اختیارات و ‏توانمندی‌های این وزارتخانه، قدرت چانه‌زنی وزیر جهاد کشاورزی را در کابینه افزایش دهد. قانونی که به وزیر ‏جهاد کشاورزی این امکان را می‌داد که از بخش مظلوم کشاورزی دفاع قابل‌تری بکند.‏
بر اساس این طرح، همچنین بانک تخصصی کشاورزی به شکل قانونی موظف می‌شد خدمات بیشتری به ‏بهره‌برداران بخش که همان کشاورزان زحمتکش باشند، بپردازد. بانکی که اکنون تفاوت زیادی بین مشتریان خود ‏قائل نشده و به مثابه سایر بانک‌ها، به دنبال سرمایه‌گذاری و سودآوری است، در حالی که تنها ابزار اقتصادی ‏بخش کشاورزی برای تزریق نقدینگی در میان بهره‌برداران به‌شمار می‌رود.‏
طرح کاداستر، طرح جامع منابع طبیعی و بسیاری از طرح‌های دیگر نیز ازجمله طرح‌هایی هستند که یا در پیچ و ‏تاب مجلس جا ماندند و یا پس از عبور از هفت‌خان تصویب به مرحله اجرا نرسیدند.‏
نگاهی به قوانین تصویب‌شده، این حقیقت را افشا می‌کند که اگر برخی از قوانین مؤثر بخش کشاورزی مثل تشکیل ‏بانک اطلاعات کشاورزی توسط دولت وقت به مرحله اجرا درمی‌آمد، بسیاری از بحران‌هایی که امروز دامنگیر ‏بخش کشاورزی است، حادث نمی‌شد، افزایش سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی اتفاق می‌افتاد و چه بسا یک بار ‏برای همیشه مقوله واردات در بخش کشاورزی تعیین تکلیف می‌شد.‏
باشد تا وزیر جدید، تکلیف قوانین معطل بخش کشاورزی را روشن کند.‏

خبرگزاری ایانا – 92/5/30‏