رشد کمی و کیفی در طرح های توسعه کشاورزی


دسته بندی: اخبار کشاورزی
رشد کمی و کیفی در طرح های توسعه کشاورزی

با اجرای قانون هدفمندی یارانه ها، تولیدات کشاورزی از حدود ۸۷ میلیون تن در سال ۸۳،‌ به ۱۱۸ میلیون تن در ‏سال گذشته رسید که اگر این قانون اجرا نمی شد، به طور حتم طرح توسعه کشاورزی با شکست مواجه می شد.‏
با اجرای قانون هدفمندی یارانه ها، تولیدات کشاورزی از حدود ۸۷ میلیون تن در سال ۸۳،‌ به ۱۱۸ میلیون تن در ‏سال گذشته رسید که اگر این قانون اجرا نمی شد، به طور حتم طرح توسعه کشاورزی با شکست مواجه می شد.‏
به گزارش روزیکشنبه خبرنگار اقتصادی ایرنا، با اجرای قانون هدفمندی یارانه ها، تولید محصولات کشاورزی از ‏حدود ۸۷ میلیون تن در سال ۱۳۸۳ (سال پایه برنامه چهارم) با متوسط نرخ رشد سالانه ۳/۳ درصد به ۴/۱۰۹ ‏میلیون تن در سال ۱۳۹۰ (بدون احتساب تولیدات منابع طبیعی) افزایش یافت.‏
همچنین تولید محصولات زارعی از حدود ۶۴ میلیون تن در سال ۱۳۸۳ (سال پایه برنامه چهارم) با متوسط نرخ ‏رشد سالانه ۷/۲ درصد به ۲/۷۷ میلیون تن در سال ۱۳۹۰ افزایش یافت.‏
تولید محصولات باغی نیز از حدود ۱/۱۳ میلیون تن در سال ۱۳۸۳ با متوسط نرخ رشد سالانه ۹/۳ درصد به ‏‏۱/۱۷ میلیون تن در سال ۱۳۹۰ رشد یافته است.‏
تولیدات دام و طیور از حدود ۳/۹ میلیون تن در سال ۱۳۸۳ با متوسط نرخ رشد سالانه ۳/۶ درصد به ۳/۱۴ ‏میلیون تن در سال ۱۳۹۰ رسید.‏
تولید شیلات و آبزیان از حدود ۴۷۴ هزار تن در سال ۱۳۸۳ با متوسط نرخ رشد سالیانه ۵/۶ درصد به ۷۳۵ ‏هزار تن در سال ۱۳۹۰ افزایش یافت.‏
طبق برنامه ریزی و مدیریت وزارت جهاد کشاورزی و تلاش بهره برداران این بخش طی سال گذشته، بخش ‏کشاورزی با رشد ۸/۸ درصدی و امنیت غذایی ۹۲ درصدی، رتبه اول کشوری را در زمینه رشد تولیدات به خود ‏اختصاص داد.‏
سال گذشته با افزایش قابل توجه تولید و صادرات محصولات کشاورزی شعار حمایت از تولید ملی، کار و سرمایه ‏ایرانی در بخش کشاورزی تحقق یافت.همچنین سال گذشته بیش از ۵/۱۳ میلیون تن گندم در کشور تولید شد.‏
در سال ۱۳۹۱ نیز برای نخستین بار، پس از سال ها واردات میوه برای تنظیم بازار شب عید ممنوع شد و با ‏ذخیره سازی تولیدات داخلی بازار میوه با تولید داخلی و به قیمت مناسب تامین و عرضه شد.‏
همچنین تشکیل کار گروه ملی برای توسعه کشاورزی به ریاست دکتر \' احمدی ن‍ژاد \' ‌رییس جمهوری و به ریاست ‏استانداران در استان های سراسر کشور یکی از دستاوردهای خوب این حوزه بود که تاکنون چندین جلسه تشکیل ‏شده و مصوباتی نیز داشته است .این کارگروه نقش مهمی در کمک به رفع کمبود سرمایه دراین بخش داشته است .‏
طرح توسعه کشاورزی نیز یکی از دستاوردهای مثبت حوزه کشاورزی در سومین سال از اجرای قانون هدفمندی ‏یارانه ها بوده است ، در این راستا مبلغ شش هزار میلیارد تومان تسهیلات با سود و کارمزد هفت درصد و مبلغ ‏سه هزار میلیارد تومان نیز از طریق صندوق توسعه ملی برای بخش کشاورزی تامین نقدینگی شد.‏
بخش عمده نیاز غذایی کشور در سال ۱۳۹۱ از تولید داخل تامین و صادرات محصولات کشاورزی ۲۵ درصد ‏افزایش یافت که صادرات ۲۲ هزار تن گوشت مرغ، ۴۰ هزار تن تخم مرغ ،‌افزایش ۱۰۰ درصدی تولید سیب ‏زمینی، ۸۸ درصدی پرتقال و ۸۰ درصدی سیب مؤید این واقعیت است .‏
در این راستا وزارت جهاد کشاورزی در راستای اجرای قانون هدفمندی یارانه ها از توان تخصصی داخل و ‏خارج وزارتخانه و با ارایه و دریافت نظرات مجامع، دانشگاه ‌ها، تشکل های ملی واستانی کشور، آثار هدفمندی ‏یارانه ها را بررسی و بسته حمایتی پیشنهادی مورد نیاز بخش را نیز به تصویب هیات وزیران رساند.‏
بسته حمایتی بخش کشاورزی بر اساس تنوع بخشی سیاست های حمایتی، توجه بین بخشی و داخل بخشی در ‏خصوص قیمت حامل‌های انرژی و قیمت نهاده آب، پرداخت یارانه تسهیلات بانکی،کمک بلاعوض،پاداش بهره ‏وری،تکمیل زیر ساخت‌های بخش، یارانه مکانیزاسیون، ورود و ذخیره سازی نهاده های دامی تهیه و پیگیری شده ‏است.‏
با پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و پیگیری‌های صورت گرفته از ابتدای سال ۱۳۹۰، میانگین قیمت برق ‏مصرفی موتور پمپ‌های چاه‌های کشاورزی از قیمت ترجیحی هر کیلو وات ساعت ۱۲۰ ریال به ۹۰ ریال کاهش ‏یافت و توسط وزارت نیرو نیز ابلاغ شد.‏
طبق رایزنی های وزارت جهاد کشاورزی در جهت حمایت از تولیدکنندگان بخش کشاورزی، در بحث نفت و گاز ‏نیز سهمیه روزانه بخش از ۱۲ میلیون لیتر به ۱۶ میلیون لیتر افزایش یافت.‏
اما از سویی با وجود تصویب مفاد ماده ۳ قانون هدفمندی یارانه ها در خصوص افزایش قیمت آب کشاورزی ، این ‏ماده تاکنون اجرا نشده و مقرر شد تعرفه آب بها برای آب های کنترل شده نیز کماکان بدون تغییر بماند که این ‏موضوع به نفع حوزه کشاورزی است .‏
همچنین افزایش هزینه استحصال آب از منابع زیرزمینی به طور عمده ناشی از افزایش قیمت حامل‌های انرژی ‏است و تاکنون افزایش تعرفه برای آبهای زیر زمینی مقرر نشده است.‏
در سال ۱۳۸۹ وزارت جهاد کشاورزی در اجرای ماده ۲ آیین نامه اجرایی قانون هدفمندی یارانه‌ها، بسته حمایتی ‏بخش را تحت عنوان طرح‌های بهینه سازی مصرف سوخت در واحدهای مرغداری و گاوداری صنعتی شیری، ‏خرید تلیسه، افزایش تولید دام‌های سبک روستایی، بهینه سازی مصرف سوخت شناورهای صیادی، طرح ‏کشاورزی حفاظتی، اصلاح سیستم حرارتی گلخانه‌ها و واحدهای پرورش قارچ، تأمین اعتبار انرژی برای ‏واحدهای کشاورزی، شناورهای صیادی و موتور پمپ‌ها تنظیم را مصوب کرد.‏
در راستای اجرای بسته حمایتی و مصوبات آن ، طرح بهینه سازی سوخت در واحدهای مرغداری براساس یک ‏برنامه پنج ساله می باید به تعداد ۱۷ هزارو ۵۰۰ واحد برسد که در سال اول چهار هزارو ۵۵۰ واحد عملیاتی شد. ‏طرح بهینه سازی مصرف سوخت در واحدهای گاوداری نیز دریک برنامه پنج ساله به تعداد ۱۰ هزار واحد رسید ‏که در سال اول دو هزارو ۶۲۴ واحد آن اجرایی شد.‏
همچنین طرح تامین تلیسه، طبق یک برنامه پنج ساله باید این میزان به تعداد ۱۸۲ هزار راس برسد که در سال اول ‏‏۳۲ هزار راس رسید و طرح افزایش تولید دام‌های سبک روستایی به تعداد ۱۹ هزار گوسفند و ۲۰ هزار بز مولد ‏انجام شد.‏
از سویی مقرر شده بود طرح کشاورزی حفاظتی در مدت پنج سال به میزان ۳ میلیون هکتار برسد که در سال اول ‏‏۳۲۱ هزار هکتار اجرایی شد .‏
در راستای اجرای قانون هدفمندی یارانه ها، طرح جایگزینی تراکتور و کمباین فرسوده به تعداد ۱۵۰ هزار ‏دستگاه مدنظر قرار گرفت که در سال نخست ۱۵ هزار دستگاه اجرایی شد.‏
طرح اصلاح سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی (در سطح ۵۰۰۰ هکتار طی مدت پنج سال و ۱۸۷۶ هکتار در سال ‏اول) و واحدهای پرورش قارچ خوراکی (۲۰۰ واحد طی ۵ سال و ۵۵ واحد در سال اول) نیز انجام شد.‏
همچنین اعتبار انرژی پمپ‌های چاه‌های کشاورزی (۴/۸۲ میلیارد ریال سهم دولت جهت تجهیز ۶۸۷ میلیارد ریال ‏منابع بانکی برای پرداخت تسهیلات ارزان قیمت)، اعتبار انرژی سوخت شناورهای صیادی (۱۸ میلیارد ریال سهم ‏دولت جهت تجهیز ۱۵۰ میلیارد ریال منابع بانکی برای پرداخت تسهیلات ارزان قیمت)، تامین تسهیلات ارزان ‏قیمت برای خرید سوخت واحدهای تولیدی در بخش کشاورزی (۱۴۴ میلیارد ریال سهم دولت جهت تجهیز ۱۲۰۰ ‏میلیارد ریال منابع بانکی برای پرداخت تسهیلات ارزان قیمت) نیز در این راستا اجرایی شد.‏
تامین اعتبار حمایت از تولیدکنندگان شیر به میزان ۲۵۰۰ میلیارد ریال (تاکنون ۱۰۰۰ میلیارد ریال آن در قالب ‏اعطای تسهیلات به صندوق حمایت از سرمایه‌گذاری بخش کشاورزی و منابع طبیعی (صندوق حمایت از توسعه ‏دامپروری و تولیدات دامی) پرداخت شده است.‏
مبلغ ۷۴۳۲ میلیارد ریال نیز برای تسهیلات ارزان قیمت و کمک بلاعوض در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار ‏گرفت که تا پایان سال ۱۳۹۱ حدود ۹۰ درصد آن جذب شده ، پروژه‌های مذکور به اجرا رسید و برای اولین بار ‏در کشور حدود ۳۰ درصد واحدهای مرغداری اقدام به اجرای طرح بهینه‌سازی مصرف سوخت کردند.‏
همچنین بسته سیاستی گندم، آرد و نان توسط وزارت بازرگانی سابق در ابتدای اجرای قانون هدفمندی و صنعت ، ‏معدن و تجارت کنونی با همکاری وزارت جهادکشاورزی تدوین شد. بسته حمایتی پنبه تدوین و در کمیسیون ‏اقتصاد دولت مصوب و تدوین بسته حمایتی چای و برنج در دست اقدام است.‏
بنابراین در راستای اجرای این قانون، حمایت از صنایع وابسته کشاورزی و بازار و بازاررسانی محصولات ‏کشاورزی به وزارت صنعت، معدن و تجارت محول شد.‏
طرح بهینه‌سازی سوخت در مرغداری‌ها با امضای توافقنامه سه جانبه (جهادکشاورزی، اتحادیه مرغداران و ‏سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی) به اتحادیه تعاونی مرغداران گوشتی کشور برای اولین بار به ‏عنوان همکار دولت سپرده شد.‏
همچنین طرح کشاورزی حفاظتی در سطح ۸۶۹ هزار هکتار علاوه بر عواید مثبت نظیر انجام به موقع عملیات ‏کشاورزی، ارتقای حاصلخیزی خاک، مدیریت حفظ و ذخیره رطوبت، جلوگیری از سوزاندن بقایای گیاهی، ‏جلوگیری از فرسایش خاکی، آبی و بادی، منجر به افزایش بهره‌وری و صرفه‌جویی یک میلیارد مترمکعب آب، ۴۰ ‏میلیون لیتر گازوئیل، ۲۶ هزارتن بذر، ۱۷ هزار تن کود و افزایش تولید ۶۰۰ هزار تن گندم و جو شد.‏
همچنین وزارت جهادکشاورزی نیاز کلی بخش به نهاده ها را به موقع پیش‌بینی و برنامه‌های خود را در اختیار ‏دولت قرار می‌دهد، اما به دلایل مختلف، بودجه کافی برای تامین نهاده‌ها و پیشبرد برنامه‌ها اختصاص نمی یابد، ‏از سوی دیگر سایر عوامل از جمله تحریم‌های گسترده مانع تامین به موقع ارز جهت واردات نهاده‌های موردنیاز ‏و توزیع به موقع آنها شده است.‏
بنابراین با توجه به معادلات سیاسی حاکم و موانع مالی برای ورود کالا از خارج از کشور و احتمال تحریم ‏نهاده‌های کشاورزی که نقش بسیار مهمی در تولید ایفا می‌کنند و وابستگی زیاد کشور به واردات کود و انواع ‏سموم و به منظور بهینه‌سازی مصرف آنها، اقداماتی از جمله بکارگیری نرم افزار توزیع هوشمند نهاده‌های ‏کشاورزی با اولویت کودهای شیمیایی، آزادسازی بازار سموم شیمیایی، تشکیل کانونهای هماهنگی دانشگاه و ‏صنعت که در ارتباط با نهاده‌ها، کانونهای هماهنگی کود، سم، ماشینهای خودگردان و کنترل بیولوژیک آفات ‏صورت گرفته است.‏
همچنین تدوین قانون جامع کود که در آن احکامی جامع و قاطع، برای امور مربوط به تولید، ورود و مصرف ‏کودهای شیمیایی لحاظ شده است. همچنین بازنگری در قانون حفظ نباتات مصوب ۱۳۶۴ که مدتی است تدوین شده ‏و توافقات اولیه برای تصویب آن نیز صورت گرفته است.‏
خصوصی سازی فعالیت‌های کشاورزی وفق قانون افزایش بهره‌وری کشاورزی و منابع طبیعی، مصوبه دولت ‏درخصوص ضوابط بند ب ماده ۶۱ قانون برنامه چهارم توسعه این فرصت را ایجاد کرده تا با همکاری ‏دستگاههای مختلف، مصرف کودهای شیمیایی و سموم کاهش و مبارزه بیولوژیک با آفات و مصرف کودهای آلی ‏و کمپوست توسعه یابد.‏

خبرگزاری ایرنا – 92/3/18‏