استفاده از عصاره های گیاهی در تغذیه طیور

دسته بندی: تغذیه و پرورش طیور

جیره مرغ دارای اجزای مختلفی است، افزودنی های غذایی یکی از این بخش ها می باشد که با وجود حجم کم ‏دارای خواص موثری هستند.

جیره مرغ دارای اجزای مختلفی است، افزودنی های غذایی یکی از این بخش ها می باشد که با وجود حجم کم ‏دارای خواص موثری هستند. شروع استفاده از افزودنی ها در خوراک طیور به استفاده از آنتی بیوتیک ها در ‏اواخر دهه 1940در امریکا بر می گردد‏‎ (Forst, ‎‏1991‏‎ ) ‎با این وجود استفاده از آنتی بیوتیک ها به علت ایجاد ‏مقاومت باکتریایی، وجود باقیمانده ی مواد شیمیایی در گوشت مرغ و اثرات جانبی آنها در انسان به تدریج محدود ‏گشت تا اینکه از ابتدای ژانویه 2006 در اروپا به کلی ممنوع گردید‎ (Garcia et al, ‎‏2007‏‎).‎
امروزه با آگاهی بیشتر مصرف کنندگان و پی بردن به خواص مضر باقیمانده ی آنتی بیوتیک ها در خوراک، ‏تمایل به استفاده از گوشت سالم و عاری از آنتی بیوتیک بسیار بیشتر شده است. پرورش دهنده های مرغ به ‏منظور تامین نظر مصرف کنندگان رغبت بیشتری به استفاده از فیتوبیوتیک ها در خوراک طیور دارند‏‎.‎
‎ ‎استفاده از اسانس، عصاره، روغن و پودر گیاهان دارویی به عنوان جایگزین آنتی بیوتیک ها و مواد شیمیایی ‏محرک رشد در تغذیه طیور در طی سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است‏‎.‎
مقدمه‎:‎
عصاره های گیاهی (فیتوبیوتیک ها) از برگ، ریشه، غده یا میوه ی گیاهان دارویی و یا ادویه ای منشا می گیرند. ‏در بین فرآورده های فیتوبیوتیکی، آویشن، مرزنجوش و سیر، مورد توجه خاص تولید کنندگان طیور و محققان می ‏باشند. پودر گیاهان دارویی، فعالیت اولیه خود را در خوراک، از طریق تغییر طعم و مزه آن بروز می دهد. ‏بنابراین الگوی غذا خوردن، ترشح مایعات هضمی و در نهایت مصرف خوراک، تحت تاثیر آنها قرار می گیرد. ‏زردچوبه، پودر تهیه شده از پیاز زیرزمینی سیر کومالونگا، ادویه ای است که در آشپزی سنتی هندی کاربرد ‏بسیار زیادی دارد و در صورت افزوده شدن در جیره های طیور، به میزان 25/0 درصد، موجب افزایش مصرف ‏خوراک می شود‏‎ (Wenk and Messikommer, ‎‏2002‏‎). ‎وجود سیر و ترب کوهی (ریشه خردل) در غذا، ‏تولید بزاق و شیره ی معده را تحریک می کنند. دامنه گستردهای از ادویه جات گیاهان و عصاره هایشان و فواید ‏دارویی در رابطه با دستگاه گوارش مانند مسهل بودن،ضد اسپاسم و ضد نفخ ثابت شده است‎ (Chrubasik et al, ‎‏2005‏‎).‎
تحریک ترشحات هضمی همانند بزاق، صفرا و موکوس و افزایش فعالیت آنزیم ها بعنوان مرکز فعالیت های تغذیه ‏ای گزارش شده است‏‎ (platel and srinivasah , ‎‏2004‏‎). ‎افزودن پودر گیاهان دارویی و یا مواد شیمیایی ‏مستخرج از آنها به خوراک، از طریق فعالیت ضد میکروبی انتخابی، و یا ایجاد شرایط مطلوب برای بعضی گونه ‏ها، طیف میکروبی روده را تحت تاثیر قرار می دهند‏‎.‎
این موضوع به بهره گیری بیشتر و جذب بهتر مواد مغذی و یا به تحریک سیستم ایمنی، منجر می شود. بنابراین، ‏مشتقات گیاهی می توانند در تامین احتیاجات غذایی حیوانات نیز، مشارکت نمایند‎ (Windischet et al., ‎‏2008‏‎). ‎نتایج پژوهشی نشان داده است که، تعداد زیادی از متابولیت های ثانویه ی گیاهی، هم چون مشتقات ایزوپرن، ‏فلاوونوئید ها و گلوکوزینولات ها در بدن حیوانات مثل آنتی بیوتیک ها و یا آنتی اکسیدان ها عمل می کنند‏‎ ‎‎(Halliwell et al, ‎‏1995‏‎). ‎با در نظر گرفتن تمام این اثرات مثبت استفاده از فیتوبیوتیک ها، عملکرد طیور ‏افزایش می یابد‎.‎
نتیجه گیری‎:‎
اگر چه تحقیقات زیادی برای درک و تایید سودمندی بالقوه ی عصاره های گیاهی انجام نشده است، اما شواهد کافی ‏در دست است که بتوان ادعا نمود، این عصاره ها، در مبارزه علیه بیماری های باکتریایی، ویروسی و انگلی ‏طیور موثرند. برای تایید این نتایج و بررسی تحقق این اثرات مثبت در پرندگان پرورش یافته در شرایط تجاری، ‏تلاش های تحقیقاتی بیشتری مورد نیاز است‏‎.‎