تغذیه ماهیان پرورشی

غذای تر در تغذیه ماهیان به غذایی گفته می شود که از رطوبت بالایی برخوردار باشند و شامل احشای دام،جگر،طحال،ماهی تازه و غیره است.

---

تغذیه ماهیان پرورشی
در تغذیه قزل آلا دو نوع غذا می تواند مورد استفاده قرار گیرد  :
غذای تر : در گذشته که علم تغذیه آبزیان و ماهی مانند امروز پیشرفت نکرده بودند،ماهیان با غذاهای موجود تغذیه می شدند. غذای تر به غذایی گفته می شود که از رطوبت بالایی برخوردار باشند و شامل احشای دام،جگر،طحال،ماهی تازه و غیره است. استفاده از این گروه مواد غذایی خود مشکلاتی برای پرورش دهنده فراهم می آورد بنابراین مصرف این غذاها را برای ماهیان پرورشی محدود می کند.
خریداری،حمل و نقل،نگهداری،نحوه مصرف،احتمال آلودگیهای انگلی و قارچی و میکروبی آلوده کردن استخرها،کامل نبودن آنها از لحاظ نسبتهای گروههای مواد غذایی و بالا بودن ضریب تبدیل از معایب استفاده از غذاهای تر است. هنگامی که غذای تر به داخل
حوضچه های پرورشی اضافه می شود،به طور کامل به مصرف ماهیها نمی رسد و مقادیری از آن در کف حوضچه ها رسوب می کند و باعث کدورت آب شده ضمن اینکه سبب گرفتگی توریهای خروجی و بروز مشکلاتی نیز می شود.
2 . غذای خشک : مقدار مواد غذایی موجود در غذای قزل آلا طوری طراحی می شود که دارای 40 تا 50 درصد پروتئین،10 تا 15 درصد چربی، 10 درصد قند و مقدار کمی ویتامین و عناصر معدنی باشد .حجم باقیمانده غذا نیز توسط پر کننده ها،نظیر کنجاله تکمیل می شود. تهیه،حمل و نقل،نگهداری و مصرف این گروه از غذاها بسیار ساده است و ماهیان پرورشی به راحتی از آن استفاده می کنند. در مصرف غذا نکاتی حائز اهمیت است که حتما باید مد نظر قرار گیرد :
- اندازه غذای مصرفی برای ماهیان پرورشی در سنین مختلف بسیار مهم است بطوری که اگر اندازه غذای مصرفی بزرگتر از اندازه دهان ماهی باشد،نمی تواند مورد مصرف قرار گیرد.از طرف دیگر اگر اندازه غذا کوچک باشد به خوبی توسط ماهیان دیده و صید نمی شود به علاوه این که ماهی انرژی زیادی صرف گرفتن غذا می کند که این امر سبب کاهش رشد و هدر رفتن انرژی ماهی خواهد شد.
- مقدار غذای اضافه شده به حوضچه های پرورشی نیز از نکات مهم است. اگر غذا به مقدار کافی در اختیار ماهیها قرار نگیرد،رشد ماهیها محدود و سرعت رشد آنها کند خواهد شد. از طرف دیگر اگر غذا بیش از حد نیاز ماهی در حوضچه ریخته شود،در کف حوضچه ها جمع می شود و آلودگی آب و بستر حوضچه ها را به همراه خواهد داشت.
- دفعات غذا دهی نیز باید با رعایت اندازه ماهی باشد،به طوری که هر چه اندازه(سن)ماهی کوچک تر باشد دفعات غذا دهی بیشتر و مقدار آن کمتر و از طرفی هر چه سن ماهی بزرگتر باشد،دفعات غذادهی کمتر و مقدار غذا بیشتر خواهد شد.
صید ماهیان پرورشی :
بعد از 6 تا 8 ماه از شروع دوره پرورشی،یعنی هنگامی که وزن ماهیان به 250 تا 300 گرم رسید،اقدام به صید آنها می شود. در هنگام صید باید پاره ای از موارد زیر را رعایت کرد :
- بازاریابی ماهیان کارگاه قبل از عملیات صید؛
- قطع کردن تغذیه ماهیها 48 ساعت قبل از صید؛
- صید ماهیان در ساعات اولیه روز؛
- متوقف نکردن جریان آب در زمان صید؛
- شست و شوی ماهیان در سبدهای پلاستیکی توسط آب؛
- حمل و انتقال ماهیهای صید شده به بازار در اسرع وقت؛
- استفاده از وسیله نقلیه مناسب برای انتقال ماهیها به بازار.
هوادهی در حوضچه های پرورش ماهی :
فراهم کردن اکسیژن در طی دوره پرورشی از نیازهای اساسی قزل آلا است. همان طور که گفته شد، آب ورودی به کارگاههای پرورش قزل آلا باید از میزان اکسیژن بالایی(9تا11 میلی گرم در لیتر)برخوردار باشد، به همین جهت برای جبران کمبود اکسیژن در حوضچه های پرورش متراکم قزل آلا از هوا دهی استفاده می شود. به طور کلی آب دو نوع اکسیژن دارد،یک اکسیژن ترکیبی که جزء ساختمان مولکول آب است و نوع دیگر،اکسیژن محلول در آب است که با مولکولهای آب پیوند ضعیفی برقرار می کند و همین نوع اکسیژن به
مصرف تنفس ماهی می رسد. فراهم ساختن اکسیژن محلول در آب به طرق مختلف صورت می گیرد :
الف – تامین اکسیژن محلول در آب از طریق وارد کردن هوا در آب : در این روش با تزریق هوا در آب می توان اکسیژن محلول در آب را بالا برد،زیرا میزان اکسیژن آب همواره از هوا کمتر است و در نتیجه با وارد کردن هوا در آب،اکسیژن جذب آب می شود و مقدار اکسیژن آن بالا می رود. در این خصوص می توان از لوله های سوراخ دار و سنگ هوا در کف استخر،که توسط لوله ای به کمپرسور هوا متصل است استفاده کرد .
ب – تامین اکسیژن محلول در آب از طریق وارد کردن آب در هوا : در این روش برای جبران کمبود اکسیژن در آب،آب را در معرض هوا قرار می دهند.
یکی از روشهای این کار استفاده از لوله های سوراخ دار در بالای استخر پرورش ماهی است. بدین ترتیب که لوله های سوراخ دار در طول (یک طرف یا دو طرف) استخر قرار می گیرد. سپس آب ورودی به لوله ها از طریق یک دستگاه پمپ،با فشار از سوراخها بر روی سطح آب استخرها پاشیده و باعث افزایش اکسیژن محلول در آب می شود.
روش دیگر استفاده از هوا ده پارویی است. این دستگاه یک الکتروموتور دارد که یک محور فلزی را به گردش در می آورد. در انتهای این محور فلزی تعدادی پره وجود دارد که سبب جابجایی آب سطحی استخرها می شود. با به گردش در آمدن پره ها،آب سطح استخر جابجا می شود و در معرض هوا قرار می گیرد. به این ترتیب کمبود اکسیژن آب استخرها یا حوضچه ها تامین می شود.
پرورش ماهی با استفاده از منابع آب کشاورزی در روستاها:
پرورش ماهی در کنار کار کشاورزی یکی از روشهای استفاده بهینه از منابع آبی است که ضمن اشتغالزایی و کمک به اقتصاد خانوار کشاورز موجب غنی سازی آب کشاورزی وافزایش محصولات زراعی وباغی خواهد شد.
در آب با دمای 8 تا 18 درجه سانتیگراد میتوان ماهی قزل آلا پرورش داد وبهترین ومناسبترین دما برای تغذیه ورشد ماهی قزل آلا 15 تا 16 درجه سانتیگراد است البته علاوه بر دمای مناسب آب , جریان دائم آب و تعویض آن نیز برای پرورش ماهی قزل آلا لازم وضروری میباشد.
در استخرهای دو منظوره , آبی که جهت آبیاری از چاه ویا چشمه خارج میشود قبل از ورود به زمین زراعی به استخر وارد شده و پس از آن خارج وبه مصرف آبیاری میرسد با شروع فعالیت کشاورزی وآبیاری محصولات در نیمه اول بهار ماهی در استخر رها شده ودوره پرورش 6 تا 8 ماه خواهد بود.