روشی برای انتخاب و گزینش سیستم آبیاری مناسب

دسته بندی: آبیاری

امروزه تنوع روش های آبیاری انتخاب روش آبیاری مناسب را بسیار دشوار نموده است.

امروزه تنوع روش های آبیاری انتخاب روش آبیاری مناسب را بسیار دشوار نموده است. در این مقاله عوامل مهم و مؤثر برروش های آبیاری بررسی شده و میزان تأثیر هر یک بر سیستمهای آبیاری ثقلی، قطره ای و شش سیستم متداول آبیاری بارانی بااستفاده از روش امتیاز دهی، ارزش گذاری شده است. گزینه برتر براساس بالاترین امتیاز حاصل از جمع جبری امتیازات هر یک از عوامل که مقدار صحیحی بین 3- الی 3+ می گیرند، انتخاب می شود. از مزایای این روش کاربری آسان و عدم نیاز به اطلاعات زیاد و یا طراحی ، عملکرد سریع این روش در گزینشو همچنین صرفه جویی در وقت و هزینه های مطالعات می باشد. در انتهای مقاله نمونه ای از نتایج گزینش سیستم آبیاری یکی از طرحهای موجود ارائه گردیده است.
محدودیت منابع آب و رشد روز افزون جمعیت، کشورهای جهان را به بالا بردن تولید محصولات کشاورزی در واحد سطح و بهره وری بهینه از منابع آب و خاک با استفاده از روش های نوین آبیاری سوق داده است. با پیشرفت علم آبیاری و توسعه فنون ساخت تجهیزات آنها، بخصوص در آبیاری تحت فشار، روشهای جدید جهت افزودن راندمان آبیاری در شرایط مختلف ابداع گردید. بطور کلی سیستمهای آبیاری متداول به دو دسته تحت فشار و ثقلی تقسیم بندی می شوند. سیستم آبیاری تحت فشار شامل آبیاری بارانی و آبیاری قطره ای است و سیستم آبیاری ثقلی، بطور کلی، شامل آبیاری نواری، شیاری و کرتی می باشد. انتخاب این سیستم برای هر طرح باید به گونه ای انجام پذیرد که ضمن به حداکثر رساندن راندمان استفاده از آب و تطابق کامل با شرایط منطقه، هزینه ها و مشکلات بهره برداری و نگهداری را به حداقل برساند.
عدم گزینش صحیح سیستم آبیاری مناسب برای یک شبکه آبیاری، بخصوص در سیستم های آبیاری تحت فشار که به تجهیزات خاصی نیاز دارند، موجب اتلاف وقت و هزینه بسیار در مراحل مختلف طراحی و اجرا، و چه بسا غیر اقتصادی شدن طرح گردیده و در نتیجه موجب عدم بهره برداری بهینه و اتلاف منابع ارزشمند آب و خاک منطقه خواهد شد. در مراحل اولیه مطالعات شبکه آبیاری، معمولاً بدلیل کمبود اطلاعات و همچنین عدم پیشرفت طراحی ها و از طرفی تنوع سیستم های آبیاری، بخصوص در آبیاری بارانی، انتخاب گزینه های برتر جهت ادامه مطالعات بسیار دشوار و وقت گیر می باشد. در روش ارائه گردیده می توان با استفاده از آمار و اطلاعات پایه و عمومی از منطقه طرح شامل اطلاعات آب، هوا، خاک و الگوی کشت و همچنین شرایط اجتماعی و فرهنگی مردم منطقه نسبت به انتخاب گزینه های مناسب و طبقه بندی آنها از میان شش روش آبیاری بارانی متداول و مقایسه آنها با روشهای آبیاری ثلقی و قطره ای اقدام نمود. این روش قابل توسعه برای کلیه روشهای آبیاری خواهد بود.

متن کامل