طبقه بندی گیاهان زراعی بر اساس طول دوره رشد

نام گیاهان مختلف از یک مکان به مکان دیگر متفاوت بوده و یا گاهی گیاهان کاملا متفاوتی ، به یک اسم نامیده می شوند.

---

طول دوره رشد یک گیاه را نمی بایستی با طول فصل رشد موجود در یک منطقه اشتباه گرفت .
فصل رشد را بطور قراردادی از زمان وقوع آخرین یخبندان در بهار تا زمان وقوع اولین یخبندان در پاویز محسوب می دارند. این مدت از سالی به سال دیگر متغیر است.
میانگین طول فصل رشد موجود در یک منطقه را بطور قراردادی و بر اساس آمار هواشناسی درازمدت از زمان پیدایش 50 درصد احتمال وقوع آخرین یخبندان بهاره تا زمان پیدایش 50 درصد احتمال وقوع اولین یخبندان پاییزه محسوب می دارند.
بطور مثال و بر اساس تعریف فوق ، فصل رشد در اصفهان از هفته سوم اسفند آغاز و تا هفته سوم آبان ادامه دارد و به حدود 8 ماه می رسد. دوره رشد گیاهان ممکن است قبل از آغاز فصل رشد شروع گشته و یا بعد از پایان فصل رشد نیز ادامه یابد.
میانگین طول فصل رشد موجود در یک منطقه برای بررسی احتمال سازگاری محصولات مختلف به شرایط اقلیمی منطقه مورد نظر مفید بوده و از نظر مقایسه پتانسیل کشاورزی نواحی مختلف اهمیت دارد.
نام گیاهان مختلف از یک مکان به مکان دیگر متفاوت بوده و یا گاهی گیاهان کاملا متفاوتی ، به یک اسم نامیده می شوند .برای آنکه افراد متخصص یکدیگر را درک کنند و دقیقا بدانند درباره ی چه گیاهی صحبت می کنند ،گیاهان را به روشی موسوم به سیستم طبقه بندی علمی ، نامگذاری کرده اند.
این روش که دقیقترین روشهاست، توسط لینه بنیانگزاری شده است و همچنین بهمین نام نیز معروف می باشد. در این روش موجودات را بر اساس خصوصیات ریخت شناسی ، تکاملی و ژنتیکی در هفت طبقه قرار می دهند. ترتیب طبقات عبارتست از : سلسله ، بخش ، رده یا طبقه ، راسته ، تیره یا خانواده ، جنس و گونه گیاهان زراعی به گروه نهاندانگان تعلق دارند.. در تحت رده تک لپه ای ها حدود 55000 گونه و در تحت رده دو لپه ای ها حدود 200000 گونه قرار دارند. هرگونه گیاهی مجموعه ای از گیاهان را در بر می گیرد که از نظر خصوصیات ظاهری شباهت های زیادی با یکدیگر داشته و بتوانند به سهولت و بدون اتخاذ تکنیکهای خاص مانند انتقال جنین و غیره با یکدیگر لقاح یافته و تولید بذر نمایند.
در فعالیت های به نژادی ایجاد تعداد زیادی ژنوتیپ مورد نظر است.ژنوتیپ های تولیدی را از نظر خصوصیات مورد نظر مانند سازگاری اقلیمی ، مقاومت به امراض ، کیفیت مصرفی، عملکرد و غیره تحت شرایط آزمایشگاهی با یکدیگر مقایسه می کنند.چنانچه برتری یک ژنوتیپ بر سایر ژنوتیپ ها تحت شرایط تولیدی خاصی به اثلات رسد ،‌آن ژنوتیپ را با ثبت مشخصات و کیفیت های مربوطه در موسسات مسئول نام گزاری کرده و بذر آن ژنوتیپ را پس از تکثیر در اختیار زارعین قرار می دهند.
ژنوتیپ های ثبت شده را در اصطلاح رقم ، کالتیوار و یا بطور عامیانه واریته گویند. بطور مثال : شعله ، روشن ، امید ، البرز و قدس ارقامی از گندم معمولی می باشند. هر یک از این ارقام توسط صفاتی مانند شرایط مطلوب و طول دوره رشد ، خصوصیات پنجه زنی، ارتفاع ساقه ، رنگ و شکل سنبله ، رنگ دانه ،‌مقاومت به امراض ، کیفیت نانوایی دانه و غیره از سایرین متمایز می گردند. در یک شرایط محیطی خاص، یک رقم با صفاتی مشخص بر سایر ارقام ارجحیت دارد و آن را جهت کاشت به زارعین آن منطقه توصیه می کنند.