کود ماکرو و میکرو

تفاوت میکرو و ماکرو

کودهای ماکرو  و میکرو برای تمامی گیاهان ضروری هستند. کود ماکرو باید به مقدار زیاد در اختیار گیاه قرار داده شود و کود میکرو به مقدار کم. در مجموع کودهای ماکرو و میکرو به عنوان مواد مغذی ضروری گیاه شامل هفده عنصر هستند. 9 مورد از این عناصر ماکرو یا درشت مغذی هستند که  به  مقادیر زیاد مورد  نیاز گیاهان میباشند و به کود ماکرو معروفند و هشت مورد دیگر ریز مغذی که به  مقادیر کمی  مورد نیاز گیاه هستند و به کود میکرو شهرت دارند.

عناصر ماکرو و میکرو

در ادامه مقاله به صورت جداگانه عناصرر ماکرو و میکرو را مورد بررسی قرار می دهیم.

عناصر کود  ماکرو که به میزان زیاد باید در اختیار گیاه قرار گیرد شامل موارد زیر هستند:

• کربن (C)
• هیدروژن (H)
• اکسیژن (O)
• نیتروژن (N)
• فسفر (P)
• پتاسیم (K)
• کلسیم (Ca)
• منیزیم (Mg)
• گوگرد (S)

ریز مغذی ها برای گیاهان

از ده عنصر ریز مغذی، کربن، هیدروژن و اکسیژن عمدتاً از آب و دی اکسید کربن به دست می آیند در حالی که بقیه به عنوان تغذیه معدنی از خاک جذب می شوند.  

نیتروژن (N) فسفر و  (P)  پتاسیم (K) مهم ترین درشت مغذی ها کودهای ان پی کا هستند که شامل کربن و هیدروژن اجزای اصلی اکثر مولکول های زیستی از جمله پروتئین ها، نشاسته ها و سلولز هستند. فتوسنتز دی اکسید کربن را به کربوهیدرات تبدیل می کند. هیدروژنی که از آب به دست می آید در فتوسنتز نیز استفاده می شود. گیاهان برای تنفس سلولی در طول شب به اکسیژن نیاز دارند.

نیتروژن (N)

در مواد ماکرو ، نیتروژن بیشترین توجه را به خود جلب کرده است زیرا به راحتی از کودهای مختلف به اشکال محلول (نیتریت) تبدیل می شود.

عملکرد نیتروژن در گیاهان

نیتروژن یک عنصر پایه در تمام سلول ها، پروتئین ها (زنجیره ای از اسیدهای آمینه)، هورمون ها و کلروفیل است و با تقویت رشد سریع رویشی و رنگ سبز سالم، مهمترین پاسخ عملکرد را در گیاهان زراعی ایجاد می کند.

منابع نیتروژن برای گیاهان

مواد آلی خاک سرشار از نیتروژن است گیاهان نیتروژن را به صورت (یون آمونیوم/آمونیم) (نیترات) از خاک می گیرند برخی از گیاهان مانند حبوبات نیتروژن اتمسفر را تثبیت می کنند.

نیتروژن اتمسفر برای تولید کودهایی مانند سولفات آمونیوم، نیترات آمونیوم و اوره/کاربامید استفاده می شود هنگامی که نیتروژن به خاک اضافه  می شود، به راحتی به  یک فرم معدنی قابل جذب، نیترات تبدیل می شود...

اوره دارای بالاترین میزان نیتروژن در بین تمام کودهای نیتروژن دار جامد است. بنابراین هزینه حمل و نقل پایینی به ازای هر واحد مواد مغذی نیتروژن دارد. اوره در خاک تجزیه می شود و آمونیوم می دهد.

کمبود نیتروژن

کمبود نیتروژن زمانی اتفاق می افتد که موجودات خاک از نیتروژن زیادی برای تجزیه منابع کربن مضر در خاک استفاده می کنند.که  منجر به رشد آهسته، قسمت های کوچک گیاه و برگ هایی با کلروفیل کمتر می شود.

فسفر (P)

عملکردها: فسفر نقش مهمی در جذب و تبدیل انرژی خورشید (فتوسنتز) دارد آدنوزین تری فسفات واحد انرژی گیاهان است که  در طول فتوسنتز تشکیل می شود..). فسفر رشد اولیه ریشه و گیاه و ظرفیت تثبیت نیتروژن حبوبات را تحریک می کند. رسیدن به بلوغ را تسریع می کند، کیفیت میوه را  بهبود می بخشد و  و ساقه گیاه را در غلات تقویت می کند. کمبود فسفر منجر به رشد کند وکه در نتیجه آن گیاهان ضعیف و کوتاه می شوند.

پتاسیم (K)

عملکردها: پتاسیم باعث افزایش مقاومت گیاهان در برابر بیماری ها، حملات آفات، تنش های آب و هوایی و غیره می شود و به تشکیل و حرکت نشاسته، قندها و روغن ها در گیاهان کمک می کند و کیفیت و کمیت میوه را بهبود می بخشد. سیستم کاه و ریشه را در غلات تقویت می کند و خوابیدن غلات را کاهش می دهد. راندمان جذب مواد مغذی را افزایش می دهد. همچنین باز و بسته شدن روزنه های برگ را کنترل می کند. گیاهانی که کمبود پتاسیم دارند، در سطح زمین خم می شوند و برداشت آنها را دشوار می کند.

منبع: کلرید پتاسیم بدست آمده از رسوبات دریاچه های خشک شده باستانی و سولفات پتاسیم وسولفات پتاس که با نمک ها و سنگ معدنهای مختلف دیگر یافت می شود

کلسیم (Ca)

عملکردها: کلسیم برای رشد دانه ها، بافت های گیاهی، ریشه های جدید، تاژکهای  ریشه و غیره ضروری است.

منابع: آهک، گچ، دولومیت و سوپر فسفات.

منیزیم (Mg)

عملکردها: منیزیم و نیتروژن عناصر پایه کلروفیل هستند. منیزیم در فعال کردن آنزیم های دخیل در تنفس، فتوسنتز و سنتز اسید نوکلئیک ضروری است. به عنوان حامل ترکیبات فسفات در سراسر گیاه عمل می کند.

منبع: دولومیت (کربنات کلسیم منیزیم)، منیزیت (اکسید منیزیم)، نمک اپسوم (سولفات منیزیم) و غیره.

گوگرد (S)

عملکردها: گوگرد جزء اسیدهای آمینه موجود در پروتئین های گیاهی است. مسئول ترکیبات بو در گیاهان است. رشد ریشه، تشکیل دانه و تشکیل گره را تحریک می کند.

منبع: سوپر فسفات، گچ، گوگرد عنصری و سولفات آمونیاک، مواد آلی خاک و غیره.

عناصر کود میکرو

کود میکرو شامل 8 ریز مغذی می باشد: آهن – مس - روی –منگنز- نیکل –بور- نیکل- مولیبدن و کلر  هستند بیشتر آنها به عنوان عناصر کمیاب در خاک وجود دارند.

عمل ریز مغزیها

• آهن (آهن)

اهن از ترکیبات تنظیم کننده و ترویج رشد و نموبوده و  برای تشکیل کلروفیل و سنتز پروتئین ها ضروری است.

• منگنز (Mn)

به فتوسنتز و رشد گیاهان کمک می کند.

• مس (مس)

یکی از اجزای ضروری آنزیم در گیاهان است. همچنین فعالیت های تنفسی را تنظیم می کند.

• روی (روی)

به تولید هورمون های مسئول انبساط ساقه و برگ کمک می کند.

• بور (B)

به تشکیل دیواره های سلولی در بافت هایی که به سرعت در حال رشد هستند کمک می کند. کمبود جذب کلسیم را کاهش می دهد و توانایی گیاه را برای استفاده از آن مهار می کند.

• مولیبدن (Mo)

برای سنتز آنزیم نیترات ردوکتاز ضروری است و با کاهش تبدیل ان او دو به ان او سه  باعث کمک به میکرو ارگانیسمهای خاک جهت  تثبیت ازت در حبوبات میشود.

• نیکل (Ni)

در مقادیر کم برای گونه های گیاهی جهت تثبیت ازت مورد نیاز است بدون نیکل، سطوح سمی اوره می تواند در بافت ها تجمع پیدا کند.

•  (Cl)

به رشد و نمو گیاه، تنظیم اسمزی و روزنه ای و مقاومت در برابر بیماری کمک می کند.