دستورالعمل مبارزه با بیماریهای باکتریایی دامی

امحاء لاشه از طریق سوزانیدن مناسب ترین روش  معدوم نمودن لاشه تلف شده دام  می باشد.

---

دستورالعمل مبارزه با بیماریهای باکتریایی دامی
شاربن:
هدف از کنترل بیماری ایجاد اختلال و یا نابود کردن زنجیره بیماریزائی است و به منظور کنترل بیماری اقدامات بهداشتی، معدوم سازی دامهای تلف شده از بیماری و واکسیناسیون جمعیت دامی بایستی به اجرا گذارده شود.
الف- اقدامات بهداشتی
- معدوم نمودن لاشه تلف شده دام و عدم کالبد گشائی لاشه
- امحاء لاشه از طریق سوزانیدن مناسب ترین روش میباشد ، در صورت عدم وجود امکانات ، دفن عمیق و بهداشتی ضرورری است.
- سوزانیدن ، گندزدائی ، ضد عفونی کلیه لوازم و مواد آلوده بواسطه عامل بیماری با مواد ضد عفونی کننده با غلظت مناسب توصیه شده الزامی میباشد.
- آموزش دامداران و کلیه نیروهایی که به نحوی از انحاء در پروسه تولید ، استحصال و نقل و انتقال فرآورده های دامی نقش دارند ضروری میباشد.
ب- واکسیناسیون بر علیه بیماری شاربن
با توجه به سیاست های اتخاذ شده در برنامه پنج ساله سوم توسعه ، مایه کوبی دامها بشرح ذیل اعلام میگردد:
1- گوسفند و بز :
- پوشش حداقل واکسیناسیون 85% جمعیت گوسفند و بز استان
- پوشش واکسیناسیون 100% دامها در نوار مرزی کشور تا شعاع مناسب
- پوشش واکسیناسیون به میزان 100% در مناطق بر خطر و در محل وقوع بیماری ( روستا یا مرتع ) به شعاع مناسب
- پوشش واکسیناسیون در مناطق پر خطر دوبار در سال (هر شش ماه یکبار) توصیه میگردد.
2- گاو ، گوساله و گاومیش:
حداقل پوشش 40% جمعیت دامی استان با اولویت واکسیناسیون در دامهای موجود در کانون بیماری ، دامهای در معرض بیماری و دامهائیکه از چرای آزاد استفاده می نمایند.
3- تک سمیها و شتر:
حداقل پوشش 8% جمعیت تک سمی و شتر استان با اولویت مراکز پرورش اسب و همچنین در تک سمی هائیکه از مرتع تعلیف می نمایند.
یادآوری : در باشگاهای سوارکاری و مراکز تراکم و پرورش اسب تا 100 درصد پوشش واکسیناسیون مورد نظر میباشد.
یاد آوری:
1- جهت جلوگیری از بروز واکنش بعد از تزریق واکسن حتما\" لازم است در طول مدت واکسیناسیون شیشه حاوی واکسن را قبل از تزریق چندین بار تکان داد تا مایع داخل شیشه یکنواخت باشد.
2- در اسب و یا کره اسبهائی که برای اولین بار واکسینه میشوند ، بفاصله یکماه پس از اولین مایه کوبی مجددا\" تزریق واکسن صورت پذیرد و سپس برای تداوم ایمنی سالیا
-آنتروتوکسمی:
یکی از عوامل مستعد کننده بیماری آنتروتو کسمی عدم کنترل و یا تغییر ناگهانی جیره غذائی میباشد ، لذا جلوگیری از پرخوری بخصوص در اوایل فصل بهار و پائیز بویژه در مراتع یخ زده در اوایل زمستان ، در جلوگیری از بیماری موثر است.
رعایت رژیم غذائی مناسب و خوراندن داروهای ضد انگلی مخصوصا\"داروهای ضد سستود علاوه بر مایه کوبی دامها در کنترل بیماری اهمیت قابل توجهی دارند . ضمنا\" با توجه به توصیه های کارخانه سازنده واکسن سعی شود که یادآور واکسن دو هفته پس از اولین تزریق صورت گیرد.
اقدامات آموزش – ترویجی در جهت آگاهی دامداران و دامپروران با عوامل مستعد کننده بیماری ، مدیریت بهداشتی گله های دام و خورانیدن داروهای ضد انگلی (ضد سستد) قبل از اجرای عملیات مایه کوبی بسیار موثر است.
- هپاتیت نکروزان (قانقرایای کبدی):
در مناطق مرطوب و آلوده به انگلهای کبدی که تورم کبد قانقرایی سابقه دارد و احتمال وقوع بیماری وجود دارد عملیات مایه کوبی صورت میگیرد . در امر مبارزه علیه این بیماری لازم است ابتدا داروی ضد فاسیولا به دامها خورانده شده سپس مبادرت به امر واکسیناسیون نمود. بهترین زمان مایه کوبی ماههای مرداد و شهریور میباشد و برابر توصیه سازنده واکسن دو تزریق به فاصله دو هفته انجام خواهد شد .
- آگالاکسی:
در مناطق با سابقه وقوع بیماری و همچنین مناطقی که بیماری برای اولین بار رخ میدهد تا شعاع مناسب دامهای حساس تحت پوشش واکسیناسیون قرار گیرند . با توجه به توصیه سازنده واکسن ، مایه کوبی دامها هر شش ماه یکبار و انجام مایه کوبی راپل دو هفته بعد ضروری میباشد .
- شاربن:
در مناطق آندمیک و مناطقی که بیماری برای اولین بار رخ میدهد تا شعاع مناسب دامهای حساس تحت پوشش واکسیناسیون قرار گیرند . اولین سن واکسیناسیون قبل از شش ماهگی و تجدید آن دو هفته پس از مرحله اول بگونه ای که تا شش ماهگی دام هر دو واکسن را دریافت کرده کرده باشد. ضمنا\" کلیه دامهای واجد شرایطی سنی تا قبل از سه سالگی و در بهار هر سال مورد واکسیناسیون قرار گیرند و دستورالعمل شماره 52511-7/12/75 به مورد اجرا گذارده شود.
پاستورلوز :
واکسیناسیون دامهای حساس در مناطق اندمیک (استانهای گیلان ، مازنداران ، آذربایجانشرقی ، آذربایجان غربی ، خوزستان)
و مناطقی که بیماری برای اولین بار رخ میدهد (بغیر از استانهای ذکر شده تائید آزمایشگاه ضروری است)تا شعاع مناسب صورت گیرد . چون مدت ایمنی واکسن ششماه است لذا لازم است در طول سال دو بار مایه کوبی انجام شود.
یاد آوری:
از آنجائیکه بیماری بیشتر در فصول بارندگی اتفاق می افتد بهتر است برنامه تزریق واکسن به گونه ای تنظیم شود که قبل از بروز بیماری واکسیناسیون انجام گیرد . بدیهی است در مورد بروز شوک آنافیلاکتیک بدنبال واکسیناسیون در برخی از گاو و گاومیش های حساس بخصوص نژادهای خارجی بایستی موارد ذیل را مد نظر قرار داد:
1- دامدایهای متقاضی را نسبت به بروز شوک احتمالی مطلع نمود .
2- داروهای ضد حساسیت در دامداریهای موجود باشد.
3-ابتدا تعداد کمی از آنها واکسینه شوند و در صورت عدم بروز شوک در دامهای مایه کوبی شده گله در روز بعد واکسینه شوند.
4- اکیپ واکسیناسیون محل دامداری را زود ترک نکرده و چند ساعتی پس از اتمام واکسیناسیون در محل حضور داشته باشد .
ارسال نمونه بصورت اتفاقی از دامهای مشکوک (گاو ، گوسفند)به منظور اطلاع از سوش در گردش و به منظور ساخت واکسن پاستوریزه بویژه واکسن گوسفندی ضروری میباشد.
- کزاز:
علاوه بر رعایت مسائل بهداشتی ، واکسیناسیون دامهای حساس خاصا\" اسب در مناطقی که سابقه بیماری وجود دارد ضروری است.
- تبصره:
در باشگاهای سوار کاری و مراکز تراکم و پرورش اسبتا 100% پوشش واکسیناسیون مورد نظر است.
- لپیوسپیروز دامی :
اجرای هر گونه عملیات واکسیناسیون لپتوسپیروز در گله های دامی (اعم از کانونهای قدیمی و جدید بیماری )با هماهنگی دفتر بررسی ، مبارزه و مراقبت بیماریهای دامی و بررسی وضعیت بیماری در گله ها صورت خواهد پذیرفت.