آشنایی بیشتر با لوله پلی‌اتیلن مورد استفاده در کشاورزی


دسته بندی: آبیاری
آشنایی بیشتر با لوله پلی‌اتیلن مورد استفاده در کشاورزی

به‌ طور معمول تولید اکثر لوله‌های پلی‌اتیلن در یک شرایط یکسان میباشد  البته در صورتی که از مواد اولیه استاندارد استفاده نمایند کیفیت ماشین‌آلات  تولید لوله‌ها و تکنسین خط تولید باعث را دارند تفاوتهای کیفی در تولید لوله میشوند. 
در حال حاضر لوله و اتصالات متنوعی در بازار عرضه میشود  که در بین آنها لوله پلی اتیلن به دلیل مزایای مختلفی که دارد بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. یکی از خدماتی که بازار بزرگ کشاورزی ارائه می دهد معرفی لوله پلی‌اتلین و اتصالات مرتبط با آن است با ما همراه باشید تا بیشتر با این نوع از لوله ها آشنا شوید.
پلی اتیلن چیست؟
پلاستیک پلیمری که طی فرایند شیمیایی ذوب‌ شده است و توسط قالب‌گیری به مدل‌های متنوع در می‌آید را پلی‌اتیلن می‌گویند. دو ویژگی مهم و منحصربه‌فرد قابلیت بازیافت و شکل‌پذیری در این پلاستیک پلیمری سبب شده که امروزه برای ساخت و تولید انواع لوله و لوازم پلاستیکی از این ماده با ارزش بیشتر استفاده کنند. بطور کلی پلی‌اتیلن‌ها به دو دسته زیر دسته‌بندی شوند.
دسته اول : پلی‌اتیلن‌های سنگین هستند که از شایع‌ترین مدل‌های پلاستیک به‌حساب می‌آیند که دارای بالاترین چگالی و همچنین پایین‌ترین انعطاف‌پذیری میباشند . این دسته از پلی‌اتیلن‌ها به رنگ سفید مات و دارای مشخصات عایق الکتریسیته و مقاومت شیمیایی بالا هستند. این ماده سنگین در بخش‌های گوناگون نظیر ساخت لوله‌های آب، لوله‌های فاضلاب‌های سنگین و حتی ساخت ظروف آب‌معدنی و نوشابه مورد استفاده قرار می‌گیرددر تولید لوله های مورد استفاده در کشاورزی به مواد پلی اتیلنی این لوله ها مواد سیاه رنگی بنام مستر بچ یا دوده اضافه میکنند تا مقاومت لوله ها را در مقابل آفتاب و نور خورشید اضافه نمایند .
دسته دوم : پلی‌اتیلن‌های سبک دارای تراکم پایین و همچنین نیروی مولکولی کم و انعطاف‌پذیری بالا هستند. این سری از پلی‌اتیلن‌ها به علت مقرون به‌صرفه بودن در صنعت بیشتر استفاده می‌شوند. کلیه لوله های 16 یا 20 میلیمتری که در آبیاری باغات استفاد میشوند از این نوع پلی اتیلن ساخته شده اند و در مقابل آفتاب دارای مقاومت خوبی هستند . 
مشخصه‌های لوله پلی‌اتیلن
به‌ طور معمول اکثر لوله‌های پلی‌اتیلن در یک شرایط یکسان تولید می‌شود اما در برخی از موارد ممکن است کیفیت ماشین‌آلاتی که وظیفه تولید لوله‌ها را دارند با یکدیگر متفاوت باشند و یا اینکه مواد اولیه که استفاده می‌شود در حد بسیار ناچیزی با یکدیگر تفاوت‌هایی داشته باشد. تمامی شرایط ذکرشده می‌تواند بر روی دوام و ماندگاری لوله تأثیرگذار باشد اما به‌صورت کلی تمامی این لوله‌ها دارای مشخصه‌های زیر هستند:
• به دلیل وزن کم نسب به لوله های آهنی و چدنی و آزبست به آسانی جابحا شده و با توجه به جوشکاری آسان آنها و سهولت  در نصب به‌عنوان بهترین جایگزین برای مدل‌های مختلف لوله‌های فولادی و همچنین چدنی به‌حساب می‌آید.
این لوله‌ها نسبت به ضربه و همچنین سایش مقاومت زیادی داشته و علاوه بر اینکه از بالاترین انعطاف‌پذیری برخوردار است. در مقابل کیفیت شوری آب  مقاوم میباشد و طول عمر زیادی دارد 
• از مهم‌ترین و اساسی‌ترین خصوصیت این ماده می‌توان به مقاومت بی‌نظیر آن در برابر مواد شیمیایی اشاره کرد. این لوله‌ها در مقایسه با فلزات به هیچوجه زنگ نمیزنند وصد درصد مقرون به صرفه تر هستند.
• لوله پلی‌اتیلن در دسته به‌صرفه‌ترین لوله‌ها است زیرا نه تنها هزینه اولیه این لوله‌ها به نسبت لوله‌های دیگر کم است بلکه سایر موارد مانند حمل، عدم استفاده از ضربه گیر و همچنین اتصالات ارزان قیمت دارای هزینه بسیار کمتری هستند.
• جریان پذیری بالای این لوله‌ها به دلیل بخش سطح درونی صاف آن‌ها است که سبب شده مایعات به آسانی از بخش درونی آن عبور نماید.
• ماندگاری متوسط لوله پلی‌اتیلن تقریباً پنجاه سال تخمین زده شده است زیرا در برابر خوردگی توسط جانوران مقاومت بالای دارند.
• به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های این لوله‌های پلیمری می‌توان گفت که اگر لوله‌ها برای مدت طولانی در برابر مستقیم تابش نور خورشید قرار بگیرند دچار آسیب‌دیدگی نشده و از مقاومت بالای برخوردار هستند اما طول عمر آنها کمتر خواهد شد .
• نکته حائز اهمیت این است که این لوله‌ها در برابر اکسیژن و همچنین پرتو فرابنفش UV نیز مقاومت بسیار بالا را دارند.
انواع لوله پلی‌اتیلن
با توجه به مشخصه‌های ذکرشده این لوله‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند که در زیر به آن‌ها اشاره‌کرده‌ایم:
لوله پلی‌اتیلن تک جداره
این سری از لوله‌ها بدر کشاورزی  کاربردهای بسیار گسترده ای دارد و هم در آبیاری سطحی و انتقال آب و هم در آبیاری تحت فشار استفاده میشوند برای  محافظت از کابل‌های برق لوله های با فشار کم مورد استفاده قرار می‌گیرد. نوع مواد اولیه، قطر و سایز لوله‌های تک جداره از نکات مهمی است که در زمان انتخاب و خرید به آن دقت کنید. به‌طور مثال به‌منظور جابجایی آب شرب مصرفی حتماً باید از سری لوله‌های پلی‌اتیلن که با مواد « PE100» ساخته‌شده‌اند استفاده نماییم. از اصلی‌ترین مشخصه‌های لوله‌های پلی‌اتیلن تک جداره به وزن پایین، مقاومت دمایی تقریباً حدود 80 تا 70- درجه سانتی‌گراد، مقاومت در برابر فشار، ضربه ، آسانی در نصب و همچنین مقاومت در برابر مواد شیمیایی اشاره کرد.
لوله پلی‌اتیلن دوجداره
از این سری از لوله‌ها برای ایجاد شبکه‌های کوچک و بزرگ جابجایی آب و فاضلاب، پل‌سازی و راه‌سازی نیز استفاده می‌نمایند. لوله‌های دوجداره در انتقال سیالات با برابر فشار بیرونی بالا و همچنین در مواردی که بدون فشار داخلی هستند بسیار کاربرد دارند. از اساسی‌ترین مشخصه‌ی لوله دوجداره می‌توان به‌احتمال گرفتگی بسیار کم لوله‌ها اشاره کرد.ازنظر وزنی این لوله‌ها نسبت به لوله‌های بتنی وزن کمتری دارند و همین امر سبب شده که در زمان نصب نیازی به ماشین‌آلات سنگین و یا اینکه هزینه‌های بالا برای نصب نباشد.
مزیت‌های لوله پلی‌اتیلن
امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی و بهره‌مندی از به‌روزترین دستگاه‌ها و ماشین‌آلات کیفیت لوله‌ پلی‌اتیلن بسیار تغییر کرده است و اغلب این لوله‌ها دارای ماندگاری و طول عمر بالای هستند. در کل این لوله‌های پلیمری دارای مزیت‌های متعددی هستند که در زیر به آن‌ها اشاره‌کرده‌ایم:
· طول عمر حدود پنجاه سال ماندگاری و دوام بالا.
·کار کرد خوب و طولانی  در محیط‌های اسیدی، شیمیایی و قلیایی با مقاومت نسبتاً بالا.
· مقاوم بودن در برابر سایش و همچنین خوردگی .
· در برابر حوادث غیرمترقبه نظیر زلزله و رانش های احتمالی کم  زمین نیز مقاومت بالای دارا هستند.
· این لوله‌ها بسیار بهداشتی هستند و بهترین گزینه برای انتقال آب آشامیدنی محسوب می‌شوند.
· در زمان جوشکاری و نصب انعطاف‌پذیری بالایی دارندو در مناطقی که پستی بلندی زیادی دارند کابرد قابل قبولی دارند .
· ازنظر وزن بسیار سبک هستند و می‌توانند در آب دریا شناور باشند.
· مقاومت کیفی و همچنین استحکام بالای مکانیکی دارند.
· برخلاف چگالی و همچنین وزن کم دارای خاصیت شیمیایی، مکانیکی و فیزیکی قابل قبولی هستند.
· به دلیل ویژگی سبک بودن دارای مزیت‌هایی ازجمله حمل و نقل آسان، بارگیری راحت و همچنین بسته‌بندی مطمئن هستند.
· این لوله‌ها را می‌تواند در اندازه‌های بالا تولید و بسته‌بندی کرد.
· وفور و در دسترس بودن انواع اتصالات پلی‌اتیلن از دیگر مزایای لوله‌های پلی‌اتیلن است.
· برای استفاده از این لوله‌ها نیاز به اقدامات پیچیده‌ای برای آماده کردن محیط نیست و می‌توان به‌راحتی این لوله‌ها را اجرا کرد.
· اتصال و جوش لوله‌های پلی‌اتیلن با دستگاههای جوشکاری مخصوص بسیار راحت است.
· مقاومت مکانیکی بالا در بخش اتصالات نتیجه جوش لوله‌ها.
· قابلیت جمع شوندگی دارند.
· در برابر تابش مستقیم نور خورشید و اشعه UV نیز مقاومت بالایی دارند.
کاربرد لوله‌های پلی‌اتیلن
HDPE نام اختصاری لوله‌های پلی‌اتیلن و یا پلی‌اتیلن سخت هستند که دارای کاربردهای متعددی در بخش‌های کشاورزی، آبیاری،آب‌رسانی،کاو رینگ، پوشش دهی و انتقال گاز از مواردی هستند که از این لوله‌ها استفاده می‌نمایند. از سایر کاربردهای دیگر این لوله‌های پلیمری می‌توان به موارد زیر اشاره‌کرده که شامل :
1) بهره‌گیری در شبکه‌های آب‌رسانی شهری و همچنین روستایی.
2) بهره‌گیری در شبکه‌های فاضلاب شهری و همچنین روستایی.
3) بهره‌گیری در شبکه‌های گازرسانیبا استفاده از لوله های پلی اتیلن مخصوص گاز رسانی .
4) بهره‌گیری در سیستم‌های زهکشی.
5) به‌عنوان دستگاه‌های به‌منظور جابجایی اتصالات و همچنین فاضلاب صنعتی.
6) یکی از کاربردی‌ترین استفاده لوله پلی‌اتیلن در دستگاه‌های آبیاری قطره‌ای و بارانی است.
7) از لوله‌های پلی‌اتیلن کم فشار  به‌منظور پوشش کابل مخابراتی، کابل برق و فیبر نوری نیز استفاده می‌نمایند.
موارد ذکرشده از کاربردهای لوله‌های پلی‌اتیلن است که علاوه بر این بهترین گزینه در بخش‌های مختلف نظیر پروژه‌های گوناگون صنعتی، نیروگاه‌ها و خطوط انتقالات گازی نیز هستند. به دلیل استفاده از این لوله‌های پلیمری به‌مرورزمان رشد چشمگیری داشته و این پیشرفت به دلیل پیشرفت علمی و بهره‌گیری از تکنولوژی روز دنیا در تولید و ساخت مواد اولیه سبب شده که نسل جدیدی ‌از این لوله‌های پلیمری گرید یا همان « high grade » به وجود آید و در اختیار مصرف‌کنندگان قرار گیرد.
سایز لوله پلی‌اتیلن
سازندگان و تولیدکنندگان از مواد اولیه‌ی که برای ساخت و‌ تولید ‌لوله‌های پلیمری استفاده کرده‌اند می‌توانند لوله‌ها را در اندازه‌های مختلف و فشارهای متفاوت تولید کنند. لوله‌های پلی‌اتیلن لودن و سبک در سایزهای 16 و 20 میلیمتر بصورت رول 200 تا 400 متری تولید میشوند که در آبیاری قطره ای باغات مصرف دارند و از سایز 20 میلیمتری تا 400 میلیمتری از مواد های دنسیتی یا سنگین با فشار کاری از 2/5 اتمسفر تا 16 اتمسفر و حتی بیشتر تولید کرده  ‌و‌ در ‌اختیار‌مصرف کننده قرار‌ می‌گیرد.سایز و اندازه لوله‌ها اثرگذاری بسزایی بر روی کاربرد آن دارد.به‌عنوان‌مثال لوله شانزده میلی‌متری یکی از کوچک‌ترین سایز لوله‌های پلی‌اتیلن است که در صنعت کشاورزی از آن بسیار استفاده می‌نمایند   در زمان خرید لوله باید به مقدار آبی که از آن میخواهید عبور دهید و طول مسیر لوله کشی توجه نموده و بعد با توجه به اختلاف ارتفاع اول تا انتهای لوله فشار کاری آنرا مشخص نموده و لوله خود را خریداری نمائید.

اتصالات پلی‌اتیلن
همان‌طور که توضیح دادیم با توجه به کاربردهای متعددی که این لوله‌ها در بخش‌های مختلف دارند از اتصالات گوناگون به‌منظور متصل کردن لوله‌های پلیمری سایز کم و سایز بال استفاده می‌نمایم که از مهم‌ترین اتصالات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• اتصالات پیچی
• جوشی
• تزریقی
• پلیمری
• الکتروفیوژن
• کوپلینگی
انواع مختلف اتصالات پلی‌اتیلن
لوله‌های پلی‌اتیلن دارای مدل‌های متعددی از اتصالات هستند که شامل:
- به‌منظور تغییر راه خط لوله‌کشی از اتصالات زانویی استفاده می‌نمایم.
- به‌منظور انشعاب سازی از چهار جهت از اتصالات چهارراهی استفاده می‌نمایم که برای جابجایی خطوط لوله و همچنین جابجایی سیال از جوانب مختلف این نوع اتصالات بسیاری کاربردی است.
- برای اتصال کردن دو لوله با قطره‌های گوناگون از اتصالات تبدیلی در یک خط لوله نیز استفاده می‌نمایند.
- زمانی که بخواهند راه یک خط و یا اینکه انشعابات را ببندند از اتصالات درپوش نیز استفاده می‌نمایند.
- به‌منظور سوراخ کردن اتصالات پلی‌اتیلن بین لوله‌ها در سایزهای متعدد از کمر بندها نیز استفاده می‌نمایند.
- به‌منظور انشعاب دادن در خطوط لوله‌ها از اتصالات سه‌راهی نیز استفاده می‌نمایند.
- زمانی که فرد مایل است فلنج را به یک لوله کوتاه برای اتصالات بین لوله‌ها در اندازه‌های گوناگون استفاده نمایند باید از اتصالات فلنج دار پلی‌اتیلن نیز استفاده کنند.
- برای تنظیم حجم ورودی و همچنین خروجی در لوله از اتصالات کوتاه و یا اینکه بلند پلی‌اتیلنی نیز می‌توان استفاده کرد.
- زمانی که تمایل دارید که راه خطوط لوله را در یک مسیری که دارای انحنای پیچ‌دار است تغییر دهید بهتر است که از اتصالات سیفونی پلی‌اتیلن نیز استفاده کنید.
- اتصالات دو سر مهره به‌منظور اتصال و همچنین پیچ دو لوله گزینه مناسبی است.
- به‌منظور اتصال پیچ دو لوله و همچنین رابط خطوط لوله در اندازه‌های مختلف بهتر است که از اتصالات نر و ماده لوله‌های پلی‌اتیلن نیز استفاده نمایم.
تمامی اتصالات ذکرشده از مدل‌های مختلف اتصالات پلی‌اتیلن است که مصرف‌کنندگان برای مصارف مختلف می‌توانند از آن استفاده نمایند.