فواید استفاده از گچ کشاورزی در مزارع و باغات

گچ های کشاورزی از موارد اصلاح ارزان قیمت خاک و مزارع کشاورزی هستند که دسترسی به آنها نیز ساده می باشد و به منظور کاهش اثر املاح و افزایش کیفیت خاک به کار می روند و یکی از موارد مهم مصرف آنها در باغات پسته می باشد.

---

این مقاله به مزایا و فواید استفاده از گچ در کشاورزی و به ویژه در باغات و مزارع می پردازد. پس با ما در سایت بازار بزرگ کشاورزی ایران همراه باشید و این مطلب مفید را مطالعه نمایید.

یکی از اصلی ترین عوامل در تولید محصولات کشاورزی دو عنصر آب و خاک هستند که با مرور زمان کیفیت هر کدام دستخوش تغییراتی قرار می گیرد از این رو جهت بهبود کیفیت خاک و افزایش محصولات کشاورزی به مرور زمان خاک مزارع و باغات نیاز به اصلاح دارند. روش های متفاوتی برای اصلاح خاک هایی با شوری بالا، سدیمی و رسی وجود دارد که ازجمله از ارزان ترین این روش ها میتوان به استفاده از گچ کشاورزی اشاره کرد. گچ های کشاورزی از موارد اصلاح ارزان قیمت خاک و مزارع کشاورزی هستند که دسترسی به آنها نیز ساده می باشد و به منظور کاهش اثر املاح و افزایش کیفیت خاک به کار می روند و یکی از موارد مهم مصرف آنها در باغات پسته می باشد.
اثرات مفید گچ ها در کشاورزی
تا کنون اثرات مفید بسیاری از گچ ها در کشاورزی توسط محققین شناسایی شده است. به صورت کلی گچ ها دارای 4 نقش اساسی در خاک می باشند:
1- نقش گچ ها به عنوان کود در خاک های کشاورزی
2- استفاده از گچ به عنوان اصلاح کننده خواص فیزیکی خاک
3- استفاده از گچ به عنوان اصلاح کننده خواص شیمیایی خاک
4- بهبود خواص بیولوژیکی خاک ها
گچ ها در کشاورزی جهت برطرف کردن کمبود های کلسیم و گوگرد خاک ها بسیار موثر هستند، افزودن گچ به خاک از طرفی سبب اصلاح خاک در زمین های کشاورزی می گردد و مسمومیت های ناشی از کلر، سدیم و بور را کاهش می دهد و از طرفی دیگر کمبود کلسیم را در درختان پسته برطرف می کند. گچ برخلاف سدیم منجر به استحکام ساختمان خاک از طریق نزدیک کردن ذرات خام به یکدیگر می شود.
از دیگر فواید مصرف گچ درکشاورزی کاهش سمیت عناصری از جمله آلومینیوم می باشد که این امر اثرات مثبتی بر جذب عناصر مغذی همچون روی، آهن و.. دارد. یون کلسیم در خاک به سبک شدن خاک و بهبود تهویه خاک نیز کمک می کند و یون سولفات سبب افزایش جذب یون های غیر قابل جذب در خاک می گردد. تحقیقات نشان داده که وجود نسبت های مناسب گچ کشاورزی در خاک سبب رشد و تکثیر کرم های مفید خاک نیز می شود.
انواع گچ ها در طبیعت
گچ ها به دو صورت سولفات کلسیم آبدار و سولفات کلسیم بدون آب در طبیعت یافت می شوند. شکل غالب در خاک، سولفات کلسیم آب‌دار است و شکل بدون آب بندرت دیده می‌شود. باید توجه کرد که چناچه مقدار گچ در خاک ها بیش از 2 درصد باشد خود را به صورت ذرات سفید رنگ نشان میدهند. در اینجا منظور از گچ در کشاورزی، سولفات کلسیم آبدار می باشد.
گچ کشاورزی یا همان سولفات کلسیم آبدار ماده ارزشمندی است که استفاده از آن برای اصلاح خاک باغات کشاورزی بسیار متداول شده است.
زمان مناسب برای استفاده از گچ کشاورزی
استفاده از گچ در باغات از جمله باغ پسته مانند دیگر عملیات اصلاحی بهتر است که در دوره خواب درختان و در دو فصل پاییز و زمستان انجام شود. اگرچه در صورت فراهم بودن شرایط و در درسترس بودن آب به میزان کافی میتوان در هر فصلی از سال گچ را به باغ اضافه نمود. گچ به دلیل ضریب نمکی پایین و حلالیت متوسط، مسمویتی در خاک ایجاد نمی کند. مقدار مورد استفاده از گچ در باغات باید با استفاده از مشورت کارشناسان و خصوصیات خاک تعیین گردد.
روش افزودن گچ کشاورزی به خاک
• گچ را باید به صورت کلوخه‌ای و آسیاب نشده با استفاده از روش نواری دو طرف ردیف درخت اضافه کرد باید توجه شود که از هر طرف درخت با حداقل 1.5 متر فاصله بر روی سطح خاک پاشیده شده باشد و سپس آبیاری سنگین انجام می‌شود. هدف اصلی از دادن گچ به باغ اصلاح خاک می‌باشد؛ بنابراین دادن گچ به همراه کود موثر نیست و باید حتماً در سطح خاک و حتی‌الامکان به‌صورت یکنواخت پخش گردد.
• اخیراً در اکثرکشورها گچ به‌صورت خالص، پودری و بدون آب به بازار مصرف عرضه می شود. این نمونه از گچ های کشاورزی ضمن اقتصادی بودن از کارایی بیشتری نیز برخوردار هستند. گچ پودری را می‌توان به‌راحتی در آب آبیاری در محل استخر و یا ورودی کرت حل کرده و آب محتوی گچ محلول به‌طور یکنواخت و همراه با آب وارد زمین‌های کشاورزی و باغات می‌شود. مقدار مصرف این نمونه گچ نسبت به انواع قبلی به‌مراتب کمتر می‌باشد. به‌طوری‌که 5 تا حداکثر 7 تن در هکتار مناسب می باشد.
نکته:
باید توجه کرد که گچ کشاورزی به هر نحوی که مورداستفاده قرار گیرد، بایستی همراه با آبیاری سنگین باشد. درصورتی‌که پس از مصرف گچ در باغات پسته آبیاری سنگین انجام نگیرد، گچ شسته شده در لایه‌های بالای خاک تجمع پیداکرده و درصورتی‌که مقدار تجمع یافته بالاتر از 40% شود، این مقدار به‌عنوان یک‌لایه محدودکننده عمل می‌کند.