در حال
جستجو...
کود اسید هیومیک و کاربردهای آن
- مقدمه
- اسید هیومیک چیست؟
- فواید کود اسید هیومیک
- نقش میکروارگانیسم‌ها
- کاربرد کود اسید هیومیک
- مزایای استفاده از کود اسید هیومیک
- جایگاه اسید هیومیک در دنیا
- روش استفاده از کود اسید هیومیک
مقدمه
استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی و عدم استفاده از کودهای آلی در طی سالیان اخیر، عامل کاهش چشمگیر میزان ماده آلی خاک‌های ایران بوده است. کاربرد بیش از حد کودهای شیمیایی در کشاورزی باعث ایجاد مشکلات زیست محیطی از جمله تخریب فیزیکی خاک و عدم توازن عناصر غذایی خاک شده است. از این رو امروزه مصرف انواع کودهای آلی رو به افزایش است و این مقاله به اهمیت اسید هیومیک می‌پردازد.
اسید هیومیک چیست؟
مواد هیومیکی شامل مخلوطی از ترکیبات آلی مختلف هستند که از باقیمانده گیاهان و حیوانات حاصل می‌شوند. از آنجا که این ماده در شرایط خاص PH اسیدی ضعیفی (3.8 تا 5) پیدا می‌کند و مشتق از هوموس می‌باشد، به نام اسید هیومیک شناخته می‌شود. اما حقیقتا هیچ شباهتی به اسیدهای شناخته شده چه معدنی و چه آلی ندارد. کود اسید هیومیک می‌تواند اثر مثبتی بر رشد گیاه بگذارد.
فواید کود اسید هیومیک
کود اسید هیومیک بر رشد ریشه گیاه و قسمت هوایی اثر دارد ولی اثرات آن بر روی ریشه برجسته‌تر است، که باعث افزایش حجم ریشه و همچنین اثر بخشی سیستم ریشه می‌شود که نتیجتا باعث افزایش محصول می‌شود. بررسی‌ها نشان داده که اسید هیومیک به طور معنی داری سرعت فتوسنتز، توسعه زیست توده ریشه و محتوی عناصر غذایی گیاه را افزایش می‌دهد.
کود اسید هیومیک باعث افزایش جذب نیتروژن، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و فسفر در گیاه می‌شود.
کود اسید هومیک توانایی نگهداری آهن خاک به فرمی که قابل جذب و سوخت و ساز باشد را دارد. این پدیده در خاک‌های قلیایی و آهکی می‌تواند مؤثر باشد که معمولا با کاهش کمبود آهن قابل جذب و مواد آلی رو به رو هستند.
نقش میکروارگانیسم‌ها
برای مناطق نسبتا خشک و زمین‌های زراعی وسیع کود اسید هیومیک مهم می‌باشد زیرا برای فعال کردن میکروارگانیسم‌های موجود در خاک کمک زیادی می‌کنند. در مناطق کم آب و نسبتا خشک میکرو هومات‌ها به گیاه کمک می‌کنند تا طول دوران رشد زیادی را داشته باشد.
از جمله میکروارگانیسم‌های (باکتری‌ها) موجود در مناطق ریشه گیاه می‌توان به Pseudomonas, Bacillus, Azomonas, Agrabacterium, Flaro Bacterium, Acrobacter اشاره کرد که بر روی گیاه یا درخت اثر مثبت دارند، یعنی در از بین بردن باکتری‌های منفی مزاحم و رشد گیاه نقش عمده‌ای دارند. همچنین در سنتز هورمون‌های گیاه این باکتری‌ها نقش اساسی دارند. باکتری‌هایی که در خاک (در ناحیه ریشه گیاهان)، خاک و گیاه وجود دارند سه قسمت از یک اکوسیستم را شامل می‌شوند که در کنار هم زندگی همزیستی دارند. (باکتری+خاک+گیاه) فعالیت‌های متابولیکی ریشه از یک طرف گیاهی که در حال رشد است غذای لازم برای زندگی باکتری‌هایی که در این ناحیه وجود دارد را فراهم می‌کند و همچنین از طرف دیگر با فعل و انفعالات صورت گرفته توسط این باکتری‌ها در بنیانشان غذای لازم برای رشد گیاه را فراهم نموده و باعث می‌شود تا فعالیت‌های بیولوژیکی و فیزیولوژیکی ریشه ای افزایش یابد و کل این حرکت‌ها و واکنش‌ها در خاک انجام می‌شود. علاوه بر این باکتری‌هایی که در قسمت ریشه گیاه وجود دارند، از گیاه در منطقه ریشه در برابر مواد هومین ریخته شده محافظت می‌کنند و نیز همچنین یک تعادل بین تولید این مواد و استفاده گیاه از آنها برقرار می‌کند و بنابراین خاک همواره قابلیت باروری بالایی دارد و این قابلیت را حفظ می‌کند. قرار گرفتن باکتری‌های موجود در منطقه ریشه گیاه بستگی به سن گیاه، مورفولوژی ریشه و نوع مواد غذایی میکروارگانیسم‌ها بستگی دارد که این به تاثیرات محیط نیز مرتبط می‌باشد.
کاربرد کود اسید هیومیک
می‌توان برای چمن، درختان، درختچه‌ها، بوته‌ها، باغچه‌ها و حتی گیاهان آپارتمانی از کود اسید هیومیک استفاده نمود زیرا یک محرک زیستی است. کود هیومیک اسید یک اسید ضعیف آلی است که قابلیت‌های بسیار زیادی را دارد از جمله اینکه به جذب عناصر گیاه کمک کرده و از دست رفتن عناصر و آب شویی جلوگیری می‌کند، به همین جهت استفاده از کودهای شیمیایی در خاک را به نصف کاهش می‌دهد که این در حالی است که نتایج بهتری برای کشاورز به بار می‌آورد و از هزینه سرسام آور خرید کودهای شیمیایی و مسمومیت و سفتی خاک تا حد زیادی می‌کاهد.
مزایای استفاده از کود اسید هیومیک
استفاده از کود اسید هیومیک شامل مزیت‌های زیر می‌شود:
- ساختار خاک را بهبود می‌بخشد
- به ریشه زایی بهتر کمک می‌کند
- باعث نگهداری بیشتر آب در خاک می‌شود
- به رشد سریع باکتری‌های مفید در خاک کمک می‌کند
- به انحلال و آزادسازی عناصر ماکرو و میکرو کمک کرده و در نتیجه نیاز به کودهای شیمیایی را به نحو محسوسی کاهش می‌دهد
- مقاومت به شوری را افزایش می‌دهد
- مقاومت به کم‌آبی را افزایش می‌دهد
- مقاومت به سرما را افزایش می‌دهد
- از سمیّت کودها و عناصر اضافی موجود در خاک می‌کاهد
- دوام اثر آن زیاد است و تا چند سال اثر آن در خاک باقی می‌ماند
- مقاومت گیاه را در مقابل انواع بیماری‌ها افزایش داده و نیاز به مصرف سموم را به نحو محسوسی کاهش می‌دهد
- سرعت جوانه‌زنی بذر را افزایش می‌دهد
- PH اسیدی این محصول به اصلاح خاک‌های قلیایی کمک می‌کند
- با طبیعت سازگار است و خطری برای گیاه و یا محیط زیست ندارد
- به حفظ توازن خاک کمک می‌کند
- به بهبود کیفیت محصول کمک می‌کند
- هیومیک اسید بهترین کلاتور طبیعی است
جایگاه اسید هیومیک در دنیا
در کشورهای اروپایی و پیشرفته بواسطه قوانین حاکم اسید هیومیک جایگاه خاص خود را پیدا کرده است و آنها به دلایل زیر علاقمند به استفاده از هیومیک‌ها هستند:
- سازگاری با محیط زیست و فقدان نگرانی از آلوده شدن آب‌های سطحی و زیرزمینی
- صرفه‌جویی در مصرف کود شیمیایی و کاهش هزینه‌ها
- قابلیت استفاده در کشت‌های ارگانیک در حالیکه بسیاری از کودهای شیمیایی نظیر NPK در این موارد ممنوعیت دارد
- افزایش مقاومت نسبت به بیماری‌ها در نتیجه کاهش مصرف سموم
- کاهش هزینه‌های کارگری به دلیل استفاده از حجم کم در مقایسه با کودهای آلی
- احیای توازن در خاک‌هایی که قبلاً بطور نامناسب کوددهی شده‌اند
در کشورهایی نظیر استرالیا و آمریکا که بخش‌های مهمی از خاکشان کویری است و با مشکلاتی مشابه ما مواجه‌اند، انگیزه‌های جدی‌تر برای مصرف هیومیک‌ها وجود دارد. در چنین سرزمین‌هایی، آب و خاک غالباً قلیایی است و هیومیک اسید در محیط قلیایی بهتر عمل می‌کند. از این گذشته مناطق بیابانی با مشکلات دیگری نظیر کمبود مواد آلی خاک، کم‌آبی، شوری، نوسان شدید دما در شبانه روز (تنش گرمایی و سرمایی) و ساختار نامناسب خاک درگیر هستند.
روش استفاده از کود اسید هیومیک
اسید هیومیک با سایر کودهای شیمیایی سازگار بوده و قابل اختلاط می‌باشد و می‌توان آن را از طریق محلول پاشی، مصرف خاکی و سیستم‌های آبیاری تحت فشار مورد استفاده قرار داد.
- استفاده همراه با آب آبیاری: می‌توانید اسید هیومیک را با مقدار قید شده در بسته کودی در آب آبیاری حل کرد و اقدام به آبیاری نمایید.
- روش بذرمال: قبل از کاشت بهتر است اسید هیومیک را با میزان مناسب آب حل کرده و بذرها را با آن آغشته نمایید و بعد اقدام به کاشت نمایید.
- روش محلول پاشی: در این روش می‌توان میزان قید شده در بسته کودی را با آب محلول کرده و اقدام به محلول پاشی نمود.
توئیتر
فیس بوک
لینکدین
