آشنایی با اجزاء سیستم‌هاى آبیارى بارانى

دسته بندی: آبیاری

هر چند سیستم‌هاى آبیارى بارانى بسیار متنوع هستند امّا وجوه مشترک نیز بین آنها وجود دارد. از جمله اینکه در تمام این سیستم‌ها باید آب تحت ‌فشار قرار گیرد.

سیستمهای آبیاری بارانی تنوع زیادی دارند اگرچه در تمام انها وجوه مشترک زیادی به چشم میخورد . بطور مثال در تمام این سیستمها باید آب تحت ‌فشار باشد .
این فشار می تواند مانند آنچه در ماشین‌هاى آبیارى تفنگى کاربرد دارد بسیار زیاد باشد یعنی بین ۸ تا ۱۰ اتمسفر ، می تواند متوسط مانند سیستم‌هاى جابه‌جا شونده کلاسیک و بین3 تا ۵ اتمسفر و یا نسبتاً کم ۱ تا ۲ اتمسفر باشد. در هر حال سیستم‌هاى آبیاى بارانى براى صرفه‌جویى انرژى از انواع کم فشار طراحى شوند.سیستم‌هاى پیشرفته کم‌فشار متحرک خطى و عقربه‌اى از این نوع به‌شمار مى‌روند.
لوله فرعى یا لاترال
آب‌رسانى به داخل مزرعه و جابه‌جایى آب در زمین توسط لوله‌هاى دیگرى که از لوله اصلى به لوله نیمه اصلى منشعب مى‌شوند صورت مى‌گیرد. این لوله‌ها را لوله فرعى یا لاترال (Lateral) گویند. در بعضى سیستم‌ها مانند ماشین‌هاى مجموعه متحرک دورانى و خطى و لوله‌هاى چرخ‌دار فقط یک لوله فرعى وجود دارد حال آنکه برخى دیگر از سیستم‌ها مانند انواع جابه‌جا شونده کلاسیک و یا سیستم‌هاى ثابت ممکن است ۲ یا چند لوله فرعى داشته باشند. لوله یا لوله‌هاى فرعى نیز از اجزاء مهم سیستم آبیارى بارانى به شمار رفته و طراحى آن از نظر قطر و طول یکى از کارهاى اساسى در طرح یک سیستم آبیارى بارانى است.
لوله اصلى
جزء دیگر سیستم آبیارى بارانى لوله اصلى است که بین پمپ (یا نقطه تأمین فشار) و نقطه‌اى که آب به مزرعه منتقل مى‌شود قرار مى‌گیرد. برخى سیستم‌ها مانند ماشین‌هاى آبیارى بارانى مجموعه متحرک خطى که آب را از کانال روباز برداشت مى‌کنند فاقد لوله اصلى هستند.
پمپ
درصورتیکه منبع آب نسبت به مزرعه در ارتفاع بالاترى قرار داشته باشد این امکان وجود دارد که آب را با لوله منتقل نموده و از اختلاف ارتفاع براى تأمین فشار در سیستم استفاده به عملآورد اما در اکثرموارد فشار سیستم توسط پمپ تأمین مى‌گردد. بنابرا ین پمپ اساسى‌ترین جزء یک سیستم آبیارى بارانى به شمار مى‌رود.
همان‌طور که در بعضى شرایط ممکن است چندین لوله اصلى در مزرعه کشیده شده باشد. چون لوله‌هاى اصلى کمتر جابه‌جا مى‌شوند اکثراً در زیرزمین قرار مى‌گیرد و هر کجا لازم باشد آب از آنها دریافت شود یک لوله عمودى (Riser) از آن منشعب و تا سطح زمین بالا مى‌آید. روى این لوله شیر فلکه نصب مى‌گردد تا به آسانى بتوان جریان آب را قطع و وصل کرد. لوله اصلى ممکن است خود انشعابت کوچک‌ترى داشت هباشد که به آنها نیمه اصلى گویند. در حالیکه لوله اصلى وظیفه آبرسانى به کل مزرعه را دارد، لوله نیمه اصلى فقط براى قسمتى از مزرعه آب تأمین مى‌کند. بنابراین لوله اصلى و لوله‌هاى نیمه‌اصلى جزء دیگر یک سیستم معمولى آبیارى بارانى را تشکیل مى‌دهند.