بررسی مواد مغذی علوفه در جیره استارتر گوساله های نوزاد

حضور ترکیبات فلاونوییدی در جیره ی گوساله های شیرخوار بر برخی شاخص های رشد موثر است.

---

بررسی مواد مغذی علوفه در جیره استارتر گوساله های نوزاد
مواد و روشها
بیست راس گوساله ی هلشتاین ۲±۷ روزه در قالب یک طرح کاملا تصادفی در ۴ دسته بر اساس جنسیت، تعداد شکم زایش مادر و وزن تولد گروه بندی شدند. به گوسالهها تا زمان شیرگیری به طور روزانه قرصهای فلاونوییدی حاوی مقادیر ۵-۱۰×۳/۷ (گروه ۱)، ۴-۱۰× ۳/۷ (گروه ۲)، و۳-۱۰×۶/۳ (گروه ۳) گرم فلاونویید به ازای هر کیلوگرم وزن بدن خورانیده شد. گروه شاهد قرصهای فاقد ترکیبات فلاونوییدی مصرف کردند. در طی انجام آزمایش، گوساله ها هیچ گونه ترکیب آنتی بیوتیکی مصرف نکردند. گوساله ها تا زمان شیرگیری به طور روزانه در طی دو نوبت به مقدار ۱۰ درصد وزن بدن با شیر جایگزین تغذیه شدند. از سن آغاز آزمایش تا سن شیرگیری با کنسانتره (ترکیب کنسانتره بر اساس درصد مادهی خشک شامل: ۱۱ درصد جو، ۳۲ درصد سویا، ۵/۵۱ درصد ذرت، ۵/۴ درصد سبوس و ۱ درصد مکمل مواد ویتامینه و معدنی) و از سن پس از شیرگیری با کنسانتره و یونجه به صورت مصرف اختیاری تغذیه شدند.
ترکیبات فلاونوییدی از بره موم جداسازی شد. به طور خلاصه، بره موم به قطعات ریز خرد شد و با اتانول ۸۰ درصد با نسبت ۱ به ۱۰ (وزنی/حجمی) عصاره گیری شد و با کاغذ صافی(واتمن شماره ی ۴) صاف شد. کل محتوای فلاونوییدی عصاره ی اتانولی بره موم توسط روش کالریمتریکی که پیش تر توصیف شده بود اندازه گیری شد [۱]. محلول حاصل از عصارهگیری در انکوباتور قرار داده شد تا طی ۱۰ روز با دمای ۳۷ درجه ی سانتیگراد اتانول زدایی شد. رزین قهوه ای رنگ حاصل با ۴۰ درصد آرد جو (به عنوان شکل دهنده و حامل) مخلوط و بر اساس وزن بدن گوساله ها به قرص هایی با وزن مشخص تبدیل شد.
مقدار مصرف خوراک به طور روزانه ثبت شد. وزن کشی گوساله ها به صورت هفتگی تا سن شیرگیری صورت گرفت و پس از آن گوساله ها به صورت ماهیانه وزن کشی شدند. سن شیرگیری به عنوان سنی که گوساله ها می توانستند ۶۸۰ گرم کنسانتره در دو روز متوالی مصرف کنند، گزارش شد [۲]. امتیاز مدفوع، طول و ارتفاع بدن بر طبق پیشنهاد لارسن و همکاران تعیین شد [۴]. داده ها با نرم افزار تجزیه کننده ی آماری با رویه ی مدل مختلط، تجزیه ی واریانس شدند.
  نتایج و بحث
میانگین (± انحراف معیار) وزن، ارتفاع جدوگاه و طول بدن گوساله ها در زمان تولد به ترتیب ۱۸/۳±۳۷، ۰۴/۴±۱/۷۹ و ۳۹/۳±۴/۴۱ بود. حداقل میانگین مربعات وزن گوساله ها از سن ۷ روزگی تا ۴ ماهگی در جدول ۱ نشان داده شده است. با افزایش سن گوساله ها وزن بدن افزایش یافت (۰۵/۰P<)، لیکن این افزایش تحت تاثیر مصرف ترکیبات فلاونوییدی قرار نگرفت. اگر چه اختلاف معنی داری در پایان دوره ی آزمایش (سن ۴ ماهگی) بین وزن گوساله ها مشاهده نشد، اما مقدار عددی افزایش وزن بین گروه شاهد و گروه هایی تحت تیمار قابل توجه بود (جدول ۱).
 
جدول ۱. حداقل میانگین مربعات وزن ِ(کیلوگرم) گوساله های تغذیه شده با سطوح مختلف ترکیبات فلاونوییدی


مصرف سطح بالای ترکیبات فلاونوییدی (گروه ۳) نسبت به مصرف سطح پایین این ترکیبات (گروه ۱) سبب بالا رفتن اشتهای گوساله ها در سنی زود هنگام شد، که این امر خود را در شاخصهای سن و وزن شیرگیری نمود داد، اما نسبت به گروه شاهد تفاوت معنیداری مشاهده نشد (جدول۲). شاخصهای رشد سیستم اسکلتی (ارتفاع جدوگاه و طول بدن) گوساله ها در زمان شیرگیری تحت تاثیر مصرف ترکیبات فلاونوییدی قرار نگرفت (جدول ۲). بازده خوراک تحت تاثیر مصرف ترکیبات فلاونوییدی قرار نگرفت، لیکن مقدار افزایش عددی آن در دوره ی شیرخوارگی قابل توجه بود.
 
جدول ۲. حداقل میانگین مربعات صفات عملکردی گوساله های تغذیه شده با سطوح مختلف ترکیبات فلاونوییدی تا سن ۴ ماهگی.


جدول ۳. حداقل میانگین مربعات مقدار مصرف خوراک و امتیاز مدفوع گوساله های تغذیه شده با سطوح مختلف ترکیبات فلاونوییدی.


مصرف کل و روزانه ی کنسانتره با افزایش سن گوساله ها افزایش یافت (۰۵/۰P<)، اما تحت تاثیر مصرف ترکیبات فلاونوییدی قرار نگرفت (جدول ۳). مقدار کل و میانگین روزانه ی علوفه ی مصرفی پس از شیرگیری تحت تاثیر مصرف پیش از شیرگیری ترکیبات فلاونوییدی قرار گرفت (جدول ۳)، به طوری که گوساله هایی که کم ترین مقدار ترکیبات فلاونوییدی را مصرف کرده بودند (گروه ۱)، مقدار بیش تری علوفه و کنسانتره پس از شیرگیری مصرف کردند.با توجه به خواص ضدباکتریایی ترکیبات فلاونوییدی [۳]، انتظار بر آن بود که این ترکیبات بتوانند میزان اسهال را در گوساله ها کاهش دهند، اما نتایج حاکی از عدم تاثیر این ترکیبات بر شاخص اسهال گوساله ها بود (جدول ۳).
  نتیجه گیری
نتایج این تحقیق نشان داد که حضور ترکیبات فلاونوییدی در جیره ی گوساله های شیرخوار بر برخی شاخص های رشد موثر است، به طوری که مصرف این ترکیبات، وزن و سن شیرگیری را تحت تاثیر قرار داد و مقدار کل و میانگین روزانه ی علوفه ی مصرفی را متاثر ساخت، اما بر دیگر شاخص های رشد بی تاثیر بود. به نظر می رسد حضور این ترکیبات در جیره ی گوساله های شیرخوار بخشی از یک برنامه در تغذیه ی سنتی بوده که امروزه فراموش شده است. این تحقیق اولین مطالعه ی صورت گرفته در زمینه ی اهمیت ترکیبات فلاونوییدی در تغذیه ی گوساله های شیرخوار است و برای اظهار نظرهای قاطع در این زمینه نیاز به انجام تحقیقات بیشتری وجود دارد.