سیستم پمپاژ و آرایش سیستم پمپ ها در آبیاری تحت فشار


دسته بندی: آبیاری
سیستم پمپاژ و آرایش سیستم پمپ ها در آبیاری تحت فشار

احتیاج طرح‌هاى مختلف آبیارى به دبى‌هاى گوناگون ایجاب مى‌کند تا ترکیبى از پمپ‌ها به‌کار رفته و فشار و دبى مورد نظر تأمین گردد. زیرا یک پمپ ممکن است به تنهائى نتواند دقیقاً نیازهاى طرح را تأمین کند.
قسمت اعظم آب مورد نیاز کشاورزى در مناطق خشک و نیمه‌خشک از منابع زیرزمینى تأمین مى‌شود که به‌جز قنوات و چشمه‌ها استخراج آنها بدون پمپ امکان‌پذیر نیست. علاوه بر این در اکثر سیستم‌هاى آبیارى بارانى و قطره‌اى کاربرد پمپ اجتناب‌ناپذیر است.
آرایش سیستم پمپ‌ها:
احتیاج طرح‌هاى مختلف آبیارى به دبى‌هاى گوناگون ایجاب مى‌کند تا ترکیبى از پمپ‌ها به‌کار رفته و فشار و دبى مورد نظر تأمین گردد. زیرا یک پمپ ممکن است به تنهائى نتواند دقیقاً نیازهاى طرح را تأمین کند. پمپ‌ها یا به‌طور سرى یعنى پشت سرهم نصب مى‌شوند و یا موازی. نصب پمپ‌هاى سرى براى افزایش فشار و نصب پمپ‌هاى موازى به منظور بالا بردن دبى است. پمپ‌هاى بوستر حالت خاصى از پمپ‌هاى سرى است که در قسمتى از خط انتقال فشار را افزایش مى‌دهند.
پمپ‌هاى بوستر
پمپ‌هاى بوستر حالت خاصى از کاربرد پمپ‌هاى سرى است که براى افزایش فشار در قسمتى از شبکه آبرسانى به‌کار مى‌رود. در طرح‌هاى آبیارى گاهى اوقات پستى و بلندى زمین ایجاب مى‌کند که فشار در یک یا چند لاترال از یک نقطه به بعد افزایش یابد. براى اینکار اگر کل فشار سیستم بالا برده شود هزینه زیادى در بر خواهد داشت. به‌جاى آن در هر نقطه که مورد لزوم باشد یک پمپ کوچک بوستر نصب مى‌شود تا فشار در پائین دست آن افزایش یابد.
پمپ‌هاى موازى
اگر دو یا چند پمپ مستقیماً دبى خود را وارد یک لوله مشترک بنمایند در این صورت گفته مى‌شود که این پمپ‌ها به‌ صورت موازى قرار دارند. پمپ‌ها هنگامى به‌طور موازى نصب مى‌شوند که فشار تولید شده توسط پمپ کفایت نیاز را بنماید اما دبى به اندازه کافى نباشد. دراین صروت بسته به‌ مقدار دبى مورد نیاز تعدادى پمپ به‌صورت موازى نصب مى‌شوند. در طرح‌هاى آبیارى نیاز آبى پروژه بسته به تناوب زراعتى و فصل رشد گیاهان متفاوت است بدین‌ترتیب مى‌بایست در زمان‌هاى مختلف دبى‌هاى مختلفى را براى پروژه تأمین کرد. در نظر گرفتن تعدادى پمپ که به‌طور موازى نصب شده باشند بهترین تمهیدى است که مى‌توان براى چنین مواردى در نظر گرفت تا در هر زمان بتوان با روشن و خاموش کردن برخى از پمپ‌ها دبى لازم را تأمین کرد. اگر دو پمپ Aو Bبه‌صورت موازى نصب شده باشند معادله‌هاى ذیل در مورد آنها صادق خواهد بود:
(معادله ۱): Hpara=HA = HB
(معادله 2): Qpara = QA + QB
(معادله 3): Ppara = PA + PB
راندمان کلى سیستم با در نظر گرفتن اینکه هر دو پمپ کار کنند عبارت است از:
(معادله ۴): (Epara = Hpara(QA +QB) / 0.102(PA + PB
پمپ‌هاى سرى
پمپ‌ها هنگامى به ‌طور سرى قرار مى‌گیرند که آبگیرى هر پمپ مستقیماً از خروجى پمپ قبل تأمین شود. به ‌عبارت دیگر یک پمپ مقدارى آب را گرفته به پمپ دیگرى که در فاصله کوتاهى از آن قرار گرفته است مى‌دهد و به ‌همین ترتیب به پمپ بعدى منتقل مى‌شود. فاصله بین پمپ‌هاى سرى حداکثر از چند متر تجاوز نمى‌کند. این نحوه آرایش زمانى به‌کار مى‌رود که دبى یک پمپ براى طرح کفایت مى‌کند اما فشار مورد نیاز بیشتر از مقدارى است که یک پمپ بتواند تأمین کند. فرض کنید دو پمپ AوBبا دبى‌هاى QAو QBو بارهاى خروجى HAو HBو قدرت‌هاى مورد نیاز PAو PBبه‌طور سرى نصب شده باشند و در این‌صورت معادله‌هاى زیر را در مورد آنها مى‌توانیم بنویسیم:
(معادله 5): QB = QA=Qseries
(معادله 6): Hseries = HA + HB
(معادله 7): Pseries = PA + PB
در معادله (5) مشاهده مى‌شود که دبى دو پمپ مساوى است و بنابر این راندمان سیستم پمپ‌ها از فرمول (8) محاسبه مى‌شود:
(معادله 8):(Eseries = Qseries (HA + HB) / 0.102(PA + PB
که در آن:
Qseries: دبى m3/s
HAو HB: بار فشاری، m
PAو PB: قدرت، kw(کیلو وات)
پمپ‌هاى توربینى چند طبقه
پمپ‌هاى توربینى چند طبقه حالت خاصى از پمپ‌هایى است که به‌طور سرى قرار مى‌گیرند. این پمپ‌ها طورى توسط کارخانه ساخته مى‌شوند که هر پمپ که به آن یک طبقه گفته مى‌شود مستقیماً روى پمپ دیگر پیچ مى‌شود، چون دبى یک پمپ به پمپ بعدى داده مى‌شود بنابراین از نوع پمپ‌هاى سرى به‌شمار مى‌روند.
منحنى عملکرد پمپ‌هاى توربینى عمودى با سایر منحنى‌هاى عملکرد کمى تفاوت دارد. منحنى عملکرد براى یک پمپ چند طبقه توربینی) نشان می دهد که این منحنى‌هاى عملکرد براى یک، دو، سه یا چهار طبقه که به‌صورت سرى قرار مى‌گیرند تهیه شده است. افزایش بار فشار در یک دبى ثابت به ازای هر طبقه ثابت نیست ولى اگر تعداد طبقات کاهش یابد بار فشار نیز تقلیل مى‌یابد. راندمان کلى سیستم نیز به‌طور غیرخطى متناسب با تعداد طبقات است. در استفاده از منحنى‌هاى عملکرد پمپ‌هاى چند طبقه توربینى باید از منحنى مربوط به تعداد طبقات استفاده شود. راندمان مستقیماً از روى منحنى خوانده مى‌شود اما فشار (بار) و قدرت مورد نیاز براى هر طبقه است و مى‌بایست در تعداد طبقات ضرب شود.

گروه آبیاری فاطر www.fater-co.com