وقتی کشاورزان مغلوب واسطه‌ها می‌شوند


دسته بندی: اخبار کشاورزی
وقتی کشاورزان مغلوب واسطه‌ها می‌شوند

ارائه فله‌ای محصولات، نبود صنایع تبدیلی، مشکلات حمل و نقل و نبود پوشش بیمه‌ای مناسب از مشکلات مهم ‏بازاررسانی محصولات کشاورزی است‏‎.‎
ارائه فله‌ای محصولات، نبود صنایع تبدیلی، مشکلات حمل و نقل و نبود پوشش بیمه‌ای مناسب از مشکلات مهم ‏بازاررسانی محصولات کشاورزی است‏‎.‎
حامد قادرزاده - عضو هیات علمی دانشگاه کردستان - در گفت‌وگو با خبرنگار کشاورزی ایسنا اظهار کرد: در ‏بعضی موارد اختلاف قیمت محصولات کشاورزی از تولید تا مصرف هشت برابر گزارش شده است‏‎.‎
به گفته وی از جمله عواملی که باعث می‌شوند قیمت مصرف‌کننده نهایی با قیمت مزرعه تفاوت زیادی داشته باشد، ‏وجود واسطه‌ها و نبود سیستم اطلا‌ع‌رسانی مناسب در واحدهای تولیدی است‎.‎
این کارشناس کشاورزی یکی دیگر از مشکلات بازار محصولات کشاورزی را کمبود درآمد یا وضعیت نامناسب ‏اقتصادی واحدهای تولیدی دانست که به همین دلیل کشاورزان مجبورند محصول را قبل از برداشت به واسطه‌ها و ‏سلف‌خرها بفروشند‎.‎
قادرزاده گفت: این باعث شده که واسطه‌ها وضعیت مناسب اقتصادی پیدا کنند؛ در حالی که تولیدکننده از وضعیت ‏نامناسبی برخوردار باشد که در نهایت این به زیان هر دو گروه خواهد بود چراکه اگر کشاورزان وضعیت ‏اقتصادی مناسبی نداشته باشند واسطه‌ها هم نمی‌توانند از این مسیر درآمد قابل توجهی به دست آورند‏‎.‎
وی با بیان این‌که در بیشتر مناطق کشاورزی ایران این پدیده غالب است، اظهار کرد: این مساله بخصوص در ‏محصولاتی که درجه فسادپذیری بالایی دارند بیشتر نمود دارد. هم‌چین در محصولات حجیم، به دلیل نبود راه ‏روستایی مناسب، و نبود سیستم حمل و نقل مناسب، محصولات به ناچار به واسطه‌ها فروخته می‌شوند که باعث ‏می‌شود سهم دریافتی تولیدکننده به شدت کاهش یابد‎.‎
این کارشناس کشاورزی به تعداد بسیار زیاد تولیدکنندگان در بخش کشاورزی و اندازه کوچک واحدهای تولیدی ‏اشاره کرد و افزود: برای کشاورزان عرضه مستقیم محصولات به بازار صرفه اقتصادی ندارد. به همین دلیل ‏مغلوب واسطه‌ها می‌شوند. از طرف دیگر در واحدهای روستایی، کشاورزان فاقد یک تعاونی بازاریابی هستند و ‏این باعث شده که سوءاستفاده از مسیر بازار بیش از حد بشود‏‎.‎
به گفته‌ی قادرزاده، مشکل دیگر فرآیند بازاریابی، نبود انبارهای نگهداری مناسب برای محصولات در نزدیکی ‏واحدهای تولیدی است. وجود انبار و سردخانه باعث می‌شود تا تولیدکننده بتواند محصول را در زمان عرضه‌ی ‏فراوان انبار کند و در زمان مناسب به بازار عرضه کند. هم‌چنین نبود واحدهای فرآوری و صنایع تبدیلی در بیشتر ‏مناطق کشور باعث شده کشاورزان نتوانند درآمد لازم را به دست آورند و به ناچار محصولاتشان را به واسطه‌ها ‏بفروشند‎.‎
وی تصریح کرد: عدم پوشش کامل بیمه‌ای برای محصولات کشاورزی نیز یکی دیگر از مشکلات کشاورزان ‏برای عرضه محصولات به بازار است. هم‌چنین
این کارشناس کشاورزی، عدم دانش کشاورزان و کسانی که در بازار کار می‌کنند نسبت به بحث استانداردسازی ‏را معضل دیگر بازار کشاورزی دانست و افزود: مساله دیگر نبود درجه‌بندی و بسته‌بندی به‌ویژه در محصولات ‏با فسادپذیری بالا است‏‎.‎
قادرزاده گفت: هنوز در کشور بیشتر محصولات کشاورزی به صورت فله‌ای ارایه می‌شود که به این ترتیب ‏ارزش افزوده آنها پایین می‌آید. ارزش افزوده، ارزشی است که در فرآیند بازار به هر واحد محصول اختصاص ‏می‌یابد. محصولات می‌توانند درجه‌بندی شوند و بر اساس آن قیمت‌ها تعیین شود. این هم به نفع تولیدکننده ‏مصرف‌کننده و کسانی است که در مسیر بازار کار می‌کنند‎.‎
وی با بیان این‌که جداسازی درجات کیفی می‌تواند در بسیاری از محصولات سردرختی و مرکبات انجام شود، ‏اظهار کرد: کشاوزان می‌توانند شرکت‌های بسته‌بندی درجه‌بندی ایجاد کنند یا این‌که وارد قرارداد با سایر ‏شرکت‌های معتبر شوند تا از برند آنها استفاده کنند و به جای عرضه‌ی فله‌ای محصول به شهر، محصول را در ‏روستا درجه‌بندی کنند‏‎.‎
این کارشناس کشاورزی هم‌چنین به کشت محصولات بر اساس مزیت تولید اشاره و تصریح کرد: مزیت تولید، ‏امکان سرمایه‌گذاری در فرآیندهای تکمیلی فعالیت‌های تولیدی را به وجود می‌آورد. هم‌اکنون کشاورزان ایران به ‏دلیل مشکلات فروش محصولاتشان مجبورند برای تامین معاش خانواده از هر محصولی یک نوع داشته باشند؛ در ‏حالی که امروزه در کشاورزی جهان، مساله یکپارچه‌سازی و تولید در واحدهای بزرگ، حرف اول را می‌زند. این ‏مساله به صنایع تبدیلی، بسته‌بندی، درجه‌بندی و بیمه محصولات، اقتصادی شود‏‎.‎
قادرزاده در پایان گفت: برای بهبود بازار محصولات کشاورزی، نیاز به یک سری مکمل‌ها احساس می‌شود و ‏بدون توجه به زیرساخت‌ها ایجاد کانال مناسب بازاریابی امکان‌پذیر نخواهد بود‏‎.‎

خبرگزاری ایسنا – 92/8/29‏