نبود زیرساخت‌های تولید عامل بی‌رغبتی به کشاورزی شده است‏


دسته بندی: اخبار کشاورزی
نبود زیرساخت‌های تولید عامل بی‌رغبتی به کشاورزی شده است‏

غفلت از ایجاد ‏زیرساخت‌های اقتصاد روستایی و تولیدات کشاورزی و صنعتی باعث پایین بودن درآمد ‏روستاییان از کشاورزی و بی‌رغبتی نسل جوان برای ورود به این بخش شده است.‏
یک کارشناس اقتصاد کشاورزی گفت: پس از انقلاب، امکانات عمرانی در روستاها فراهم شد اما از ایجاد ‏زیرساخت‌های اقتصاد روستایی و تولیدات کشاورزی و صنعتی غافل ماندیم که این امر باعث پایین بودن درآمد ‏روستاییان از کشاورزی و بی‌رغبتی نسل جوان برای ورود به این بخش شده است.‏
ناصر شاهنوشی - عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد - در گفت‌وگو با خبرنگارایسنا اظهار کرد: بعد از ‏انقلاب به دلیل رویکرد عدالت اجتماعی انقلاب اسلامی، تمرکز خوبی روی روستاها صورت گرفت اما نکته ‏این‌جا بود که ارتقای جایگاه روستایی به صورت جامع دیده نشد؛ جاده، برق، آب، تلفن، گاز و ... به روستاها برده ‏شد اما در زمینه‌ زیرساخت‌های اقتصادی روستایی اقدامی صورت نگرفت.‏
وی افزود: همزمان با ایجاد امکانات رفاهی در روستاها، نظام تولید و صنایع متوسط و کوچک در روستاها ایجاد ‏نشد؛ بنابراین تلاش‌هایی که صورت گرفت تلاش‌هایی یک بعدی بود و حلقه‌های تولید در روستاها کامل نشدند.‏
شاهنوشی گفت: توجه نکردن به تولید، الگوی کشت، یکپارچه‌سازی اراضی، اصلاح قنوات و ... از دلایلی بود که ‏باعث آسیب به ساختار تولید در روستاها شد.‏
وی هم‌چنین خشکسالی‌های پی‌درپی را از دیگر عوامل مهاجرت‌های روستایی عنوان و اظهار کرد: خشکسالی‌های ‏بعد از انقلاب تاثیرات نامطلوبی بر تولید محصولات داشت.‏
این کارشناس کشاورزی ادامه داد: کشاورزان در بازاررسانی محصولات با مشکل مواجه هستند و واسطه‌ها ‏بیشترین سود را می‌برند که این امر باعث کاهش درآمد کشاورزان و بی‌رغبتی به تولیدات کشاورزی و دامپروری ‏شده است.‏
وی گفت: توجه به طبقات پایین شهرها در قالب کمک به رفع محرومیت عاملی برای تجمیع روستاییان در حاشیه ‏شهرها شد؛ به عنوان مثال جمعیت حاشیه‌نشین شهر مشهد یک میلیون و 100 هزار نفر است که همگی از ‏روستاهای اطراف آمده‌اند. بسیاری از این افراد از امکانات موسسات خیریه استفاده می‌کنند و اقوام روستایی خود ‏را تشویق به حضور در شهر می‌کنند که به این ترتیب روستاها از نیروهای تولید خالی می‌شوند.‏
شاهنوشی به اولین موج مهاجرت به تهران اشاره و خاطرنشان کرد: اولین موج مهاجرت به تهران زمانی صورت ‏گرفت که در تهران به افراد زمین و وام دادند و روستاییان را به تهران کشاندند.‏
به گفته‌ وی باز بودن فضای اجتماعی شهرها و تفاوت‌های فرهنگی آن با محیط روستاها نیز از عوامل جذب ‏روستاییان به شهرها می‌شود.‏
این کارشناس اقتصاد کشاورزی اظهار کرد: ورود نیروهای روستایی به شهرها و تبدیل آنها به نیروهایی فعال ‏مشکلی ایجاد نمی‌کند بلکه نگرانی از آن جهت است که این مهاجرت‌ها باعث خالی شدن روستاها و ایجاد مشکل ‏در تولید می‌شود.‏
وی یادآور شد: پیش از انقلاب 70 درصد از جمعیت 32 میلیونی کشور در روستاها زندگی می‌کردند و 30 درصد ‏شهرنشین بودند.‏
شاهنوشی با اشاره به اصلاحات ارضی سال 42 و تقسیم زمین‌های مالکان بزرگ بین کشاورزان خرد، خاطرنشان ‏کرد: اصلاحات ارضی در آن دوران یک موج مهاجرت ایجاد کرد زیرا کشاورزی دیگر در زمین‌های قطعه قطعه ‏شده اقتصادی نبود و باعث شد کشاورزان آن زمین‌ها را رها کرده و به شهرها بروند.‏
به اعتقاد این کارشناس اقتصادی کشاورزی، در سال‌های اخیر نیز هدفمندی یارانه‌ها و ارائه مستقیم پول به ‏روستاییان باعث شد تا تولیدکنندگان به مبلغ یارانه‌ها و کمترین سطح درآمد قانع و از تولید خارج شوند.‏
شاهنوشی ادامه داد: به جای پرداخت مستقیم یارانه باید مشوق‌هایی همچون بیمه تکمیلی، وام، تسهیلات، ایجاد ‏صنایع تبدیلی در روستاها و ... به روستاییان تعلق گیرد.‏
این استاد دانشگاه با ارائه پیشنهادی درخصوص جذب دانشجویان رشته کشاورزی در دانشگاه‌ها تصریح کرد: ‏اولویت دانشگاه‌ها در جذب دانشجویان در رشته‌های کشاورزی باید دانش‌آموزان روستایی و افرادی باشد که به ‏امر کشاورزی می‌پردازند.‏
شاهنوشی قانون ارث و تقسیم زمین‌های کشاورزی بین فرزندان را عاملی برای کوچک شدن زمین‌های کشاورزی ‏و پایین آمدن سطح بازدهی آنها دانست و یادآور شد: در انگلستان کسی حق تخریب زمین‌های کشاورزی را ندارد ‏و زمین‌ها به صورت مشاع در اختیار فرزند ارشد ذکور قرار می‌گیرد و منافعش بین وراث تقسیم می‌شود.‏

خبرگزاری ایسنا – 92/6/26‏