کاربرد انواع لوله ها در آبرسانی و آبیاری

لوله های گالوانیزه  به دو دسته تقسیم می شوند : لوله های فولادی گالوانیزه و لوله های آهنی گالوانیزه.

---

لوله ها را می توان به انواع مختلف از نظر جنس کاربرد و نحوه اتصالات دسته بندی نمود. در آبرسانی و جمع ‏آوری فاضلاب عمدتا از لوله های آهنی و پلاستیکی استفاده می شود.نصب لوله پلی اتیلن لوله های آزبست سیمان و ‏لوله های بتونی نیز در جمع آوری فاضلاب کاربرد دارند البته استفاده این نوع از لوله ها به دلیل مشکلات زیست ‏محیطی و تعمیر و نگهداری پر هزینه رو به انقراض است‏‎.‎
همچنین در آبرسانی منازل و اماکن و سیستم های آبرسانی کوچک‏‎ PLUMBING ‎از لوله های گالوانیزه استفاده ‏می شود.در لوله کشی آب گرم و سرد مصرفی برای اتصال لوله ها به یکدیگر تغییر جهت دادن لوله ها انشعاب ‏گیری و یا تبدیل قطر لوله از قطعاتی استفاده می کنیم که آنها را اتصالات یا وصاله می نامند‏‎.‎
لوله‌های گالوانیزه
لوله‌های چدن‏
لوله‌های پلاستیکی
لوله‎ PE‎
لوله‎ PVC‎
لوله‎ PP‎
لوله‎ ABS‎
لوله‎ CPVC‎
لوله‎ PB‎
لوله های گالوانیزه
لوله های گالوانیزه خود به دو دسته تقسیم می شوند : لوله های فولادی گالوانیزه و لوله های آهنی گالوانیزه. این دو ‏نوع در بازار به لوله های آهنی سفید معروف اند و عموما بین این دو نوع فرق گذاشته نمی شود در صورتی که لوله ‏های فولادی گالوانیزه در مقایسه با نوع آهنی آن سبک تر و براق تر است.لوله گالوانیزه
هر دو نوع لوله های گالوانیزه در شاخه های ۶ متری ساخته می شوند و در هر دو سر حدیده شده اند. قطر اسمی این ‏لوله ها از اینچ تا ۸ اینچ دسته بندی شده اند. برای اتصال لوله های گالوانیزه نمی توان از فرایند جوشکاری استفاده ‏نمود چرا که در اثر حرارت جوشکاری روی موجود در این لوله ها اکسید شده و گاز اکسید روی ایجاد شده برای ‏تنفس خطرناک است‎.‎
لوله های فولادی گالوانیزه
این نوع لوله ها برای آبرسانی و گاهی برای تخلیه فاضلاب به کار برده می شوند ولی مورد استفاده اصلی آنها برای ‏تهویه است. جنس این لوله ها از فولاد نرمی است که در ساختن آن ورقه فولاد را با فشار داخل قالب عبور داده و ‏درز آن را جوش می دهند و سپس آنها را جهت افزایش مقاومت در برابر اسیدها و زنگ زدگی ها روی اندود ( ‏گالوانیزه ) می کنند.این نوع لوله ها نسبت به نوع آهنی در برابر اسیدها مقاومت کمتری دارند. برای گالوانیزه کردن ‏لوله های فولادی از پیل شیمیایی یا پیل گالوانیک استفاده می کنند‏‎.‎
لوله های آهنی گالوانیزه
جنس این لوله ها آهن سفید نورد شده است که درز آن توسط دستگاههای درز جوش بهم جوش داده می شود و سپس ‏لوله را در فلز روی مذاب فرو می برند. این لوله ها از رنگ تیره و خاکستریشان شناخته می شوند‏‎.‎
لوله های چدنی
جنس این لوله ها از چدنلوله چدن ریخته گری است و بر حسب نوع کاربرد آنها انواع و مقدار آلیاژ شکل و طول ‏لوله نوع اتصالات آنها با متفاوت است و اغلب در سیستم لوله کشی فاضلاب و برای جمع آوری آب های سطحی ‏استفاده می شوند‏‎.‎
لوله های چدنی که در سیستم فاضلاب به کار می روند به دو دسته تقسیم می شوند‏‎:‎
دو سر تخت : نحوه اتصال در این نوع لوله چدنی استفاده از بست مخصوص می باشد‏‎.‎
سر توپی : این نوع لوله چدنی خود به دو دسته یک سر توپی و دو سر توپی تقسیم می شوند و برای اتصال در این ‏نوع لوله ها از سرب و کنف استفاده می شود‏‎.‎
لوله های پلاستیکی
لوله های پلاستیکی به ۶ دسته مجزا می شوند‏‎:‎
لوله های‎ PE - ‎پلی اتیلن
لوله های‎ PVC - ‎پی وی سی
‎ ‎لوله های‎ PP - ‎پلی پروپیلن
‎ ‎لوله های‎ ABS‎
‎ ‎لوله های‎ CPVC‎
‎ ‎لوله های‎ PB‎
لوله های پلی اتیلن
این لوله ها به رنگ تیره یا سیاه رنگ هستند. ضخامت و چگالی لوله های‎ PE ‎نسبت به لوله های‎ PVC ‎بیشتر است. ‏این لوله ها لوله پلی اتیلندر برابر فشار ناشی از سیال مقاوم تر اند‏‎.‎
اتصال لوله های‎ PE ‎به روش اتصال جوش حرارتی و جوش سر به سر انجام می شود.لوله ای‎ PE ‎به دلیل تحمل ‏فشار بالا در شبکه توزیع آب شهری کاربرد دارند‏‎.‎
مزایای لوله های پلی اتیلن‏
‎ ‎مقاومت در برابر خوردگی گالوانیکی
‎ ‎مقاومت در برابر پوسیدگی، سایش و ضربه
‎ ‎خاصیت انعطافپذیری مناسب
‎ ‎خاصیت جمعشوندگی
‎ ‎سبکی وزن
‎ ‎مقاومت عالی در برابر زمین لرزه و رانش زمین
‎ ‎قابلیت اتصال بسیار محکم، بدون نشتی و در عین حال انعطافپذیر
‎ ‎مقاومت بالا در برابر اشعه فرا بنفش خورشید
‎ ‎دارا بودن خصوصیات هیدرولیکی بسیار مناسب
‎ ‎هزینه پایین تعمیر و نگهداری
لوله های‎ PVC (‎پلی ونیل کلراید‎)‎
مزایا:لوله‎ PVC‎
‎ ‎اتصال لوله و قطعات ان بسیار آسانتر و سریعتر از سایر لوله ها انجام می شود‏‎.‎
‎ ‎در نصب روکاری احتیاجی به رنگ آمیزی ندارد‏‎.‎
‎ ‎دارای وزن سبک هستند‏‎.‎
‎ ‎در برابر مواد شیمیایی از مقاومت بالایی برخوردارند‏‎.‎
معایب‎:‎
‎ ‎لوله های‎ PVC ‎خشک در برابر سرما بسیار حساس و شکننده می باشند‏‎.‎
‎ ‎در برابر حرارت زیاد فرم و استحکام خود را از دست می دهند‏‎.‎
‎ ‎به علت قدرت مقاومت کم جداره این لوله ها بایستی از فنر لوله باز کنی برای گرفتگی مجرای لوله ها استفاده ‏نمود‎.‎
‎ ‎اتصال لوله های‎ PVC ‎توسط چسب متداول تر است. قبل از اتصال باید در سطح لوله آلودگی زدائی انجام شود و ‏لوله کاملا خشک باشد و بعد از اتصال ۱۰ تا ۱۵ دقیقه صبر کرد تا سفت شود‏‎.‎
کاربرد لوله های‎ PVC ‎فشار قوی در سیستم های فاضلاب ساختمان به عنوان لوله های عمودی و جمع آوری کننده ‏و لوله تخلیه اصلی فاضلاب است‏‎.‎
لوله های پلی پروپیلن‎ PP‎
این لوله ها به رنگ سفید و یا سبز لوله پلی پروپیلنوجود دارند و به دلیل خواص منحصر به فرد در آبرسانی سیستم ‏های کوچک پر کاربرد هستند. اتصال لوله های پلی پروپیلن توسط جوش حرارتی موسوم به اتو انجام می گیرد و این ‏عمل با ذوب موضعی سطح خارجی لوله و سطح داخلی اتصال انجام می پذیرد‎.‎
لوله های‎ PP ‎در برابر فشار بالای سیال مقاومند و محدوده دمایی قابل تحمل وسیعی دارند. ( ۵۰ تا ۸۵ درجه سانتی ‏گراد ). به همین جهت در هر دو سیستم آب سرد و گرم کاربرد دارند‏‎.‎
نقطه ضعف این لوله ها تاثیر پذیری از نور خورشید و شکنندگی آنهاست‏‎.‎