عوامل مؤثردرایجاد عفونت های رحمی در گاو
دسته بندی: تعذیه و پرورش دام
در گاو هایی که دچار عفونت های شدید رحمی هستند میزان آبستنی از اولین تلقیح آنان 8 درصد پایین تر از گاوهای سالم است.
عفونت های رحمی بعد از عد م تشخیص فحلی بزرگترین مشکل گاوداران در تولید مثل گاو شیری می باشد.در گاو هایی که دچار عفونت های شدید رحمی هستند میزان آبستنی از اولین تلقیح آنان 8 درصد پایین تر از گاوهای سالم است.گاوها ی پیرتربیشتر در معرض عفونت رحمی می باشند.بعد از گذشت دو ماه از زایمان شدتبیماری به کمتر از 10% می رسد
فاکتورهای مهم در بروز عفونت های رحمی
1.عوامل تغذیه
2.عوامل محیطی
3.کمک به زایمان
4.عدم تشخیص دقیق فحلی
5.ترزیقات رحمی بعد از زایمان
عوامل تغذیه ای
کمبود وزن در گاو هنگام زایمان
در گاو هائی که نمره بدنی کمی دارند میزان ابتلا به عفونت بیشتر از گاوهای طبیعی است .دیگر کمبودها که سبب تغییر در میزان عفونت های رحمی می شوند
کمبود کلسیم،سلنیم،ویتامین و در جیره گاو های خشک و شیرده سبب افزایش میزان ابتلا به عفونت های رحمی می شود
عوامل محیطی
بستر آلوده در باکس های زایمان ، فری استال ها و یا در بهار بندها محیطی مناسب برای رشد باکتریها و آلوده سازی دستگاه تولید مثل بوجود می آورد.فضای زایشگاه باید بخوبی تهویه شده،خشک باشد و بستر مناسبی داشته باشد (ترجیحا با کلش(
در طول ماههای مرطوب و سرد باید میزان تهویه را افزایش داد،گاوها و باکس های زایش را به دفعات بیشتر نظافت کرد و تراکم را کاهش داد.در زمانی که عفونت های رحمی رخ می دهد باید زایشگاه و محل نگهداری گاوهای بعد از زایمان را تمیز و ضد عفونی کرد
کمک به زایمان
زایمان های سخت و جفت ماندگی اغلب عفونت رحم را به دنبال دارند در هنگام کار کردن با گاو از دستکش یکبار مصرف باید استفاده شود تا هم گاو و هم کارکنان در مقابل عوامل میکروبی محافظت شوند قبل از زمان مورد نیاز نباید رحم گاو را دستکاری کرد
که میزان وقوع عفونت های رحمی درحقیقت با تزریقات مواد ضد عفونی و یا آنتی بیوتیک ها به رحم افزایش پیدا می کند
استفاده از پروستا گلندین در بسیاری ازکشور های به عنوان راه حل ارجح نسبت به تزریق رحمی آنتی بیوتیک و آنتی سبتیک پذیرفته شده است
فقط درعفونت های شدید رحمی باید از آنتی بیوتیک ها استفاده شود .تحقیقات نشان می دهد: که میزان وقوع عفونت های رحمی در حقیقت با تزریقات مواد ضد عفونی و یاآنتی بیوتیک ها به رحم افزایش پیدا می کند.استفاده از پروستا گلندین در بسیاری ازکشور های به عنوان راه حل ارجح نسبت به تزریق رحمی آنتی بیوتیک و آنتی سبتیک پذیرفته شده است.
فقط درعفونت های شدید رحمی باید از آنتی بیوتیک ها استفاده شود.
تشخیص فحلی نا درست
وقتی گاو ها را بطور غلط و در پی تشخیص فحلی نا صحیح تلقیح شوند شانس تلقیح گاوهائی که در حقیقت فحل نیستند و تلقیح می شوند افزوده می شود.عوامل عفونت زا در هنگامی که گاو فحل نیست شانس بیشتری در جایگزینی در رحم دارند
وقتی گاو ها را بطور غلط و در پی تشخیص فحلی نا صحیح تلقیح شوند شانس تلقیح گاوهائی که در حقیقت فحل نیستند و تلقیح می شوند افزوده می شود.عوامل عفونت زا در هنگامی که گاو فحل نیست شانس بیشتری در جایگزینی در رحم دارند
تشخیص فحلی نا درست بین 5 الی 15 درصد گاوهائی که تلقیح می شوند دارای غلظت های زیاد پروژسترون در سرم خویش می باشند که نشان دهنده ی این است که زمان تلقیح مناسب نیست .
یکی از مهمترین مکانیزم های دفاعی رحم مهاجرت گلبولهای سفید به داخل رحم می باشد که با افزایش پروژسترون این کار کند می شود
این در حالی است که گاو در فحلی واقعی دارای استرادیول زیادی در سرم خون بوده و این هورمون سبب افزایش مهاجرت گلبولهای سفید شده،شدت جریان خون به رحم را افزایش داده و انقباضات رحمی را زیاد می کند تمامی این حالات سبب خنثی کردن باکتریهائی است که به رحم گاو نفوذ کرده اند حتی اگر گاو در زمان صحیح هم تلقیح شود اگر روش تلقیح غیر بهداشتی بوده و یا تکنسین به کار خود وارد نبوده و یا اینکه دقیق عمل نکند سبب می شود که رحم زخم شده و یا اینکه آلوده گردد
جفت ماندگی.
پس از زایش زمان طبیعی خروج جفت بین 3 تا 48 ساعت است.پس از زایش بایستی درجه حرارت مقعدی دام را مرتب کنترل کنیم اگربه 7/39 درجه سانتی گراد رسید درمان شروع می کنیم.درمانهای کمکی نظیر تجویز ویتامین A ، مولتی ویتامین و کلسیم در درمان این بیماری سودمند است.
مهمترین آنتی بیوتیک برای استفاده از درمان جفت ماندگی ، سسفتیوفور سدیم است که اثر منفی درشیر نمی گذارد.
پروسلوز،سقط جنین، دوقلوزائی، و سخت زائی از مهمترین عوامل جفت ماندگی است . مهمترین خسارت ناشی از جفت ماندگی افزایش فاصله ی بین دو زایش است. دام مبتلا به جفت ماندگی بیشتر از سایرین در معرض کتوز ورم پستان، متریت ، جفت ماندگی در شکم بعدی می باشد.
شیب کپل
محل استقراراستخوان نسبت به استخوان بر جسته (hip)را شیب کپل گویند.
این فاصله بین مثبت 12(استخوان hipبالا)تا منفی 4(استخوانpinبالا)می باشد.
طول کپل
فاصله بین دو استخوان hipوpinرا طول کپل گویند.
معمولا این فاصله بین 48 تا 58 سانتی متر می باشد.
عرض کپل
فاصله بین دو استخوان pinدرقسمت مرکزی استخوان راعرض کپل می گویند.
معمولا این فاصله بین10 تا 26 سانتی متر می باشد.
فحلی چیست؟
فحلی یک مقطع زمانی کوتاه پذیرش جنسی تلیسه یاماده گاو غیر آبستن که معمولاهر18تا 24روزیک بار تکرار می شود.یک گاو موقعی بارور می شود که یک تخمک از تخمدان آزاد کند که این عمل 10 تا14ساعت بعدازخاتمه فحلی .یا 18تا32ساعت بعدازشروع فحلی صورت می گیرد
طول وزمان فحلی:
22درصدگاوها فحلی خود رابین ساعات 6 صبح تا 12ظهر نشان داده اند از ساعت12تا 6 بعدارظهرفحلی ها افت نموده وبه 10درصدرسیده وسپس درصد آنها از 6 بعدازظهرتا12شب بیشتر شده وبه 52 درصد رشد نموده است . بالاترین رویداد ایست فحلی از ساعت12شب تا 6 صبح وبه میزان 34 درصد بوده است
مهمترین علایم فحلی ایستادن :
با اطمینان ترین علایم فحلی همواره این نشانه است که تلیسه یا گاو فحل برای گاو نر،ویا تلیسه وگاوهای دیگر می ایستد واجازه سوار شدن می دهد.این پدیده به ایستا فحلی معروف است که بهترین زمان تلقیح و باروری گاو می باشد.
گاوهای فحل معمولا عصبانی می شوند وبیش از حالات طبیعی نعره می کشند،بی قرارند ومرتبا دور بهاربند راه می روند ودم خود را بالا گرفته و به طور منقطع ادار می کنند.کمر خود را خم کرده و نسبت به افراد وکارگران حساس ومتوجه می گردند و با کم شیر شدن در شیردوشی ،و شفاف شدن جشمانشان فحلی را مشخص می سازند.
از علایم فابل اطمینان فحلی حریان ماده مخا طی زلال ،غلیظ وجسبناک است که از واژن وفرج به صورت طنابی آویزان می گردد و یا روی دم وکپل حیوان چسبیده است. این ترشحات مخاطی بیشتر در موقع سوار شدن حیوان فحل به سایر دامها به علت زیا د شدن شیب بدن از فرج خارج ونمایان می گردد.
نکته
گاوها در هر سیستمی که نگهداری می شوند لازم است که حداقل روزی دو بار ،وهر بار 30 دقیقه برای مشاهده فحلی یابی وقت صرف شود . بایستی توجه کنیم که بستر وزیر پای گاوها را خوب تهیه کنیم تا مشکلاتی برای سواری دادن گاوها پیش نیاوریم و بهتر است که یک ماده گاو خشک در داخل گاوهای فحل رها کنیم چرا که گاوهای خشک تعقیب کننده و سوار شونده و فحل یابیهای خوبی هستند .
نتیجه گیری
برنامه ریزی بهداشتی گله یکی از حساس ترین قسمت ها در جهت حفظ دستگاه تولید مثل دام می باشد و در این راستا باید مشکلات فعلی شناسائی شوند
معاینه مداوم دامهای تازه زایمان کرده به دامدار کمک می کند که مشکلات بالقوه را زود تشخیص داده و سریعا نسبت به درمان اقدام کرد
در این نوشتار عوامل اصلی عفونت های رحمی مورد بررسی قرار گرفت ولی فاکتورهای زیادی در بروز این مشکلات دخالت دارند و باید با مدیریت قوی انان را به تدریج شناسائی و رفع کرد
عفونت های رحمی بعد از عد م تشخیص فحلی بزرگترین مشکل گاوداران در تولید مثل گاو شیری می باشد.در گاو هایی که دچار عفونت های شدید رحمی هستند میزان آبستنی از اولین تلقیح آنان 8 درصد پایین تر از گاوهای سالم است.گاوها ی پیرتربیشتر در معرض عفونت رحمی می باشند.بعد از گذشت دو ماه از زایمان شدتبیماری به کمتر از 10% می رسد
فاکتورهای مهم در بروز عفونت های رحمی
1.عوامل تغذیه
2.عوامل محیطی
3.کمک به زایمان
4.عدم تشخیص دقیق فحلی
5.ترزیقات رحمی بعد از زایمان
عوامل تغذیه ای
کمبود وزن در گاو هنگام زایمان
در گاو هائی که نمره بدنی کمی دارند میزان ابتلا به عفونت بیشتر از گاوهای طبیعی است .دیگر کمبودها که سبب تغییر در میزان عفونت های رحمی می شوند
کمبود کلسیم،سلنیم،ویتامین و در جیره گاو های خشک و شیرده سبب افزایش میزان ابتلا به عفونت های رحمی می شود
عوامل محیطی
بستر آلوده در باکس های زایمان ، فری استال ها و یا در بهار بندها محیطی مناسب برای رشد باکتریها و آلوده سازی دستگاه تولید مثل بوجود می آورد.فضای زایشگاه باید بخوبی تهویه شده،خشک باشد و بستر مناسبی داشته باشد (ترجیحا با کلش(
در طول ماههای مرطوب و سرد باید میزان تهویه را افزایش داد،گاوها و باکس های زایش را به دفعات بیشتر نظافت کرد و تراکم را کاهش داد.در زمانی که عفونت های رحمی رخ می دهد باید زایشگاه و محل نگهداری گاوهای بعد از زایمان را تمیز و ضد عفونی کرد
کمک به زایمان
زایمان های سخت و جفت ماندگی اغلب عفونت رحم را به دنبال دارند در هنگام کار کردن با گاو از دستکش یکبار مصرف باید استفاده شود تا هم گاو و هم کارکنان در مقابل عوامل میکروبی محافظت شوند قبل از زمان مورد نیاز نباید رحم گاو را دستکاری کرد
که میزان وقوع عفونت های رحمی درحقیقت با تزریقات مواد ضد عفونی و یا آنتی بیوتیک ها به رحم افزایش پیدا می کند
استفاده از پروستا گلندین در بسیاری ازکشور های به عنوان راه حل ارجح نسبت به تزریق رحمی آنتی بیوتیک و آنتی سبتیک پذیرفته شده است
فقط درعفونت های شدید رحمی باید از آنتی بیوتیک ها استفاده شود .تحقیقات نشان می دهد: که میزان وقوع عفونت های رحمی در حقیقت با تزریقات مواد ضد عفونی و یاآنتی بیوتیک ها به رحم افزایش پیدا می کند.استفاده از پروستا گلندین در بسیاری ازکشور های به عنوان راه حل ارجح نسبت به تزریق رحمی آنتی بیوتیک و آنتی سبتیک پذیرفته شده است.
فقط درعفونت های شدید رحمی باید از آنتی بیوتیک ها استفاده شود.
تشخیص فحلی نا درست
وقتی گاو ها را بطور غلط و در پی تشخیص فحلی نا صحیح تلقیح شوند شانس تلقیح گاوهائی که در حقیقت فحل نیستند و تلقیح می شوند افزوده می شود.عوامل عفونت زا در هنگامی که گاو فحل نیست شانس بیشتری در جایگزینی در رحم دارند
وقتی گاو ها را بطور غلط و در پی تشخیص فحلی نا صحیح تلقیح شوند شانس تلقیح گاوهائی که در حقیقت فحل نیستند و تلقیح می شوند افزوده می شود.عوامل عفونت زا در هنگامی که گاو فحل نیست شانس بیشتری در جایگزینی در رحم دارند
تشخیص فحلی نا درست بین 5 الی 15 درصد گاوهائی که تلقیح می شوند دارای غلظت های زیاد پروژسترون در سرم خویش می باشند که نشان دهنده ی این است که زمان تلقیح مناسب نیست .
یکی از مهمترین مکانیزم های دفاعی رحم مهاجرت گلبولهای سفید به داخل رحم می باشد که با افزایش پروژسترون این کار کند می شود
این در حالی است که گاو در فحلی واقعی دارای استرادیول زیادی در سرم خون بوده و این هورمون سبب افزایش مهاجرت گلبولهای سفید شده،شدت جریان خون به رحم را افزایش داده و انقباضات رحمی را زیاد می کند تمامی این حالات سبب خنثی کردن باکتریهائی است که به رحم گاو نفوذ کرده اند حتی اگر گاو در زمان صحیح هم تلقیح شود اگر روش تلقیح غیر بهداشتی بوده و یا تکنسین به کار خود وارد نبوده و یا اینکه دقیق عمل نکند سبب می شود که رحم زخم شده و یا اینکه آلوده گردد
جفت ماندگی.
پس از زایش زمان طبیعی خروج جفت بین 3 تا 48 ساعت است.پس از زایش بایستی درجه حرارت مقعدی دام را مرتب کنترل کنیم اگربه 7/39 درجه سانتی گراد رسید درمان شروع می کنیم.درمانهای کمکی نظیر تجویز ویتامین A ، مولتی ویتامین و کلسیم در درمان این بیماری سودمند است.
مهمترین آنتی بیوتیک برای استفاده از درمان جفت ماندگی ، سسفتیوفور سدیم است که اثر منفی درشیر نمی گذارد.
پروسلوز،سقط جنین، دوقلوزائی، و سخت زائی از مهمترین عوامل جفت ماندگی است . مهمترین خسارت ناشی از جفت ماندگی افزایش فاصله ی بین دو زایش است. دام مبتلا به جفت ماندگی بیشتر از سایرین در معرض کتوز ورم پستان، متریت ، جفت ماندگی در شکم بعدی می باشد.
شیب کپل
محل استقراراستخوان نسبت به استخوان بر جسته (hip)را شیب کپل گویند.
این فاصله بین مثبت 12(استخوان hipبالا)تا منفی 4(استخوانpinبالا)می باشد.
طول کپل
فاصله بین دو استخوان hipوpinرا طول کپل گویند.
معمولا این فاصله بین 48 تا 58 سانتی متر می باشد.
عرض کپل
فاصله بین دو استخوان pinدرقسمت مرکزی استخوان راعرض کپل می گویند.
معمولا این فاصله بین10 تا 26 سانتی متر می باشد.
فحلی چیست؟
فحلی یک مقطع زمانی کوتاه پذیرش جنسی تلیسه یاماده گاو غیر آبستن که معمولاهر18تا 24روزیک بار تکرار می شود.یک گاو موقعی بارور می شود که یک تخمک از تخمدان آزاد کند که این عمل 10 تا14ساعت بعدازخاتمه فحلی .یا 18تا32ساعت بعدازشروع فحلی صورت می گیرد
طول وزمان فحلی:
22درصدگاوها فحلی خود رابین ساعات 6 صبح تا 12ظهر نشان داده اند از ساعت12تا 6 بعدارظهرفحلی ها افت نموده وبه 10درصدرسیده وسپس درصد آنها از 6 بعدازظهرتا12شب بیشتر شده وبه 52 درصد رشد نموده است . بالاترین رویداد ایست فحلی از ساعت12شب تا 6 صبح وبه میزان 34 درصد بوده است
مهمترین علایم فحلی ایستادن :
با اطمینان ترین علایم فحلی همواره این نشانه است که تلیسه یا گاو فحل برای گاو نر،ویا تلیسه وگاوهای دیگر می ایستد واجازه سوار شدن می دهد.این پدیده به ایستا فحلی معروف است که بهترین زمان تلقیح و باروری گاو می باشد.
گاوهای فحل معمولا عصبانی می شوند وبیش از حالات طبیعی نعره می کشند،بی قرارند ومرتبا دور بهاربند راه می روند ودم خود را بالا گرفته و به طور منقطع ادار می کنند.کمر خود را خم کرده و نسبت به افراد وکارگران حساس ومتوجه می گردند و با کم شیر شدن در شیردوشی ،و شفاف شدن جشمانشان فحلی را مشخص می سازند.
از علایم فابل اطمینان فحلی حریان ماده مخا طی زلال ،غلیظ وجسبناک است که از واژن وفرج به صورت طنابی آویزان می گردد و یا روی دم وکپل حیوان چسبیده است. این ترشحات مخاطی بیشتر در موقع سوار شدن حیوان فحل به سایر دامها به علت زیا د شدن شیب بدن از فرج خارج ونمایان می گردد.
نکته
گاوها در هر سیستمی که نگهداری می شوند لازم است که حداقل روزی دو بار ،وهر بار 30 دقیقه برای مشاهده فحلی یابی وقت صرف شود . بایستی توجه کنیم که بستر وزیر پای گاوها را خوب تهیه کنیم تا مشکلاتی برای سواری دادن گاوها پیش نیاوریم و بهتر است که یک ماده گاو خشک در داخل گاوهای فحل رها کنیم چرا که گاوهای خشک تعقیب کننده و سوار شونده و فحل یابیهای خوبی هستند .
نتیجه گیری
برنامه ریزی بهداشتی گله یکی از حساس ترین قسمت ها در جهت حفظ دستگاه تولید مثل دام می باشد و در این راستا باید مشکلات فعلی شناسائی شوند
معاینه مداوم دامهای تازه زایمان کرده به دامدار کمک می کند که مشکلات بالقوه را زود تشخیص داده و سریعا نسبت به درمان اقدام کرد
در این نوشتار عوامل اصلی عفونت های رحمی مورد بررسی قرار گرفت ولی فاکتورهای زیادی در بروز این مشکلات دخالت دارند و باید با مدیریت قوی انان را به تدریج شناسائی و رفع کرد
محصولات مرتبط
جدیدترین نوشته ها
پیت ماس و کاربردهای آن
دسته بندی:
تغذیه گیاه
انواع بذر خیار و نحوهی کاشت آن
دسته بندی:
زراعت
راهنمای کامل خرید علف زن
دسته بندی:
مکانیزاسیون
انواع بذر گوجه فرنگی و نحوه کاشت آن
دسته بندی:
زراعت
ادوات کشاورزی مخصوص کاشت
دسته بندی:
مکانیزاسیون
آشنایی با نحوه کاشتن انواع بذر گل
دسته بندی:
متفرقه
بهترین نوع نایلون گلخانه
دسته بندی:
گلخانه
هر آنچه که باید در مورد بذر پیاز بدانیم
دسته بندی:
زراعت
کاملترین اطلاعات در مورد کوکوپیت
دسته بندی:
باغبانی