مهمترین صفات در ارزیابی تیپ گاوهای شیری

هرچه در گله گاوهای بدون مشکل کمتر باشد سودمندی افزایش می یابد، چون گاوهایی که تیپ بهتری دارند کمتر به بیماریهای تولید مثلی و پستانی مبتلا می شوند .

---

مهمترین صفات در ارزیابی تیپ گاوهای شیری
هدف پرورش دهندگان تجارتی گاوهای شیری دقیقاً سودمندی قابل دوام و دراز مدت است و گاوهای پرتولیدی که صفات مربوط به تیپ آنها خوب بوده است بدون استثنا جزء سودمندین گاوهای گله بوده اند . هرچه در گله گاوهای بدون مشکل کمتر باشد سودمندی افزایش می یابد، چون گاوهایی که تیپ بهتری دارند کمتر به بیماریهای تولید مثلی و پستانی مبتلا می شوند و در نتیجه میزان جایگزینی گاوها کاهش یافته و علاوه بر آن هزینه های درمان آنها نیز کاهش می یابد شکل عمومی بدن اساس تولید بالاست .
گاوهایی با شکل عمومی بدن خوب دارای شرایط زیر هستند :
- به طور موثری علوفه ارزان قیمت را به شیر تبدیل می کنند.
- قدرت بیشتری در حفظ حداکثرتولید دردوره های شیردهی مختلف خواهند داشت .
- مدت زمان بیشتری در گله می مانند.
- عمر پرتولیدتری از لحاظ تولید شیر و گوساله زایی و سلامتی تولید مثل دارند.
موارد بالا همگی به این موضوع اشاره دارند که خوب بودن شکل عمومی بدن رابطه مستقیمی با سطوح تولید بالاتر، ماندگاری و سودمندی بادوام و درازمدت درگاوها دارد.
از صفات خطی تیپ در دهه های اخیرجهت انتخاب برای افزایش طول عمر گله استفاده شده است و این به دلیل ورا ثت پذیری بالاتر این صفات نسبت به سایر معیارهای مستقیم طول عمرو نیز همبستگی نسبتاً بالای این صفات با طول عمر می باشد . افزایش طول عمر دامها منجر به کاهش هزینه های جایگزینی تلیسه ها ، استفاده بیشتر از گاوهایی با تولید شیر بالاتر در گله و حصول تعداد فرزندان بیش تری از حیوانات مطلوب درگله می گردد . امروزه استفاده از تکنیک های اصلاح نژادی دربهبود کمی و کیفی تولیدات گله ، به صورت امری اجتناب ناپذیر درآمده است و در این راستا بهره گیری از آخرین دستاوردها در عرصه علم اصلاح نژاد بهترین ابزار می باشد . ارزیابی تیپ یکی از این ابزارهای اصلاح نژادی در گله های گاو شیری است .
در مجموع باید درنظر داشت که داده های صفات خطی تیپ زودتر قابل اندازه گیری هستند تا داده های طول عمر و این مزیت ر ا همواره باید درنظر داشت .صفات طول عمر و ماندگاری وراثت پذیری پایینی دارند پس برای پیش بینی صفت کل طول عمر باید انتخاب براساس صفات همبسته باشد .
فدراسیون جهانی ه لشتاین فریزین 1 به کمک اغلب کشورها برنامه هماهنگی را برای ارزیابی تیپ گاوهای شیری ار ائه کرد . در سال 1986 فدراسیون هلشتاین فریزین اروپا 2 کار گروه هایی را برای آزمایش هماهنگ سیستم های طبقه بندی تیپ ایجاد کرد.
در ایران کمیته ارزیابی تیپ در سال 1372 تشکیل شد که هدف آن افزایش طول ارزیابی تیپ در گله ها است .
ماندگاری
هدف اصلاح نژاد درگاوهای شیری افزایش طول عمر اقتصادی به ازای هر دام در واحد زمان است.
ماندگاری در گله معیاری است که بیانگر میزان باروری و مقاومت حیوان به بیماری می باشد که گاهی اوقات به صورت بقاء یا طول عمر تولیدی نیز بیان می شود . به دلیل وراثت پذیری کم این و همچنین عدم دست یابی به کل طول عمر حیوانات موجود درگله ، استفاده از / صفات (کمتر از 1 )صفات همبسته قابل اندازه گیری در سنین اولیه روش متداولی برای توسعه ماندگاری است .
یکی از مهمترین این صفات، صفات تیپ می باشند.
خصوصیات گاوها که روی طول عمرش اثر می گذارد 2 دسته می باشد:
1. خصوصیات تولیدی حیوان .
2. سایر صفات موثربر ارزیابی تیپ . (صفات تولید مثلی – سلامت – صفات مدیریتی و سرعت دوشش، خلق و خوی حیوان و غیره) می باشد.
یکی از صفات اقتصادی مهم گاوهای شیری طول عمر اقتصادی گاوهای شیری است که با صفات تیپ و تولید رابطه مستقیم دارد .
حدود 1 تا 3 سال تولیدی طول می کشد که یک گاو بتواند هزینه های پرورش خود را به دامدار باز پس دهد . پس هر چه طول عمر یا ماندگاری افزایش یابد نگهد اری حیوان سود بیشتری خواهد داشت . این صفت که مربوط به کل طول عمر حیوان می شود را فقط پس از حذف گاوها از گله می تواند اندازه گیری کرد .در کشورهایی مانند کانادا، فرانسه، آلمان و هلند ماندگاری برای تولی شیر تصحیح می گردد تا بیانگر اثر حذف به دلیل تولید پایین شیر باشد، در حالیکه درکشورهایی مانند نیوزلند، استرالیا و آمریکا ماندگاری به طول کلی بیان می شود.
انواع صفات ماندگاری
1- طول عمر
2- صفات بقاء
بقاء : احتمال باقی ماندن یک گاو تا سن بخصوصی را بقا می گو یند. این معیار درسال 1976 توسط او رت و همکاران بیان شد . اما طول عمر پس از اولین زایش متداول تر است و تحت تأثیر سن هنگام اولین زایش قرار نمی گیرد.طول عمر تولیدی تحت تأثیرسنین مختلف دراولین زایش نمی باشد . در حالیکه کل عمر تولیدی حیوان متأ ثر از سن هنگام اولین زایش است . صفت طول عمرتولیدی به صورت حاصل تفریق سن گاو هنگام حذف درسن هنگام اولین زایش او محاسبه می شود.
شاخص سودمندی طول عمر اولین شاخص سودمندی طول عمر بر اساس تأکید زیاد روی صفات غیرتولیدی و نیز صفات تولیدی در سال 1990 در کاناد ا مطرح شد . در ابتدا این صفات شامل صفات اصلی تیپ وابسته به ماندگاری یعنی : سیستم پستانی ، سم ها وپا ها و ظرفیت بدن بود . اصلی ترین هدف شاخص سودمندی طول عمر به حداکثر رساندن سود هر گاو و طول عمر آن بود . در سال 2001 اهمیت امتیاز سلولهای سوماتیک در شیر و سرعت آز اد سازی شیر نیز در فرمول شاخص سودمندی طول عمر وارد
شد .آخرین فرمول شاخص سودمندی طول عمر برای گاوهای نر و ماده هلشتاین شامل 3 درصدجزء اصلی تولید 57 درصد ، ماندگاری 38 درصد وسلامتی 5 درصد است. بنابراین تأکید کلی شاخص سودمندی طول عمر که فلسفه اصلاح نژاد کانادایی را منعکس می کند 60 درصد مربوط به صفات تولیدی و 40 درصد مربوط به صفات ماندگاری است.
تکنیک فرمول شاخص سودمندی طول عمر
سلامتی 5 %
سلولهای سوماتیک 3 %
عمق پستان 5/1 %
سرعت شیردهی 5 /0%
ماندگاری 38 %
سم ها و پاها 4 /11%
سیستم پستانی 2 /15%
زندگی گله ای 7 %
ظرفیت 8 /3%
تولید 57 %
42/75 % پروتئین
14/25 %چربی
در دامداریهای ایران حذف اکثراً اجباری است و انتخاب تأثیری روی آن ندارد چون به صفاتی همچون ماندگاری توجه نمی شود. (مشکلات سم، پستان و....) پس باید روی ماندگاری گاو در گله تأکید داشته و در زمان انتخاب اسپرم آن را در نظرگرفت .
طول عمر فاکتورمهم اقتصادی در تولید شیر می باشد چون :
1- سبب کاهش نرخ حذف و در نتیجه کاهش هزینه های پرورش می شود.
2- افزایش سود ناشی از تولید شیر . ( بیشترین عملکرد تولیدی درچهارمین تا هفتمین دوره شیردهی به دست می آید)
3- ممکن است سبب کاهش هزینه های دامپزشکی گردد.
4- امکان انتخاب بیشتر برای صفات اقتصادی شبیه تولید شیر را میسر می کند.
سوددهی را تنها موقعی می تواند ثبت کرد که گاو از گله حذف شده باشد پس انتخاب ح یواناتی که سوددهی بیشتری دارند باید با اندازه گیری شاخص هایی که در سنین پایین درگاو مشاهده می شوند، صورت گیرد ...
صفات تیپ
صفت استاندارد
تعریف دقیق هر صفت به خوبی مشخص شده است واستفاده از محدوده کامل امتیازات خطی برای شناسایی حدود هر صفت در داخل جمع یت ضروری است . پارامترهای ارزیابی برای محاسبات باید براساس حدود نهایی بیولوژیکی مورد انتظار تلیسه های دو ساله باشد .
صفات خطی ، توصیفی از گاو را ار ائه می دهند که توسط چشمان فرد ارزیابی کننده ارزیابی می شوند . بیشتر صفات می توانند به جای مقیاسی که توسط فرد ارزیابی کننده استفاده می شود توسط معیار سانتی متر اندازه گیری شوند. صفات خطی زبان بین المللی طبقه بندی هستند .
خصوصیات عمومی صفات دسته بندی شده ای هستند که از نقطه نظر بیولوژیکی خطی نیستند و بر اساس اهداف اصلاحی هر کشور یک مقیاس توصیفی ذهنی برای ا ندازه گیری مطلوبیت گاوها به آنها داده می شود و بدلیل تفاوت درتعریف اهداف اصلاحی بین کشورها ، ارائه یک تعریف هماهنگ برای خصوصیات عمومی مشکل است . اما از آنجا که به طور روزافزون استفاده بین المللی از گاوهای نر افزایش می یابد این موقعیت به وجود خواهد آمد که س یستم طبقه بندی هماهنگ شده به طول کامل مورد قبول همه کشورها قرار گیرد .
صفات خطی تیپ اساس سیستم های طبقه بندی مدرن وهمه سیستم های تعریف گاو شیری هستند. طبقه بندی خطی بر اساس اندازه گیری صفات فردی تیپ بنا شده است به عبارت دیگر درجه صفات تعیین می شوند نه مطلوبیت آن .
فواید امتیاز دهی خطی عبارتست از :
1- صفات به صورت فردی امتیازدهی می شوند
2-امتیازات محدوده بیولوژیکی را پوشش می دهند.
3- تغییرات داخل صفات قابل تشخیص است .
4- درجه به جای مطلوبیت ثبت می شود .
همه کشورها باید از صفات استاندارد درسیستم طبقه بندی خ طی استفاده کنند . در کشورهای مختلف برخی از صفات اضافی به صورت اختیاری در گزارش ارزیابی تیپ آورده می شود . تا قبل از سال  2006 ، شانزده صفت به عنوان صفات استاندارد معرفی شده بودند ولی از سال 2006 دو صفت جدید
به این لیست اضافه گردید. این دو صفت عبارتنداز نحوه حرکت  و اسکور بدنی این صفات حتماً باید در فرمهای ارزیابی کشورهای عضو فدراسیون جه انی گاو هلشتاین وجود داشته باشد .صفات تیپ دو دسته هستند :
1- صفات اولیه
2- صفات ثانویه
صفات اولیه:
1 - قد و قامت دام (بر حسب سانتی متر)
قبلاً این صفت را از طریق فاصله جد وگاه تا سطح زمین اندازه می گرفتند .ولی استاندارد جدید این صفت بدین ترتیب است که فاصله بین دواستخوان لگن در ناحیه کپل 4 تا سطح زمین اندازه گیری می شود.
امتیاز دهی:
کوتاه ( 130 سانتی متر) 5 متوسط ( 142 سانتی متر) 9 بلند ( 154 سانتی متر)
(هر 3 سانتی متر 1 امتیاز )
2- عمق بدن
فاصله بین بالای آخرین دنده کمری تا زیر شکم است . (عمیق ترین بخش بدن ) که به قد و قامت گاو بستگی دارد.
هر چه عمق بدن گاو بیشتر باشد امتیاز بیشتری کسب می کند . یک بدن عمیق یعنی بدن دامی که دارای دور سینه عریض و وسیع باشد . دور سینه ای که توسط دنده های جلویی شکل گرفته اند و نشان دهنده فضای وسیع درفاصله فرورفتگی پشت شانه تا نقطه آرنج دام است
عمق بدن گاو باید با تیپ گاو تناسب داشته باشد .
امتیاز دهی :
3-1 کم عمق6 - 4 متوسط، 9-6عمیق 3- عرض سینه
از بالاترین سطح داخلی پاهای جلویی اندازه گیری می شود که نشان دهنده فضای قفسه . عرض سینه باید با طول ، سینه است که هر چه بیشتر شود تولید شیر افزایش می یابد.بدن تناسب داشته باشد برعکس گاو گوشتی پس برای این صفت حدمتوسط قابل قبول است.
3 - عرض سینه
از بالاترین سطح داخلی پاهای جلویی اندازه گیری می شود که نشان دهنده فضای قفسه عرض سینه باید با طول ، سینه است که هر چه بیشتر شود تولید شیر افزایش می یابد .بدن تناسب داشته باشد برعکس گاو گوشتی پس برای این صفت حدمتوسط قابل قبول است.
امتیاز دهی :
3-1 باریک، 6-4 متوسط، 9-7 عریض
به طور کلی از 13 تا 29 سانتی مترکه به ازای هر 2 سانتی متر یک امتیاز افزایش می یابد.
.4 - زاویه دار بودن بدن
خودشامل چندین صفت است : کشیدگی گردن ، تناسب گردن با بدن ، زاویه دار بودن بدن، و تناسب عرض بدن و اتصال آن به جلد، زاویه دنده ها ، بلند (pin) تناسب عرض کمر با عرض پین  بودن دنده ها، پهن بودن دنده ها و زاویه دنده ها به عقب بدن و به سمت پستان این صفت یک صفت حقیقی خطی نیست .
امتیاز دهی :
1-3 بدن زاویه – دنده ها نزدیک واستخوان صاف نیست.
4-6 زاویه حد وسط و دنده ها نسبتاً باز وکیفیت استخوان متوسط است.
7-9 خیلی زاویه دار، دنده ها فراخ واستخوان صاف است.
اثر این 3 ترکیب روی امتیاز دهی بدین نحو است . زاویه دار بود ن و فراخی دنده ها 80 درصد و کیفیت استخوان 20 درصد روی امتیاز اثر دارند . چهارچوب بدنی لاغر دلا لت بر توسعه صفات شیردهی دارد . گاوهای زمخت و چاق کمترین و گاوهایی که بدنهای بسیار زاویه دار دارند بالاترین  امتیاز را می گیرند .
5 -زاویه کپل
بر اساس شیب بین استخوان مفصل ران 3 و استخوان لگن 4 امتیاز بندی می شود . هر چه شیب بین این دو استخوان بیشتر باشد امتیاز بالاتر خواهد بود . برای زاویه افقی امتیاز3 در نظر گرفته می شود. در گاوهایی که استخوان لگن 4 سانتی متر بالاتر از استخوان مفصل ران باشد امتیاز 1 در نظ ر گرفته می شود . به ازای هر 2 سانتی متر کاهش، یک امتیاز افزوده می شود.
  امتیاز دهی :
1. پین بالا ( 4+ سانتی متر)
3. هم سطح ( 5+ سانتی متر)
4. شیب کم ( 2- سانتی متر)
5. حد متوسط ( 4- سانتی متر)
6. خیلی شیب دار ( 12 - سانتی متر)
کپل دامی که استخوانهای لگن کمی پایین تر از استخوانهای مفصل ران است ترجیح داده می شود زیرا در چنین حالتی موجب خروج راحت تر مایعات رحمی و آسان زایی می شود.
 بخش کپل دارای 3 صفت است . زاویه شیب از استخوان مفصل ران تا استخوان لگن و قدرت کپل ، این صفات 10 درصد امتیازات نهایی محاسبه شده را در سیستم طبقه بندی هلشتاین کانادایی به خود اختصاص می دهد.
6- عرض کپل
به فاصله بین انتهایی ترین نقطه استخوان لگن عرض کپل گفته می شود.
هرچه فاصله بیشترباشد امتیاز بیشتری کسب می گردد پس هر چه عریض ترباشد بهتراست.
عرض بدن باید با طول بدن متناسب باشد .
امتیاز دهی :
3-1 کم عرض،6-4 متوسط، 9- 7 عریض
کمترین عرض 10 و بیشترین آن 26 سانتی متر است. به ازای هر 2 سانتی متر ، یک امتیاز افزایش می یابد.
درمجموع اگر استخوان کپل زیاد ازحد به طرف جلو باشد پاها در زیر حیوان به فاصله زیاد از هم قرار می گیرند که موجب کمانی شدن شدید پا می شود . درصورتی که اگر استخوان کپل زیاد به طرف عقب باشد پاها تمایل به مستقیم بودن دارند و زاویه پاها کمتر می شود . عرض کافی کپل سبب ایجاد فضای لازم برای پستان عقبی عریض و بالا ایستاده که قدرت تحمل حجم زیادی شیر را دارد می شود . کپل عریض با شیب مناسب باعث عبور ساده تر گوساله از مجرای تولید مثلی می شود و بنابراین احتمال سخت زایی درگاو و پاره شدن رحم و آسیب دیدگی فرج کاهش می یابد .
7- پاهای عقبی از نمای عقب
نحوه استقرار پاها از نمای عقب ق بلاً بر اساس مفصل خرگوشی امتیاز داده می شد اما امروزه از ناحیه زاویه سم بررسی هل صورت می گیرد که خود بیانگر نحوه قرار گیری مفصل خرگوشی نیز هست. هرچه قدر فاصله بین پاهای عقب بیشتر باشد فضای بیشتری برای پستان عقبی وجود خواهد داشت.
امتیاز دهی
1- شدیداً به سمت داخل   5- حد وسط ، نسبتاً به داخل   6- پاها موازی
8- زاویه پا از نمای کنار
به زاویه قسمت جلویی مفصل خرگوشی گفته می شود (داسی شکل بودن یا صاف بودن پا ) پا جزو صفاتی است که حد وسط آن مناسب است . اگر پا داسی شکل باشد به دلیل اینکه بخش جلویی سم خوب سائیده نمی شود بلند می گردد ومشکلات حرکتی ایجاد می کند . درزمان تلقیح به گاوهایی که پای داسی شکل دارند اسپرم با پای مستقیم وبه گاوهایی که پای مستقیم دارند اسپرم با  پای داسی شکل می زنند تا صفت حد وسط آن ایجاد گردد .در حالت قوس وزن دام خیلی عقب تر از پاشنه سم واقع گش ته و به مشکلات سم خواهد  انجامید .
3-1 مستقیم(° 160 ) ، 6-4 متوسط (° 147) ، 9-7 داسی شکل (° 134 )
9- زاویه سم
زاویه قسمت جلویی سم عقب از کف تا محل رستن مو خط صافی باشد . در حالی که قبلاً کف سم  را مبنا قرار می داده اند .
امتیاز دهی
3 - 1 زاویه خیلی کم ، 6- 4 زاویه متوسط  ، زاویه زیاد  9-7
 امتیاز1(°15 )   ،   امتیاز 5 (°45 )  ،   امتیاز9(65°)
اینکه گاوهای شیری بتوانند به سهو لت مسیرهای لازم را طی کنند ، پاها و سم ها نباید دچار لنگش یا آسیب دیدگی باشند تا بتوانند بدون محدودیت در حرکت کردن ، به موقع خود را به محل خوراک و شیردوش ی برسانند . در دامداریهایی که سیستم تای استال دارند سیستم پاها باید خیلی قوی باشد تا قدرت و تحمل فشار وزن بدن و ایستادن در جایگاه ر ا داشته باشد . گاوهایی که با مشک لات پا مواجه می شوند دیرتر به آخور و شیردوش ی می رسند . خوراک مصرفی آنها کاهش می یابد و شیر کمتری تولید می کنند . این گاوها علائم فحلی را کمتر نشان می ده ند و باعث کاهش فحلی ، باروری و آبستنی می شوند در نتیجه شیردهی ر ا به تعویق انداخته که در نهایت منجر به کاهش سود دهی می  شود
گاو می بایست پاهایی با زاویه تند با عمق زیاد پاشنه داشته باشد تا بافت نرم سم از آسیب دیدگی محفوظ بماند و نیاز آن به سم چینی به حداقل برسد . کیفیت استخوان روی طول عمر حیوان نقش دارد . پاها باید استخوانی و د ارای ظرافت مناسب و تخت باشند تا زخم شدن و آسیب دیدگی در آنها به حداقل برسد . ظرافت استخوانها همچنین به عنوان یک شاخص در قدرت شیردهی مورد  توجه قرار می گیرد .
10- اتصال پستان جلو
اتصال قوی پستان جلویی به دیواره شکم یک صفت حقیقی خطی نیست .پستان جلویی وسرپستانک های پستان جلویی در ترکیب کلی تیپ بسیار مهم است . کف پستان جلو باید در همان سطح پستان عقب امتداد یابد . پستان جلویی خوب باید طول ایده آلی داشته باشد و قبل از اتصال به ملایمت به سمت بالا انحنا پیدا کند و به طور یکنواخت به بدن وصل شود . این نوع پستان ها کمتر به بیماریها و تشکیل بافت های غیر طبیعی و .... دچار می شوند که می تواند سبب افزایش طول عمر گردد .
امتیاز دهی
3- 1 ضعیف و سست ، 6 - 4 متوسط قابل قبول  ، 9- 7خیلی قوی و سفت
حد وسط این صفت قابل قبول است یعنی اتصال خیلی محکم نیز مضراتی ر ا به همراه دارد.
اگر دست ر ا بین فاصله پستان و شکم قرار دهیم ودست خیلی داخل شود مناسب نیست و اگر کمتر وارد شود نشان دهنده تولید شیر بیشتر است وگاو امتیاز بالاتری می گیرد .
11-  محل استقرار سرپستانک جلویی
 به محل استقرار سرپستانک های جلویی ازمرکز هر یک از پستان ها گفته و می شود طرز قرار گرفتن سر پستانک ها نه تنها روی سهولت شیردوشی تأثیردارد بلکه روی
حساسیت پستان نسبت به زخ م شدن نیزاثرمی گذارد . پستانهایی با سرپستانک های بسیار دور ازهم حداقل امتیاز وپستانهایی با سر پستانک های نزدیک به هم و به طرف مرکز کل پستان حداکثر امتیاز را به خود اختصاص می دهند . ولی بهترین حالت قرار گرفتن آنها به شکل عمود ومستقیم بر پستانها است یعنی امتیاز متوسط .
امتیاز دهی
3 - 1 خارج از کوارترهای عقب،  6- 4 وسط ، 9-7 داخل کوارترها
برای تعیین امتیاز سرپستانکهای جلویی، از سر پستانک های عقبی خط مستقیم کشیده و محل کا رتی  های جلویی را با آن می سنجند .
..12- طول سرپستانک ها
برای این صفت طول سرپستانک های جلویی اندازه گرفته می شوند .
سرپستانک ها باید به طور مستقیم ازکف پستان به پایین آویزان شده واندازه آنها باید متوسط و شکل آنها مناسب باشد . اندازه سرپستانک ها تعیین کننده سرعت و سهولت خروج شیر و حساسیت به زخمی شدن آنها می باشد . سرپستانک های کوچک کمترین امتیاز و سرپستانکهای بزرگ بیشترین امتیاز را دریافت می کنند بین سرپستانک ج لو و عقب 1سانتی متر اختلاف وجود دارد که سرپستانک جلویی کوتاهتر است .
امتیاز دهی
سرپستانک هایی با طول 6-5 سا نتی متر با شکل گرد مناسب هستند .
 3 - 1کوتاه ، 6- 4 متوسط ، 9-7 بلند (به ازای هر 1 سانتی متر امتیاز )
13-عمق پستان
فاصله پایین ترین بخش پستان تا مفصل خرگوشی را عمق پستان می گویند.
کف پستان گاو باید 5 سانتی متر بالاتر از مفصل خرگوشی باشد . یک پستان بسیار عمیق بیشتر دچار ورم پستان و جراحت می شود . پستانهای عمیق (کف پستان پایین تر از مفصل خرگوشی) کمترین امتیاز و آنهایی که ارتفاع بس یارکمی دارند بیشترین امتیاز را دریافت می کنند . در این صفت نیز حدمتوسط مطلوبتر است.
عمق پستان برای ظرفیت آن خیلی مهم است . پستان با عمق زیاد بیشتر در معرض جراحت و ورم پستان قرار دارد.
امتیاز بندی
1 زیر مفصل خرگوشی ( 2 سانتی متر)
2 هم سطح مفصل خرگوشی ( 5 سانتی متر)
5 حد وسط
9 کم عمق
پس از سطح 5 به ازای هر 3 سانتی متر، یک امتیاز افزایش می یابد.
فاصله بین بخش زیرین فرج تا بافت ترشحی شیر که به ارتفاع خود حیوان نیز بستگی دارد ارتفاع پستان عقبی گفته می شود ( یا به صورت فاصله بین نوک پستانها تا محل چسبندگی به بدن  محاسبه می شود.)
این صفت ارثی اولیه بیانگر توان ظرفیت تولیدشیراست . (به طور تقریبی 60 % کل شیر دراین  بخش تولید می شود)
هرچه پستان بلندتر باشد نشان دهنده تولیدشیر بیشتر نیست بلکه هر چه پستان بافت ترشحی بیشتری داشته باشد تولید شیر افزایش می یابد. پس .هر چه ارتفاع پستان عقبی کمتر باشد بهتر است  یعنی بافت ترشحی پستان بیشتر است .
امتیاز بندی
3 - 1 خیلی کم (بافت ترشحی پایین ) ، 6- 4 حد وسط  7،  زیاد (منطقه بافت ترشحی بالا)اسکور 4 حد متوسط است 29 سانتی متر ، و پس از آن به ازای هر 2 سانتی متر، یک
امتیاز افزایش می یابد.
15- لیگامنت نگهدارنده وسطی
عمق شکاف براساس پستان عقب اندازه گیری می شود این یک صفت ارثی اولیه است . رباط نگهدارنده خیلی ضعیف سبب می شود که سرپستانک ها به سمت خارج متمایل شوند و اگر خیلی سفت باشد به سمت داخل . پس برای این صفت نیز حد متوسط مناسب تر است . لیگامنت نسبتاً قوی مانع از افتادگی پستان می شود . احتمال بیماریها و  زخم (له شدگی ) کاهش می یابد.
لیگامنت های کناری هم حائز اهمیت هستند چون احتمال دارد لیگامنت وسط مناسب باشد  ولی لیگامنت های کناری به دلیل ضعیف بودن سبب ایجاد پستان پاندولی کنند .
امتیاز بندی
1 محدب به سمت زمین 4 متعادل  ،  7 عمیق
16- محل استقرار سرپستانک های عقبی
 موقعیت سرپستانک های عقب از مرکز کوارترها
حدمتوسط این صفت مطلوب است .
ضخامت سرپستانک مطلوب 1/0 ± 48/2 است.
امتیاز بندی
2- 1 بیرون ازکوارتر، 4 حد وسط  ، 9-7 داخل کوارترها
17-عرض پستان عقب
این صفت از صفات اختیاری می باشد .عرض پستانهای عقب بیانگر میزان توان تولید شیر است. پستانهای عقب با عرض کم پا یین ترین امتیاز و پستانهای عقب عریض بالاترین امتیاز را کسب  می کنند .
بافت پستان باید نرم و قابل انعطاف باشد . خوب بودن بافت پستان همبستگی بالایی با شمار سلولهای بدنی در شیرتولیدی دارد  .
علی میراب زاده اردکانی
سمینار کارشناسی دانشگاه تهرا