مزایای استفاده از لوله پلی اتیلن دریچه دار در کشت های ردیفی

استفاده از لوله های دریچه دار جهت بهبود روشهای آبیاری سطحی به ویژه آبیاری ردیفی ازدهه 1960میلادی ‏دردنیا رواج یافت.

---

استفاده از لوله های دریچه دار جهت بهبود روشهای آبیاری سطحی به ویژه آبیاری ردیفی ازدهه 1960میلادی ‏دردنیا رواج یافت. لوله های اولیه ازجنس آلومینیوم ساخته می شدند، اما با پیشرفت صنایع پتروشیمی و تولید مواد ‏پلیمری و پی وی سی ، به تدریج این مواد جایگزین آلومینیوم شده وسیستمی بسیار مقرون به صرفه ، سبک ‏وکارآمد را پدیدآوردند که قادر بود جایگزین جوی ها وکانال های سنتی درسیستم رایج آبیاری سطحی گردد. لوله ‏دریچه دار پلی اتیلن
لوله های دریچه دار عبارتست از لوله پلی اتیلن مجهز به دریچه های قابل تنظیم که بعنوان مجاری درجه 4 ‏می توانند جایگزین مناسبی برای کانالهای خاکی گردند . در این سیستم آب بجای نهر خاکی در لوله جریان داشته و ‏تلفات ناشی از نشت آب در کانالهای خاکی به حداقل خواهد رسید . این لوله ها که در کلاف های 100 و 200 ‏متری ساخته می شود ، بوسیله گیره مخصوص به دهانه خروجی آبگیر و یا به یکدیگر متصل شده و در امتداد ‏طول قطعه آبیاری به طول مناسب مستقر می گردد . لوله ها در فواصل معین مجهز به دهانه های خروجی آب ( ‏دریچه ) می باشند و مقطع دهانه هر دریچه بوسیله کلاهک مخصوص قابل تنظیم است . بطوریکه مقدار جریان ‏خروجی از هر دریچه را می توان متناسب با مقدار مورد نیاز با مقدار مورد نیاز ( حداکثر 5/2 لیتر در ثانیه ) ‏تنظیم نمود‏‎ .‎
نتایج و مباحث ارائه شده در این مقاله بیانگر این مطلب می باشد که استفاده از لوله های دریچه دار ابزار اصلی ‏برای بهبود سیستم های آبیاری سطحی بشمار می آید . طراحی مناسب لوله های دریچه دار به همراه تسطیح دقیق ، ‏می تواند یکنواختی توزیع آب و ذخیره آب آبیاری را در اراضی زراعی و باغی بهبود ببخشد . در حالیکه تولید ‏محصول نیز در مقایسه با روش آبیاری سطحی سنتی به طور چشمگیری افزایش می یابد . بعبارت دیگر در مقابل ‏روش های آبیاری سطحی سنتی ، سیستم لوله های دریچه دار دارای مزایای همچون یکنواختی بیشتر در توزیع آب ‏، کاهش مقدار آب آبیاری و همچنین حفظ انرژی بدون تاثیر در بازدهی محصول را می باشد . همچنین این سیستم ‏دارای قابلیت فراوانی از جمله انعطاف پذیری ، بهره برداری آسان ، نیاز کم نیروی کارگری و جابجایی آسان می ‏باشد. لوله پلی اتیلن دریچه دار‏
از آنجا که در بسیاری از مناطق کشور آب با کیفیت پایین ( فیزیکی – شیمیایی ) بعنوان یک منبع آب قابل دسترس ‏برای استفاده در محصولات کشاورزی مطرح می باشد که سیستمهای آبیاری تحت فشار (قطره ای و بارانی ) ‏بدلیل غلظت بالای مواد نمی توانند برای آبیاری با این نوع آب ها مورد استفاده قرار گیرند ، سیستم لوله های ‏دریچه دار برای آبیاری اراضی تحت پوشش می تواند بدون کاهش راندمان و مشکلات تخریب سیستم ، برای ‏اینگونه آبها به ویژه با غلظت مواد رسوبی با اطمینان بکار برده شود‏
استفاده ازلوله های دریچه دار در کشت های ردیفی دارای مزایای متعددی است که درذیل به تعدادی ازآنها اشاره ‏می شود‏‎:‎
‎ ‎‏1‏‎- ‎لوله‌های دریچه‌دار به علت کاهش نفوذ عمقی وتبخیر سطحی آب حین انتقال وتوزیع درزمین های زراعی ، ‏موجب حداقل 35-30 درصد صرفه جویی درمصرف آب می گردند.به این ترتیب راندمان آبیاری ردیفی به 70-‏‏60درصد افزایش یافته و با حذف کانال ها وجوی های خاکی مورد نیاز در آبیاری سنتی ،10درصد به سطح ‏زیرکشت مزرعه افزوده می‌گردد‎.‎
‎ ‎‏2‏‎- ‎لوله‌های جدید ازجنس مواد پلیمری بسیار سبک وکم حجم بوده ، به راحتی قابل انتقال وجا به جایی هستند. ‏می‌توان پس از اتمام یک فصل کشت آنها راجمع آوری ودر محلی نگهداری نمود ودرفصل بعد مجدداً مورد ‏استفاده قرارداد. استفاده ازلوله پلی اتیلن نیاز به ایجاد آب بند، خرید سیفون و کارگذاشتن پلاستیک در دهانه جوی ‏ها را برطرف می‌کند. لوله پلی اتیلن دریچه دار‏
‎ ‎‏3‏‎- ‎درآبیاری با استفاده ازلوله‌های دریچه‌دار پلی اتیلن برخلاف جوی‌های سنتی ، مشکل آب بردگی و.... ایجاد ‏نشده و به علت سهولت و سرعت کاربرد، یک نفرآبیار قادر است کار سه نفر را انجام دهد. همچنین مانع از انتقال ‏بذر و علف هرز از طریق جریان آب به مزرعه می‌شود و هزینه‌های خرید علف کش، سمپاشی و دفع مکانیکی ‏علف‌های هرز در مزرعه کاهش می‌یابد‎.‎
‎ ‎‏4‏‎- ‎لوله‌های دریچه‌دار پلی اتیلن از فرسایش سطحی خاک جلوگیری می‌کند. به دلیل صیقلی بودن جداره داخلی ‏لوله ها سبب انتقال سریع آب در زمین زراعی شده ، راندمان آبیاری را افزایش می‌دهند. نوع آب از نظر املاح و ‏مواد نامحلول موجود درآن ، هیچ گونه تأثیری درکارکرد این سیستم ندارد. نیازی به استفاده ازموتور و پمپ ‏نداشته ، آب با استفاده از نیروی شیب ثقلی زمین و با حداقل فشار ممکن درمزرعه منتقل می‌شود‎.‎
‎ ‎‏5‏‎- ‎لوله های دریچه‌دار پلی اتیلن قادرند عمل توزیع و انتقال کودهای شیمیایی را از طریق جریان آب به انجام ‏رسانده ،راندمان مصرف کود را افزایش دهند. به این طریق هزینه‌های خرید کود و کودپاشی درمزرعه تا 40 ‏درصد کاهش می‌یابد. همچنین مانع از ایجاد رطوبت ناخواسته درسطح مزرعه و باغ گردیده و درنتیجه ازشیوع ‏بیماریهای قارچی ، انگلی ، و... درمزرعه ممانعت می‌گردد. لوله پلی اتیلن دریچه دار‏
نصب ،راه اندازی وکاربرد این سیستم بسیار آسان است و نیاز به دوره های آموزشی خاصی ندارد و هزینه تعمیر ‏و نگهداری آن ناچیزاست . همچنین لوله ها پس از استهلاک قابل بازیافت بوده ، بقایای آن سبب آلودگی محیط ‏زیست نمی‌گردد. این لوله ها در زراعت‌های مختلف وهمچنین در باغات میوه جهت آبیاری قابل استفاده است . می ‏توان از آنها بدون نصب دریچه وصرفا برای انتقال آب درصنایع ، کاخانجات ، دامداریها و گلخانه ها نیز استفاده ‏کرد. لوله های دریچه دار در مقایسه با سایر سیستم های نوین آبیاری، بسیارکم هزینه بوده واجرای آن تقریبا برای ‏کشت تمامی محصولات زراعی و حتی درزمین های کوچک و خرده مالکی مقرون به صرفه است‏‎.‎
لوله‌های پلی ایتلن دریچه دار به سرعت و سادگی قابل نصب است و بر اساس آمارهای گرفته شده برای ‏محصولات مختلف نتایج زیر را بدست داد : لوله دریچه دار‏
‏• تقریباً 25 تا 30 درصد صرفه جویی در مصرف آب و انرژی.‏
‏• تقریباً 30 درصد صرفه جویی در مصرف کود .‏
‏• تقریباً 40 درصد صرفه جویی در هزینه های کارگری .‏
‏• تقریباً 10 درصد محصول بیشتر به لحاظ آبیاری مناسب .‏
‏• کاهش مصرف علف کش ها .‏
‏• راحتی بکارگیری ماشین آلات در مزارع به لحاظ اینکه مانعی در سطح مزرعه وجود ندارد‏