پنج چالش اصلی در بخش کشاورزی


دسته بندی: اخبار کشاورزی
پنج چالش اصلی در بخش کشاورزی

کم توجهی به افق‌های اقتصادی،خرده مالکی و زمین‌های کوچک بهره‌برداران، پائین بودن بهره‌وری و سطح فناوری مزارع ‏چالش های دولت یازدهم در بخش کشاورزی است.‏
کم توجهی به افق‌های اقتصادی، تصدیگری دولتی و انحصار در بخش بازرگانی خارجی، بی قاعدگی بازرگانی ‏داخلی و نظام توزیع، خرده مالکی و زمین‌های کوچک بهره‌برداران، پائین بودن بهره‌وری و سطح فناوری مزارع ‏چالش های دولت یازدهم در بخش کشاورزی است.‏
به گزارش فارس، پیشرفت و تحول بنیادین بخش کشاورزی به جهت گستردگی و ارتباط وسیعی که با حدود ‏‏30درصد خانوارهای ایرانی به صورت مستقیم و همچنین عموم مردم به عنوان مصرف‌کننده نهایی برقرار ‏می‌کند، حماسه و جهاد اقتصادی را می‌طلبد.‏
کشوری که روزگاری فرهنگ، تمدن و اقتدار سیاسی اش‌ را مرهون تولید کشاورزی به معنای عام بوده است، ‏امروز برای رهایی از وابستگی‌های دشمن‌ساخته و استقلال سیاسی نیازمند پیشرفت چشمگیر در بخش‌های به عقب ‏رانده شده خود است.‏
تسخیر بازارهای غذایی منطقه برای کشوری که روزگاری تولیدات مراکز کشاورزی آن بدون هیچ‌گونه حمایت ‏دولتی به ثروتمندترین شهرهای جهان صادر می‌شد، هدفی دست یافتنی است،گرچه امروز همان مراکز تولید که ‏روستاهای ایران هستند بازاری برای مصرف کالاهای خارجی شده اند.‏
با توجه به رشد تولید کشاورزی از 25 میلیون تن به 118 میلیون تن پس از گذشت سه دهه از استقرار نظام ‏جمهوری اسلامی و رشد بیش از 4 برابری آن، به اعتقاد اغلب کارشناسان و سیاست پژوهان فرصت‌های فراوان ‏این بخش اقتصادی نظاره‌گر همت و کار مضاعف مردم این مرز و بوم است.‏
معطل ماندن بیش از نیمی از زمین‌های حاصلخیز کشور که حدود 31 میلیون هکتار گزارش می‌شود، از دست ‏دادن فرصت‌های عظیم صید آبزیان دریایی، قناعت به حداقل‌ها در تولید آبزیان پرورشی، خام فروشی و بی‌توجهی ‏به تکمیل زنجیر تولید محصولات غذایی و بهره‌وری پائین تولید کشاورزی به جهت اصلاح نکردن موانع اقتصادی ‏بخش کشاورزی گوشه‌ای از فرصت‌های پیشرفت بخش کشاورزی ایران به حساب می‌آید.‏
تولید شیلات ژاپن 6 برابر ایران
کشور ژاپن با مرز آبی 387 هزار کیلومتری خود که 23 درصد ایران است، 5.3 میلیون تن تولیدات آبزی ‏پروری دارد که ارزشی حدود دو میلیارد دلار داشته و در این بخش بیش از 6 برابر شیلات ایران به اقتصاد ‏کشورش کمک می‌کند.‏
عملکرد گندم ایران یک پنجم کشورهای پیشرو
پرفروغ ترین محصول کشاورزی کشور ما که بیشترین تحقیقات روی آن انجام شده و بخش اعظم تسهیلات دولتی ‏به آن تعلق می‌گیرد گندم است. متوسط عملکرد در واحد سطح گندم در ایران 1.8 تن بر هکتار و حدود 21 درصد ‏کشورهای پیشرو در تولید این محصول است.‏
پول زعفرانکار ایرانی در جیب خارجی‌ها
زعفران ایران علی رغم تولید 94 درصدی جهان، با برند شرکت های خارجی در بازارهای جهانی عرضه می ‏شود و به جهت ضعف در بازاریابی و برندسازی سود سرشاری از فروش این محصول پرمنفعت را نصیب ‏کشورهایی می‌کند که دانش بازرگانی و بازاریابی را به عمل مبدل ساخته‌اند. در بازارهای جهانی زعفران کیلویی ‏‏3 تا 4 میلیون تومان به مصرف کننده نهایی عرضه می‌شود در حالیکه زعفران از کشاورز ایرانی کیلویی 2 تا 3 ‏میلیون تومان خریداری می شود و حدود کیلویی 1100 دلار صادر می‌شود.‏
علی رغم گرانتر بودن محصول فراوری شده، اما نسبت ارزش صادرات محصولات خام کشاورزی ایران به ‏ارزش 5/5 میلیارد دلار در سال زراعی 91-90 به محصولات فرآوری شده کشاورزی بیش از 5 برابر است، در ‏حالی که اگر محصول نهایی زنجیره تولید به بازارهای داخلی و خارجی صادر شود، علاوه بر اشتغالزایی پایدار و ‏ارز آوری بیشتر، نوسانات بازار محصولات غذایی کاهش یافته و تثبیت قیمت‌های کالاهای معیشتی امکان پذیرتر ‏می شود.‏
‏124 هزار فارغ‌التحصیل کشاورزی جویای کار/ سالانه26 هزار نفر سالانه‏
از سویی در حال حاضر کشور با انبوهی از دانش آموختگان و تحصیل کرده‌های بخش کشاورزی روبروست. ‏بیش از 26 هزار نفر از فارغ التحصیلان کشاورزی هر ساله پس از پایان دوران تحصیلی، آماده ورود به عرصه ‏کار هستند. بیش از 124 هزار نفر از فارغ التحصیلان کشاورزی به عضویت سازمان نظام مهندسی کشاورزی ‏در آمده‌اند و با اینکه آموزش‌های کارآفرینی و تکمیلی جهت ورود به بازار کار را گذرانده اند، هنوز بی‌کار هستند. ‏گفته می‌شود مجموع مهندسین کشاورزی کشور که فارغ التحصیل شده اند حدود 890 هزار نفر است.‏
‏12 اقلیم از 14 اقلیم دنیا در ایران
یکی دیگر از زمینه های فرصت ساز پیشرفت اقتصادی کشور در بخش کشاورزی تنوع اقلیمی پهنه وسیع کشور ‏ایران است. 12 اقلیم از 14 اقلیم موجود در جهان فرصت بی‌نظیری را فراهم آورده که هر اقلیم امکان تولید ‏مجموعه‌ای از محصولات خاص را فراهم می سازد. به اذعان کارشناسان خارجی برخی محصولات پرطرفدار ‏بین المللی همچون پسته و دیگر خشکبار، آبزیان سواحل جنوبی کشور و گیاهان دارویی متنوع ایرانی در ‏کشورهای توسعه یافته غربی نتوانسته با کیفیت ایرانی به عمل آید که این مهم به برکت ترکیب ویژه خاک، آب و ‏هوا، رطوبت و درجه حرارت اقلیم های متنوع کشور بزرگ ایران است.‏
چالش‌های خود ساخته مانع توسعه بخش کشاورزی
علی رغم فرصت‌های طبیعی موجود در بخش کشاورزی، چالش های خود ساخته و اقتصادی مانع پیشرفت و ‏اعتلای این بخش هستند. محوری ترین موانع پیشرفت بخش کشاورزی را می‌توان کم توجهی مسئولان ارشد نظام ‏به افق‌های اقتصادی این بخش، تصدیگری دولتی و انحصار در بخش بازرگانی خارجی، بی قاعدگی بازرگانی ‏داخلی و نظام توزیع، خرده مالکی و زمین‌های کوچک بهره‌برداران، پائین بودن بهره‌وری و سطح فناوری مزارع ‏کشاورز اشاره کرد. چالش هایی که دولت آینده در صورت اصلاح علمی و کارشناسی آنها می تواند به تحقق ‏حماسه اقتصادی در دهه پیشرفت و عدالت امیدوار باشد.‏

خبرگزاری فارس – 92/2/15‏