مروری بر پرورش شترمرغ امو و ره- آ

درسالهای اخیر پرورش شترمرغ (OSTRICH)، امو (EMU) و ره-آ (RHEA) در میان مزرعه داران خرده پا محبوبیت یافته است.

---

درسالهای اخیر پرورش شترمرغ (OSTRICH)، امو (EMU) و ره-آ (RHEA) در میان مزرعه داران خرده پا محبوبیت یافته است. این اعضاء خانواده شترمرغیان به واسطه عدم قدرت پرواز، توانائی دویدن و فقدان جناق در استخوان سینه شان شناخته میشوند. شترمرغ ها ، اموها و ره-آ ها حیواناتی مقاوم بوده و به آسانی میتوانند با شرایط گوناگون اقلیمی سازگار شوند.
سابقه
شترمرغ (Struthio Camelus) بومی افریقاست و بصورت تجارتی از اواسط قرن نوزدهم پرورش داده شده است. این پرندگان در اصل به خاطر پرهای ارزشمندشان برای استفاده در کلاه، لباس وگردگیرهای پری، صید شده و پرورش می یافتند. درسال 1882، اولین شترمرغ به ایالات متحده برده شد و مدت کوتاهی بعد از آن پرورش شترمرغ در آریزونا، فلوریدا وجورجیا برای تولید پر شترمرغ شروع شد. پس از جنگ دوم جهانی چرم و گوشت شترمرغ نیز مورد تقاضا قرار گرفتند و در دهه 1980 میزان پرورش شترمرغ در ایالات متحده با افرایش زیادی روبرو شد .
امو (Dromaius novaehollandiae) حدود 80 میلیون سال قبل در استرالیا نشات گرفت. سکنه اولیه استرالیا (بومیها) از امو به عنوان منبع گوشت و از پرهایش برای مد استفاده میکردند. اموها اولین بار بین سالهای 1930 و 1950 به ایلات متحده آورده شدند.
ره-آ ها (Rhea americana) بومی مناطق پست و دشتهای مرتفع امریکای جنوبی هستند. پرورش ره-آ در سالهای اخیر در ایالات متحده محبوبیت بسیار زیادی یافته است.
ویژگیهای گونه
1- شترمرغ
شترمرغ ها با حدود 10 فوت ارتفاع و نزدیک به 400 پوند وزن بزرگترین پرندگان روی زمین هستند. شترمرغ ها چرندگانی طبیعی بوده و جیره شان حاوی گیاهان، میوه هاو حشرات است. نرها و ماده ها به ترتیب در 30 و 24 ماهگی به بلوغ رسیده و معمولا تولیدمثل را درسن 5/2 تا 3 سالگی شروع میکنند.
متوسط طول عمر یک شترمرغ 70 سال بوده و عمر تولید مثلی آن میتواند به بیش از 40سال برسد. فصل تخمگذاری در فوریه شروع شده و تا اگوست ادامه یافته ولی بسته به محل تغییر میکند. شتر مرغ معمولا یک روز در میان تخم گذاشته و ممکن است در هر فصل تخمگذاری30تا 50 تخم تولیدکند. دوره جوجه کشی 43-42 روز است. تخم شترمرغ سفید رنگ بوده و حدود 3 پوند وزن دارد نرها معمولا بوسیله پرهای سیاه تیره با شاه پرهای سفیدرنگ شناخته میشوند در حالیکه پرهای ماده ها کوچکتر بوده و خاکستری مایل به قهوه ای هستند. مکانیزم های دفاعی پرنده شامل توانایی دویدن با سرعت 30 مایل در ساعت برای مدت زمانی پیوسته و استفاده از ناخن انگشت به عنوان یک اسلحه هنگام لگدزدن است.
2- امو (EMU)
امو کوچکتر از شترمرغ است. درسن بلوغ حدود 120 پوند وزن و 5 فوت قد دارد. اموها در 18 ماهگی تا 3 سالگی به سن بلوغ میرسند. اموهای ماده تخمگذاری را در 5/1تا 3 سالگی شروع کرده وممکن است تا 25 سالگی ادامه دهند. تخم ها 3 تا 5 روز یکبار گذاشته شده و ماده ممکن است درهر فصل 40 – 20 تخم تولید کند. فصل تولید مثل در اوایل دسامبر شروع شده و در آوریل خاتمه می یابد و دوره جوجه کشی 56- 48 روز میباشد. این پرنده مانند شتر مرغ با دویدن ، لگد زدن و شناکردن از خوددفاع میکند.
3- ره-آ (RHEA)
ریه ها هنگام بلوغ 4 تا 5 فوت قد و 80-60 پوند وزن دارند . فصل تولید مثل از اوایل مارس تا اگوست ادامه می یابد . تخمگذاری را در 24- 18 ماهگی شروع کرده و می توانند تا بیش از 60 تخم در هر فصل تولید میکنند .
نیازها و مدیریت
خانواده شترمرغ سانان حداقل احتیاجات نگهداری را داشته و با انواع شرایط اقلیمی سازگار می شوند.
اکثر اعضاء خانواده شترمرغ سانان به صورت جفتی یا مانند ره-آ به صورت مولد های سه تایی ( 2 ماده و یک نر ) نگهداری میشوند .
ارتفاع حصار باید حداقل 6 فوت برای شترمرغ و امو و حداقل 5 فوت برای ره-آ باشد . هنگام طراحی پن، توجه کنید که در بین خانواده شترمرغ سانان گیر کردن پاها یا سر در حصار امری عادی است. یک راه حل برای این مشکل استفاده از حصار با کشش زیاد یا حصارهای زنجیری است . یک فضای خزیدن در زیر حصار حدود 36 تا 48 سانتی متر میتواند برای فرار هنگام تهاجم پرندگان مفید باشد. برای کاهش خطر ناهنجاری های پا و پوست، پن ها باید فضای کافی برای فعالیت پرندگان را فراهم کنند. برای محافظت پرندگان از عوامل نامساعد یک سر پناه سهل الوصول باید درون پن ساخته شود. ابعاد سرپناه پیشنهادی برای نگهداری یک جفت شترمرغ 20 فوت در 20 فوت می باشد . برای یک جفت یا یک گروه سه تایی ( تریو ) امو و ره-آ، ابعاد پیشنهادی 10 فوت در 10 فوت است.
خوراک و آب تازه باید بطور دائم موجود بوده و دانخوریها زیر سرپناه قرار داشته باشند.
شناسایی پرندگان بخشی حیاتی از حفظ رکورد میباشد . یک ابزار موقت برای شناسائی حیوانات نوار پلاستیکی یا لاستیکی است که دور زانو یا بالای مفصل خرگوشی بسته میشود . روشهای شناسایی دائم شامل خال کوبی زیربال یا گذاشتن یک میکروچیپ است که بوسیله یک اسکنر قابل خواندن میباشد .
تغذیه
تغذیه بخش مهمی از مدیریت خانواده شترمرغیان است. جیره های خانواده شترمرغ، به علت فقدان تحقیقات در این زمینه، در حال حاضر عموما براساس مقادیر مربوط به طیور فرموله میشوند.
برای تمام پرندگان باید آب تازه ویک منبع سنگریزه فراهم شود.
سنگریزه به هضم کمک کرده و از منابعی شامل سنگهای کوچک یا شکل تجارتی آن در فروشگاههای خوراک تهیه می گردند.
از زمان تفریخ تا 2 روزگی برای شترمرغ ها باید مقدار زیادی آب، نور مداوم و یک جیره آغازین با کیفیت بوقلمون یا پرندگان شکاری با حداقل 26% پروتئین خام تامین شود. این مشکل ترین مرحله در پرورش شترمرغ است زیرا جوجه ها هر چیزی رامصرف کرده و ممکن است دچار پرخوری شوند که موجب انسداد میگردد. یبوست حاد منجر به انسداد کولون گردیده که شایع ترین عامل تلفات در جوجه های تاره تفریخ شده است. یک جیره آغازین خرد شده مشابه جیره آغازین مرغ یا بوقلمون با 26% پروتئین خام باید به صورت آزاد برای سه هفته اول به جوجه ها داده شود و پس از سه هفتگی همان جیره را بصورت آزاد روزی 2 بار به آنها می دهیم. پلت های یونجه را میتوان بصورت انتخاب آزاد در اختیارشان گذاشت. ویتامین ها و الکترولیت ها در دوزها ی تعیین شده باید در آب آشامیدنی آنها در شروع 2 تا 3 هفتگی حل شود. آب باید پس از تفریخ در دسترس باشد و علف را میتوان 2 روز بعد از تفریخ وارد خوراکشان نمود .
همانطورکه پرندگان رشد کرده و بزرگ میشوند احتیاجاتشان تغییر میکند.
آخرین مرحله تغذیه پس از بلوغ جنسی رخ میدهد. به ماده ها باید یک جیره تخمگذار خانواده شترمرغ، یا جیره مولد داده شود.
بعلاوه، شترمرغ ها باید با یک منبع مکمل یونجه تغذیه شوند. پلت ها یا حبّه ها به علف ترجیح دارند زیرا آنها تلفات کمتری داشته و مصرف آنها راحت تر است. یک مکمل کلسیم باید به جیره برای جبران منبع مورد استفاده در تولید تخم افزوده شود.
امنیت محیط زیستی
روشهای صحیح حفظ سلامت می توانند انتشار بیماری را در گله کاهش داده یا حذف کنند. توصیه میشود که پرندگان خانواده شترمرغ و سایر گونه ها(اهلی و پرندگان شکاری) به علت احتمال انتشار بیماری با یکدیگر نگهداری نشوند. جوندگان و حیوانات شکارچی باید از محلهای نگهداری پرندگان، بوسیله ذخیره سازی خوراک درمخزن های کاملا مسدود دور نگهداشته شوند.
اگر انواع مختلفی از پرندگان درمزرعه تان دارید، آنها را در محلهای مختلف نگهدارید. اگر نگهداری مجزا غیر ممکن باشد گونه ها را بوسیله حصارها از هم جدا کنید. هنگام وارد کردن پرندگان جدید به گله تان، پرندگان جدید را برای حدود 30 روز مجزا کنید. این کار به کارشناس شما فرصت کافی برای آنالیز خون و آزمایش وجود انگل ها و سالمونلا می دهد.
تاسیسات حیوان باید بطور منظم بهسازی شود. خوراکها باید خشک نگهداشته و در سطحی بالاتر از کف ذخیره شوند. آبخوریها و دانخوریها باید بطور منظم تمیز شوند. تهویه خوب به خشک نگهداشته شدن داخل پن ها کمک خواهد کرد. توصیه میشود که ساختمانها با استفاده از مخلوط آب و صابون ضدعفونی شوند. همچنین احتمال ورود بیماری جدید را بوسیله کاهش تعداد بازدید کنندگان به محلهای کلیدی مزرعه به حداقل برسانید.
شروع کار
یک تولید کننده ممکن است یکی از چندین انتخاب ( ممکن ) راهنگام شروع به پرورش پرندگان خانواده شترمرغ برگزیند. یک انتخاب خرید و جوجه کشی تخم هاست. گرچه هزینه اینکار کم است ولی خطر آن به علت میزان تلفات روز اول تا سه ماهگی زیاد است. آموزش در برنامه های کندلینگ و نیز تکنیک های جوجه کشی ضروری است. به واسطه رنگ تیره وکیفیت پوسته، تخم های امو را نمیتوان کندلینگ کرد و تولید کننده باید برای تکنیک ها ی جوجه کشی تخم آموزش ببیند.
به صرفه ترین روش خرید جوجه های بزرگتر از سه ماه می باشد. گرچه اینکار نسبت به خرید تخم ها پرهزینه تر است ولی تلفات کمتری به واسطه مرگ ومیر جوجه رخ می دهد. اگر یکساله ها یا پرندگان تازه بالغ خریداری شوند وقفه زمانی بین رشد و تولید کاهش یافته و پرندگان ممکن است در طی 2 سال پس از خرید بارور شوند. پرهزینه ترین انتخاب هنگامی است که کار بایستی با خرید پرندگان بالغ اصلاح شده و دارای رکورد تولید مثل شروع گردد. با این وجود، این روش ممکن است منجر به بازده سرمایه گذاری بیشتری در فصل بعد ( تولیدمثل ) شود.
پیشگیری از بیماری
هنگامی که انتظار یک مشکل برای سلامت پرندگان می رود باید از افراد حرفه ای کمک گرفت. بکارگیری خود سرانه درمانها و داروها مشکلاتی را بوجود می آورند. مشکلات معمول سلامت شامل گرسنگی کشیدن و سوء تغدیه، انسداد و عفونت های روده ای می باشند.

حمل
حمل دستی شترمرغ ها میتوانند هم برای پرنده و هم شخص حمل کننده خیلی خطرناک باشد. شترمرغ بالغ با قدرت تا 500 پوند براینچ مربع لگد می زند. شترمرغ ها هنگامی که ترسانده شوند از جا پریده و با ساقهایشان ضربه زده و میتوانند صدمه جدّی به شخص حمل کننده وارد کنند. یک مراقب خوب برای تربیت پرندگان جوان وقت صرف میکند. حمل پرندگان آرام خیلی آسانتر بوده و آنها کمتر تمایل به مجروح کردن خودشان و فرد حمل کننده دارند.
توجه داشته باشید که حرکت آرام میان پرندگان و خوراک دادن دستی روزانه موجب آرامش آنها خواهد شد.
با تمامی این احوال یک پرورش دهنده موفق و زیرک همیشه بایستی از وجود کارشناسان و مشاوران آگاه به کار استفاده نماید. اگرچه اینکار در ظاهر هزینه های اولیه بیشتری را مطالبه می کند اما مطمئن باشید که در نهایت سود حاصله از این عمل بسیار بیشتر از هزینه های آن خواهد بود.

امین هنرور