مزایای معاینات پس از زایش گاوها

مشکلی که بسیاری از دامداران و دامپزشکان با آن درگیر هستند گاوهای ناپاک می باشد،یعنی آنهایی که دچار آندومتریت هستند.

---

ما تنها با استفاده از لمس کردن بسیاری از آندومتریت ها را تشخیص نمی دهیم.بسیاری از درمان ها فایده ای ندارند. آبستن کردن گاوها در زمان مناسب حیاتی است . وقتی که نرخ آبستنی مشکل دارد،باید رکوردها،گاوها و برنامه های خود را دوباره ارزیابی کنید. در بسیاری از دامداری ها با تلقیح گاوهای باز میتوان به پیشرفت های زیادی دست یافت.
یک مشکلی که بسیاری از دامداران و دامپزشکان با آن درگیر هستند گاوهای ناپاک می باشد،یعنی آنهایی که دچار آندومتریت هستند. التهاب لایه داخلی رحم(آندومتریوم) می تواند ایجاد آبستنی و حفظ آن را توسط گاو دچار مشکل کند. درهر حال یک اشتباه بالقوه توجه زیاد به تعداد کمی گاو مشکل دار در ازای کاهش عملکرد کل گله است.
ما تنها با استفاده از لمس کردن بسیاری از آندومتریت ها را تشخیص نمی دهیم.بسیاری از درمان ها فایده ای ندارند. آبستن کردن گاوها در زمان مناسب حیاتی است . وقتی که نرخ آبستنی مشکل دارد،باید رکوردها،گاوها و برنامه های خود را دوباره ارزیابی کنید. در بسیاری از دامداری ها با تلقیح گاوهای باز میتوان به پیشرفت های زیادی دست یافت.
یک مشکلی که بسیاری از دامداران و دامپزشکان با آن درگیر هستند گاوهای ناپاک می باشد،یعنی آنهایی که دچار آندومتریت هستند. التهاب لایه داخلی رحم(آندومتریوم) می تواند ایجاد آبستنی و حفظ آن را توسط گاو دچار مشکل کند. درهر حال یک اشتباه بالقوه توجه زیاد به تعداد کمی گاو مشکل دار در ازای کاهش عملکرد کل گله است.
● وضعیت طبیعی کدام است؟
پس از زایمان رحم باید خود را بازسازی کند تا برای آبستنی بعدی آماده شود. این مرحله جمع شدن نام دارد و شامل دفع بافت ها و انقباض گردن رحم و شاخ های آن به اندازه کمتر از ۵ سانتی متر می باشد. در گاوهای سالم این جمع شدن سه تا چهار هفته به طول می انجامد. شما بازسازی میکروسکوپیک را حدوداً ۶ هفته پس از زایمان خواهید داشت. در همین زمان مغز و تخمدان ها باید دوره های فحلی معمول را دوباره ایجاد کنند به این دلیل است که دوره انتظار اختیاری برای جفت گیری حداقل حدود ۵۰ روز به طول می انجامد.
بسیار مهم است که بدانیم ترشح بافت ها و مایعات از رحم برای دو تا سه هفته پس از زایش طبیعی است در طول این مدت ترشحات باید از حالت رقیق (آبکی) و خونی به موکوسی غلیظ تر ،سفید تا شفاف تغییر کند.الزاماً تمام گاوها در هفته های اول پس از زایش دچار آلودگی باکتریایی رحم می شوند.
با این حال پاک شدن یا نشدن یک گاو از این باکتری ها و جمع شدن موفق رحم به میزان زیادی بستگی به عمل سیستم ایمنی در دوره انتقال دارد.گاوهای مورد نظر ما آنهایی هستند که نتوانسته اند باکتری ها را از رحم خود طی سه هفته پاک کنند. اگر گاو در حد انتظار خوراک مصرف می کند و شیر می دهد بسیار مشکل یا غیر ممکن است که گاوهای سالم را از انها که دچار آندومتریت می شوند (التهاب ۲۱ روز یا بیشتر پس از زایش )،تشخیص داد.گاوهای مبتلا به آندومتریت عفونت های دارند که بیش از ۳ هفته پس از زایش ادامه دارد و سبب التهاب لوله های رحم و گاهی گردن می شود چرک ممکن است از طریق گردن رحم به خارج دفع شود. آندومتریت رحم را تبدیل به محیط نامناسبی برای جنین کرده و همچنین ممکن است عمل تخمدان را تحت تاثیر قرار دهد.در نتیجه احتمال آبستنی کاهش می یابد.
گاوهای دچار آندومتریت ظاهراً مریض نیستند و تب ندارند. انها از آندومتریت نمی میرند و تولید شیر آنها تحت تاثیر قرار نمی گیرد. اثر آن به طور کامل روی باروری است. بر این اساس شما باید گاوهایی را که دارای باروری ضعیف هستند پیدا کنید.درمان باید این امکان را به انها بدهد تا نسبت به عدم درمان زودتر آبستن شوند.
در گذشته گاوها در هفته ۲ تا ۴ پس از زایش مورد معاینه (ملامسه) قرار می گرفتند که برخی از آنها به طوری مورد ناپاک تشخیص داده می شدند.آنگاه یک درمان انجام می شد و گاو مجدداً چند هفته بعد معاینه می گردید و در ان زمان ممکن بود که گاو بهبود یافته اعلام شود.
مشکلی که این داستان دارد آن است که مشخص نیست آیا گاو واقعاً مشکلی داشته که آبستن شدن او را تحت تاثیر قرار دهد. به علاوه نمی دانیم که آیا درمان ارائه شده هیچ تاثیری در بهبود وضعیت و زمان لازم برای آبستن شدن گاو داشته است یا خیر.
ما تلاش کردیم گاوها را در هفته ۴ تا ۵ پس از زایش بر پایه آن که کیفیت تولید مثلی آنها حداقل یک ماه بعد چگونه خواهد بود،مشخص کنیم. یک ماه بعد یعنی زمانی که دوره های تولید مثلی آغاز می شود این هدف بزرگی است ما نمی توانیم یک نمونه شیر را امروز بگیریم و بفهمیم که آیا گاو ماه آینده دچار ورم پستان می شود از سوی دیگر برای آن که مداخله درتولید مثل در زمانی قبل از دوره تولید مثلی دارای ارزش باشد باید گاوهایی که به طور بالقوه دچار مشکلات هزینه بر هستند شناسایی شده و نرخ آبستنی در این گاوها بهبود یابد.در سال ۲۰۰۲ گروه تحقیق ما در دانشگاه گوئلف نتایج یک مطالعه میدانی وسیع را درباره راه های تشخیص آندومتریت منتشر کرد. ما همچنین درمان با پروستاگلندین یا یک آنتی بیوتیک داخل رحمی را مقایسه کردیم. نکته مهم آن بود که پی بردیم آندومتریت با نرخ آبستنی پایین تر ارتباط دارد.
یافته های کلیدی ما عبارت بودند از وجود دو علامت درگاوها به عنوان آندومتریت بالینی تشخیص داده می شد. ترشح چرک و گردن رحمی که هنگام لمس (۲۰ تا ۳۳ روز پس از زایش) اندازه ای بیش از ۵/۷ سانتی متر داشته باشد.
بسیارمهم است که داخل واژن را برای وجود چرک جستجو کنیم. تقریباً نیمی از موارد این گونه تشخیص داده شدند. اگر تنها جستجو را در خارج از واژن انجام داده و معاینه می کردیم،بسیاری از موارد از دست می رفتند. ما از یک واژینوسکوپ مقوایی یکبار مصرف استفاده نمودیم. گزینه دیگر آن است که با استفاده از دستکش تمیز دست را به آرامی وارد واژن کنیم و آن را برای وجود چرک بررسی کنیم.
البته وسیله جدیدی در نیوزیلند ساخته شده که امیدوار کننده است.با امتحان کردن وجود چرک در واژن فهمیدیم که لمس اندازه و تقارن یا قوام رحم راه خوبی برای تشخیص آندومتریت نمی باشد(اگر چه روش های سنتی اجرا می شوند).
تقریباً ۱۷ درصد گاوها به آندومتریت بالینی مبتلا بودند. در ۲۷ گله ای که ما مورد مطالعه قرار دادیم،نرخ وقوع از ۵ تا ۲۶ درصد متفاوت بود.
نرخ آبستنی گاوهای مبتلا به آندومتریت ۲۷ درصد کاهش داشت.نیمی از گاوهای مبتلا به ۱۵۱ روز و گاوهای سالم به ۱۱۹ روز برای آبستن شدن نیاز دارند.گاوهای مانده دوقلوزا یا مبتلا به متریت (سبب بیمار شدن گاو طی یک هفته پس از زایش می شود).بسیار بیشتر به آندومتریت دچار می شدند. با این حال نیمی از مواد آندومتریت ،هیچ یک از عوامل خطر گفته شده را دارا نبودند.
درمان های بسیاری از جمله تزریق پروستاگلندین یا سایر هورمون ها و تزریقات داخل رحمی متفاوت به کار گرفته شده است. متاسفانه بسیاری از تحقیقات انجام شده در گذشته معیار مشخصی برای تشخیص نداشتند.فاقد گروه کنترل بودند یا اثرات باروری را دقیق ارزیابی نکرده اند . هنوز سوالات عملی بسیاری وجود دارد که نیاز به تحقیقات بیشتر دارد.
در مطالعه ما اگر چه توانستیم گاوهای مبتلا به آندومتریت را بسیار زود تا روز بیستم تشخیص دهیم. هیچ یک از درمان ها (پروستاگلندین یا تزریق آنتی بیوتیک رحمی) تا چهار هفته پس از زایش سودمند نبودند. درمان هیچ اثری در از بین رفتن چرک نداشت.۷۷ درصد از گاوها ظرف دو هفته پاک شدند.
به هر حال نتیجه مهم آبستن شدن است. برای افزایش نرخ آبستنی فاصله بین هفته های چهارم و پنجم پس از زایش را که از آنتی بیوتیک داخل رحمی استفاده می کردیم در مقایسه با گروهی که در آن زمان هیچ کاری نمی کردیم زمان مناسبی یافتیم اما داروی مورد استفاده ما در کانادا موجود می باشد نه در ایالات متحده .
این یافته به معنای آن نیست که سایر آنتی بیوتیک هایی که در شرایط دیگری استفاده می شوند دارای اثر مناسب هستند. به علاوه شواهد کمی تجویز سایر محصولات را توصیه می کند. در کل در مطالعه ما زمانی که پروستاگلندین بین روز ۲۰ تا ۳۳ پس از زایش تجویز گردید سبب بهبود نرخ آبستنی نشد. نتایج ما استفاده از پروستاگلندین را قبل از چهار تا پنج هفته پس از زایش توصیه نمی کند.این اعتقاد بیشتر مورد تایید ماست که پروستاگلندین به همه گاوها چهار تا شش هفته پس از زایش موثر می باشد. ما باید درباره زمان صحیح استفاده و نیاز به تجویز دوباره پروستاگلندین در درمان آندومتریت بیشتر بیاموزیم.
آندومتریت های تحت بالینی نیز وجود دارند.تحقیقات اخیر در کورنل و گوئلف اشاره میکند که آندومتریت تحت بالینی نیز رایج است و یک سوم تا نیمی از گاوها را در ۴۰ تا ۶۰ روز پس از زایش مبتلا می کند. این مساله به وضوح نرخ آبستنی را کاهش می دهد.برای تشخیص آندومتریت تحت بالینی نیاز به آزمایش سلول های رحم توسط میکروسکوپ است . بنابراین هنوز به صورت رایج قابل استفاده نیست.
آندومتریت اثر زیادی بر تولید مثل دارد. سوال اصلی این است که آیا معاینه گاوها با هدف پیدا کردن و درمان آندومتریت ها در مقایسه با تلاشی کهخ برای تلقح موثر قسمت اعظم گاوهای سالم گله انجام می شود. مفید است؟ اگر درگله تان معاینات پس از زایش انجام می دهید،حداقل مطمئن شوید که زمان و روش های مورد استفاده شما برای یافتن گاوهایی که واقعاً مشکل دارند مناسب است. تا چهار هفته پس از زایش صبر کنید و معاینات لازم برای یافتن چرک در واژن را انجام دهید.
تشخیص و درمان آندومت تنها براساس لمس رحم ،سبب تشخیص تعداد قابل ملاحظه ای مثبت کاذب خواهد شد. بسیاری از درمان ها ،گاوها را زودتر آبستن نمی کنند.
● نکاتی جهت پیشگیری از آندومتریت
▪ جیره انتظار زایش را براساس نیازهای مندرج در NRC (۲۰۰۱) حداقل برای سه هفته تغذیه کنید. این جیره خصوصاً باید حاوی ppm ۳/۰ سلنیوم و ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ واحد بین اللمللی ویتامین E برای هر گاو در روز باشد.
▪ در گروه قبل از زایش (مخلوط تلیسه و گاو) متوسط ماده خشک دریافتی برای هر راس در روز باید ۳/۱۱ کیلو گرم یا بیشتر باشد.
▪ حداقل ۶۰ سانتی متر آخور برای هر گاو در نظر بگیرید.
▪ زایمان با امتیاز بدنی ۵/۳ انجام شود
▪ تراکم را کاهش دهید(حداقل ۳/۹ متر مربع بستر معمولی برای هر گاو یا تراکم کمتراز ۱۰۰ درصد در فری استال ها).
▪ زمانی که شاخص حرارت – رطوبت بیشتر از ۷۲ است. از هواکش و آب پاش استفاده کنید.
▪ امکان دسترسی نامحدود به آب تمیز را فراهم کنید.