بهبود بازده مصرف آب در زراعت دیم

کشت دیم اشاره به آن مناطقی از کشاورزی دارد که متوسط نیاز آبی گیاهان زراعی از طریق باران تامین شود

---

بهبود بازده مصرف آب در زراعت دیم
کشت دیم اشاره به آن مناطقی از کشاورزی دارد که متوسط نیاز آبی گیاهان زراعی از طریق باران تامین شود بطوریکه پتانسیل عملکرد گیاهان زراعی تا کمتر از 40 درصد پتانسیل کامل آنها در شرایط عدم کمبود آب محدود گردد. بر این اساس ، 25 درصد تولید غله در دنیا در شرایط دیم صورت می گیرد. برخی روش ها به افزایش عرضه آب به گیاه زراعی از طریق بهبود بازده ذخیره آب در دوره های آیش ، کاهش روان آب در طول رشد گیاه زراعی ، یا افزایش حجم گسترش ریشه جهت آب بیشتر کمک می کنند. بهر حال اغلب تولید محصول در این مناطق در واقع بعلل تراکم نامطلوب بوته ها ، حاصلخیزی پائین خاک ، حمله بیماریهای گیاهی ، زمان کاشت نامناسب ، آب ماندگی و رقابت علف های هرز و غیره محدود می باشد. با این وجود ، کمبود آب مهمترین محدود کننده تولید در شرایط دیم می باشد.
در کشور های در حال توسعه ، در مناطق دیم کاری فقر زیاد و هم چنین ضعف شدید خاک زراعی در اثر چرای بی رویه دام ها ، و فرسایش مشاهده می شود. بعلت غالبیت کشت دیم و تلفیق فعالیت های کشاورزی و دامداری در مناطق معتدل و هم چنین نیمه گرمسیری استرالیا ، زراعت دیم همیشه مزیت نسبی خوبی را در تحقیق داشته است. بهر حال تحقیق روی عوامل اصلی موثر بر پایداری تولید دیم در کشورهای در حال توسعه نظیر تنزل ساختاری و فرسایش خاک ، اسیدی شدن خاک ، شوری در مناطق خشک ، تنوع محدود گیاهان زراعی و مقاومت به علفکش ها در حال انجام و مطالعه می باشد.
راهکارهای کلیدی
ایجاد ارقام مقاوم به تنش های خشکی را می توان با سایر رهیافت ها مانند بهبود حاصلخیزی خاک ، استقرار بهتر بوته ها و کنترل خوب علف های هرز توأم نمود.
در شرایط زراعت دیم ، زمان کاشت به موقع و مدیریت حاصلخیزی خاک اهمیت بیشتری دارند. حفظ حاصلخیزی خاک می تواند پایداری تولید را بهبود ببخشد.
حفظ پوشش مواد گیاهی روی سطح خاک که اغلب به عنوان شخم حفاظتی شناخته می شود، بهترین نمونه از فن آوری کاهش جریان آب باران روی سطح زمین می باشد.
و با این روش آب بیشتری برای گیاهان زراعی تامین می شود و فرسایش آبی خاک زراعی کاهش می یابد.
کاربرد روش خاک ورزی حفاظتی چند مانع دارد و این موانع شامل نیاز به سرمایه گذاری ، تامین ماشین آلات جدید خاک ورزی و بذر کاری و کاربرد علفکش ها جهت کنترل علف های هرز برای حفظ بقایای گیاهان زراعی و علوفه ای می باشد. اغلب نسبت به کاهش خاک ورزی مقاومت فرهنگی وجود دارد. بهر حال ، فواید آن بقدری زیاد می باشد که انجام تحقیقات دریافتن روش هایی پیرامون رفع این موانع از اولویت زیادی برخوردار ست.
خسارت وارده به سیستم ریشه گیاهان زراعی در اثر حمله نماتدها و بیماریهای خاکزی در اراضی مناطق خشک مخصوصا\" در شرایط تک کشتی مستمر غلات شدید می باشد.
راهکار مهم دیگر جهت کاهش خسارت این عوامل زیان آور به سیستم ریشه کشت گیاهان زراعی غیر میزبان مانند خردل یا کلزا می باشد. این تغییر سیستم کشت که پذیرش آن برای کشاورزان مشکل بود در استرالیا جنوبی بسیار موفقیت آمیز بوده است. و انجام تحقیق مشابه جهت یافتن تناوب زراعی مناسب در کشورهای در حال توسعه بسیار خوب است.
در کشورهای در حال توسعه ، دام ها معمولا\" بخشی از سیستم های کشاورزی دیم هستند و دام ها به مدت چند هفته از گیاهان زراعی ، ضایعات گیاهان زراعی ، کاه و کلش گیاهان زراعی ، آیش های پر علف و مرتع حاشیه مزارع مجاور تغذیه می کنند. لی فارمینگ ( همانند استرالیا ) وجود ندارد و تعداد کمی مرتع برای این منظور وجود دارد.
دام ها همیشه در آغل بسر می برند. کود حیوانی آنها برای چرخه عناصر غذایی خاک مهم است. اما بجز در مزارع نزدیک به آغل ها ، این کود حیوانی کافی و کار آمد نیست.
در مناطق خشک از دام ها در آمد قابل توجهی بدست می آید و می توان در تحقیقات یافتن گیاهان علوفه ای لگومینوزه را جهت کشت دیم در اراضی خشک گنجاند. در شرایط کمبود عمومی آب برای اجرای کشت مخلوط گیاهان یکساله و درختان گاهی آزادی عمل وجود دارد و گاهی آزادی عمل وجود ندارد.
جمع آوری روان آب ها در مکان های محدود جهت آبیاری اراضی خشک در بسیاری از کشور های در حال توسعه مهم می باشد. هر چند رهیافت آبیاری تکمیلی می تواند راندمان مصرف آب در گیاهان دانه ای را افزایش دهد، اما برای استفاده از آب گران بندرت توجیه اقتصادی وجود دارد. بطور بدیهی با کشت گیاهان زراعی با ارزش نظیر تولید محصولات باغبانی خارج ازفصل در آمد بهتری بدست خواهد آمد.