گندم‌هایی که درو نمی‌شوند


دسته بندی: اخبار کشاورزی
گندم‌هایی که درو نمی‌شوند

طبق مصوبه هیات دولت، قیمت خرید تضمینی گندم امسال 395 تومان است که 35 تومان بیشتر از قیمت سال‌ گذشته است.
گندم‌هایی که درو نمی‌شوند
کشت گندم آبان‌ماه هر سال آغاز می‌شود و پس از زحمت بسیار کشاورز و صرف هزینه‌های فراوان در اردیبهشت‌ماه برداشت و روانه بازار مصرف می‌شود؛ طبق روال همه ساله حاصل دست‌رنج کشاورز پس از ارزیابی‌های کارشناسانه، تعیین قیمت شده و سپس توسط مراکز خرید از جمله تعاون روستایی‌ها و شرکت غله و بازرگانی به عنوان متولی خریداری می‌شود.
به گزارش ایسنا طبق مصوبه هیات دولت، قیمت خرید تضمینی گندم امسال 395 تومان است که 35 تومان بیشتر از قیمت سال‌ گذشته است.
چگونگی تعیین قیمت خرید تضمینی
کیخسرو چنگلوایی، رییس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا درباره تعیین قیمت خرید تضمینی هر کیلوگرم گندم از کشاورزان با بیان این‌که قیمت خرید طبق آنالیز هزینه‌های مراحل کاشت، داشت و برداشت محصول تعیین می‌شود، گفت: در ابتدا بحث‌ها بر سر تعیین قیمت 600 تومان برای هر کیلوگرم گندم بود اما پس از بررسی‌های بسیار مبلغ 450 تومان از سوی وزارت جهاد کشاورزی به دولت پیشنهاد شد.
وی افزود: پیگیری‌های زیادی از سوی وزارت جهاد کشاورزی برای تعیین نرخ پیشنهادی انجام شد که متاسفانه نتیجه‌ای به دنبال نداشت، زیرا این قیمت توسط شورای اقتصادی به‌صورت کشوری تصویب می‌شود.
چنگلوایی تصریح‌ کرد: ما نظرات خود را به وزارتخانه مربوطه و استانداری منعکس کردیم و از استاندار خواستیم این موضوع را از سوی هیات دولت پیگیری کند، زیرا با توجه به افزایش‌ قیمت‌های نهاده‌ها و سوخت، قاعدتا تعیین نرخ 395 تومان برای هر کیلوگرم گندم متناسب با این هزینه‌ها نیست.
براساس پیش‌بینی‌های سازمان جهاد کشاورزی خوزستان امسال یک میلیون و 600 تن گندم از 750 هزار هکتار از مزارع استان برداشت می‌شود که 480 هزار هکتار آن گندم آبی و 270 هزار هکتار گندم دیم است؛ البته امسال در پی بروز پدیده خشکسالی فقط 68 هزار هکتار از مزارع گندم دیم قابل برداشت است. میانگین برداشت گندم آبی از هر هکتار سه هزار و 500 کیلوگرم و گندم دیم 900 کیلوگرم است.
پای صحبت یک گندم‌کار؛
به گزارش ایسنا، برای دانستن نحوه تولید گندم و آشنایی بیشتر با میزان هزینه‌ها و سود و زیان‌های حاصل از کشت آن برای گندم‌کاران، به سراغ یکی از کشاورزان رفتیم؛ سیدخلیل موسوی، گندم‌کار اهوازی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به هزینه‌های صرف شده برای کشت گندم گفت: هزینه‌ کشت گندم سال زراعی‌جاری نسبت سال‌های قبل خیلی بیشتر بوده، زیرا با توجه به برداشتن یارانه و آزاد ‌شدن قیمت کود مصرفی و سوخت، هزینه‌ها چند برابر شده است.
وی با اشاره هزینه‌های مصرفی خود از کاشت تا برداشت توضیح‌‌ داد: امسال هر کیسه کود با قیمت 34 هزار تومان و هر لیتر سم 30 هزار تومان خریداری شد که با اضافه شدن هزینه‌ سم‌پاشی به میزان 30 هزار تومان، جمعاً 94 هزار تومان صرف می‌شود. همچنین هر لیتر سوخت یارانه‌ای به قیمت 150 تومان است که در حال حاضر فقط برای هر کمباین 1500 لیتر سوخت یارانه‌ای در نظر گرفته شده، به‌طوری‌که این سوخت فقط برای هفت روز برداشت کافی است و مابقی را به صورت آزاد تهیه می‌کنیم. همچنین هزینه‌ی بارگیری گندم و انتقال آن از زمین به محل نگهداری، شامل دستمزد کارگران برای حمل هر ماشین 80 هزار تومان و کرایه‌ی ماشین 250 هزار تومان است.
این گندم‌کار با بیان این‌که هزینه‌های هر هکتار زمین برای تولید گندم بیش از یک میلیون و 200 هزار تومان برای کشاورز هزینه دارد، ادامه‌داد: تعیین قیمت 395 تومان برای خرید تضمینی هر کیلوگرم گندم از سوی دولت منصفانه نیست و ما با فروش گندم خود با این قیمت خیلی ضرر می‌کنیم.
این کشاورز و کشاورزان دیگر خواستار تجدیدنظر در قیمت‌گذاری گندم هستند، زیرا در غیراین صورت، انگیزه‌ی کشاورزان برای کشت سال‌آینده از بین می‌رود و کشاورزانی که امسال سودی از این کشت نداشتند، سال‌آینده اقدام به کشت نخواهند کرد.
از سوی دیگر با یک حساب سر انگشتی از هزینه‌های تولید شامل هزینه آب، سوخت، بذر، کود، سم، دستمزد کارگر و اجاره کمباین و زمین و افزایش این هزینه‌ها نسبت به سال‌گذشته می‌توان میزان سود و زیان گندم‌کاران را محاسبه کرد.
دیدگاه کارشناسی
در ادامه به سراغ یک استاد و کارشناس اقتصاد کشاورزی رفتیم؛ محمدجواد بهتاش در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، منطقه‌خوزستان، با تاکید بر این‌که قیمت تعیین شده برای خرید تضمینی هر کیلوگرم گندم از سوی دولت با هزینه‌های صرف شده کشاورز همخوانی ندارد، خاطرنشان‌کرد: این قیمت فقط 35 تومان با قیمت سال قبل متفاوت است؛ با این وجود قیمت واقعی تمامی نهاده‌های موثر در تولید از جمله کود، بذر و سموم آفات، نیروی‌کار و به خدمت گرفتن تکنولوژی به همراه اعمال قوانین و مقررات، غیرمعقول و قیمت واقعی نهاده‌های مصرفی به شدت افزایش یافته است.
وی با اشاره به برداشتن یارانه‌ها از نهاده‌های تولیدی کشاورزی و کاهش کمک‌های دولتی به کشاورزان بر اثر اجرای قانون هدفمندی یارانه گفت: دولت در جریان قطع یارانه نهاده‌ها، باید از طریق سودی که عایدش می‌شود، صنعت و بخش کشاورزی را حمایت و به تولیدکنندگان برای تولید بیشتر کمک کند. از سوی دیگر بخشی از پول یارانه‌ها باید صرف توسعه بخش کشاورزی شود. بهتاش ادامه‌ داد: با این وجود آیا افزایش هزینه‌های تولید محصولی مثل گندم در سال زراعی‌جاری با هزینه‌های تولید سال‌گذشته به یک اندازه است؟ و یا به اندازه‌ اضافه شدن 35 تومان به قیمت هر کیلوگرم گندم است؟ مسلماً برای زارعان تولیدکننده‌ گندم به صرف نیست و حداقل با توجه به افزایش قیمت نهاده‌های کشاورزی و سوخت، قیمت هر کیلوگرم گندم 460 تومان برآورد می‌شود.
این کارشناس اقتصاد کشاورزی با بیان این‌که قیمت تعیین شده از سوی دولت قیمت کف است، اظهارکرد: آیا کشاورز نباید در عوض زحمت‌های خود سودی ببرد؟ و همچنین با توجه به نرخ تورمی که دولت 20.8 درصد اعلام کرده، براساس این تورم قیمت محصول گندم را برآورد کند؛ به همین دلایل است که تولیدکنندگان با فروش گندم خود به قیمت 395 تومان موافق نیستند.
وی افزود: با توجه به این‌که خوزستان یکی از استان‌های گرمسیر است و کشاورزان برای جلوگیری از نابودی گندم خود به‌ناچار مجبور به فروش آن با قیمت 395 تومان به دولت هستند و این نشان‌دهنده‌ی رضایت آن‌ها نیست، زیرا با این قیمت سودی عایدشان نمی‌شود. بهتاش با بیان این‌که دولت جُو را به عنوان خوراک دام با قیمت بیش از 500 تومان وارد می‌کند، اظهارکرد: اگر قرار باشد قیمت گندم 395 تومان تعیین شود، بنابراین کشاورزان مجبور به فروش مزرعه‌ی گندم خود به عنوان خوراک دام می‌شوند؛ زیرا با در نظر گرفتن هزینه‌ی برداشت با کمباین و حمل و نقل، برداشت برای آن‌ها به‌صرفه نخواهد بود.
وی تصریح‌کرد: به عنوان یک کارشناس اقتصاد و کشاورزی معتقدم تعیین قیمت 395 تومان با هیچ معیاری به خصوص هدف هدفمند‌کردن یارانه‌ها مناسبت ندارد و وقتی این موارد را می‌سنجم به این نتیجه می‌رسم که حق با کشاورز است که این قیمت را نپذیرد.
این کارشناس اقتصاد کشاورزی ارزیابی‌های خود را برای کشت مجدد گندم در آبان‌ماه این‌گونه بیان‌کرد: از الان تا آبان‌ماه که آغاز سال زراعی گندم است، با نوسانات زیاد و افزایش قیمت نهاده‌ها مواجه خواهیم شد و اگر قیمت‌ها سیر صعودی خود را ادامه دهند، در سال زراعی جدید به زیرکشت بردن اراضی کشاورزی برای گندم کاهش می‌یابد و انگیزه‌ی کشاورزان نیز کمتر می‌شود. اگرهم کشاورزی اقدام به کشت گندم می‌کند، دلیلش این است که تخصص دیگری ندارند.
نماینده کشاورزان چه می‌گویند؟
از سوی دیگر مسعود اسدی، رییس مجمع تشکل‌های کشاورزی ایران، با بیان این‌که طبق قانون دولت موظف است هر سال به اندازه‌ی نرخ تورم قیمت محصولات تضمینی را افزایش دهد، به خبرنگار ایسنا، گفت: با توجه به این‌که تورم اعلام شده از سوی دولت 21.5 است، با آنالیزی‌های انجام شده حداقل قیمت برای خرید تضمینی گندم 440 تومان برآورد می‌شود.
وی با بیان این‌که این قانون مصوب مجلس شورای اسلامی است، تصریح‌ کرد:‌ دولت با تعیین قیمت 395 تومان، حداقل 15 درصد زیر قیمت تمام شده کشاورزان قیمت‌گذاری کرده و این در حالی است که هم‌اکنون قیمت تمام شده‌ی هر کیلوگرم گندم در کشور عراق 800 تومان است و با توجه تعرفه‌های گمرک، صادرات گندم به این کشور و سایر کشورها، دیگر توجیه اقتصادی ندارد، زیرا با اعمال این تعرفه قیمت گندم از قیمت جهانی آن بیشتر می‌شود. از سوی دیگر اگر بخواهیم 10 درصد سود مشروع فعالیت‌های اقتصادی را هم حساب کنیم، قیمت منطقی و مشروع خرید تضمینی گندم توسط دولت باید 500 تومان تعیین می‌شد.
رییس مجمع تشکل‌های کشاورزی ایران افزود: ما در سال تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی افزایش قیمت را از دولت نمی‌خواهیم، فقط دولت این را توجیه کند که بر چه مبنایی قیمت گندم را محاسبه و اعلام کرده و چرا اجازه صادرات گندم را نمی‌دهد.
البته یک تفاوت نسبت به سال گذشته وجود دارد و آن این است که امسال خرید گندم به قیمت بیشتر با محوریت بخش‌خصوصی امکان‌پذیر شده است؛ یعنی سیلوداران و کارخانجات آرد و همچنین افراد متقاضی خرید گندم باید به‌طور مستقیم به کشاورز مراجعه و مقدار گندم درخواستی خود را خریداری کنند.
نگرانی به آرد هم رسیده است
حسنعلی نویدی، دبیر انجمن صنفی کارخانه آرد خوزستان، در این‌باره به خبرنگار ایسنا گفت: با وجود اعلام قیمت گندم، هنوز دستورالعملی برای خرید گندم ابلاغ نشده و این قیمت، قیمت پایه و نرخ خرید تضمینی گندم در استان و کل کشور است.
وی ادامه‌ داد: ما برای خرید هر مقدار گندم آمادگی کامل داریم، زیرا در حال حاضر ظرفیت کارخانه‌های ما صفر است؛ اما مشکل اساسی که خرید گندم را به تاخیر انداخته، کمبود نقدینگی است و اگر اعتباری از سوی دولت به ما داده شود، گندم را بر اساس ظرفیت انباری کارخانه‌های خود خریداری می‌کنیم.
نویدی با اعتراف به این‌که کشاورزان با فروش محصول خود با قیمت تعیین شده، ضرر می‌کنند، افزود: قمیت تمام شده‌ی تولید گندم بیش از قیمت تعریف شده‌ی دولت است و همچنین با این مشکلات انگیزه‌ی کشاورز برای کشت سال زراعی جدید از بین می‌رود.
وی تصریح‌کرد: ‌دولت هر سال ظرفیت و قیمتی برای شرکت‌های بازرگانی در سراسر کشور تعیین و گندم را با توجه به ظرفیت و قیمت آن از کشاورزان خریداری می‌کرد ولی امسال این امر را به بخش‌خصوصی محول کرده است.
از قرار معلوم بخش‌خصوصی هم به دلیل نداشتن نقدینگی قادر به خرید دست‌رنج کشاورز نیست.
و ماجرایی به نام کمبود سیلو
همچنین شهباز خواجوی، مدیرعامل شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه چهار، امکان هرگونه سواستفاده در خرید گندم توسط واسطه‌ها و دلالان و احتکار این محصول استراتژی را رد کرد و گفت: هر فردی که اقدام به خرید گندم کند به‌ناچار برای نگه‌داری آن نیاز به سیلو دارد و با توجه به نظارت بر ظرفیت سیلوها، امکان احتکار منتفی است.
وی عنوان‌کرد: ظرفیت نگهداری گندم در سیلوهای موجود در استان 800 هزار تن است و با توجه پیش‌بینی تولید 1.6 میلیون تن گندم در استان، پیش‌بینی می‌شود مازاد میزان ظرفیت سیلوها توسط بخش‌خصوصی سایر استان‌ها خریداری و به خارج از استان منتقل شود.
کشاورزان پس زحمت بسیار در به‌ثمر رساندن محصول، حال موقع فروش آن که فرا می‌رسد با قصه تکراری روی زمین ماندن محصول خود مواجه می‌شوند؛ زیرا قیمت تعیین‌شده با هزینه‌های سرسام‌آور کشاورزان قابل قیاس نیست. از سوی دیگر به‌دنبال پرس‌وجوی خبرنگار ایسنا از تعدادی از کشاورزان، این موضوع عنوان شده که بسیاری از آن‌ها به دلیل نبود نقدینگی، توان برداشت محصولی که بیش از شش ماه زحمت آن‌‌را کشیده‌اند ندارند و تنها یک راه برای آن‌ها باقی می‌ماند و آن‌هم پیش‌فروش محصولات روی زمین مانده به دامداران است!

خبرگزاری ایسنا – 91/2/19