وابستگی 80 درصدی دانه‌های روغنی به واردات


دسته بندی: اخبار کشاورزی
وابستگی 80 درصدی دانه‌های روغنی به واردات

سالانه بیش از یک و نیم میلیون تن روغن نباتی در کشور نیاز است که بیش از 80 درصد ماده اولیه آن وابسته به واردات است.
وابستگی 80 درصدی دانه‌های روغنی به واردات
طی سال‌های اخیر تولید دانه‌های روغنی 50 درصد کاهش داشته و کمتر از 20 درصد دانه‌های روغنی در کشور تولید می‌شود که طبیعتا به عنوان ماده اولیه صنعت روغن نباتی کمبود آن از طریق واردات تامین شده است این درحالی است که میانگین برداشت دانه‌های روغنی در کشورمان نسبت به میانگین جهانی بالاتر است.
به گزارش ایسنا، در سال گذشته 300 هزار تن انواع دانه‌های روغنی در کشور تولید و بیش از 2.2 میلیون تن کنجاله وارد شد چراکه سالانه بیش از یک و نیم میلیون تن روغن نباتی در کشور نیاز است که بیش از 80 درصد ماده اولیه آن وابسته به واردات است.
به گفته دبیر انجمن صنفی روغن نباتی \\\"به دلیل عدم توجه ویژه‌ به فرایند تولید دانه‌های روغنی در کشور، تولید این محصولات در سال‌های اخیر با کاهش مواجه بوده در حالی که اگر سیاست‌های حمایتی در تولید دانه‌های روغنی را در پیش می‌گرفتیم امروز با مشکل واردات و تامین ماده اولیه صنعت روغن مواجه نبودیم.\\\"
خلیلی معتقد است: با وضع تعرفه 25 درصدی در کنجاله وارداتی پوشش حمایتی از کشاورزان دانه‌های روغنی خواهد شد.
دانه کلزا به عنوان یکی از مهمترین دانه‌های روغنی دارای 55 درصد روغن و بیش از 25 درصد پروتئین است و روغن آن به دلیل حضور اسیدهای چرب اشباع نشده و فاقد کلسترول از کیفیت تغذیه‌ای بالایی برخوردار است.
با توجه به شرایط دما و رطوبت، کاشت پاییزه این کلزا در اغلب نقاط کشور به راحتی امکان پذیر است و این گیاه در تناوب با سایر محصولات زراعی به ویژه غلات قرار می‌گیرد که در کنترل بیماری‌ها، آفات و علف‌های هرز مزارع مؤثر است.
روغن دانه ارقام خوراکی کلزا دارای کیفیت بسیار مطلوب است و در نهایت پس از استحصال روغن، کنجاله باقیمانده سرشار از پروتئین بوده که برای استفاده در تغذیه دام مناسب است و با توجه به اینکه کشورمان با کمبود خوراک طیور مواجه است این محصول می‌تواند بخشی از نیاز صنایع دامداری و مرغداری را تامین کند.
کما اینکه این گیاه در بسیاری از کشورهای جهان کشت می‌شود که چین، هند، کانادا، آلمان، فرانسه و انگلستان مهمترین تولیدکنندگان آن محسوب می‌شوند.
در ایران دانه روغنی کلزا از سال‌های گذشته وارد کشور شده و تحقیقات متعددی روی آن انجام شده است که با ترویج کشت آن 10 سال پیش سطح زیر کشت این محصول به 19 هزار هکتار رسید که دست‌اندرکاران زراعت از جمله ناصر مجنون حسینی ـ استاد دانشگاه تهران ـ تاکید دارد: \\\"کلزا می‌تواند در تناوب با زراعت گندم و جو قرار گیرد و از فشار بیماری‌ها، آفات و علف‌های هرز بکاهد. همچنین این دانه روغنی دارای پتانسیل عملکرد بالا بوده و درصد روغن آن 45 درصد است لذا با توجه به اینکه در اراضی شالیزار بعد از برداشت برنج می‌توان ارقام بسیار زودرس کلزا را کشت کرد، باید با ارائه الگوی کشت از سوی وزارت جهاد کشاورزی این محصول در کشت متناوب مورد استفاده قرار گیرد و میزان برداشت دیگر محصولات استراتژیک همچون گندم و جو را افزایش داد.\\\"
چراکه کلزا در تناوب هر محصولی که اجازه تهیه بستر مناسب بذر، کشت و اجتناب از بیماری‌های خاکزی را فراهم می سازد، رشد می‌کند و در تناوب با سایر محصولات به ویژه غلات قرار می‌گیرد. همچنین بر اساس بررسی‌‌های انجام شده عملکرد به دست آمده از گندم کشت شده پس از کلزا حدود 10 درصد بیشتر از عملکرد زراعت گندم پس از آیش است.
از سوی دیگر کلزا دارای دو تیپ بهاره و پاییزه است که امکان کشت آن در شرایط متفاوت اقلیمی وجود دارد و کشت پاییزه کلزا در تناوب زراعی با غلات به ویژه گندم موجب غنا بخشیدن به تناوب‌های زراعی می‌شود.
کلزا بعد از سویا و نخل روغنی مقام سوم را در تامین روغن نباتی دارد و میزان زیاد روغن در دانه کلزا و همچنین ترکیب مناسب اسیدهای چرب روغن اصلاح شده موجب تسلط آن بر بازارهای روغن جهانی شده است.
در کشور ما دانه‌های روغنی عمده و تامین کننده روغن خام داخلی شامل سویا، آفتابگردان و پنبه دانه است و سایر دانه‌های روغنی سهم ناچیزی را دارند و با وجود این که کلزا سال‌ها قبل وارد ایران شده و تحقیقاتی روی آن انجام شده اما سطح زیر کشت آن افزایش قابل توجهی نداشته است.
کارشناسان بخش کشاورزی بی میلی کشاورزان به کشت این محصول را بی‌ثباتی بازار فروش، عدم حمایت دولت از تولیدکنندگان اینگونه محصولات و خریدهای تضمینی ناموفق می‌دانند. همچنین به اعتقاد کارشناسان ضروری است بخش تحقیقات با توجه بیشتر به این بخش و معرفی ارقام پرمحصول و بخش تولیدات گیاهی نیز با معرفی الگوهای کشت مناسب ظرفیت تولید را بالا ببرد و دولت نیز با حمایت‌های خود و اجرای سیاست‌های خرید تضمینی و غیره کشاورزان را به کشت این محصول دلگرم و کاهش وابستگی را تحقق بخشد.

خبرگزاری ایسنا– 91/1/29