در حال
جستجو...
همه آنچه در زراعت ذرت باید بدانیم
دسته بندی: زراعت
این مقاله به طور کامل به بررسی گیاه شناسی ذرت، انواع، شرایط کاشت، آماده سازی زمین، زمان کاشت، انتخاب بذر مناسب، تأثیر عناصر مختلف، عملیات کاشت، بیماری‌ها، آفات، برداشت و اهمیت اقتصادی و غذایی آن می‌پردازد.
- گیاهشناسی ذرت
- انواع ذرت
- خاک و شرایط کاشت
- آب و هوا و شرایط اقلیمی
- آماده کردن زمین
- زمان کاشت
- انتخاب بذر مناسب
- تأثیر عناصر مختلف بر ذرت
- عملیات کاشت
- بیماری‌های مهم ذرت
- علف‌های هرز مهم مزارع ذرت
- آفات مهم ذرت
- برداشت ذرت، زمان و وسایل آن
- اهمیت اقتصادی و غذایی ذرت
گیاهشناسی ذرت
ذرت، پرمحصول‌ترین غله دنیا و پس از گندم و برنج در رتبه سوم تولید قرار دارد. نقش اساسی در تغذیه بسیاری از مردم جهان ایفا می‌کند.
ذرت، گیاهی تک لپه ای با گل‌های نر و ماده جدا از هم اما بر روی یک پایه است که گرده افشانی غیر مستقیم آن توسط باد تا چند کیلومتر انجام می‌شود. این ویژگی در افزایش تولید و پراکندگی ذرت بسیار مؤثر است.
ذرت، گیاهی تک لپه‌ای با ساقه بلند و برگ‌های متناوب و افتاده در دو طرف ساقه با زاویه 90 درجه است. در اوایل رشد، برخی سلول‌های بخش بالایی ساقه، شاخه‌های فرعی را تشکیل می‌دهند که در انتهای آنها، بلال (گل ماده) ایجاد می‌شود. خامه‌ای باریک از تخمدان خارج شده و کلاله کرک‌دار آن گرده‌ها را دریافت می‌کند. تعداد بلال‌ها در هر گیاه، بسته به رقم، بین یک تا دوازده عدد متغیر است. گل‌های نر در انتهای ساقه اصلی قرار دارند و گرده افشانی توسط باد انجام می‌شود. گرده‌ها بلافاصله روی کلاله جوانه زده و در مدت 20 دقیقه به تخمدان می‌رسند. مدت کامل باروری بلال حدود 24 ساعت است.
دانه ذرت، میوه‌ای به نام گندمه (Caryopsis) با پوسته سخت است که رنگ و ساختار اندوسپرم آن بسته به رقم متفاوت بوده و میزان پروتئین و نشاسته متغیر دارد. این تنوع در ترکیب دانه ذرت، کاربردهای متفاوتی را برای آن ایجاد می‌کند.
دانه ذرت میوه‌ای گندمه (Caryopsis) با طول 9 تا 16 میلی‌متر و عرض 6 تا 9 میلی‌متر است. ساقه ذرت راست و بلند و برگ‌های آن شامل پهنک برگ و غلاف است که غلاف برگ، ساقه را در بر می‌گیرد. ارتفاع بوته‌ها بین 30 تا 150 سانتی‌متر و ریشه‌های آن قوی، سطحی و تا عمق 2 تا 3 متر نفوذ می‌کند. رنگ دانه‌ها از سفید، زرد، قرمز، ارغوانی تا سیاه متغیر است.
انواع ذرت
ارقام مختلف ذرت متعلق به جنس Zea و گونه mays هستند و بر اساس ویژگی‌های مختلف طبقه‌بندی می‌شوند:
| طبقه‌بندی | شرح |
|---|---|
| ارتفاع ساقه | 60 سانتی‌متر تا 8 متر، تعداد برگ‌ها 8 تا 44 عدد |
| دوره رشد | 50 تا 330 روز (زودرس، متوسط رس، دیررس) |
| رنگ دانه | سفید، زرد و الوان |
| نحوه تولید بذر | گرده‌افشانی باز، هیبرید و مصنوعی (سنتیتک) |
انواع مهم ذرت از نظر شکل ظاهری، کیفیت دانه و مصارف مختلف شامل ذرت غلاف‌دار، ذرت مومی، ذرت بلوری (سخت)، پاپ‌کورن، ذرت آردی (نرم)، ذرت دندان‌اسبی، ذرت شیرین و ... هستند. هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. انتخاب نوع ذرت مناسب، به هدف کشت و شرایط محیطی بستگی دارد.
خاک و شرایط کاشت
بهترین خاک برای کاشت ذرت، خاک‌های عمیق، نرم، قابل نفوذ، با تهویه خوب و غنی از هوموس و آهک است. خاک‌های خیلی سبک یا سنگین نیاز به اصلاح دارند. مناسب‌ترین pH خاک بین 5.5 تا 6.8 و زهکشی مناسب و کود آلی پیش از کاشت توصیه می‌شود.
آب و هوا و شرایط اقلیمی
ذرت به گرما و نور خورشید زیادی نیاز دارد. رشد بهینه در دمای 20-30 درجه سانتی‌گراد و جوانه‌زنی در دمای 6 تا 10 درجه سانتی‌گراد انجام می‌شود. به خشکی حساس است و نیاز به بارندگی مناسب و پراکندگی مناسب دارد. نور کافی برای کاهش دیررسی و افزایش کیفیت دانه بسیار مهم است.
آماده کردن زمین
زمین پس از برداشت محصول قبلی باید عمق یکنواختی داشته باشد و از نظر رطوبت، مواد غذایی و دمای مناسب تأمین شود. شخم پاییزه حداقل 25 سانتی‌متر عمق و کود حیوانی پوسیده 30 تا 40 تن در هکتار در پاییز توصیه می‌شود. ضدعفونی خاک پیش از کشت برای کنترل آفات خاکی ضروری است.
زمان کاشت
بهترین زمان کاشت زمانی است که دمای خاک در عمق 7 تا 8 سانتی‌متری حدود 13 درجه سانتی‌گراد باشد و خطر سرمازدگی کاهش یافته باشد. کاشت زودهنگام و دیرهنگام معایبی دارد:
- معایب کاشت زودتر از موعد: افزایش ریزش باران یا تگرگ، رشد علف‌های هرز، سله بستن خاک، حمله آفات و بیماری‌ها، کندی جوانه‌زنی.
- معایب کاشت دیرتر از موعد: افزایش مصرف آب، بالا رفتن دما و خشکی، افزایش خسارت آفات، برداشت دیرتر.
انتخاب بذر مناسب
بذر باید تازه، با قوه نامیه بالا، خالص، یکنواخت و عاری از بذر علف‌های هرز باشد. ضدعفونی بذر پیش از کاشت توصیه می‌شود. بذر باید متناسب با منطقه و نوع محصول انتخاب شود. مقاومت به خشکی، آفات، بیماری‌ها و ورس از معیارهای مهم انتخاب هستند.
تأثیر عناصر مختلف بر ذرت
استفاده از کودهای شیمیایی شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، گوگرد، منگنز، آهن، روی و مولیبدن برای افزایش تولید ذرت ضروری است. زمان مصرف مناسب و روش‌های صحیح کاربرد به افزایش بهره‌وری کمک می‌کند.
| عنصر | تأثیر | علائم کمبود |
|---|---|---|
| ازت (N) | افزایش پروتئین دانه و رشد اندام هوایی | زرد شدن برگ‌های پیر از نوک به شکل V |
| فسفر (P) | سرعت رسیدگی، کاهش آسیب تنش رطوبتی و گرمایی | تیره شدن برگ‌ها تا سبز مایل به بنفش، کوچک شدن خوشه‌ها |
| پتاسیم (K) | افزایش طول دوره پرشدن دانه، یکنواختی رسیدگی | زردی و سوختگی حاشیه برگ‌ها، خشکی خوشه‌ها |
| روی (Zn) | افزایش ماده خشک گیاه، بهبود رشد | کلروز و پیچ خوردگی برگ‌ها |
عملیات کاشت
پس از آماده‌سازی زمین و در دمای مناسب خاک (حدود 9 تا 10 درجه سانتی‌گراد در عمق 5 سانتی‌متری)، بذر کاشته می‌شود. مقدار بذر مورد نیاز بین 15 تا 100 کیلوگرم در هکتار متغیر است. استفاده همزمان از کود فسفره در حین بذرکاری مطلوب است. عمق کاشت معمولاً 3 تا 5 سانتی‌متر است و روش هیرم برای یکنواختی جوانه‌زنی توصیه می‌شود.
بیماری‌های مهم ذرت
از بیماری‌های مهم می‌توان به سیاهک ذرت اشاره کرد که نشانه‌های آن بر روی اندام‌های نر و ماده ظاهر می‌شود. برای مبارزه، تناوب زراعی و کاشت ارقام مقاوم توصیه می‌شود.
علف‌های هرز مهم مزارع ذرت
برداشت به موقع و مبارزه مکانیکی و شیمیایی با علف‌های هرز در هفته‌های اول رشد بسیار مهم است. علفکش‌های متعددی مانند آترازین، سیمازین و آلاکلر برای کنترل علف‌های هرز باریک برگ و پهن برگ استفاده می‌شوند.
آفات مهم ذرت
مهم‌ترین آفات شامل پروانه ساقه‌خوار ذرت، پروانه گاما، پروانه تک‌نقطه‌ای برنج، کرم قوزه یا کرم بلال، برگ‌خوار چغندر قند و شب‌پره زمستانی هستند. مبارزه با این آفات ترکیبی از اقدامات زراعی و شیمیایی است.
برداشت ذرت، زمان و وسایل آن
زمان برداشت بسته به نوع مصرف متفاوت است. برای برداشت دانه، برگ‌های روی بلال باید خشک و زرد روشن باشند (معمولاً پس از 7-8 هفته از گل‌دهی). رطوبت دانه در موقع برداشت باید حدود 12 تا 14 درصد باشد. ماشین‌های برداشت شامل چاپر، دستگاه‌های جداکننده میوه از ساقه و دستگاه‌های جداکننده غلاف هستند.
اهمیت اقتصادی و غذایی ذرت
ذرت به علت داشتن نشاسته و پروتئین بالا یکی از مهم‌ترین غلات جهان است که در تغذیه دام و انسان کاربرد گسترده دارد. تولید آن در جهان در حال افزایش است و کشورهای مهم تولیدکننده شامل آمریکا، آرژانتین، برزیل، مکزیک و فرانسه هستند. مصرف ذرت به صورت خوراک دام، تغذیه پرندگان، صنایع غذایی و صنعتی متنوع می‌باشد.
توئیتر
فیس بوک
لینکدینمحصولات مرتبط
جدیدترین نوشته ها
راهنمای جامع انتخاب کود
دسته بندی:
تغذیه گیاه
نحوه استفاده از میکسر خوراک دام
دسته بندی:
مکانیزاسیون
حشره‌کش‌ها
دسته بندی:
سموم و آفات
مزایای حشره‌کش‌ها
دسته بندی:
سموم و آفات
حشره‌کش‌ها چیستند؟
دسته بندی:
سموم و آفات
استفاده صحیح از آفت کشها
دسته بندی:
سموم و آفات
علف کش ها چه هستند ؟
دسته بندی:
سموم و آفات
انتخاب سیستم گرمایش گلخانه: عوامل کلیدی
دسته بندی:
گلخانه
شخم زدن چیست: پایه و اساس کشاورزی مدرن
دسته بندی:
خاک ورزی
لاشه سوز مرغ
دسته بندی:
مرغداری
به یک شاخه خردکن نیاز دارید؟
دسته بندی:
باغبانی
5 اشتباه مهلک در انتخاب باسکول
دسته بندی:
تغذیه و پرورش طیور
باسکول مرغداری چیست
دسته بندی:
تغذیه و پرورش طیور
اهمیت تهویه در مرغداری
دسته بندی:
مرغداری
بهترین روش تهویه سالن مرغداری
دسته بندی:
مرغداری
