تحریم غلات در کمند سیاست‌های وزرات جهاد کشاورزی


دسته بندی: اخبار کشاورزی
تحریم غلات در کمند سیاست‌های وزرات جهاد کشاورزی

با توجه به تحریم‌های احتمالی که در حوزه غلات وجود دارد وظیفه مسئولان بخش کشاورزی در تنظیم سیاست‌های اصولی  برای مقابله با این تحریم‌ها سنگین است.
تحریم غلات در کمند سیاست‌های وزرات جهاد کشاورزی
در حالی بانک‌های اروپایی از عدم ارایه اعتبار برای صادرات غله به ایران خبر داده‌اند که وظیفه وزارت جهاد کشاورزی سنگین تر می‌شود تا با اجرای سیاست‌ها و الگوی کشت مناسب و جایگزینی محصولات اساسی و ضروری با این اقدام مقابله کند.
به دنبال تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه بانک مرکزی و نفت کشورمان اخیراً بانک‌های اروپایی عدم ارایه اعتبار برای صادرات غله به ایران را اعلام کرده‌اند. در صورتی که این طرح عملی شود واردات گندم و بخشی از نهاده‌های دامی که معمولا سالانه 4.5 میلیون تن واردات داریم،سخت‌تر می‌شود. اگر چه این موضوع بیشتر هیاهوی تبلیغاتی و به نوعی تحمیل خواسته‌های سیاسی است،اما در این میان مسئولیت وزارت جهاد کشاورزی سخت‌تر می‌شود تا با برنامه‌ای منطقی به دنبال نیازهای اساسی این بخش باشد.
در این میان ارائه الگوی کشت مناسب می‌تواند راهگشا باشد. سال‌های زیادی است که مسئولان بخش کشاورزی مرتب از الگوی کشت صحبت می‌کنند،اما همچنان تولیدات ما براساس نیازهای داخل و ظرفیت‌های موجود صورت نمی‌گیرد،به عنوان مثال تولیدات سیب‌زمینی،پیاز و گوجه‌فرنگی که معمولا صنایع تبدیلی در این بخش کمتر است یا پراکنش مناسبی ندارد،منحنی عرضه و تقاضا در این محصولات به صورت تار عنکبوتی است یعنی یک سال عرضه بیشتر از نیاز و سال بعد کمتر می‌شود و همین طور ادامه می‌یابد.
همچنین اگر چه در گزارشات با افتخار اشاره می‌شود کشور رتبه سوم تولید خربزه و چهارم هندوانه دنیا را دارد اما در بسیاری از کشورها به دلیل محدودیت‌ آب و به دلیل اینکه این محصولات چند برابر محصولات دیگر مصرف آب دارند کشت هندوانه و خربزه روشی منسوخ بوده و به جای آن از محصولات اساسی که بتواند نیاز جامعه و مردم را تأمین کند استفاده می‌شود.
هندوانه و خربزه علاوه بر اینکه چندین برابر محصولات معمولی مصرف آب دارند ارزش غذایی آن چنانی هم نداشته و در کشور ما به صورت مسرفانه و به دلیل آب زیاد و طعم خوش آن استفاده می‌شود که سود اقتصادی هم به کشور ندارد.
در کشور حدود 150 هزار هکتار تنها هندوانه کشت می‌شود که در صورت جایگزینی آن با محصولات اساسی مانند گندم، جو، ذرت می‌تواند برای جامعه موثر باشد و محصولات دیگر هم به همین ترتیب.
سالانه کشور ما حدود 4.5 میلیون تن واردات نهاده‌های خوراک دام به ویژه ذرت دارد که نوسان آن در عرضه و قیمت تولیدات گوشت کشور را با مشکل جدی مواجه می‌کند و حتی افزایش ناگهانی قمیت گوشت و مرغ یکی دو هفته اخیر نیز بیشتر متأثر از همین موضوع است.
به نظر می‌رسد تعیین الگوی کشت مناسب که براساس نیاز‌های جامعه و ظرفیت‌های موجود کشور از نظر آب، هوا، خاک و غیره تدوین می‌شود برای بخش کشاورزی ضروری است،البته در این میان ضمانت اجرایی آن هم مهمتر.
اگر چه به گفته مسئولان اجرای الگوی کشت قانون نیست که از طریق نیروی انتظامی کشاورزان را مجبور به اجرا کرد اما می‌توان با اجرای مولفه‌های درست اقتصادی مانند تعیین قیمت مناسب و ابلاغ به موقع خرید‌های تضمینی و همچنین قیمت نهاده‌ها، کشاورزان را در مسیر انجام الگوی کشت و براساس آنچه که خواسته مسئولان کشاورزی است قرار داد.
در اکثر کشور‌های اروپایی قیمت محصولات کشاورزی و نیز نهاده‌ها از یک سال پیش تعیین و ابلاغ می‌شود و کشاورزان به راحتی می‌توانند چشم‌انداز آینده خود را داشته و براساس آن اقدام به کشت کنند و ناگفته پیداست که این چشم‌انداز را سیاست‌های مسئولان می‌تواند تعیین کند.
متأسفانه طی سال‌های گذشته نبود سیاست‌های درست به ویژه در تعیین قیمت‌ها و ابلاغ به موقع آن به ویژه در مورد برنج باعث شده الگوی کشت کشاورزان تا حدودی تغییر یابد و شاید آنها را از تولید محصولات کشاورزی ضروری دور نگه‌داشته است.
به هر حال با توجه به تحریم‌های احتمالی که در حوزه غلات وجود دارد وظیفه مسئولان بخش کشاورزی در تنظیم سیاست‌های اصولی به ویژه تعیین الگوی کشت صحیح برای مقابله با این تحریم‌ها سنگین است.

خبرگزاری فارس – 9/11/90