پانکراس نکروز عفونی در ماهیان

یکی از علائم پایانی در ماهیان چرخیدن است و معمولاً مر گ ظرف مدت یک تا دو ساعت ایجاد می شود، اگر چه این حالت بیشتر در ماهیان خیلی جوان و ماهیان ضعیف اتفاق می افتد.

---

پانکراس نکروز عفونی در ماهیان
لوزالمعده نکروز عفونی (IPN) در درجه اول از عفونت ویروسی در ماهی قزل آلا، ماهی آزاد است ، اما این ویروس همچنین از طیف گسترده ای از ماهیان دیگر جدا شده است طبق معمول عفونت باعث بیماری حاد و همچنین مرگ ومیر بالا می شود .و لیکن همچنین ممکن است عفونتهای ثانویه نیز شروع شود.
بنابراین تلفات ماهیان در کاندا و اروپا و آمریکا یکی از اصلی ترین بیماری در ماهی که بیشتر اوقات با شیوع IPN در ارتباط است .
علایم این بیماری
اولین نشانه مخصوص در همه گیری IPN (علائم عفونت) که اتفاق می افتد با افزایش مرگ و میر در ماهیان است. وقتی میزان مرگ و میر بالاست واضح ترین رفتار ماهی شنای مارپیچی است . ماهیان مبتلا بطور جداگانه به دور خود می چرخند.حرکات غیر طبیعی ممکن است آرام و ضعیف و یا تند و مضطرب باشد. بعضی وقتها علائم واضح نیست .ضربه سریع و یا ملایم بوسیله جسم سخت به طور متناوب در بین دوره هایی که بی حرکت در کف قرار می گیردباعث بروز علائم واضح می شود. تنفس ضعیف و حرکات تشنجی دارد و ممکن است رفتارهای همانند رو به مرگ یا مثل طعمه در کف داشته باشد.
یکی از علائم پایانی در ماهیان چرخیدن است و معمولاً مر گ ظرف مدت یک تا دو ساعت ایجاد می شود، اگر چه این حالت بیشتر در ماهیان خیلی جوان و ماهیان ضعیف اتفاق می افتد.
علائم دیگر بیماری عبارتند از تیره شدن رنگ بدن، اگزوفتالمی چشم، نرم و برآمده شدن شکمی و لاغری و خونریزی در قسمت شکمی،خونریزی در احشاء داخلی و بافتها،چربی داخلی و بافت پانکراس، کبد و طحال معولاً بی رنگ است هضم غذا صورت نگرفته و ماهی غذا نمی خورد و تجمع موکوسی روشن در معده و قسمت قدامی روده است که از علائم IPN است و بیشتر در ماهیان قزل آلا که تازه از تخم بیرون می آیند دیده می شود.
یکی از علائمی که در ماهیان قزل آلای جوان دیده می شود، این است که باعث سرعت مرگ و میر می شود. و همچین ممکن است در ماهیانی که بیماری IPN را می گیرند دچار عفونتهای ثانویه و انگلها نیز بشوند
برای تایید ویروس به جداسازی ویروس در محیط کشت سلولی نیاز است و تشخیص بوسیله تست خنثی سازی سرم با استفاده از پلی والانت ضد سرم ویروسIPN است. تشخیص IPN و بررسی روشهایی برای تایید IPN در بهداشت و درمان کانادا در کتابچه شرح داده شده است.
زیست شناسی
ویروس IPN از ماهی در بریتانیا جدا شده است وپس از اسکاندیناوی وارد اروپا و ژاپن و آمریکای شمالی شده است. ویروس IPN از جویبار و ماهی قزل آلای رنگین کمان، ماهی آزاد، مار ماهی،سوسک حمام، جدا شده است.
دریاچه برای ماهیان عفونی محل مناسبی است. وهمچنین ماهیانی که از بیماری جان بدر می برند بصورت حامل و انتقال دهنده ویروس می باشند که به مدت طولانی قابل انتقال بین ماهیان سالم را دارا می باشند. وامکان دارند ماهیان قزل آلا تا چند سال با خود حمل و ناقل ویروس باشند.
چند فاکتور کلی در میزان مرگ و میر جمعیت ماهیان آزاد که با ویروس IPNآلوده شده بودند،با افزایش سن کاهش می یابد و بیشترین آسیب IPNاز دست دادن اشتها است. واما همواره ثابت نیست.و دیگر فاکتور که باعث مرگ و میر کلی از عفونت IPN می شود بستگی به نوع سویه از ویروس IPN است که بعضی سویه قادر به مرگ ومیر زیر 10 درصد و بالاتر از 90 درصد می باشد.و همچنین گونه های مختلف نیز حساسیت متفاوتی نشان می دهند . اگر چه بعضی از گروه ماهیها فقط کار حامل و انتقال دهنده ویروسIPN هستند و باعث تلف شدن آن ماهی نمی شود.
بعضی از فاکتورهایی که سیر عفونی و میزان مرگ ومیر راتعیین می کند عبارتند است 1. تراکم جمعیت ماهیان 2.دمای آب 3. عدم و یا وجود استرس
روشهای انتقال
ویژگی مهم بیماریIPN از نظر زیست شناسی به این صورت است که ماهیانی که از بیماری جان سالم بدر می برندمعمولا به صورت حامل باقی می مانند ماهی بیمار ، بیماری را به تخم خود انتقال می دهند.که یکی از عوامل اصلی گسترش جغرافیایی IPN است.
به گفته والت انتقال از طریق تخم ماهی عادی است و ویروس از یک نسل به نسل دیگر انتقال می یابد.
روشهای کنترل بیماری:
پیشگیری:
یکی از مهمترین روشهای پیشگیری تهیه تخم های عاری از ویروس IPN می باشدو و همچنین استفاده از آب عاری از عفونت IPN می باشد.و هر چه سریعتر نسبت به درمان ماهیان آلوده به IPN صورت پذیرد.در مرگ ومیر بالا اگر دمای آب را زیر 7 درجه سانتی گراد به مدت 4 ماه نگه داریم مرگ ومیر کاهش یافته و انتقال صورت نمی پذیرد و همچنین این کار باعث پیشگیری ازIPN و همچنین کاهش مرگ و میر و انتقال ویروس می شود.
هیچ درمان موثر بر علیه IPN گزارش نشده است ،اما بعضی جاها نیز درمان با ترکیبات ید را موقیت آمیز برای حذف بیماری IPN از ماهی ذکر کرده اند.
به عنوان مثال هیچ درمان موثری وجود ندارد فقط باید سریعتر کنترل شود تا از اشاعه بیماری جلوگیری شود.
باید به طور سالیانه تخم ماهی را چک کرد تا عاری از ویروس IPN باشد ودر صورتیکه ماهیان دچار بیماری شدند سریعا نسبت به معدوم کردن آن اقدام نمود که بهترین روش با پوشش آهک مدفون کرد.