مدیریت تخم مرغهای قابل جوجه کشی

مرغهای مادر در طول دوره تولید بایستی دائما از نظر وزن ، اندازه و همچنین وزن بدن مرغهای مادر مولد کنترل گردند

---

مدیریت تخم مرغهای قابل جوجه کشی
برای رسیدن به جوجه های گوشتی با رشد سریع ، تخم مرغهای قابل جوجه کشی مطلوب ، مرغهای مادر در طول دوره تولید بایستی دائما از نظر وزن ، اندازه و همچنین وزن بدن مرغهای مادر مولد کنترل گردند زیرا یکی از فاکتورهای اصلی انتخاب در آمیخته های گوشتی در سال های اخیر وزن تخم مرغ است . تحقیقات سالهای اخیر نشان داده است که بین وزن تخم مرغ و ماندگاری تولید نسبت مستقیم وجود دارد بررسیها نشان داده اند که اگر ماندگاری تولید کاهش یابد وزن تخم مرغ افزایش خواهد یافت برای حل این مشکل و حفظ بدن مرغ و در نتیجه تداوم ماندگاری تولید لازم است برنامه کاهش دان اجرا شود زمان و کاهش دان به عوامل متعددی بستگی دارد از جمله :
- وزن بدن مرغ و تغییرات آن از شروع تولید .
- تولید روزانه و روند ادامه آن .
- وزن تخم مرغ روزانه و روند ادامه آن
- تغییرات در زمان برداشت دان .
- وضع گله از نظر سلامتی .
- درجه حرارت و شرایط محیطی .
- وضع جیره غذایی از نظر ترکیب ( انرژی و مقدار پروتئین )
- مقدار جیره (انرژی دریافتی ) در پیک تولید .
- تاریخچه گله ( وزن گله در دوره پرورش و عملکرد آن قبل از پیک تولید .)
از آنجائیکه عوامل یاد شده بالا در تمام گله ها یکسان نیستند لذا برنامه کاهش دان در هر گله متفاوت خواهد بود.
توصیه عمومی برای کاهش دان بشرح زیر می باشد:
- از هفته 27 تا 34 دادن حداکثر دان ( پیک تولید ) .
- از هفته 35 تا 50 کاهش تدریجی تا 150 گرم در روز برای هر قطعه بعبارتی دادن 412 کیلوکالری انرژی برای هر مرغ در 50 هفتگی
- از هفته 50 به بعد ثابت ماندن مقدار دان .
برنامه های کنترل
- وزن کشی و کنترل تغییرات وزن که معمولا استاندارد 15 تا 20 گرم افزایش در هفته است .
- وزن روزانه تخم مرغ و تغییرات آن با توجه به وزن استاندارد .
- شرایط فیزیکی مرغ یعنی وضع عضله سینه – وضع چربی بدن – وضع پرها و پوشش عمومی شرایط پا ، تاج ، سروصورت و رنگ پریدن بدن و وضع عمومی تولید .
مقدار جیره باید طوری تنظیم گردد که بتواد در مقابل تغییرات غیر قابل انتظار احتیاجات طیور را برآورده کند بطور مثال وقتی درجه حرارت بیش از حد بالا باشد با توجه به احتیاجات انرژی حیوان بتوان در مقدار جیره تعدیل انجام داد . عدم کنترل و در نتیجه شکست در کنترل وزن بدن از هفته 30 به بعد بطور مشخص تداوم تولید را تحت الشعاع قرار خواهد داد .
جمع آوری و مدیریت تخم مرغهای قابل جوجه کشی
یک تخم مرغ حدود 22 تا 24 ساعت زمان لازم دارد که از مجرای تخم عبور کرده وتولید گردد تقسیم سلولی از مجرای تخم شروع شده بطوریکه در موقع تولید هر تخم مرغ نطفه دار دارای 60000 سلول است که در ادامه در گروه های مختلف اقدام به وجود آوردن اندامها خواهدنمود. هر تخم مرغ نطفه دار که تولیدمی گردد دارای موجود زنده است بنابراین باید در نظر داشت که جمع آوری و نگهداری نادرست تخم مرغ از لحظه تخمگذاری به بعد ممکن است تولید جوجه یکروزه درجه یک را تحت تاثیر قرار دهد. تقسیم سلولی از درجه حرارت 27 درجه به بالا ادامه می یابد و 26 درجه سانتی گراد کمتر کند می گردد در نهایت در درجه حرارت 20-21 بطور کامل متوقف می شود این نقطه را صفر فیزیولوژیک می نامند اگر تقسیم سلولی تا 5 ساعت پس از تخمگذاری ادامه یابد و سپس تخم مرغ به سردخانه انتقال یابد شاهد افت در صد هچ بدلیل جنین مردگی خواهیم بود بنابراین باید شرایطی ایجاد کرد که تخم مرغها هرچه سریعتر به سردخانه با درجه حرارت 20-18 درجه سانتی گراد درجه انتقال یابند در این رابطه باید گفت که جمع آوری متعدد موجب خنک شدن یکنواخت تخم مرغها شده ولذا این موضوع اهمیت جمع اوری 6 تا 8 بار در روز را روشن می نماید.
جمع آوری در سیستم لانه های اتوماتیک
شرایط نوار جمع آوری در لانه های اتوماتیک باید ازنظر حرارت کنترل گردد که نه خیلی گرم و نه خیلی سد گردد نوار جمع آوری و پوشال این گونه لانه ها باید مرتبا تمیز گردد پس از تمیز کردن نوار جمع آوری تخم مرغ باید دقت کرد که نوار خشک شده باشد و پس از اتمام جمع آوری قسمت انتهایی یعنی خروج از سالن خوب بسته باشد که ایجاد کوران نگردد در غیر اینصورت نوار فوق بوسیله کوران هوا بسیار سرد خواهد شد .
این لانه ها موجب کاهش نیروی کارگری خواهد شد ولیکن مانند بسیاری از سیستم های اتوماتیک لازم است از نظر نگهداری واستفاده بهینه از آن دقت لازم صورت گیرد در این لانه ها باید مدییت طوری عمل نماید که اکثر تخم مرغها در لانه ها گذاشته شوند و از نظر رسیدگی و تاسیساتی باید دقت کرد که از شکستگی بیش از حد جلوگیری شود نداشتن این لانه ها همانطوریکه گفته شد در خصوص کاهش نیروی کار موثر می باشند ولی دلیلی برای نداشتن افراد مسول نمی باشند توصیه می گردد که نوار جمع اوری دو هفته قبل از تولید هر روز یکبار کار کند که طیور به صدای آن عادت کنند .
تخم مرغهای بستر
متاسفانه درصدی از تخم مرغ های تولیدی روی بستر تولیدمی گردند این تعداد بستگی به فاکتورهای مدیریتی زیادی دارد .
- عدم لانه گذاری بموقع و مرتب نبودن پله لانه های مزبور .
- عدم هماهنگی بلوغ جنسی مرغها و خروسها .
- مشکل یکنواختی نور در تمامی قسمتهای آشیانه .
- صحیح نبودن اندازه طول دانخوری با توجه به توصیه کمپانیها که معمولا 15 سانتی متر برای هر مرغ می باشد.
- عدم هماهنگی تحریک نوری با وزن مرغها .
- عدم تناسب درصد مرغ و خروس ( جفت گیری بیش از حد موجب افزایش تخم مرغ بستر میگردد ).
- عدم تناسب زمان توزیع دان با پیگ تخم گذاری ، زمان توزیع دان باید 5 تا 6 ساعت پس از روشنایی باشد تا مرغها برای دان خوردن از لانه خارج نشوند .
- عدم جمع آوری مرتب تخم مرغهای بستر در شروع تولید . ( حداقل 7 بار در روز)
یادمان باشد یک تخم مرغ کثیف قابل جوجه کشی نمی باشد .
.
نگهداری تخم مرغ
پس از جمع آوری تخم مرغها و ضدعفونی انها باید در مدت 30 دقیقه به سردخانه مجهز به سیستم کنترل حرارت و رطوبت انتقال داده شود بعضی از مشکلات عادی در این مورد عبارتند از :
- بعضی از تخم مرغها در لانه می مانند و سرد می شوند و سپس مرغ دیگری برای تخم گذاری وارد لانه می شود در نتیجه تخم مرغ دوباره گرم می گردد.
- تهویه ضعیف لانه های تخم گذاری که امکان دارد درجه حرارت این لانه ها به بالای 27 درجه سانتی گراد برسد.
- جمع آوری تخم مرغها در شانه های کاغذی که مدت زمان خنک شدن تخم مرغ در این شانه ها زیاد است ( حدود 6 ساعت )
- مواقعی دیده شد که تخم مرغهای جمع آوری شده بدون دلیل در سالن مانده اند .
- در مواقعی که حمل باگاری است با تکمیل شدن گاری تخم مرغهای قبلی در شرایط نامناسب نگهداری شده اند .
- مناسب نبودن درجه حرارت بخاطر ایزولاسیون ضعیف .
- گردش ناقص هوا .
برای رسیدن به درصد جوجه درآوری مطلوب درجه حرارت قابل قبول و رطوبت مناسب در طول حمل و نقل و در مدت نگهداری بسیار مهم می باشد شرایط مناسب به شرح زیر است .
برای نگهداری تخم مرغها به مدت طولانی پایین آوردن درجه حرارت سردخانه کمک خوبی در حفظ کیفیت تخم مرغ خواهد داشت .
جریان صحیح هوا که در بالا ذکر شد برای رسیدن و نگهداری رطوبت و حرارت در حد مطلوب با حداقل تغییرات درمدت نگهداری تخم مرغ نقش اساسی را ایفا می کند.
- حرارت بیش از حد موجب رشد باکتریها می گردد.
- حرارت پایین خطر ایجاد شبنم روی تخم مرغ را دارد .
- رطوبت بیش از حد موجب رشد قارچ می گردد.
- گردش هوای کم موجب گرم شدن دوباره تخم مرغ می گردد.
- محل تخلیه و بارگیری تخم مرغ باید سرپوشیده باشد .
دستگاههایی وجود دارد که مخصوص اندازه گیری وثبت درجه حرارت می باشند که برای کنترل و ارزیابی بسیار با ارزش هستند.
انبار نگهداری و سردخانه بایستی بقدر کافی بزرگ باشند که بتوانند براحتی تعداد تخم مرغهای تولیدی را در خود جای دهد .
لازم است بین دیوارها و ردیف های تخم مرغ حدود 40 تا 50 سانتی متر فضای خالی وجود داشته باشد فاصله سطح تخم مرغهای انبار شده با سقف انبار بایستی حداقل 5/1 متر باشد.
بهداشت و ضدعفونی تخم مرغهای قابل جوجه کشی
توجه دقیق به ضد عفونی این تخم مرغها موجب افزایش درصد جوجه دراوری و بالا رفتن کیفیت جوجه های تولیدی خواهد شد نفوذ باکتری از پوسته موجب تلفات اولیه و تضعیف جنین و افزایش جوجه های درجه 2 وعفونت کیسه زرده و مرگ جنین در هفته اخر دوران جوجه کشی و همینطور افزایش تخم مرغ انفجاری و در نتیجه افزایش آلودگی بقیه تخم مرغها موجود در دستگاه جوجه کشی خواهد شد . محلهایی که می توانند موجب این آلودگی گردند و بایدکنترل شوند عبارتند از پوشال لانه ها ، تسمه جمع آوری در لانه های اتوماتیک ، شانه های جمع آوری و نگهداری تخم مرغ ، تخم مرغهای بستر، مه پاش های سالن ، رطوبت سازها ، اطاق تخم مرغ و نگهداری تخم مرغ ، هواکشها و تیغه های آن .
بهترین حالت و ایده آل ترین زمان برای ضدعفونی تخم مرغها ، بلافاصله پس از جمع آوری که هنوز گرم هستند می باشد وقتی تخم مرغ سردشد محتویات آن مقبض شده و در نتیجه هر باکتری که روی پوسته باشد بلافاصله از طریق منافذ وارد تخم مرغ شده و موجب آلودگی میگردد تمیز کردن تخم مرغهای کثیف بوسیله سمباده – کارد – سیم های ظرفشویی هر چند اجرا می گردد ولی می تواند عامل ورود باکتری به درون تخم مرغ باشد و موجب آلودگی گردد یک تخم مرغ تمیز تخم مرغی است که هیچ وقت کثیف نبوده باشد .
راههای زیادی برای ضدعفونی تخم مرغ وجود دارد هر کدام را انتخاب می کنید باید موارد زیر را در نظر بگیرید.
1- قادر باشد حداقل 90% از باکتریها را از بین ببرد .
2- برای جنین خطرناک نباشد.
3- برای افرادی که آن را اجرا می کنند زیان آور نباشد .
4- موجب خرابی کوتیکول نگردد.
5- پوسته تخم مرغ را مرطوب نکند.
6- موجب افزایش درجه حرارت تخم مرغ نگردد.
در صورتی که تخم مرغهای روی بستر بعنوان تخم مرغ قابل جوجه کشی مورد استفاده قرار میگیرد بهتر است از تخم مرغهای تمیز جدا شوند و ترجیحا در لایه های پایینی ستر چیده شوند انتظار از یک تخم مرغ این است که حفاظت فیزیکی و تغذیه جنین را به عهده گرفته و ان را در مقابل عفونت های باکتری یابی محافظت کند در نهایت جنین را در یک شرایط مناسب درون پوسته نگهداری نماید .
مهندس اسحق دریاکناری