مدیریت تلفیقی آفات پنبه

محصول پنبه در معرض جمله انواع آفت قرار دارد و اغلب دامنه وسیع از فراوانی آفت بین فصول مشاهده می شود .

---

مدیریت تلفیقی آفت پنبه (IPM ) همواره در راه رسیدن به مدیریت آفات حشره و کنه پنبه در حال تکامل است . هدف IPM تلفیق کردن همه روش های مدیریت جمعیت آفت به منظور کاهش مصرف حشره کش می باشد ضمن آنکه سودمندی محصول نیز حفظ گردد .
محصول پنبه در معرض جمله انواع آفت قرار دارد و اغلب دامنه وسیع از فراوانی آفت بین فصول مشاهده می شود . هر چند حشره کش های جدید نسبتاً انتخابی در دسترس کشاورزان قرار می گیرند اما بررسی دقیق کارشناسان محیط زیست کاربرد برخی سموم قدیمی و جدید را خیلی مشکل نموده است . این امر انگیزه قوی در استفاده از حشره کش های کم خطر برای محیط زیست و کاهش مصرف کلی حشره کش ها بوجود آورده است .
پذیرش سریع سموم جدید توسط کشاورزان و کارشناسان ‍،مانع افزایش آگاهی آنها از ارزش حشرات مفید در اکوسیستم پنبه می گردد .
مدیریت کشت پنبه
جهت اجرای برنامه IPM، مدیریت کشت پنبه به پنج دوره مجزا تقسیم می شود.
1- برداشت محصول تامرحله قبل از کاشت پنبه
2-آماده سازی زمین یا مرحله قبل از کاشت پنبه
3- زمان کاشت تا مرحله گلدهی(ظهور یک گل در هر متر ردیف کشت)
4- مرحله گلدهی تا باز شدن اولین قوزه در هر متر ردیف کشت
5- مرحله باز شدن اولین قوزه تا مرحله برداشت محصول
آفات پنبه در دوره های فوق در مراحل مختلف رشد و فعالیت قرار دارند. مدیریت تلفیقی آفت با توجه به شرایط فعالیت آفت در هر دوره اجرا می شود .
1- دوره پس از برداشت تا قبل از کاشت پنبه
1-1- مصرف کودهای ازته
برای تجزیه و پوساندن بقایای گیاهی و فعال کردن میکروارگانیزم های مفید خاک مصرف کودهای ازته توصیه می شود .
1-1- کشت گیاهان تله ای
برای به تله انداختن کرم قوزه در اوایل بهار یک نوع گیاه زراعی مانند نخود به عنوان گیاه تله کاشته می شود .
با استفاده از یک حشره انتخابی و یا با انجام شخم ومدفون نمودن گیاه، کرم قوزه های روی آنرا از بین می برند .
1-3- انتخاب گیاه زراعی جهت تناوب زمستان
در حد فاصل زمان برداشت محصول تا کاشت مجدد پنبه ، گیاه زراعی مناسبی با توجه به نوع آفات آن جهت کاشت در نظر گرفته می شود .
1-4- علف های هرز میزبان آفت
آفات پنبه از قبیل کنه ، شته ، ِسنک و عسلک روی علف های هرز داخل و حاشیه مزرعه پنبه زمستان گذرانی می کنند . با استفاده از علف کش یا شعله افکن و یابا انجام شخم علف های هرزرا از بین می برند .
1-5-بررسی وضعیت شفیره کرم قوزه
نمونه برداری از خاک حداقل از عمق 10 سانتی متری به منظور تعیین تراکم شفیره کرم قوزه انجام میگیرد .در صورت مشاهده شفیره کرم قوزه با تراکم زیاد انجام شخم پاییزه یا زمستانه توصیه می شود .
1-6- از بین بردن بقایای گیاهی و رشد مجدد پنبه
در صورت رشد مجدد پنبه ، وضعیت آفات روی آن را بررسی نموده و اقدام لازم نسبت به از بین بردن آنها به عمل می آید .
خرد کردن بقایای پنبه و استفاده از مواد شیمیایی برگ ریز جهت ممانعت از رشد مجدد پنبه .
1-7- کشت گیاه زراعی مناسب به عنوان پناهگاه حشرات مفید .
برخی از گیاهان زراعی مانند یونجه پناهگاه خوبی برای حشرات مفید می باشند .
2-دوره آماده سازی زمین و مرحله قبل از کاشت پنبه
2-1- ضد عفونی بذر
جهت کنترل آفات مکنده در اوایل فصل کشت از یک حشره کش مناسب جهت ضد عفونی بذر استفاده می شود .
2-2- انتخاب زمین
با توجه به شرایط جغرافیایی محل از نظر وجود رودخانه ، منابع آب ، جاده ،مراتع، مسیر وزش باد ، مناطق همجوار ، زمین مناسب جهت کشت پنبه انتخاب گردد.
2-3- تغذیه گیاهی
تأمین عناصر غذایی مورد نیاز گیاه پنبه
2-4-تهیه بستر بذر
تماس بهتر بذر با خاک و تأمین رطوبت ودمای مورد نیاز و کاشت بذر در عمق مناسب موجب جوانه زنی و رشد سریع بذر شده وگیاهچه های قوی بدست می آید .
2-5- تأمین آب مورد نیاز پنبه در اوایل رویش
2-6- انتخاب رقم مناسب پنبه
زودرسی و برداشت زود هنگام محصول به کاهش خسارت آفات در اواخر فصل کمک می نماید .
3- مرحله کاشت پنبه تا مرحله گلدهی ( مشاهده یک گل در یک متر ردیف کشت )
3-1- گشت زنی در مزرعه جهت بررسی وضعیت آفات پنبه
با توجه به آستانه خسارت اقتصادی آفات ، مبارزه شیمیایی و بیولوژیکی توصیه می شود .
3-2- مصرف مواد تنظیم کننده رشد
برای جلوگیری از رشد رویشی غیر عادی از مواد تنظیم کننده رشد استفاده گردد .
3-3- مصرف ازت
با توجه به آزمون خاک و تجزیه دمبرگ ، میزان مصرف ازت تعیین شود.
3-4- تاریخ کشت
با توجه به دمای خاک و پیش بینی آب و هوا ، ناریخ کشت مناسب تعیین شود .
از کشت خیلی زود و دیر هنگام پنبه اجتناب گردد .
4- مرحله گلدهی تا مشاهده اولین قوزه باز در هر متر ردیف کشت
4-1-گشت زنی در مزرعه جهت بررسی وضعیت آفات
توصیه مبارزه شیمیایی و بیولوژیکی ، با توجه به آستانه خسارت اقتصادی آفات.
4-2- آبیاری پنبه بر اساس نیاز گیاه
5- مرحله باز شدن اولین قوزه تا برداشت محصول
5-1-استفاده از مواد شیمیایی جهت خزان زودرس برگها
5-2- آبیاری پنبه بر اساس نیاز گیاه
5-3- گشت زنی در مزرعه جهت بررسی وضعیت آفات پنبه
آستانه خسارت اقتصادی یا آستانه مبارزه
آستانه مبارزه طبق تعریف، تراکمی از آفت می باشدکه در آن تراکم مبارزه شمیایی بایستی برای جلوگیری از خسارت اقتصادی آفت صورت گیرد .
آستانه های خسارت آفات جز اصلی مدیریت تلفیقی آفت (IPM ) هستند .آستانه ها را می توان بر مبنای فراوانی آفت ، میزان خسارت آنها و یا ترکیبی از هردو تعیین نمود . اهمیت اقتصادی یک آفت خاص ممکن است با رشد گیاه پنبه تغییر نماید . بنابراین آستانه خسارت آفات بسته به مرحله رشد پنبه متفاوت می باشد .
اثر مفید آستانه ها به بازدید منظم مزرعه ، نمونه برداری دقیق و برآورد صحیح سطوح خسارت یا آفت بستگی دارد .
گشت زنی در مزرعه
جمعیت آفت از سالی به سال دیگر و حتی ا زیک مزرعه به مزرعه دیگر در طی سال تغییر می کند.بازدید دقیق مزرعه به کشاورز امکان مبارزه شیمیایی به موقع را فراهم می سازد .
کاربرد حشره کش ها بایستی بر مبنای گشت زنی در مزرعه وآستانه خسارت اقتصادی آفات صورت گیرد . از سمپاشی های بی رویه و از قبل برنامه ریزی شده اجتناب گردد .
روش های گشت زنی در مزرعه
از چند روش گشت زنی به منظور ارز یابی اثر آفات روی مزارع پنبه استفاده می شود.الگو های گشت زنی در مزرعه پنبه ممکن است به شکل های حروفX وZ و یا عدد 8 باشد.
بعضی از حشرات پنبه مانند تریپس در سطح مزرعه تقریبا“ پراکنش یکنواخت دارند و آفات دیگر مانند سنک و کنه مزرعه پنبه رابیشتر به صورت لکه ای آلوده می سازند و آلودگی آنها بیشتر از حاشیه مزرعه شروع می شود. توصیه مبارزه شیمیایی بایستی زمانی انجام شودکه پس از گشت زنی در مزرعه تعداد آفت به سطح آستانه خسارت اقتصادی رسیده باشد .
از زمان ظهور گیاهچه تا مرحله گلدهی ، مزارع پنبه بایستی حداقل یک بار در هفته مورد بازدید قرار گیرد . از مرحله گلدهی تا باز شدن قوزه ها ، مزرعه پنبه را بایستی هر پنج روز یا دوباردر هفته بازدید نمود .
از هر 8 هکتار پنبه کاری بایستی به طور تصادفی 100 بوته را مورد معاینه قرار داد و برای این منظور می توان با انتخاب تصادفی 100 نقطه از مزرعه 100 بوته را بازدید نمود و یا اینکه ده نقطه از مزرعه را به طور تصادفی انتخاب و در هر نقطه 10 بوته یک ردیف را معاینه کرد .
اجزای اصلی مدیریت تلفیقی آفت
1-بررسی تاثیر روش های مبارزه بر جمعیت آفات
2-آستانه های خسارت اقتصادی
3-گشت زنی در مزرعه
4-شناخت بیولوژی و اکولوژی آفات و گیاهان زراعی