در حال
جستجو...
اصول تهویه در مرغداری
چکیده: این مقاله اصول و روشهای عملیِ تهویه در مرغداری را بیان میکند و تفاوتهای بین تهویه طبیعی و تهویه با فن (فشار منفی) را شرح میدهد. انواع عملکردهای سیستمهای فن (تهویه حداقلی، گذرا و تونلی)، اهمیت آببندی ساختمان، و عملکرد خنککننده تبخیری معرفی شده و نکات کاربردی برای مدیریت دما، رطوبت و جریان هوا در مرغداری ارائه میگردد.
- تهویه در مرغداری
- تهویه طبیعی
- تهویه با فن
- نیاز به خانه محکم مهروموم شده
- انواع تهویه با فشار منفی
- تهویه حداقلی چگونه کار میکند
- نحوه عملکرد تهویه گذرا
- نحوه عملکرد تهویه تونل
- خنککننده تبخیری چگونه کار میکند
- نکات کلیدی
تهویه در مرغداری
تهویه جزء حیاتی در فراهمکردن محیط داخلی بهینه برای پرورش جوجههای گوشتی است. کنترل مناسب جریان هوا، دما و رطوبت باعث بهبود سلامت پرنده، کاهش استرس گرمایی و ارتقای بهرهوری میشود. در طراحی و مدیریت مرغداری باید اصول تهویه طبیعی و مکانیکی را بر اساس اقلیم، اندازه گله و امکانات تجهیزاتی در نظر گرفت.
تهویه طبیعی
تهویه طبیعی (پردهای) زمانی مناسب است که شرایط بیرونی به شرایط مطلوب داخل مرغداری نزدیک باشد. این روش ارزانتر است اما نیاز به مدیریت مستمر 24 ساعته دارد و نرخ تبادل هوا وابسته به سرعت و جهت باد بیرون است. در هوای سرد، جریان هوای سرد ممکن است مستقیم روی پرندگان بیفتد و لازم است ورودیها و پردهها بهدقت تنظیم شوند تا از وزش مستقیم جلوگیری گردد.
در مرغداریهای پردهای، استفاده ترکیبی از پنکههای کوچک داخلی میتواند به بهبود یکنواختی دما و کاهش نقاط سرد کمک کند؛ با این حال، همچنان نیاز به نظارت دقیق است.
تهویه با فن
در تهویه با فن از فنها برای کنترل ورود و خروج هوا استفاده میشود و این روش امکان کنترل دقیقتر نرخ تبادل هوا و الگوی جریان را فراهم میآورد. سیستمهای تهویه میتوانند از فشار مثبت یا فشار منفی استفاده کنند؛ اما در اکثر مرغداریهای صنعتی، تهویه با فشار منفی (فنهای اگزاست که هوا را بیرون میکشند) مرسوم است. این روش باعث میشود هوای بیرون از ورودیهای مشخص وارد مرغداری شده و الگوی جریان هوا قابل پیشبینی باشد.
نیاز به خانه محکم مهروموم شده
برای بهرهبرداری مؤثر از سیستمهای تهویه فشار منفی، ساختمان مرغداری باید بهخوبی مهروموم شود تا کنترل مکان و میزان ورود هوا ممکن شود. در غیر این صورت، نفوذ هوا از درزها باعث ایجاد جریانهای موضعی و نوسانات دما و رطوبت خواهد شد که سلامت و آسایش پرندگان را تحتتأثیر قرار میدهد.
آببندی منظم و بازرسی درزها همراه با تعمیر و نگهداری ورودیها و دریچهها، یکی از سادهترین و مؤثرترین اقدامات برای بهینهسازی عملکرد سیستم تهویه است.
انواع تهویه با فشار منفی
سیستمهای تهویه با فن بسته به تنظیمات و نیازها میتوانند در سه حالت اصلی کار کنند: تهویه حداقلی، تهویه گذرا و تهویه تونلی. هر یک از این حالتها براساس فشار استاتیک و نرخ تبادل هوا کارایی متفاوتی دارند و باید متناسب با سن و اندازه پرنده و شرایط اقلیمی انتخاب شوند.
تهویه حداقلی چگونه کار میکند
هدف تهویه حداقلی واردکردن هوای تازه به مقدار کافی برای حذف رطوبت اضافی و آمونیاک در هوای سرد یا در دورههای حساس رشد است. این حالت معمولاً با تایمر کنترل میشود و هوای ورودی را از ارتفاع بالا وارد میکند تا از تابش مستقیم هوای سرد روی گله جلوگیری شود. تنظیمات دقیق میتواند بسته به طراحی مرغداری متفاوت باشد، اما اصل کلی حفظ تعادل رطوبت و کیفیت هوا ثابت است.
نحوه عملکرد تهویه گذرا
وقتی سیستم از حالت مبتنی بر تایمر به حالت مبتنی بر دما میرود، وارد مرحله تهویه گذرا میشویم. در این حالت، زمانی که سنسورهای دما یا ترموستاتها نیاز به کار فنها را تشخیص دهند، تهویه حداقلی بهصورت خودکار به عملکرد گذرا تغییر میکند. با افزایش دما، ممکن است فنها و ورودیهای جانبی یا دیواری بیشتری فعال شوند تا گرما و رطوبت اضافی حذف گردد.
استفاده از سنسورهای قابل اعتماد و محلگذاری مناسب آنها (در ارتفاع مناسب نسبت به لانه پرنده) تضمین میکند که تصمیمات کنترلی با اطلاعات دقیقتری اتخاذ شوند.
نحوه عملکرد تهویه تونل
تهویه تونلی برای مناطق گرمتر و پرندگان بزرگتر طراحی شده و هدف آن فراهمآوری اثر بادسرد از طریق جریان هوای با سرعت بالا است. در حالت تونل، تمامی فنها ممکن است همزمان کار کنند و تبادل کامل هوای سالن در کمتر از یک دقیقه رخ دهد. این حالت برای حذف سریع گرما و افزایش خنککنندگی مؤثر است، اما باید با توجه به سن پرنده و حساسیت آن نسبت به باد مستقیم مدیریت شود.
در تهویه تونلی، دمای مؤثرِ حسشده توسط پرنده ترکیبی از دمای واقعی هوا و اثر بادسرد است و با افزایش دما بالای حدود 32°C، اثربخشی بادسرد کاهش مییابد و بالاتر از حدود 38°C ممکن است جریان هوا بیشتر باعث جابهجایی هوای گرم شود تا خنکشدن.
خنککننده تبخیری چگونه کار میکند
خنککننده تبخیری (Evaporative Cooling - EC) از تبخیر آب برای جذب و بردن گرمای هوا استفاده میکند. تبخیر هر 3.8 لیتر آب تقریباً 9179 کیلوژول گرما را از هوا میزداید، بنابراین EC میتواند به طور قابل توجهی دمای مؤثر را کاهش دهد. سیستمهای مدرن EC معمولاً با تهویه تونلی ترکیب میشوند تا بهترین خنککنندگی و توزیع هوا را فراهم کنند.
دو نوع رایج راهاندازی برای EC عبارتاند از مهپاشهای داخلی و پدهای مرطوب در ورودیهای تونل؛ پدهای چرخشی معمولاً کارایی بالاتری دارند و ریسک خیسکردن بستر یا پرندگان را کاهش میدهند. کارایی کل سیستم وابسته به سه عامل کلیدی است: دمای شروع هوای بیرون، رطوبت نسبی و کارایی تبخیری سیستم (معمولاً بین 50 تا 75 درصد).
نکات کلیدی
تبخیر تنها 3.8 لیتر آب میتواند حدود 9179 کیلوژول گرما را از هوا بردارد. عملکرد EC وابسته به دما، رطوبت نسبی و کارایی سیستم است و حتی در مناطق مرطوب نیز در صورت وجود اختلاف دمای شب و روز قابلتوجه، مفید خواهد بود.
برای مدیریت بهینه تهویه در مرغداری رعایت موارد زیر توصیه میشود: بازرسی و آببندی منظم ساختمان، استفاده از سنسورهای معتبر دما و رطوبت، انتخاب سیستم تهویه مناسب براساس اقلیم و سن پرندگان، و آموزش کارکنان برای پاسخ سریع به تغییرات شرایط محیطی.
برای اطلاع از لیست قیمت روز هواکش اینجا کلیک کنید بازار بزرگ کشاورزی ایران
توئیتر
فیس بوک
لینکدین
