در حال
جستجو...
- بهترین زمان استفاده از کود سولفات روی
- مقدار مصرف سولفات روی در کشاورزی
- کاربردهای اصلی کود سولفات روی در کشاورزی
- انواع کود روی
- اثرات کمبود روی در کشاورزی
- کود سولفات روی 35.5%
- آیا کود سولفات روی ماهیت اسیدی دارد؟
- عوامل مؤثر در جذب سولفات روی و مضرات مصرف زیاد
- نتیجه‌گیری
- سؤالات متداول
بهترین زمان استفاده از کود سولفات روی
زمان‌بندی مصرف سولفات روی باید با مرحله رشد گیاه و نوع محصول هم‌راستا باشد تا بیشترین اثربخشی حاصل شود. بهترین زمان معمولاً در زمان کاشت (به‌عنوان کود پایه) یا در مراحل ابتدایی رشد رویشی است، به‌خصوص هنگام تشکیل برگ‌ها و توسعه سیستم ریشه‌ای. در غلاتی مانند گندم و برنج، مصرف در مرحله پنجه‌زنی یا سبز شدن اهمیت دارد زیرا روی در توسعه ریشه و جوانه‌زنی نقش کلیدی دارد. در باغات، افزودن سولفات روی در اوایل بهار قبل از باز شدن جوانه‌ها می‌تواند علائم کمبود را کاهش دهد و رشد اولیه را تقویت کند.
مقدار مصرف سولفات روی در کشاورزی
مقدار دقیق مصرف باید بر اساس آنالیز خاک تعیین شود. عواملی مانند بافت خاک (شنی یا سنگین)، محتوای مواد آلی و pH، میزان روی قابل دسترس را تعیین می‌کنند. به‌صورت کلی برای خاک‌های کم روی، محدوده توصیه‌شده حدود 1.5–2.5 کیلوگرم سولفات روی با 35% Zn در هر هکتار (تقریباً 3–5 پوند در هر acre) ذکر می‌شود، اما این مقادیر باید با شرایط محلی و آزمون خاک تطبیق یابند.
کاربردهای اصلی کود سولفات روی در کشاورزی
از دلایل اصلی استفاده از سولفات روی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش رشد و نمو گیاهان: روی در بسیاری از مسیرهای متابولیک و در فعالیت آنزیم‌ها مؤثر است و می‌تواند باعث بهبود عملکرد شود.
- مقابله با اثرات دمای خنک خاک: در دماهای پایین که کانی‌سازی مواد آلی کند می‌شود، افزودن سولفات روی می‌تواند کمبودها را جبران کند.
- بهبود حاصلخیزی خاک‌های سبک: محصولاتی که در خاک‌های شنی یا کم‌مواد آلی رشد می‌کنند اغلب به مکمل روی نیاز دارند.
- تنظیم فعالیت‌های متابولیک و تولید اکسین: روی در سنتز هورمون‌های تنظیم‌کننده رشد نقش دارد و در فتوسنتز و متابولیسم نیتروژن مؤثر است.
انواع کود روی
کود روی به اشکال مختلف عرضه می‌شود: دانه‌بندی‌شده برای کاربرد خاکی، افزودنی در ترکیب‌های NPK، و به‌صورت محلول‌پاشی برگ (گیاهان روی را به شکل یونی دو ظرفیتی Zn2+ یا به‌صورت کلاته جذب می‌کنند). انتخاب فرم مناسب به هدف کاربرد و شرایط خاک بستگی دارد.
اثرات کمبود روی در کشاورزی
علائم کمبود روی شامل کوچک شدن و تغییر شکل برگ‌ها، زردی بین رگبرگ‌ها، کاهش رشد میان‌گره‌ها و تأخیر در بلوغ است. در ذرت و برنج ممکن است خطوط سفید در برگ و کاهش تعداد بلال یا خوشه مشاهده شود. کمبود مزمن روی باعث کاهش فعالیت آنزیمی، اختلال در فتوسنتز، کاهش سنتز پروتئین و ضعف ریشه می‌شود که نهایتاً منجر به کاهش عملکرد و کیفیت محصول می‌گردد.
| محصول | زمان پیشنهادی مصرف | دامنه تقریبی مقدار |
|---|---|---|
| گندم و برنج | پنجه‌زنی / سبز شدن | 1.5–2.5 کیلوگرم سولفات روی (35% Zn) در هکتار |
| ذرت | اوایل رشد رویشی | بر حسب آنالیز خاک؛ معمولاً مشابه غلات ذکرشده |
| درختان میوه | اوایل بهار قبل از باز شدن جوانه‌ها | دوز برگی یا خاکی بر اساس وضعیت درخت |
کود سولفات روی 35.5%
فرم‌های صنعتی معمولاً با درصدهای مشخص روی عرضه می‌شوند؛ برای مثال سولفات روی با حدود 35.5% Zn قابل استفاده است. این نوع را می‌توان در محلول‌های برگی حل کرد یا به‌صورت خاکی اعمال نمود. حفظ نسبت مناسب بین فسفر و روی (P:Zn حدود 10:1) یکی از توصیه‌های متداول است تا اثرات آنتاگونیسم فسفر بر روی کمتر شود.
آیا کود سولفات روی ماهیت اسیدی دارد؟
بله، سولفات روی ماهیت اسیدی ملایم دارد و مصرف آن در خاک‌های آهکی و قلیایی می‌تواند باعث کاهش موضعی و موقت pH در اطراف ذرات کود شود. این کاهش موضعی pH به آزادسازی بهتر روی و افزایش جذب توسط ریشه کمک می‌کند. با این حال، در مصرف‌های ترکیبی باید از کاهش بیش از حد pH و آسیب به ریشه جلوگیری شود.
عوامل مؤثر در جذب سولفات روی و مضرات مصرف زیاد
فاکتورهای مؤثر بر جذب شامل pH خاک، بافت خاک، کربنات کلسیم، مقدار مواد آلی، رطوبت و رقابت با سایر عناصر مانند فسفر می‌باشند. در خاک‌های قلیایی و آهکی، روی به اشکال غیرقابل جذب تبدیل می‌شود و جذب کاهش می‌یابد. در خاک‌های سبک خطر آبشویی افزایش می‌یابد.
مصرف بیش از حد سولفات روی می‌تواند منجر به تجمع فلز در خاک، اختلال در جذب آهن و منگنز، بروز سمیت گیاهی و کاهش کیفیت محصول شود. همچنین ورود بیش‌ازحد به محیط‌زیست ممکن است منابع آبی را آلوده کند. لذا توصیه می‌شود مصرف بر پایه آزمون خاک و با مشورت کارشناس انجام شود.
نتیجه‌گیری
سولفات روی یک منبع مؤثر، اقتصادی و معمولاً مناسب برای اصلاح کمبود روی در محصولات زراعی و باغی است. بهره‌برداری از این کود نیازمند شناخت دقیق نیاز گیاه، شرایط خاک، زمان‌بندی مناسب و دوز مصرفی بهینه است. انجام آزمون خاک، رعایت نسبت‌های تغذیه‌ای و مشاوره فنی باعث افزایش کارایی و جلوگیری از اثرات منفی خواهد شد.
سؤالات متداول مرتبط با سولفات روی در کشاورزی
1. سولفات روی چیست و چرا اهمیت دارد؟
سولفات روی منبع رایج تأمین عنصر روی است و نقش مهمی در فعالیت‌های آنزیمی، سنتز پروتئین، فتوسنتز و تنظیم رشد دارد. کمبود آن باعث کاهش عملکرد و کیفیت محصولات می‌شود.
2. چه زمانی باید سولفات روی را مصرف کنم؟
بهترین زمان‌ها شامل زمان کاشت، مراحل ابتدایی رشد رویشی و در غلات زمان پنجه‌زنی است. محلول‌پاشی در صبح زود یا عصر و روی برگ‌های جوان توصیه می‌شود.
3. چه مقدار سولفات روی مصرف شود؟
تعیین دقیق دوز بر اساس آنالیز خاک است؛ اما حدود 1.5–2.5 کیلوگرم سولفات روی با 35% Zn در هر هکتار برای خاک‌های کم روی معمولاً توصیه می‌شود. برای دوزهای بالاتر با متخصص مشورت کنید.
4. آیا سولفات روی اسیدی است؟
بله، اسیدیته ملایم دارد و می‌تواند در خاک‌های آهکی با کاهش موضعی pH، فراهمی روی را افزایش دهد؛ اما در ترکیب با کودهای اسیدی قوی باید احتیاط کرد.
5. خطرات مصرف زیاد چیست؟
خطراتی نظیر تجمع فلزات، سمیت گیاهی، اختلال در جذب عناصر دیگر و آلودگی منابع آبی وجود دارد؛ بنابراین مصرف باید بر پایه نیاز واقعی گیاه و آزمون خاک انجام شود.
توئیتر
فیس بوک
لینکدین
