سولفات آهن چیست؟ [کاربرد فوق العاده کود سولفات آهن]


دسته بندی: تغذیه گیاه
سولفات آهن چیست؟ [کاربرد فوق العاده کود سولفات آهن]

چکیده: در این مقاله به معرفی و بررسی کامل سولفات آهن (FeSO4) به‌عنوان یک کود مؤثر در کشاورزی پرداخته شده است. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی، کاربردها در رفع کلروز و افزایش سبزینگی، روش‌های مصرف برای چمن، سبزیجات و درختان (مخصوصاً پسته)، نحوه تولید، نکات حمل و نگهداری و راهنمای جبرانسازی اسیدی خاک پس از کاربرد آورده شده‌اند. همچنین توصیه‌های اجرایی و مقادیر پیشنهادی مصرف برای مصارف متداول ارائه شده‌اند تا کشاورزان و باغداران با اطمینان بیشتری از این کود استفاده کنند.
  1. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی
  2. معرفی کود سولفات آهن
  3. طریقه مصرف سولفات آهن
  4. کاربرد کود سولفات آهن
  5. کاربرد و تاثیر برای پسته
  6. حمل و نگهداری
  7. روش تولید سولفات آهن
  8. قیمت و بازار

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی

سولفات آهن به‌صورت کریستال‌های سبز (معمولاً هفت‌آبه) وارد بازار می‌شود و فرمول عمومی آن FeSO4·XH2O است. این ماده به‌خوبی در آب حل می‌شود و به‌عنوان منبع قابل‌استفاده آهن در خاک‌های کشاورزی کاربرد دارد. دانسیته و جرم مولکولی آن بسته به هیدراتاسیون تغییر می‌کند.

فرمول شیمیایی FeSO4 (معمولاً FeSO4·7H2O)
جرم مولکولی ~151.91 g/mol (برای فرم بی‌آب یا متناسب با هیدرات)
دانسیته حدود 2.84 g/cm3 (بسته به فرم)
حلالیت در آب محلول در آب (مثلاً حدود 256 g/l برای برخی فرم‌ها)
شکل ظاهری کریستال سبز آبدار، پودر خشک یا مایع اسیدی
سولفات آهن معمولاً به‌صورت سولفات آهن هفت‌آبه (کریستال‌های سبز) تولید می‌شود؛ با خشک‌سازی می‌توان آن را به پودری تبدیل کرد. فرم‌های سه‌ظرفیتی (فریک) زردرنگ و خواص متفاوتی دارند.

معرفی کود سولفات آهن

کود سولفات آهن به‌عنوان یک منبع اقتصادی برای تأمین آهن گیاهان شناخته می‌شود. کاربردهای آن شامل رفع کلروز (زردی برگ‌ها)، اصلاح خاک‌های قلیایی با اسیدی‌سازی جزئی، افزایش تشکیل کلروفیل و بهبود کیفیت و کمیّت محصول است. قبل از مصرف، توصیه می‌شود خاک را تجزیه و آنالیز کنید تا نیاز واقعی به آهن مشخص شود.

مزایا

- مقرون‌به‌صرفه و در دسترس
- مناسب برای چمن، درختان میوه، سبزیجات و محصولات باغی
- کنترل خزه و جلبک در چمن‌ها

در خاک‌های خیلی قلیایی یا خاک‌هایی با pH بالا، سولفات آهن می‌تواند به افزایش حلالیت آهن کمک کند ولی ممکن است نیاز به جبران اسیدیته با سنگ آهک پس از درمان باشد.

طریقه مصرف سولفات آهن چیست؟

روش‌های متداول مصرف شامل محلول‌پاشی برگی و پخش خاکی است. مقادیر پیشنهادی کلی (بر اساس تجربه‌های متداول) به این صورت است که برای چمن، برای هر 1000 متر مربع حدود 1 کیلوگرم سولفات آهن در 4 گالن آب حل شده و به‌صورت اسپری مصرف می‌شود. پس از مصرف برای از بین بردن خزه، بهتر است چند روز آبیاری نکنید تا اثر کامل مشاهده شود.

مصرف برای چمن

راهنمای عملی: برای هر 1000 متر مربع، 1 کیلوگرم سولفات آهن را در حدود 15 لیتر آب حل کنید و به‌صورت یکنواخت اسپری نمایید. پس از مشاهده خشک شدن و سیاه‌شدن خزه‌ها، آن‌ها را از سطح جداسازی کرده و برای خنثی‌سازی اسیدی شدن موضعی از 2.5 تا 5 کیلوگرم سنگ آهک در هر 1000 متر مربع استفاده کنید.

مصرف برای سبزیجات و درختان

برای سبزیجات: در هر 10 متر مربع حدود 2 قاشق غذاخوری پودر سولفات آهن را به خاک یا محلول آبی اضافه کنید. برای درختان: یک قاشق چایخوری در یک گالن آب حل و اطراف ریشه پخش شود. در صورت استفاده به‌صورت محلول‌پاشی برگی، دوزها باید کمتر و مطابق دستور کارشناس تغذیه گیاهی تنظیم شوند.

هنگام کاربرد توجه کنید که شرایط آب و هوایی، نوع خاک و میزان بارندگی می‌تواند اثربخشی را تغییر دهد؛ بهترین زمان محلول‌پاشی، روزهای خنک و بدون باران است.

کاربرد کود سولفات آهن

از جمله مهم‌ترین کاربردهای این کود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • رفع زردی برگ‌ها (کلروز) و افزایش سبزینگی
  • تأمین آهن موردنیاز خاک و گیاه
  • افزایش سلامتی و عملکرد رشد گیاه
  • کنترل خزه، جلبک و علف‌های هرز موضعی در چمن
  • افزایش تشکیل کلروفیل و بهبود فتوسنتز
  • کاهش بیماری‌های سطحی چمن با افزایش مقاومت

کاربرد و تاثیر کود سولفات آهن برای پسته

در درختان پسته، کمبود آهن باعث کاهش تولید، زردی جوانه‌ها و مشکلات باردهی می‌شود. مطالعات میدانی در برخی مناطق نشان داده‌اند که مصرف مناسب سولفات آهن می‌تواند به‌صورت قابل‌توجهی عملکرد پسته را افزایش دهد؛ به‌عنوان مثال افزایش باردهی در سطح هکتار گزارش شده است. برای پسته معمولاً محلول‌پاشی برگ یا کاربرد خاکی سولفات آهن یا کلات آهن توصیه می‌شود و سولفات آهن به‌دلیل هزینه کمتر، گزینهٔ اقتصادی‌تری است.

حمل و نگهداری کود سولفات آهن

این ماده باید در محل‌هایی خشک و خنک و دور از تابش مستقیم آفتاب نگهداری شود تا از تغییر رنگ و ترکیب با ناخالصی‌ها جلوگیری شود. نگهداری در مجاورت مواد قلیایی مناسب نیست؛ زیرا سولفات آهن اسیدی است و واکنش می‌دهد. بسته‌بندی باید کاملاً سالم باشد زیرا فرم آبدار ممکن است هنگام حمل و نقل مایع اسیدی سبزرنگی از خود خارج کند که باعث اتلاف محصول و خوردگی بسته‌بندی می‌شود.

روش تولید سولفات آهن

دو روش متداول تولید:

  • در صنعت فولادسازی: عبور ورق‌ها یا قطعات آهن از حمام اسید سولفوریک که محصول جانبی FeSO4 تولید می‌شود. واکنش ساده شده: Fe + H2SO4 → FeSO4 + H2
  • واکنش اسید سولفوریک رقیق با ضایعات آهن یا اکسیده‌سازی سولفید آهن: در این روش اغلب فرم هفت‌آبه تولید می‌شود و نیاز به پالایش و فیلتراسیون برای حذف ناخالصی‌ها دارد. یک واکنش مرتبط: 2FeS2 + 7O2 + 2H2O → 2FeSO4 + 2H2SO4

قیمت خرید و بازار

تقاضای بالای بخش کشاورزی باعث شده بازار سولفات آهن پویا باشد؛ قیمت تحت تأثیر کیفیت، خلوص، بسته‌بندی و هزینه حمل قرار دارد. هنگام خرید توجه کنید از تولیدکنندگان معتبر محصول با بسته‌بندی مناسب و تاریخ تولید را تهیه نمایید تا از بروز مشکلات در زمان حمل و مصرف جلوگیری شود.

نکته اجرایی: همیشه پیش از کاربرد در سطح وسیع، یک آزمایش کوچک در بخشی از مزرعه یا باغ انجام دهید تا واکنش خاک و گیاه به محصول سنجیده شود و نیاز به اصلاحات بعدی (مثلاً افزودن آهک برای خنثی‌سازی) مشخص گردد.

منابع اطلاعاتی و دستورالعمل‌های محلی کارشناسی می‌توانند دوز دقیق‌تر و برنامه‌ریزی مناسب برای هر نوع محصول را تعیین کنند. اجرای صحیح و متوازن تغذیه آهن همراه با سایر عناصر غذایی کلید حفظ سلامت خاک و افزایش عملکرد محصول است.

سولفات آهن چیست؟ [کاربرد فوق العاده کود سولفات آهن]


محصولات مرتبط

جدیدترین نوشته ها