Irrigation system with drip tape: how to realise it - IRRIGATION VALDUCCI

- سیستمهای آبیاری: تنوع و ویژگیها
- مزایای داشتن سیستم آبیاری قطرهای
- ترکیب آبیاری و تغذیه: کودآبیاری (فرتیگیشن)
- نوار قطرهای یا لاین قطرهای: کدام را انتخاب کنیم؟
- آبیاری قطرهای در زمینهای غیرمسطح
- ساختار یک سیستم آبیاری قطرهای
- طول عمر سیستم و دوام اجزا
- نتیجهگیری و توصیههای عملی
سیستمهای آبیاری: تنوع و ویژگیها
برای تأمین نیاز آبی گیاهان روشهای مختلف آبیاری طراحی شدهاند. انتخاب بهترین روش بستگی به عواملی مانند منبع آب، نوع خاک، گونه محصول و توپوگرافی دارد. از روشهای رایج میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- آبیاری غرقابی: غوطهورسازی یا آبدهی سطحی پیوسته یا ناپیوسته.
- آبیاری سطحی: استفاده از جریان سطحی و نفوذ جانبی برای آبیاری ردیفی یا شیاری.
- آبیاری بارانی (اسپری): سامانههای تحت فشار برای پخش آب بهصورت پاششی از بالا.
- زیرآبیاری (سابسِرفِیس): بالا بردن سطح آب زیرزمینی یا استفاده از لولههای زیرسطحی.
- آبیاری قطرهای (میکروآبیاری): استفاده از قطرهچکانهای نقطهای، لاینهای قطرهای یا سامانههای نوار قطرهای برای پوشش دقیق ناحیه ریشه.
مزایای داشتن سیستم آبیاری قطرهای
در بسیاری از شرایط آبیاری قطرهای مؤثرترین روش از نظر مصرف آب است. با تحویل مقادیر کنترلشده آب در ناحیه ریشه، هدررفت کاهش و رشد بهینهتری حاصل میشود. مزایای کلیدی عبارتاند از:
- بهرهوری آب و افزایش عملکرد: آبیاری هدفمند جذب گیاه را بهبود میبخشد و میتواند تولید محصول را بهینه کند.
- سهولت نصب: بسیاری از سیستمهای قطرهای نیاز به خاکبرداری اندک دارند که زمان و نیروی کار راهاندازی را کاهش میدهد.
- اقتصادی بودن: مصرف بهینه آب و کاهش نیاز به آبیاری دستی هزینههای اجرایی را پایین میآورد.
- پایداری زیستمحیطی: کاهش مصرف آب و امکان استفاده از مواد قابل بازیافت به توسعه کشاورزی پایدار کمک میکند.
آبیاری و تغذیه: کودآبیاری (فرتیگیشن)
ترکیب آبیاری با محلولهای غذایی که به آن کودآبیاری یا فرتیگیشن گفته میشود، امکان رساندن عناصر غذایی محلول بهصورت یکنواخت و دقیق از طریق سیستم آبیاری را فراهم میکند. این روش:
- جذب عناصر غذایی توسط ریشه را بهبود میبخشد.
- نیاز به کار دستی و زمان اجرای جداگانه برای مصرف کود را کاهش میدهد.
- کارایی کلی سیستم را بالا میبرد و معمولاً محصول و بازده را افزایش میدهد در حالی که هزینه عملیاتی به ازای هر واحد تولید کاهش مییابد.
برای فرتیگیشن مؤثر باید دستگاههای دقیق دوزینگ و اختلاط استفاده شوند و همچنین فیلترها بهطور منظم نگهداری شوند تا از گرفتگی قطرهچکانها جلوگیری گردد.
نوار قطرهای یا لاین قطرهای: کدام را انتخاب کنیم؟
انتخاب میان نوار قطرهای یکفصل مصرف و لاین قطرهای مقاوم و چندفصل بستگی به نوع محصول، فصلپاشی و افق سرمایهگذاری دارد. راهنمایی کلی:
- نوارهای قطرهای یکبارمصرف معمولاً برای محصولات زراعی فصلی و سبزیجات مانند گوجهفرنگی، کدو و سبزیجات که استفاده یکفصلی قابل قبول است اقتصادیترند.
- لاین قطرهای با دوام برای کشتهای چندساله و درختی (باغات، تاکستانها) توصیه میشود که نیاز به بهرهبرداری در چند فصل را دارند.
- در انتخاب باید فاصله بین قطرهچکانها، ضخامت بدنه نوار و مقاومت در برابر گرفتگی را مدنظر قرار داد.
آبیاری قطرهای حتی در زمینهای غیرمسطح؟
بله. توپوگرافی طراحی و انتخاب اجزا را تحت تأثیر قرار میدهد. آنالیز فنی سایت برای تعیین چیدمان لولهها، فشارها و نوع اجزا ضروری است. برای زمینهای شیبدار پیشنهاد میشود:
- از قطرهچکانهای خودتنظیم یا خطوط فشار-جبران (pressure-compensating) استفاده شود تا توزیع یکنواخت آب در ارتفاعات مختلف تضمین گردد.
- تنظیم فشار و سایزبندی مناسب لولههای اصلی را برای کاهش اختلاف فشار نصب کنید.
چگونه یک سیستم آبیاری قطرهای ساختار مییابد؟
یک سیستم آبیاری قطرهای معمول از مجموعهای از اجزای اصلی تشکیل میشود که هر یک باید براساس دبی و نقشه مزرعه بهدرستی انتخاب و محاسبه شود:
- منبع آب (چاه، مخزن یا شبکه تأمین).
- پمپ برای تامین فشار موردنیاز در صورت لزوم.
- فیلترها برای حذف ذرات معلق و حفاظت از قطرهچکانها در برابر گرفتگی.
- سیستم تزریق و دوزینگ برای افزودن ایمن و دقیق کودها و مواد افزودنی در فرتیگیشن.
- لوله اصلی و انشعابات که باید با ظرفیت جریان و فشار طراحی شوند.
- نوار قطرهای یا لاین قطرهای و شیرآلات برای کنترل جریان آب به ردیفها یا درختان.
نگهداری منظم فیلترها و فلاش دورهای انشعابات تأثیر بسزایی در کاهش گرفتگیها و افزایش عمر مفید سیستم دارد. برنامهریزی نگهداری و بازدیدهای دورهای از اجزا برای تضمین کارایی لازم است.
طول عمر سیستم و دوام اجزا
طول عمر قطعات متغیر است. قطعات مکانیکی ثابت مانند پمپها، شیرها و فیلترهای مجهز در صورت نگهداری مناسب دارای طول عمر متوسط تا طولانی هستند، در حالی که قطعات انعطافپذیر مانند نوارها و برخی لولههای جانبی عمر کوتاهتری دارند. مواردی که باید در نظر گرفت:
- نوارهای فصلی برای استفاده یکساله در کشتهای فصلی اقتصادی هستند.
- لاینهای سنگین و با دوام برای کاشتهای دائمی و چندساله مناسبند.
- برنامههای منظم بازرسی، شستشو و تعویض قطعات فرسوده برای حفظ یکنواختی آبیاری و کاهش ریسک محصولات ضروری است.
نتیجهگیری و توصیههای عملی
آبیاری قطرهای در صورت طراحی و نگهداری صحیح، بهرهوری آب بالاتری ارائه میدهد، عملکرد محصول را ارتقا میبخشد و هزینههای عملیاتی را کاهش میدهد. برای انتخاب بهترین سیستم موارد زیر را مدنظر قرار دهید:
- ارزیابی نوع محصول، توپوگرافی و منبع آب مزرعه.
- انتخاب نوارهای یکفصل برای محصولات فصلی و لاینهای مقاوم برای باغات و تاکستانها.
- سرمایهگذاری در فیلترینگ با کیفیت و تجهیزات دوزینگ در صورت برنامهریزی برای فرتیگیشن.
- تنظیم برنامههای نگهداری منظم و پایش عملکرد قطرهچکانها برای حفاظت از سرمایه و افزایش تولید.