در حال
جستجو...
کود ان پی کا
- معرفی و کلیات
- ویژگی‌های کود NPK
- چگونگی مصرف کود NPK
- مزایای به‌کار بردن کود NPK
- تأثیر هر یک از عناصر (N, P, K)
- کاربرد در اراضی کشاورزی
- انواع گرید و نحوه کاربرد
- روش‌های تولید
- نمونه ترکیبات متداول
- نتیجه‌گیری
- قیمت و تهیه
معرفی و کلیات
کودهای مخلوط یا کود NPK ترکیبی از سه عنصر اصلی نیتروژن (N)، فسفر (P) و پتاسیم (K) هستند که در درصدهای مختلف تولید می‌شوند. این کودها به‌صورت پودری یا گرانولی عرضه شده و به دلیل حل‌پذیری و تطبیق‌پذیری، تقریباً برای تمامی محصولات کشاورزی کاربرد دارند. ترتیب نوشتن درصدها معمولاً N-P-K است؛ برای مثال 10-10-20 بدین معنی است که 20% پتاسیم، 10% فسفر و 10% نیتروژن دارد.
ویژگی‌های کود NPK
کود NPK دارای گونه‌ها و گریدهای متنوع است و بر اساس نیاز گیاه می‌توان درصد عناصر را تنظیم کرد. این کودها به آسانی در آب حل می‌شوند، قابلیت استفاده به‌صورت محلول‌پاشی یا از طریق آبیاری را دارند و می‌توانند تأثیر مثبتی بر افزایش کیفیت، مقدار میوه، گلدهی و مقاومت در برابر آفات و تنش‌های محیطی داشته باشند.
چگونگی مصرف کود NPK
کودهای NPK عموماً به صورت پودری یا گرانول عرضه می‌شوند. برای کاربرد محلول‌پاشی یا تغذیه رویشی، پودر را در آب حل کنید؛ به‌عنوان مثال نسبت‌های توصیه‌شده سازنده را رعایت کنید و از مصرف بیش از حد خودداری نمایید. معمولاً مقدار دقیق مصرف بر روی بسته‌بندی ذکر شده و پیش از مرحله گلدهی استفاده از کودهای متناسب پیشنهاد می‌شود.
مزایای به‌کار بردن کودهای NPK
برخی از مزایای برجسته کودهای مخلوط عبارت‌اند از:
- تأمین انرژی مورد نیاز گیاه برای انجام فرآیند فتوسنتز
- در اختیار قراردادن عناصر مغذی جهت تغذیه خاک و گیاه
- افزایش کیفیت و کمیت گلدهی، ریشه‌زایی و میوه‌دهی
- افزایش مقاومت محصول در برابر بیماری‌ها و استرس‌های محیطی
تأثیر هر یک از عناصر موجود در کود NPK
نیتروژن (N)
نیتروژن در رشد رویشی نقش حیاتی دارد؛ افزایش سرعت رشد شاخه و برگ، بهبود کیفیت بذر و میوه و تسهیل فرآیند فتوسنتز از اثرات اصلی نیتروژن است.
فسفر (P)
فسفر به تقویت سیستم ریشه، افزایش شکوفه‌دهی، تسهیل تبدیل انرژی و افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش‌ها کمک می‌کند. فسفر نقش مهمی در جوانه‌زنی و رشد اولیه گیاه دارد.
پتاسیم (K)
پتاسیم موجب افزایش مقاومت گیاه در برابر بیماری‌ها، بهبود کیفیت میوه و گلدهی، تنظیم سوخت‌وساز و افزایش ماندگاری محصول می‌شود.
کاربرد کود NPK در اراضی کشاورزی
کودهای NPK تقریباً برای تمامی محصولات کشاورزی کاربرد دارند و می‌توان آن‌ها را قبل یا همزمان با کاشت در نواحی شخم‌خورده قرار داد. برای خاک‌های شور و یا خاک‌هایی با مشکلات ویژه، انجام آزمایش خاک و تنظیم دقیق برنامه تغذیه‌ای ضروری است.
انواع گرید کود NPK و نحوه کاربرد هریک
گریدهای مختلف NPK بر اساس درصد عناصر به‌کار رفته نام‌گذاری می‌شوند و هر گرید برای شرایط و مراحل رشد خاص مناسب است.
| NPK | توضیحات |
|---|---|
| 25-15-25 | نیتروژن بالا، مناسب برای گیاهان پُربرگ در بهار |
| 20-20-20 | متعادل؛ مناسب گیاهان خانگی و بسیاری از کاربردهای عمومی |
| 25-25-12.5 | نیتروژن متوسط، مناسب برای کاکتوس و گیاهان زینتی |
| 30-9-11 | پتاسیم بالا؛ بهبود گلدهی و میوه‌دهی (مثال: گوجه‌فرنگی) |
انواع روش‌های تولید کود NPK
- بر پایه آمونیوم فسفات یا آمونیوم نیترات
- بر پایه نیترو فسفات
- بر پایه نیترو فسفات ODDA-ROUTE
- بر اساس ترکیب مکانیکی مواد (میکس مکانیکی)
نمونه ترکیبات متداول و کاربردهایشان
نمونه‌هایی از فرمولاسیون‌های رایج و توضیحات مختصر درباره هر یک:
- 20-30-0: فسفر بالا؛ مناسب برای تسریع ریشه‌زایی و رشد اولیه.
- 40-10-10: پتاسیم بالا؛ مناسب برای افزایش کیفیت میوه و تقویت سوخت‌وساز.
- 10-45-10: فسفر بسیار بالا؛ مناسب برای رشد سریع و جلوگیری از زرد شدن برگ‌ها.
- 10-52-10: فسفر بسیار غنی؛ تسریع جوانه‌زنی و بهبود رشد ساقه.
- 36-12-12: پتاسیم بالا همراه با عناصر ریزمغذی؛ بهبود گلدهی و عملکرد کلی گیاه.
- 30-15-15: پتاسیم متوسط تا بالا؛ افزایش باردهی و کیفیت میوه.
- 5-50-15: فسفر بسیار بالا؛ مناسب سبزیجات و بهبود رشد ریشه‌ای.
- 18-18-18: متعادل؛ مناسب برای گیاهان زینتی و کاکتوس‌ها.
- 20-20-20: کود کامل متعادل؛ قابل استفاده در بسیاری از مراحل رشد.
- 38-11-3: پتاسیم بسیار بالا؛ مناسب گیاهان زینتی و جلوگیری از زردی برگ‌ها.
- 10-10-30: پتاسیم بالا؛ مناسب برای بهبود ریشه‌زایی و کیفیت میوه.
- 40-5-4: پتاسیم خیلی بالا؛ مناسب برای بزرگ‌تر شدن و بهبود طعم میوه.
نتیجه‌گیری
کودهای مخلوط یا کود NPK از محبوب‌ترین و پراستفاده‌ترین کودها در دنیا هستند. با انتخاب گرید مناسب و توجه به نیاز محصول و آنالیز خاک می‌توان کیفیت، کمیت و مقاومت محصولات کشاورزی را به‌طور قابل‌توجهی افزایش داد. استفاده صحیح شامل انتخاب درصد مناسب عناصر، رعایت مقدار مصرف توصیه‌شده و زمان‌بندی درست بر اساس مراحل رشد است.
قیمت و تهیه
قیمت کودهای NPK با توجه به گرید، درصد عناصر، برند و بسته‌بندی متفاوت است. جهت اطلاع از قیمت‌ها و تهیه محصول مناسب، با فروشندگان معتبر یا کارشناسان تأمین نهاده‌های کشاورزی مشورت نمایید. همیشه به مندرجات بسته‌بندی و تاریخ تولید توجه کنید و از تهیه محصولات با اصالت اطمینان حاصل کنید.
توئیتر
فیس بوک
لینکدین
