در حال
جستجو...
معرفی حشرات مفید - دانشگاه ایالتی اوکلاهما
حشرات شکارگر
حشرات از نظر تعداد، تنوع گونه‌ای و گسترهٔ زیستگاه‌ها از موفق‌ترین جانوران زمین به شمار می‌روند؛ تقریباً یک میلیون گونهٔ توصیف‌شده دارند و در اغلب زیستگاه‌های خشکی حضور دارند. اگرچه بسیاری ابتدا به آفات فکر می‌کنند، اکثر حشرات در حیاط‌ها، باغ‌ها و مزارع به گیاهان آسیبی نمی‌رسانند؛ برخی عابران بی‌ضرر هستند و بسیاری دیگر به‌عنوان دشمنان طبیعی ارزشمند، جمعیت آفات را کاهش می‌دهند.
سردرآمد: انواع شکارگران مهم
کفشک‌های لیدی (سوسک‌های بانوی کوچک)
معمولاً به‌عنوان «لیدی‌باگ» شناخته می‌شوند؛ حشرات بالغ گرد یا بیضی، رنگین و اغلب دارای لکه هستند. لارواها شکل متفاوتی دارند: کشیده، تیره و دارای لکه که اغلب اشتباه شناسایی می‌شوند. هر دو مرحلهٔ بلوغ و لاروی آنها از حشرات کوچک و نرم‌تن مانند شته‌ها تغذیه می‌کنند. برخی گونه‌ها عمدتاً به شته‌ها می‌پردازند و برخی دیگر متخصص کنه‌های عنکبوتی، مِیلی‌بَگ‌ها یا حشرات پولک‌دار هستند. برای نمونه، چرخهٔ زندگی سوسک همگرا حدود 28 روز است: تخم روی گیاهان آلوده به شته، لاروا که روزانه 10–50 شته می‌خورد، شفیره حدود یک هفته و بالغانی که در مکان‌های محافظت‌شده زمستان‌گذرانی می‌کنند.
نخ‌بالان سبز (Green Lacewings)
بالغ‌ها رنگ سبز کم‌رنگ و بال‌هایی با رگ‌های فراوان دارند و عمدتاً از شهد و مایعات گیاهی تغذیه می‌کنند؛ برخی گونه‌ها حشرات کوچک را نیز می‌خورند. آنها تخم‌های مشخصی روی پایهٔ کوچک می‌گذارند و لارواها که به «شیرهای شته» مشهورند، شکارگرانی ولع‌ور هستند و شته‌ها و لاروهای کوچک شب‌پره‌ها را شکار می‌کنند. لارواهای نخ‌بالان نقش مهمی در کنترل بیولوژیک در بسیاری از سامانه‌های زراعی دارند.
مگس‌های شیرپر (Syrphid / Hover Flies)
معمولاً به‌عنوان مگس‌های گل یا مقلد زنبور شناخته می‌شوند و بالغ‌ها به‌طور مکرر به گل‌ها مراجعه می‌کنند. لارواها به‌صورت کرم‌های مخروطی‌شکل بوده و روی شاخ‌وبرگ حرکت کرده و عمدتاً از شته‌ها تغذیه می‌کنند. حضور لارواهای Syrphid می‌تواند به‌طور قابل توجهی جمعیت شته‌ها را در باغ‌ها و مزارع کاهش دهد.
دِیمزل باگ‌ها (Damsel Bugs)
این نابیدها باریک و قهوه‌ای‌رنگ‌اند و دارای دهان سوراخ‌کننده و مکنده هستند. نوقان‌ها شبیه بالغ‌ها ولی بدون بال‌اند. هر دو مرحلهٔ زندگی شکارگران کارآمدی برای شته‌ها، تخم‌های حشرات، لاروهای کوچک و دیگر شکارهای نرم‌تن در بسیاری از محصولات کشاورزی به‌شمار می‌آیند.
بِیگ‌آید باگ‌ها (Bigeyed Bugs)
حشرات کوچک خاکستری یا سیاه با چشم‌های برجسته که از تخم‌های حشرات، لاروهای کوچک و سایر پیشه‌های نرم‌تن تغذیه می‌کنند. برخلاف بسیاری شکارگران صرف، این گونه‌ها می‌توانند از گیاهان و بذرها نیز تغذیه کنند که به آنها امکان می‌دهد در زمان کمبود طعمه باقی بمانند.
مینیت پایرت باگ
حشرات بسیار کوچک سیاه و سفید با دهان سوراخ‌کننده که به‌صورت تهاجمی از تریپس، کنه‌های عنکبوتی و تخم‌های حشرات تغذیه می‌کنند. نوقان‌ها نارنجی و بی‌بال‌اند. در بسیاری از سیستم‌های کاشت برای مبارزه با آفات کوچک و نرم بسیار مؤثرند.
عقربک‌ها (Assassin Bugs)
شامل گونه‌هایی مانند Wheel Bug که شکارگران قوی و قادر به نیش زدن دردناک در صورت دست‌زدن هستند. آنها شکارگرانی عموم‌گرا هستند و انواع حشرات را شکار می‌کنند و در سرکوب آفات در درختان و مزارع نقش دارند.
Spined Soldier Bug
یک نوع خوشه‌سوسکی شکارگر که شبیه سوسک‌های شاخ‌دار گیاه‌خوار به‌نظر می‌رسد اما شانه‌های تیز و نشانه‌ای مشخص روی غشا بال دارد. این گونه شکارگر لاروهای بزرگ شب‌پره‌ها و سایر لاروهای سوسکی است.
منتی‌ها (Preying Mantids)
شکارگران بزرگ کمین‌کننده با پاهای جلویی خزنده و شکارگیر. مانتیدها تقریباً هر حشرهٔ متحرک بزرگ را شکار می‌کنند—شامل آفات و مفیدها—و اغلب غیرانتخابی‌اند.
کالاپس و کفشک‌های زمینی
کالاپس (Collops) سوسک‌های نرم‌بال کوچک و رنگین هستند که از تخم‌های شب‌پره، تریپس، شته‌ها و لاروهای کوچک تغذیه می‌کنند. کفشک‌های زمینی در نزدیکی سطح خاک حضور دارند؛ بالغ‌ها و لاروها شکارگرانی عمومی برای آفات سطحی و خاک‌زی‌اند.
زنبورهای شکار سیبادا و زنبورهای کاغذی
زنبورهای شکار سیبادا لانه‌های خود را با سیباداهای فلج‌شده تأمین غذایی می‌کنند و اغلب در اطراف خاک‌‌برهنه دیده می‌شوند؛ مگر اینکه تحریک شوند به‌ندرت نیش می‌زنند. زنبورهای کاغذی پروانه‌ها و سایر آفات را برای تغذیهٔ لاروهای خود شکار می‌کنند و می‌توانند به‌طور قابل توجهی تعداد کرم‌ها را در نزدیکی لانه‌هایشان کاهش دهند.
عنکبوت‌ها (غیر حشرات)
اگرچه عنکبوت‌ها حشرات نیستند، اما از عوامل مهم کنترل بیولوژیک به‌شمار می‌روند. با داشتن هشت پا و دو بخش بدن، عنکبوت‌های تارباف و شکارگر (مانند گرگ‌عنکبوت، خرچنگی و جهنده) موجب شکار سوسک‌ها، کرم‌ها، شته‌ها و دیگر آفات می‌شوند.
حشرات پارازیتوئید (پارازیت‌ها)
پارازیتوئیدها تخم‌های خود را بر روی یا درون یک میزبان حشره می‌گذارند؛ لاروهای در حال رشد میزبان را مصرف کرده و در نهایت آن را می‌کشند. این پارازیتوئیدها می‌توانند کنترل‌های طبیعی بسیار مؤثری روی آفات ایجاد کنند و اغلب به‌دلیل نامحسوس بودنشان نادیده گرفته می‌شوند.
زنبورهای برکونید (Braconid)
گروهی متنوع که از پارازیت‌های ریز شته‌ها تا گونه‌های بزرگ‌تر که لاروهای شب‌پره، سُرک‌برها و سوسک‌ها را هدف می‌گیرند را شامل می‌شود. میزبان‌های پارازیتی اغلب «ممیفیه» (قالب‌مانند) شده یا دارای پیله‌های قابل‌رویت می‌شوند که نشانگر فعالیت پارازیتوئید است.
زنبورهای ایچنیومونید (Ichneumonid)
وابسته به برکونیدها ولی معمولاً بزرگ‌تر، ایچنیومونیدها لاروهای شب‌پره، مگس‌ها، سوسک‌ها و سایر حشرات را هدف می‌گیرند. برخی گونه‌ها در عمل هایپرپارازیتیسم دارند (یعنی به دیگر پارازیتوئیدها حمله می‌کنند) که می‌تواند دینامیک کنترل بیولوژیک را پیچیده کند.
زنبورهای Tri-chogrammatid
زنبورهای بسیار ریز که تخم‌های بسیاری از شب‌پره‌ها را پارازیت می‌کنند. این زنبورها تجاری‌شده و در برخی محصولات برای کنترل آفات رهاسازی می‌شوند، اما موفقیت آنها بستگی به انتخاب گونهٔ صحیح، زمان‌بندی دقیق با مرحلهٔ تخم آفت و اغلب رهاسازی‌های مکرر و گسترده دارد.
مگس‌های Tachinid
مگس‌هایی خاکستری یا قهوه‌ای با موهای خشن که بالغ‌ها تخم یا لارو خود را روی کرم‌ها، سوسک‌ها و سایر حشرات می‌گذارند. لاروهای مگس وارد میزبان شده، درون آن رشد کرده و در نهایت میزبان را می‌کشند. تاکینیدها دشمنان طبیعی مهم بسیاری از آفات کرمی هستند اما اغلب به‌علت نامحسوس بودن مورد توجه قرار نمی‌گیرند.
کاربرد حشرات مفید در کنترل آفات
علاقه به کاهش مصرف سموم باعث شده که کنترل بیولوژیک توجه بیشتری جلب کند. در حالی که تقویت و رهاسازی شکارگران و پارازیتوئیدها در گلخانه‌ها نتایج خوبی نشان داده است، رهاسازی در فضای باز با چالش‌هایی مانند پخش شدن، تغییرپذیری محیطی و مسائل تولید و توزیع مواجه است.
تقویت (رهاسازی)
گلخانه‌ها مکان‌های مناسبی برای رهاسازی موفق دشمنان طبیعی هستند. در فضای باز نیز نمونه‌هایی از موفقیت وجود دارد—مثلاً استفاده از زنبورهای پارازیت برای کنترل مگس‌های آشغال در اطراف دامداری‌ها—اما نیازمند برنامه‌ریزی دقیق است. رهاسازی trichogrammatid و نخ‌بالان می‌تواند در محصولات زراعی (مانند پنبه) مفید باشد اما ممکن است نیاز به نرخ‌های بسیار بالا (ده‌ها هزار در یک چرای) و کاربردهای مکرر داشته باشد. رهاسازی سوسک‌های همگرا یا مانتیدها اغلب به‌خاطر پخش‌شدگی یا تغذیهٔ غیرانتخابی منفعت محدودی دارد.
حفاظت و مدیریت
افزایش تأثیر شکارگران و پارازیتوئیدهای طبیعی بر کاهش آفات مبتنی بر کاهش استفادهٔ غیرضروری از سموم است. بسیاری از حشره‌کش‌ها طیف‌گسترده‌اند و در کنار آفات، مفیدها را نیز از بین می‌برند. در صورت امکان از محصولات انتخابی‌تر (مثلاً استفاده از Bacillus thuringiensis برای کرم‌ها) یا حشره‌کش‌های سیستمی با سمیت تماس کمتر استفاده کنید تا دشمنان طبیعی حفظ شوند. مهم‌تر از همه، تنها زمانی سم بزنید که بر اساس گشت و شاخص‌های آستانه ضرورت وجود داشته باشد تا پتانسیل مفیدها برای کنترل آفات به‌حداکثر برسد.
کنترل بیولوژیک تاریخچهٔ طولانی دارد و می‌تواند جزئی کلیدی از مدیریت تلفیقی آفات (IPM) باشد. حفاظت از حشرات مفید از طریق مدیریت زیستگاه، کاهش قرارگیری در معرض سموم و استراتژی‌های رهاسازی آگاهانه می‌تواند تعادل زیست‌محیطی و سلامت محصول را بهبود بخشد.
| گروه مفید | هدف/نقش |
|---|---|
| سوسک‌های لیدی | تغذیه از شته‌ها، مِیلی‌بَگ‌ها، کنه‌ها؛ کاهش سریع تراکم شته |
| نخ‌بالان | لارواهای شکارگر شته و لاروها؛ مناسب برای گلخانه و بعضی مزارع |
| سایرفید/مگس‌های گل | لارواها شته‌ها را می‌خورند؛ بالغ‌ها گرده‌افشان نیز هستند |
| زنبورهای پارازیتوئید | کنترل اختصاصی میزبان‌ها؛ مناسب برای مدیریت بلندمدت، نیازمند زمان‌بندی دقیق |
نویسندگان:
تام رویِر — استاد و هماهنگ‌کنندهٔ IPM
ریچارد گرانتام — پژوهشگر دستیار
دان سی. آرنولد — حشره‌شناس مطالعاتی
توئیتر
فیس بوک
لینکدین
