سم دیازینون
- دیازینون چیست؟
- سم دیازینون چگونه کار میکند؟
- مقاومت حشرات در برابر حشرهکشها
- خطرات دیازینون
- چگونه ممکن است در معرض دیازینون قرار بگیرم؟
- برخی از علائم و نشانههای مواجهه مختصر با دیازینون چیست؟
- با ورود دیازینون به بدن چه اتفاقی میافتد؟
- آیا کودکان نسبت به بزرگسالان به دیازینون حساستر هستند؟
- چه اتفاقی برای دیازینون در محیط میافتد؟
- آیا دیازینون میتواند بر پرندگان، ماهیها یا سایر حیات وحش تأثیر بگذارد؟
- چرا حشرهکش دیازینون از بازار کنترل آفات حذف شد؟
دیازینون چیست؟
دیازینون یک حشرهکش و کنهکش متعلق به گروه ارگانوفسفرهها است. این ماده شیمیایی مایعی بیرنگ تا قهوهای تیره و تقریباً بیبو است که به راحتی در آب حل نمیشود. دیازینون از سال 1956 در ایالات متحده استفاده میشد، اما استفاده مسکونی آن در سال 2004 لغو شد. قبل از حذف از بازار، دیازینون به طور گسترده برای کنترل انواع آفات در کشاورزی و مصارف خانگی استفاده میشد.
این ماده در فرمولاسیونهای مختلفی مانند پودرهای مرطوب شونده (WP)، کنسانتره سوسپانسیون (SC) و گرانولهای آب (WG) موجود بود و برای کنترل آفاتی مانند سوسک، مگس، کک، عنکبوت و ماهی نقرهای مورد استفاده قرار میگرفت. در کشاورزی، از دیازینون برای کنترل حشرات در درختان میوه، سبزیجات، خشکبار و زراعت استفاده میشد.
- دیازینون: حشره کش و کنه کش
- نام های تجاری ثبت شده در کامبوج: Diaphos 10H، Diazan 50EC
- انواع فرمولاسیون: پودرهای مرطوب کننده (WP)، کنسانتره سوسپانسیون (SC)، گرانول آب (WG)
- خانواده شیمیایی: ارگانوفسفره
سم دیازینون چگونه کار میکند؟
دیازینون یک حشرهکش و کنه کش غیرسیستمیک است که به صورت تماسی، معدهای و تنفسی عمل میکند. این سم با تداخل در عملکرد سیستم عصبی حشرات، باعث از دست دادن کنترل بر روی سیستم عصبی شده و در نهایت منجر به مرگ حشره میشود.

مقاومت حشرات در برابر حشرهکشها
استفاده مکرر از یک نوع حشرهکش یا حشرهکشهایی با مکانیسم اثر مشابه، میتواند منجر به کاهش اثربخشی آنها شود. برای جلوگیری از این پدیده، روشهای مختلفی مانند ادغام روشهای کنترل فرهنگی، بیولوژیکی و شیمیایی، استفاده از حشرهکشها تنها در صورت نیاز، و چرخش بین حشرهکشها با مکانیسمهای اثر متفاوت توصیه میشود. نگهداری دقیق از سوابق حشرهکشهای استفادهشده نیز اهمیت بسیاری دارد.
خطرات دیازینون
دیازینون میتواند برای برخی از موجودات زنده بسیار سمی باشد. مطالعات نشان دادهاند که دیازینون برای پرندگان، زنبورهای عسل و برخی ماهیها بسیار سمی است. همچنین میتواند باعث تحریک پوست و چشم شود. با این حال، در آب های زیرزمینی و سطحی تهدید قابل توجهی ایجاد نمیکند.
- سمیت حاد کم پرنده (بلدرچین): بسیار سمی است
- تحریک متوسط پوست ماهی (قزل آلا): بسیار سمی است
- تحریک متوسط چشم پستانداران (خرگوش): کم سمیت
- بدون اثرات سرطان زا زنبور عسل (عسل): بسیار سمی است
- آب های زیرزمینی / سطحی: بدون تهدید
چگونه ممکن است در معرض دیازینون قرار بگیرم؟
راه اصلی مواجهه عمومی با دیازینون، خوردن غذاهای تحت سمپاشی با این ماده است. همچنین، دیازینون ممکن است در آبهای سطحی یا چاهها به دلیل رواناب و حرکت در خاک از مناطقی که در آنها از دیازینون استفاده میشود، وجود داشته باشد. تماس با پوست یا تنفس دیازینون نیز میتواند منجر به مواجهه شود.

برخی از علائم و نشانههای مواجهه مختصر با دیازینون چیست؟
علائم مواجهه با دیازینون میتواند در عرض چند دقیقه تا 24 ساعت پس از مواجهه ظاهر شود و چندین روز یا هفته طول بکشد. این علائم شامل آبریزش چشم و بینی، از دست دادن اشتها، سرفه، ادرار، اسهال، درد معده و استفراغ است. مواجهه شدیدتر میتواند علائم جدیتری مانند لرزش، اسپاسم عضلانی، ضعف یا فلج عضلانی، ضربان قلب سریع، مشکل تنفسی، تشنج یا کما ایجاد کند. با این حال، مواجهه جزئی ممکن است تنها باعث تحریک خفیف پوست یا چشم شود.
با ورود دیازینون به بدن چه اتفاقی میافتد؟
دیازینون پس از ورود به بدن، به سرعت توسط خون به اندامها منتقل میشود. کبد و کلیهها آن را متابولیزه کرده و از طریق ادرار و مدفوع دفع میکنند. قبل از دفع، دیازینون به ترکیبات شیمیایی دیگر تبدیل میشود که میتوان آنها را در آزمایش ادرار تشخیص داد.
آیا کودکان نسبت به بزرگسالان به دیازینون حساستر هستند؟
مطالعات نشان دادهاند که کودکان ممکن است نسبت به بزرگسالان به دیازینون حساستر باشند. کودکان دارای رژیم غذایی و تفاوتهای فیزیولوژیکی هستند که میتواند قرار گرفتن در معرض دیازینون را افزایش دهد.
چه اتفاقی برای دیازینون در محیط میافتد؟
دیازینون در خاک میتواند برای هفتهها یا ماهها باقی بماند و میتواند در آب حل شده و به آبهای زیرزمینی نفوذ کند. باکتریها، نور خورشید و سایر واکنشهای شیمیایی دیازینون را در محیط تجزیه میکنند. همچنین، مقداری از دیازینون میتواند تبخیر شده و به هوا وارد شود. گیاهان نیز میتوانند دیازینون را جذب کنند، اما مقدار آن در گیاهان به مرور زمان کاهش مییابد.
آیا دیازینون میتواند بر پرندگان، ماهیها یا سایر حیات وحش تأثیر بگذارد؟
دیازینون برای پرندگان، زنبورها و بسیاری از حشرات بسیار سمی است. برای ماهیها و دوزیستان سمی متوسط و برای کرمهای خاکی کمی سمی است.
چرا حشرهکش دیازینون از بازار کنترل آفات حذف شد؟
حذف تدریجی دیازینون از سال 1988 آغاز شد، زمانی که ارتباط بین استفاده از دیازینون و مرگ و میر دسته جمعی پرندگان مشخص شد. EPA دیازینون را برای پرندگان بسیار سمی تشخیص داد و استفاده از آن در برخی مناطق ممنوع شد. بعدها، به دلیل خطرات بالقوه سلامتی برای کودکان و تأثیر آن بر سیستم عصبی، دیازینون و سایر حشرهکشهای ارگانوفسفره به تدریج از بازار حذف شدند.
| محصول | آفت | Diazinon 50EC | Diazinon 10H/10G | Diazinon 800 EC |
|---|---|---|---|---|
| برنج | کرم ساقه خوار | 10 تا 20 کیلو در هکتار | ||
| برنج | شته | 800 سیسی در 200 لیتر آب در هکتار | ||
| برنج | پیچیدگی برگها | 70 سی سی در 16 لیتر آب دو مخزن در 1000 متر مربع | ||
| برنج | کرم ساقه خوار | 60 تا 100 سی سی در 16 لیتر آب دو مخزن در 1000 متر مربع | ||
| سبزیجات،لوبیا،ذرت، پیاز، گوجه فرنگی نیشکر | 15 تا 20 کیلو در هکتار | یک لیتر در 200 یا 300 لیتر آب در هکتار | ||
| ذرت | کرم ساقه خوار | 50 تا 70 سی سی در 16 لیتر آب دو مخزن در 1000 متر مربع | ||
| قهوه، چای،فلفل، | شته ها، سوسک ها، نماتد، ساقه خوار | 15 تا 20 کیلو در هکتار | ||
| سویا | کرم ساقه خوار | 40 تا 120 سی سی در 16 لیتر آب دو مخزن در 1000 متر مربع | ||
| نارگیل | شپشک نارگیل، سوسکها | 15 تا 20 کیلو در هکتار | ||
| بادام هندی | 24 سی سی در 16 لیتر آب سه مخزن در 1000 متر مربع |
در حال
جستجو...
توئیتر
فیس بوک
لینکدین
