اشتباهات رایج در چگونگی مصرف سمو م دامپزشکی در ایران

افزایش جهانی تقاضا نسبت به غذا و همچنین اهمیت روز افزون سطح بهداشت عمومی و جلوگیری از بیماریهای قابل انتقال از دامها به انسان از طریق بندپایان ، باعث شده است که کنترل انگلها از اهمیت بالاتری نسبت به گذشته ، برخوردار گردد . . .

---

اشتباهات رایج در چگونگی مصرف سمو م دامپزشکی در ایران
افزایش جهانی تقاضا نسبت به غذا و همچنین اهمیت روز افزون سطح بهداشت عمومی و جلوگیری از بیماریهای قابل انتقال از دامها به انسان از طریق بندپایان ، باعث شده است که کنترل انگلها از اهمیت بالاتری نسبت به گذشته ، برخوردار گردد ؛ حساسیتهای جهانی نیزدر مورد حفظ محیط زیست در یک – دو دهه اخیر بر اهمیت و چگونگی استفاده از سموم حشره کش افزوده است.
یکی از عواملی که باعث می شود تا استفاده از سموم برای محیط و ساکنان آن ایجاد خطر نماید ، اشتباهاتی است که در چگونگی استفاده از سموم بروز می یابد:
n Spray : روش سمپاشی مناسبی است اما بدلیل آنکه دامپرور یا:
1 – از حجم سمپاش اطلاع ندارد.
2- دستگاه را تا نقطه max پر نمی کند.
3- ابتدا آب را می ریزد و بعد سم را می افزاید ( مخلوط همگن درست نمی شود).
4- از ظرف مدرج برای ریختن سم استفاده نمی کند و بطور ذهنی سم را داخل سمپاش می ریزد.
5- از سرنگ جهت ریخت حجم مشخص استفاده می کند اما بر اساس یک رسم غلط بین دامپروران ، سرنگ را برای استفاده های بعدی نگه میدارد.
6- سمپاش را پس از استفاده شسته و محتویات آن را بدون توجه به شرایط محیطی ، در محیط ( بخصوص در آبهای جاری ) خالی می کند.
7- زوایای پنهان بدن دام را سمپاشی نمی کند و ...
تمام این اشتباهات باعث می شود تا درمان به شکل کامل انجام نشده و در نتیجه بازگشت آلودگی انگلی مشاهده شود؛ دامپروران عموما تصور می کنند که اشکال در کیفیت سم مورد استفاده بوده است ، در نتیجه یا از سم دیگری استفاده می کنند و یا سم را با غلظتی بالاتر از غلظت قبلی بکار می برند ، اگر هم این کار را نکنند و از همان غلظت توصیه شده استفاده کنند ، باز هم بدلیل عدم رفع اشتباهات قبلی ، دفعات درمان افزایش می یابد ، در نتیجه آلودگی محیط زیست را به همراه خواهد داشت.
n Bath: روش بسیار خوبی برای گله های با جمعیت بالا می باشد اما عموما بدلیل اینکه:
1- دامپرور از حجم استخر اطلاع ندارد.
2- برای حمام دادن دامها ، استخر خاکی درست کرده است ( در مورد سمومی که نیمه عمر بالا دارند ، باعث میشود آلودگی به سطوح پائین خاک و آبهای زیر زمینی برسد).
3- استخر بتونی که دچار شکستگی شده.
4- برای استخر خروجی فاضلاب تعبیه شده باشد (استخر نباید خروجی فاضلاب داشته باشد و اگر دارد باید به یک مخزن فاضلاب منتهی شود).
5- دامپرور از روش مخلوط کردن سم با آب استخر آگاهی ندارد.
6- عدم افزودن مجدد سم به استخر بعنوان مایع جایگزین.
توضیحاتی که در مورد اسپری داده شد ، در این مورد نیز صادق است.
:Residue■ بعضی از سموم دارای slaughter interval می باشند ، مانند : دیازینون 3 روز ، نگوون 5 روز . بعضی نیز به این فاصله زمانی نیاز ندارند ، مانند فلومترین . این فواصل زمانی باید رعایط شود ، اما متاسفانه بدلیل ناآگاهی هرگز رعایت نمی گردد.
■ زمان سمپاشی: سمپاشی نباید در باد و باران و هوای سرد انجام شود. پس از سمپاشی حیوان سمپاشی شده را نباید شست و شو داد ( در مورد گاومیشها که بیشتر در مناطق جنوبی ایران نگهداری می شوند ، سمپاشی باید بعد از بازگشت آنها از رودخانه صورت گیرد).
n Stress : در تعریفی ساده ، استرس فشار تحمیل شده به موجود زنده می باشد، که میتواند شامل استرس حمل ونقل ، واکسیناسیون ، شاخ بری ، castration ، بیماری ، خستگی ، از شیر گرفتن بره یا گوساله و ... باشد. دام تحت استرس را نباید سمپاشی نمود.
n Combination treatments : سموم را نباید با یکدیگر ترکیب کرد ، مگر آنکه در بروشور سم ، این مساله توصیه شده باشد.
n Age : از حمام دادن بره ها با بزرگسالان باید اجتناب نمود، چراکه ممکن است موجب خفگی آنها زیر دست و پای بزرگترها شود. بعضی از سموم نیز باید در دامهائی مورد استفاده قرار گیرد که از سن خاصی بزگتر باشند.
n Size : در مورد سموم ready to use (پور- آن ، اسپوت - آن )اهمیت دارد . عدم تخمین میزان سم مورد نیاز در در مورد این دسته از سموم ، همان مشکل درمان ناقص را ایجاد می کند.
n Sex : بعضی از سموم را در مورد حیوانات آبستن و یا در دوره فحلی نباید بکار برد( مانند: پروپتامفوس – بلوتیک ).
n Breed of animals : گروهی از نژادها به بعضی از سموم حساسیت نشان می دهند ، مانند حساسیت گاوهای نژاد برهمن به سموم ارگانو فسفره، در مورد این نژادها باید از دیگر خانواده های سموم استفاده شود.
n PET or Aluminium bottle ؟ متاسفانه بدلیل ارزش مادی بطری های آلومینیومی ، بطری های ساخته شده از این فلز مورد بازیافت قرار گرفته و از آنها ظروف آشپزخانه تهیه می شود و یا با بریدن قسمت بالای بطری از آن لیوان و کتری می سازند ، که به وفور در مناطق روستائی قابل مشاهده است. این مساله در مورد بطریهای پت کمتر اتفاق می افتد ، چراکه بطری های پت نوشابه به مراتب زیبا تر و فریبنده تر از بطری پت سم می باشد. مساله دیگر، معدوم نمودن بطریهای پت می باشد ، که به سهولت و با سوزاندن انجام پذیر است.
n Label : عدم مطالعه لیبل یکی از مهمترین مشکلاتی است که آنرا می توان حتی پایه تمامی مشکلات ذکر شده در بالا به حساب آورد .