علف کش ریشه سوز

علفکشها مواد شیمیایی هستند که مانع رشد علفهای هرز شده و آنها را از بین میبرند. روش عملکرد این سموم در حذف علفهای هرز تنوع گستردهای دارد و بر اساس محل اثر یا مکانیسم اثر طبقهبندی میشوند. یکی از این دستهبندیها، انتخابی یا غیرانتخابی بودن آنهاست. انواع انتخابی تنها علفهای هرز را از بین میبرند و بر گیاهان دیگر اثری ندارند، اما نوع غیرانتخابی، میتواند بر هر گیاهی تأثیر بگذارد. برخی از سموم علفکش، به سموم علفکش ریشه سوز معروف هستند. این نوع علفکشها از طریق برگ و سایر بخشهای سبز گیاه جذب شیره گیاه شده و با تاثیر بر روی آنزیمهای گیاهی، تشکیل اسیدهای آمینه و سایر ترکیبات را مختل و علف هرز را بهطور کامل ریشه کن میکنند. در ادامه به معرفی و اثرات یکی از این سموم خواهیم پرداخت.
سم علفکش به مواد شیمیایی اطلاق میشود که جهت مبارزه با علفهای هرز مزارع و باغات مورد استفاده قرار میگیرند. نحوه اثر آنها برای از بین بردن علفهای هرز متنوع است. به طور کلی سموم علفکش بر اساس مکانیسم عمل به دو گروه علفکشهای انتخابی و غیرانتخابی تقسیم میشوند. سموم علفکش انتخابی به گیاه اصلی کشت شده (مثلاً چغندر قند) اثری نداشته و تنها علفهای هرز مزرعه را از بین میبرند و بر روی گیاه اصلی کشت شده تاثیر منفی ندارند. سموم علفکش غیرانتخابی میتوانند به اکثر علفهای هرز آسیب رسانده و یا آنها را از بین ببرند. سم علفکش گلایفوسیت و پاراکوات از نمونههای رایج علفکشهای غیرانتخابی هستند.
به طور کلی ارتباط مستقیمی بین میزان انتقال علفکش به ریشه و توانایی کنترل و از بین بردن علفهای هرز وجود دارد. بنابراین یک سم علفکش ریشه سوز قوی به علفکشی اطلاق میشود که بیشتر بتواند وارد ریشه شود. این مطلب در مورد علفکشهای سیستمیک مانند گلایفوسیت و توفوردی صدق میکند. علفکش سیستمیک به علفکشهایی اطلاق میشود که پس از پاشیده شدن روی گیاه از طریق برگ و ساقه جذب و از طریق آوندها به سایر اندامهای گیاه میرسد. علفکشهای سیستمیک قادرند علفهای هرز دایمی را نیز نابود کنند چراکه با نفوذ به داخل ریزومها و غدهها، موجب حذف دائمی آن میگردند و به همین دلیل به علفکش ریشه سوز معروفند.

سم علفکش گلایفوسیت (راندآپ) از انواع علفکش ریشه سوز یا سم ریشه خشک کن سیستمیک است که برای کنترل علفهای هرز باغات و زمینهای زراعی بهطور گسترده مورداستفاده قرار میگیرد. گلایفوسیت یا راندآپ یکی از بهترین و شناختهشدهترین سموم برای مبارزه با علفهای هرز و خشک نمودن ریشه آنها است. از ویژگیهای بارز این علفکش ریشه سوز میتوان به پایداری مناسب در مقابل نور و هوا، تجزیه آن توسط میکروارگانیسمها، داشتن سمیت پایین برای انسان، عدم جابجایی در خاک و از دست دادن خواص در صورت تماس با خاک اشاره کرد.
سم علفکش گلایفوسیت (راندآپ) از انواع علفکش ریشه سوز یا سم ریشه خشک کن سیستمیک است که برای کنترل علفهای هرز باغات و زمینهای زراعی بهطور گسترده مورداستفاده قرار میگیرد. این علفکش یکی از بهترین و قویترین علفکشها برای باغ در دنیاست که بر روی برگهای گیاهان و علفهای هرز باغ اثر کرده و تا ریشهها حرکت میکند. به همین سبب باید با دقت سمپاشی داخل باغ را انجام دهید و استفاده نمائید چرا که میتواند به هر نوع گیاهی که با آن تماس پیدا میکند، آسیب برساند.
راندآپ از علفکشهای ریشه سوز چندمنظوره است که میتوان از آن برای حذف علفهای هرز یکساله و چندساله و حتی علفهای هرز دائمی در تمامی مزارع و باغات میوه و گل و گیاه استفاده کرد. اثر این نوع علفکش ریشه سوز یک هفته تا ده روز پس از انجام سمپاشی کامل میشود و بازده آن به دوره رشد و فعالیت علف هرز بستگی دارد. به طور مثال کارآیی آن در از بین بردن اندامهای زیرزمینی مثل ریزوم و ریشه علفهای هرز دائمی، هنگام استفاده در پایان رشد رویشی و آغاز گلدهی افزایش مییابد.

علفکش راندآپ آمریکایی از برندهای معروف و شناختهشده این علفکش ریشه سوز قوی است که به سبب داشتن ویژگیهای زیر استفاده از آن در بین کشاورزان رواج گستردهای دارد:
- قابلیت حل شدن در آب
- پایداری مناسب در مقابل نور و هوا
- تجزیه شدن توسط میکروارگانیسمهای موجود در خاک
- از بین بردن کامل علفهای هرز
- پس از مصرف میتوان در خاک کشت نمود
- سمیت پایین برای انسان
سم پاراکوات یکی از انواع سم علفکش غیرانتخابی قوی مورد استفاده در باغات است که روی تمام علفهای پهنبرگ و باریکبرگ موثر است. این سم در دسته علفکشهای عمومی قرار دارد و تنها قادر به اثر روی اندامهای هوایی گیاه است. پاراکوات پس از جذب با اختلال در سنتز مواد آلی گیاه، زمینه نابودی آن را فراهم میسازد. یکی از تفاوتهای راندآپ و پاراکوات، سرعت عمل بیشتر پاراکوات در مقایسه با راندآپ است، با این حال موقع تماس با خاک اثرش از بین میرود که جهت استفاده از آن در باغات درختان میوه بسیار حائز اهمیت است.
بهترین زمان استفاده از سم علفکش گلایفوسیت برای کنترل علفهای هرز باریکبرگ چندساله در زمان 4 تا 5 برگی بودن این علفها در ارتفاع حداقل 10 سانتیمتری و برای کنترل علفهای هرز پهنبرگ چندساله در زمان پایان رشد رویشی و آغاز گلدهی آنها است. چراکه هنگام گلدهی و حرکت قندها به سمت ریشه، کنترل رشد بهطور موثرتری صورت میگیرد. همچنین در زمان استفاده از سم بایستی علفهای هرز شاداب باشند و در شرایط گرم و خشک قبل از سمپاشی آبیاری صورت گیرد.
زمان مصرف این سم علفکش ریشه سوز در محصولات پاییزه و غلات بهاره 24 ساعت تا 14 روز قبل از کاشت و در کشت چغندر قند، نخود، شلغم، پیاز و تره فرنگی 72 ساعت قبل از کشت میباشد.

استفاده از سم علفکش گندم بر اساس توانایی گندم در تجزیه یا مقاومت در برابر علفکش صورت میگیرد تا از عدم ایجاد اختلال در تولید طبیعی گندم اطمینان حاصل شود و از طرفی علفهای هرز را از بین ببرد. استفاده از سم علفکش گندم باید در زمان مناسب صورت گیرد و در صورتی که این زمان از دست برود، میتواند به دانههای گندم نیز آسیب برساند. بسیاری از کارشناسان حوزه کشاورزی بهترین زمان استفاده از سم علفکش گندم را از مرحله پنجه زنی تا اوایل ساقه رفتن بوتههای گندم عنوان میکنند. همچنین بهترین فصل برای سمپاشی گندم اوایل بهار میباشد.
این که آیا سم علفکش ریشه سوز برای درخت ضرر دارد؟ شاید سوال بسیاری از کشاورزان باشد. در پاسخ به این سوال باید بگوییم که روش، زمان و میزان مصرف علفکشها از نکات مهمی است که باید پیش از مصرف آنها بهطور کامل موردتوجه قرار گیرد. در برخی موارد بر روی برچسب سموم به این نکات اشاره شده است. به هر حال در هنگام استفاده از سموم علفکش باید مراقب درختان و بهخصوص درختان جوان بود، چرا که عدم توجه به این مسئله میتواند موجب آسیب به بنیه و ریشه و یا از بین رفتن کامل درختان جوان شود.
سموم علفکش ریشه سوزی چون گلایفوسیت از طریق ساقه چوبی درخت جذب نمیشود اما میتواند از طریق برگها به آوندها رسیده و درخت را تحتتاثیر قرار دهد. تاثیر سموم علفکش بر درختان یکسان نیست و فاکتورهای مختلفی چون نوع علفکش، مقدار سم مصرفی، قرار گرفتن گیاه در معرض آن، سن درخت و نواحی در تماس با سموم میتواند بر آن اثر بگذارد. به طور کلی درختان جوان در مقایسه با درختان بالغ مقاومت کمتری نسبت به سموم نشان میدهند. در هنگام استفاده از سموم علفکش بهتر است ذرات روی شاخ و برگ، بخشهای سبز گیاه و پا جوش درختان پاشیده نشود.
قبلا اشاره کردیم که یکی از نکات مهم و موردتوجه در هنگام استفاده از سموم علفکش میزان مصرف آن است. معمولا میزان مصرف گلایفوسیت در باغات میوه حدود 10-12 لیتر گلایفوسیت در 1000 لیتر آب برای یک هکتار زمین میباشد، یعنی حدود 0.2 لیتر سم در 20 لیتر آب.
نوع علف هرز | محصول | میزان مصرف | زمان مصرف |
---|---|---|---|
علف هرز یک ساله دائمی | درخت میوه | 10-12 لیتر در 1000 لیتر آب در هکتار | در مرحله گلدهی |
علف هرز یک ساله دائمی | نیشکر | 6 لیتر در 1000 لیتر آب در هکتار (یا محلول 1 تا 2 درصد) | بعد از رویش علفها به صورت لکهای |
مدت زمان تاثیر سم علفکش بسته به نوع سم علفکش، دما، شرایط آب و هوایی و... میتواند متفاوت باشد. برای مثال در مورد سم علفکش پاراکوات، اثر آن حدود یک هفته پس از سمپاشی علفهای هرز کامل میشود. بنابراین لازم است در زمان رشد علفهای هرز مصرف شود. مدت زمان تاثیر سم علفکش گلایفوسیت از زمان سمپاشی تا مشاهده تاثیر آن بسته به نوع علف هرز و نوع خاک متغیر است اما به طور معمول بین 5 تا 10 روز به طول میانجامد.
قیمت علفکش ریشه سوز نسبت به کارایی و عملکردی که دارد، بسیار مناسب و با صرفه است چرا که توانایی کنترل و ریشه سوز کردن طیف وسیعی از علفهای هرز را دارد. محدوده قیمت علفکش ریشه سوز راندآپ 1 لیتری بهعنوان یکی از قویترین و بهترین سم ریشه خشک کن در اوایل سال 1402 حدود 250 هزار تومان بوده که به دلیل نوسانات ارزی ممکن است کمی تغییر کند. برای مشاوره و اطلاع دقیق از آخرین قیمت سم علفکش ریشه سوز میتوانید با بخش مربوطه تماس بگیرید.