کوکوپیت و پیت ماس چیست؟

حتما شما هم تاکنون بارها با اسامی مثل کوکوپیت و پیت ماس به خصوص در گلخانه‌ها برخورد داشته‌اید. و مایلید بدانید کوکوپیت و پیت ماس چیست؟ به خواندن ادامه دهید، این مطلب برای شماست.

در حقیقت خاک مناسب برای کشت گلدانی، خاکی است که هم تامین‌کننده مواد غذایی موردنیاز گیاه باشد‏ و در عین حال به اندازه کافی آب را در خود نگه ‏دارد تا با آب دادن به ‏گلدان، مواد آلی ‏خاک، سریع شسته نشده و گیاه با ‏کمبود مواد غذایی دچار نشود. ‏بنابراین   ترکیب خاک باید به گونه‌ای باشد که آب بتواند به راحتی در آن جریان داشته و در نتیجه آبیاری پی در پی متراکم نشود و تخلخل مناسب خود را حفظ نماید و از طرف دیگر آب را نیز در خود نگه دارد. ترکیب کوکوپیت و پیت ماس به دلیل ظرفیت بالای نگهداری آب، سبک بودن و داشتن مواد آلی فراوان و همچنین عدم داشتن هر گونه آلودگی و آفت، برای گلدان‌های خانگی بسیار مناسب است. خوب حالا کوکوپیت و پیت ماس چه هستند.

کوکوپیت چیست؟

کوکو پیت (coco peat) کود درخت نارگیل است که از الیاف میوه نارگیل به دست می‌آید. نارگیل‌های قهوه‌ای دارای الیافی بر روی پوست میوه هستند. در کشورهای تولید‌کننده نارگیل، مانند هند یا سریلانکا این الیاف توسط دستگاه‌های ویژه خرد و فشرده می‌شوند و کوکوپیت را شکل می‌دهند. کوکوپیت یک جایگزین بسیار مناسب برای خزه سنتی وذغال سنگ نارس و پشم سنگ است که در گذشته بیشتر استفاد می‌شد. بافت متخلخل کوکوپیت و ظرفیت بالای آن در حفظ آب، آن را به یک محیط کشت ایده‌آل برای گیاهان و تبدیل می‌کند. کوکوپیت کاملا ارگانیک و سازگار با محیط زیست، عاری از پاتوژن‌ها و بذر علف‌های هرز با pH 5.7 تا 6.5 است که برای رشد گیاه ایده‌آل است و شرایط مطلوبی را برای رشد گیاهان مختلف فراهم می‌کند. بر طبق تجربه، کوکوپیت سرعت جوانه‌زنی بذر‌ها و ریشه‌دار شدن قلمه‌ها را افزایش می‌دهد.

 مزایای استفاده از خاک کوکوپیت

• ظرفیت نگهداری خاک کوکوپیت نسبت به دیگر انواع بستر کشت، بسیار زیاد است؛ بنابراین در مصرف آب صرفه جویی و همچنین به رشد بهینه گیاه کمک می‌کند.
• خاک کوکوپیت قدرت تهویه بسیار خوبی دارد. الیاف باریک نارگیل حتی زمانی که از آب اشباع شده باشد، تخلخل بسیار خوبی را دارا هستند و در نتیجه ترکیب این ماده با خاک، ضمن اصلاح خاک، از سفت شدن و فشردگی آن جلوگیری می‌کند.
• الیاف نارگیل به دلیل اینکه در بالای درخت و ارتفاع بالاتر از سطح زمین رشد می‌کنند بسیاری از آلودگی‌های با منشاء خاک را ندارد.
• کوکوپیت نسبت به دیگر انواع بستر کاشت، زمان ماندگاری بالایی دارد و حداقل برای چهار سال و حداکثر تا ۱۰ سال می‌توان از آن به عنوان بستر کاشت استفاده کرد.
• محدوده pH خاک کوکوپیت خنثی تا کمی اسیدی (۶/۵ تا ۵/۶) است که محدوده مناسب برای بیشتر گیاهان محسوب می‌شود.
• کوکوپیت، به رشد باکتری، قارچ و علف هرز مقاوم است و در واقع بدون پاتوژن است. میزان بالای لیگنین موجود در کوکوپیت، رشد میکروارگانیسم‌های مفید را افزایش می‌دهد.

پیت ماس چیست؟

پیت ماس (خزه تورب) به زبان ساده یک نوع خاک گلدان است. ظاهری شبیه به کود دارد و معمولا به رنگ سیاه در بازار دیده می‌شود. پیت ماس درواقع نوعی خزه‌ای مرده است  که مراحل اولیه تجزیه شدن را رد کرده است. خزه‌ها گیاهانی بسیار سرسخت هستند که در شرایط آب و هوایی سرد و خشک رشد می‌کنند و پس از مردن روی هم انباشته می‌شوند و پس از هزاران سال، باتلاق‌های خزه‌ای را شکل می‌دهند. رشد خزه‌ها بر روی این باتلاق‌ها متوقف نمی‌شود، بنابراین همواره سطح بالای باتلاق‌ها پوشیده از خزه‌های جوان است و خزه‌های مرده به درون باتلاق فرو‌ می‌روند. خشک شدن این باتلاق‌های خزه‌ای باعث تشکیل پیت ماس می‌گردد که به سبب غنی بودن از مواد آلی مورد توجه قرار گرفته است.

مزایای خاک پیت ماس

این پیت ماس بستر مناسبی برای کشت هر نوع بذری است. این خاک دارای مقادیر زیادی مواد آلی است و  استفاده از آن سبب بهبود خاک می‌گردد. پیت ماس همچنین دارای قدرت زیادی جهت جذب و نگهداری آب می‌باشد و بنابراین استفاده از آن سبب نگهداری بیشتر کود در خاک و جلوگیری از آبشویی آن می‌شود. همچنین پیت ماس از خاک در برابر فرسایش محافظت می‌کند.

کوکوپیت و پیت ماس

کوکوپیت و پیت ماس هر دو به‌عنوان دو بستر کاشت که ظرفیت نگهداری آب در آن‌ها زیاد است، استفاده می‌شود. ولی ظرفیت نگهداری آب در کوکوپیت بیشتر از پیت ماس است. یکی از تفاوت‌های کوکوپیت و پیت ماس این است که کوکوپیت دارای pH خنثی و کمی اسیدی است و پیت ماس pH  اسیدی دارد. همچنین کوکوپیت منبعی تجدیدپذیر و سازگار با محیط زیست است و بعد از 10 سال شروع به تجزیه می‌کند، در حالی‌که پیت ماس بستر کشت تجدیدناپذیر شناخته می‌شود. از ترکیب کوکوپیت و پیت ماس می‌توان به عنوان بستری مناسب جهت رشد و پرورش گیاهان به خصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کرد.

کوکوپیت بهتر است یا پیت ماس

خاک گلدان همیشه ترکیبی از مواد مختلف برای گیاهان مختلف است. خاک گلدان بایستی ترکیب و ویژگی‌های خاصی داشته باشد تا بتواند گیاه را به بهترین شکل ممکن پرورش دهد. به‌عنوان مثال یکی از عمده‌ترین ویژگی‌های خاک این است که نباید هنگام آبیاری شسته شده و از بین رود. اغلب خاک‌های بستر از ترکیب ماسه شسته شده، پیت ماس، پرلیت و کوکوپیت ساخته می‌شود. اما درصد استفاده از هریک در انواع کشت متفاوت است. بهترین ترکیب خاک برای گلدان ترکیبی از پیت ماس + کوکوپیت + پرلیت است که شبیه اسفنج عمل کرده و آب را تا ۲۰ برابر وزن خود نگه می‌دارد، در نتیجه رطوبت خاک بالا رفته، باعث صرفه جویی قابل توجه در مصرف آب و عدم شسته شدن مواد غذایی موجود در خاک می‌شود. اصلاح خاک با کوکوپیت و پیت ماس از سفت شدن و فشردگی آن جلوگیری نموده و در عین حال در مورد خاک‌های سست بر عکس عمل کرده و آن‌ها را فشرده و مناسب رشد گیاه می‌نماید.

کاشت بذر در کوکوپیت و پیت ماس

در مورد کاشت بذر بهتر است از مخلوط کوکوپیت و پیت ماس به نسبت ۷۰ درصد کوکوپیت و۳۰ درصد پیت ماس استفاده شود. این ترکیب در مورد گل رز و توت فرنگی نیز صدق می‌کند.