در حال
جستجو...
آشنایی با خواص و ویژگیهای کود سوپر فسفات ساده
به دلیل مدیریت نادرست کشاورزان و باغداران در تأمین مواد مغذی گیاهان، جانوران و خاک (منبع اصلی نیازهای ریشه)، تعادل عناصر غذایی در گیاهان به هم خورده و این امر موجب کاهش کمی و کیفی محصولات زراعی و باغی شده است. کمبود یکی از این عناصر، فسفر، به دلیل کاربرد ناصحیح کودها و حتی آبیاری در اکثر خاک‌های کشور مشاهده می‌شود. سوپر فسفات‌ها یکی از منابع اصلی تامین فسفر مورد نیاز گیاهان هستند؛ دسته ای از کودها که فسفات را در اختیار محصولات کشاورزی قرار می‌دهند. در ادامه، به چگونگی استفاده و خواص این دسته از کودها خواهیم پرداخت.
برای اضافه کردن کود به خاک درختان، باید فاکتورهای مختلفی را در نظر گرفت. پیش از هر چیز، آزمایش خاک زمین کشاورزی برای آگاهی از ترکیبات مواد معدنی خاک ضروری است. پس از آزمایش خاک و دریافت دستورالعمل‌ها از مهندس کشاورزی، مقدار مورد نیاز کود فسفات تهیه می‌شود. نوع خاک نیز در نحوه‌ی کوددهی تأثیرگذار است. هرچه خاک عمیق‌تر و قابل نفوذتر باشد، ریشه‌های درخت نیز به اعماق بیشتری نفوذ می‌کنند و کود باید در عمق بیشتری پخش شود. در باغ‌هایی با خاک سفت و سنگلاخی، ریشه‌ها به سطح نزدیک‌تر هستند و پخش کود در لایه‌های نزدیک به سطح کفایت می‌کند.
کود فسفاته از انواع مواد شیمیایی کشاورزی است که در تولیدات باغی و کشاورزی باعث بهبود ثمردهی محصولات می‌شود. این کود نقش انکارناپذیری در رشد و نمو گیاهان دارد؛ چرا که باعث تقویت و حفظ انرژی گیاه و انتقال آن به سراسر گیاه می‌شود. در مواردی که کشاورزان بخواهند محصول را پیش از موعد برداشت کنند، استفاده از این کود کمک کننده خواهد بود. از مهم‌ترین خواص کودهای فسفاته می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مقاومت گیاه در برابر آبیاری با آب سرد
- پیشگیری از تاخیر در رسیدن دانه گیاه
- بهبود کیفیت محصول و کاهش دانه‌های پوک و بلااستفاده
- تقویت دانه و برگ گیاه
- تغذیه گیاه و بهبود شکل ظاهری برگ‌ها
- پیشگیری از ریزش برگ‌های گیاه
- افزایش سرعت رشد گیاه
- ضخیم شدن و تقویت ساقه‌های گیاه در روند رشد و نمو
امروزه روش‌های تولید و انواع مختلفی از کودهای فسفر در بازار وجود دارد که هر کدام ترکیبات خاص خود را دارند. از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
سوپر فسفات ساده: سوپر فسفات ساده (SSP) حاوی 20% P2O5 بوده و در آب محلول است. این کود با دارا بودن 12% گوگرد باعث تنظیم pH خاک می‌شود. در مقایسه با سوپر فسفات تریپل، 20% کلسیم بیشتری دارد. این کود نه تنها باعث محکم شدن بافت خاک نمی‌شود، بلکه بافت خاک را سست و باعث نفوذ آب تا ریشه گیاه و جذب آن توسط گیاه می‌شود. در بعضی از مناطق کشور به منظور سبک کردن خاک، این کود را با کودهای گاوی استفاده می‌کنند. عنصر فسفر در کود سوپر فسفات ساده مانع از افتادن برگ‌های قدیمی در انتهای فصل تابستان و بیشتر شدن میزان گل‌دهی در فصل بهار می‌شود و باعث بهتر شدن وضع میوه‌ها و افزایش ریشه گیاه می‌شود.
میزان و زمان مصرف کود سوپر فسفات ساده:
درختان میوه: میزان 300 تا 400 گرم با توجه به سن درخت در زمستان به صورت چالکود
محصولات زراعی: میزان 100 تا 200 کیلوگرم در هکتار قبل از کشت به همراه سایر کودها
محصولات گلخانه‌ای: میزان 8 تا 10 کیلوگرم در 1000 متر در زمان تهیه بستر بذر به همراه سایر کودها
سوپر فسفات تریپل: کود سوپر فسفات تریپل از مواد مغذی معدنی تشکیل شده است که جهت بازگرداندن مواد غذایی لازم برای کشاورزی استفاده می‌شود. این کود به شکل دانه‌های کروی و به رنگ خاکستری است و در بین کشاورزان به کود ساچمه‌ای معروف است. همچنین جزء کودهای فسفری بسیار غلیظی است که در آب حل نمی‌شود و دارای 46 درصد (P2O5) است و برای تغذیه انواع خاک‌هایی که در محدوده PH بین 5 تا 8 قرار دارند مناسب است.
خواص کود فسفات تریپل:
- بیشترین غلظت فسفات را در بین کودهای فسفاته دارد.
- میزان P2O5 در دسترس در آن بین 44-48% و P2O5 قابل حل در آب آن، معادل 40-45% است.
- به دلیل فسفر بالای آن و محلول بودن حدود 90 درصد از فسفر موجود در ساختار آن، به راحتی در دسترس گیاه قرار می‌گیرد.
- بخشی از فسفر موجود در کود سوپر فسفات تریپل از سنگ فسفات به دست می‌آید که یکی از منابع ارزان فسفات است.
- این کود حاوی 15 درصد کلسیم است و می‌تواند کمبود این عنصر را نیز در خاک برطرف نماید. به دلیل عدم وجود نیتروژن در این کود، می‌تواند برای گیاهانی که به نیتروژن اضافی نیاز چندانی ندارند (مانند یونجه و لوبیا) مفید باشد.
- فسفات موجود در این کود تنه گیاهان را تقویت کرده و مقاومت آن را در برابر بیماری‌ها و آفات افزایش می‌دهد.
زمان مصرف کود فسفات تریپل: بهترین زمان استفاده از سوپرفسفات‌ها، به دلیل اینکه باعث تشکیل ریشه می‌شود، در زمان کاشت است. همچنین هنگامی که گیاهان شروع به میوه دادن می‌کنند، مواد مغذی را برای تولید میوه‌های بزرگتر تأمین می‌کنند. در مورد زمان واقعی، توصیه می‌شود که این محصول هر چهار تا شش هفته در طول فصل رشد استفاده شود. در گیاهان چند ساله، اوایل بهار استفاده کنید تا گیاهان سالم و شکوفا شوند.
فسفات ساده و تریپل: سوپر فسفات‌ها کودهایی هستند که می‌توانند مواد معدنی فسفات را برای گیاهان فراهم کنند. تفاوت اصلی بین سوپر فسفات ساده و سوپر فسفات تریپل در این است که سوپر فسفات ساده از سنگ فسفات و اسید سولفوریک تولید می‌شود، در حالی که سوپر فسفات تریپل از سنگ فسفات و اسید فسفریک تولید می‌شود. می‌توانیم سوپر فسفات منفرد را به عنوان SSP، در حالی که سوپر فسفات سه گانه یا همان تریپل را به عنوان TSP نشان دهیم.
محتوای فسفر تفاوت دیگری بین سوپر فسفات ساده و سوپر فسفات تریپل است. سوپر فسفات منفرد دارای محتوای فسفر کم است، اما سوپر فسفات تریپل دارای درصد بالایی از فسفر است (حدود دو برابر محتوای فسفر در SSP). علاوه بر این، سوپر فسفات ساده همچنین حاوی مقادیر کمی گوگرد به عنوان یک ریز مغذی است، در حالی که هیچ ماده مغذی گیاهی مهم دیگری در سوپر فسفات تریپل وجود ندارد. بنابراین کمبود مواد ریز مغذی در سوپر فسفات ساده کمتر از سوپر فسفات تریپل است. ولی میزان فسفر محلول در کود سوپر فسفات تریپل بیشتر از کود سوپر فسفات ساده است.
| سوپر فسفات ساده (SSP) | سوپر فسفات تریپل (TSP) | |
|---|---|---|
| فرمول شیمیایی | Ca(PO4H2)2 | Ca (PO4H2)2 |
| تولید شده از | سنگ فسفات + اسید سولفوریک | سنگ فسفات + اسید فسفریک |
| مواد سازنده | حاوی مونوکلسیم فسفات و گچ | حاوی مونوکلسیم فسفات |
| فسفر کل P2O5 (درصد) | 22 | 46 |
| فسفر محلول (درصد) | 16 | 39 |
| +سایر عناصر مغذی | گوگرد، کلسیم، منیزیم، آهن، روی و منگنز | _ |
| مقدار گوگرد (درصد) | 12 | _ |
| مقدار کلسیم (درصد) | 20 | 14 |
| تاثیر بر خاک | بافت خاک را سست و نفوذپذیری آب و ریشه گیاه جهت جذب را آسان می‌کند. | باعث فشرده شدن و محکم شدن بافت خاک شده و خاصیت نفوذپذیری خاک را کمتر می‌کند. |
توئیتر
فیس بوک
لینکدین
