در حال
جستجو...
همه آنچه درباره تجهیزات گلخانه های خانگی و صنعتی باید بدانیم
- مقدمه و ضرورت کشت گلخانه‌ای
- گلخانه و کشت گلخانه‌ای چیست؟
- تفاوت گلخانه‌های معمولی و صنعتی
- مهم‌ترین تجهیزات گلخانه‌ای
- وسایل گرم‌کننده
- وسایل خنک‌کننده و تهویه
- دماسنج و اندازه‌گیری دما
- سیستم مه‌پاش و رطوبت
- سایه‌دهی و روش‌های آن
- تأمین نور و اندازه‌گیری روشنایی
- وسایل آبیاری و مدیریت رطوبت خاک
- گلخانه‌های صنعتی: مزایا و معایب
- خلاصه و توصیه‌ها
مقدمه و ضرورت کشت گلخانه‌ای
تأمین نیازهای غذایی جمعیت روزافزون، نیاز به محصولات سالم، تازه و با کیفیت و همچنین محدودیت‌های اقلیمی و کمبود زمین‌های زراعی، باعث شده است تا کشت گلخانه‌ای به عنوان راهکاری کارآمد جهت افزایش بازده و پایدارسازی تولیدات کشاورزی مطرح شود. گلخانه‌ها با کنترل عوامل محیطی می‌توانند تولید را در خارج از فصل و با کیفیت یکنواخت فراهم کنند.
گلخانه و کشت گلخانه‌ای چیست؟
گلخانه‌ها سازه‌هایی فلزی یا چوبی با پوشش شیشه‌ای یا پلاستیکی هستند که نور خورشید را انتقال می‌دهند تا گیاه از انرژی و دما استفاده کند. با تجهیز گلخانه به امکانات کنترلی می‌توان عوامل محیطی مانند دما، رطوبت و فشار هوا را بهینه کرده و شرایط مناسب هر گونه گیاهی را فراهم نمود.
تفاوت گلخانه‌های معمولی و صنعتی
در گلخانه‌های معمولی و کوچک که امکانات محدود دارند، کنترل دما اغلب وابسته به نور خورشید است و قابلیت پرورش تمام گونه‌ها وجود ندارد. اما گلخانه‌های صنعتی با سیستم‌های پیشرفته گرمایش، سرمایش و تهویه قادر به تولید در مقیاس انبوه و پرورش گونه‌های متنوع مطابق با نیاز بازار هستند.
مهم‌ترین تجهیزات گلخانه‌ای
استفاده از تجهیزات گلخانه مدرن نقش اساسی در کیفیت و میزان محصول دارد. تجهیزات کلیدی شامل سیستم‌های گرمایش، خنک‌کننده (پنکه و پوشال یا مه‌پاش)، تهویه، اندازه‌گیری دما و رطوبت، تأمین نور مصنوعی و سیستم‌های آبیاری و کنترل اتوماتیک هستند. برای مشاهده نمونه‌ای از تجهیزات می‌توانید به صفحه مربوط در وب‌سایت تولیدکننده مراجعه کنید: تجهیزات گلخانه BBK.
وسایل گرم‌کننده گلخانه
در اغلب مناطق، برای گرم کردن گلخانه از بخاری‌های نفتی یا گازی استفاده می‌شود؛ اما در گلخانه‌های بزرگ تجاری، معمولاً از دیگ‌های بخار یا سیستم‌های آب‌گرم مرکزی استفاده می‌شود تا گرما به صورت یکنواخت از طریق لوله‌کشی توزیع گردد. گاز طبیعی اغلب بهترین گزینه به دلیل سوخت پاک و هزینه‌های نگهداری کمتر است.
وسایل خنک‌کننده و تهویه
گرمای بیش از حد در گلخانه می‌تواند باعث ضعف ساقه‌ها، کوچک شدن گل‌ها یا از بین رفتن جوانه‌ها شود. روش‌های مرسوم خنک‌سازی شامل تهویه طبیعی با دریچه‌ها، سیستم‌های تبخیری پنکه-پوشال و مه‌پاش است. انتخاب سیستم مناسب بستگی به اقلیم، اندازه گلخانه و نیازهای گیاه دارد.
دماسنج و اندازه‌گیری دما
استفاده از دماسنج و رطوبت‌سنج دقیق برای ثبت نوسانات شبانه‌روزی ضروری است. بهتر است بیش از یک دماسنج در نقاط مختلف گلخانه نصب شود و سنسورها در سطح گیاه قرار گیرند تا دمای واقعی محیط اطراف گیاه را نشان دهند. انواع رایج شامل دماسنج‌های الکلی، جیوه‌ای و ابزارهای الکترونیکی و ترموکوپل هستند.
سیستم مه‌پاش و مدیریت رطوبت
سیستم مه‌پاش با نازل‌های ریز، آب را به صورت ذرات معلق منتشر می‌کند و برای افزایش رطوبت یا خنک‌سازی مقطعی مناسب است. در برخی موارد می‌توان از ترکیب پوشال-هواکش و مه‌پاش به همراه پارچه‌های سایه‌ده استفاده کرد تا شرایط مطلوب رطوبت و دما فراهم شود.
سایه‌دهی و روش‌های آن
سایه‌دهی برای جلوگیری از تابش مستقیم شدید آفتاب و کاهش دمای داخلی ضروری است. روش‌ها شامل استفاده از پارچه‌های سایه‌ده داخلی، رنگ‌آمیزی پوشش با رنگ پلاستیک، یا پوشش موقت با محلول آب و آهک است. هر روش مزایا و معایب خود را دارد؛ برای مثال محلول آب-آهک با افزودن روغن کتان چسبندگی بهتری دارد اما پاک‌سازی آن نیازمند مراقبت است.
تأمین نور و اندازه‌گیری روشنایی
در ایران معمولاً نور طبیعی کافی است، اما در شرایطی که نیاز به طولانی‌تر کردن روز یا تأمین نور تکمیلی باشد، روشنایی مصنوعی با شدت 50 تا 100 لوکس می‌تواند کافی باشد؛ در عین حال باید از نورهای بسیار قوی که باعث سوختن برگ‌ها می‌شوند اجتناب کرد. تمیز نگه داشتن پوشش گلخانه و استفاده از بازتاب‌دهنده‌ها نیز می‌تواند نور مؤثر را افزایش دهد.
وسایل آبیاری و مدیریت رطوبت خاک
روش‌های آبیاری در گلخانه شامل آبیاری دستی، آبیاری قطره‌ای و آبیاری از طریق ماسه/حصیر مرطوب (فتیله‌ای) است. آبیاری قطره‌ای برای کنترل دقیق میزان آب و صرفه‌جویی مناسب است؛ آب از مخزن توسط پمپ به لوله‌های پلی‌اتیلنی منتقل شده و از طریق قطره‌چکان به گیاه می‌رسد.
گلخانه‌های صنعتی: مزایا و معایب
مزایا: افزایش تولید در فضای محدود، کنترل بیماری‌ها و آفات، صرفه‌جویی در آب با روش‌های نوین آبیاری، امکان کشت در شرایط اقلیمی نامناسب و تولید خارج از فصل.
معایب: هزینه اولیه بالا، نیاز به سرمایه‌گذاری در تجهیزات و نیاز به مراقبت و نظارت مستمر؛ در صورت عدم مدیریت صحیح، خطرات قابل توجهی برای کل تولید وجود دارد.
خلاصه و توصیه‌ها
برای رسیدن به بازده مطلوب در گلخانه باید ترکیبی از تجهیزات مناسب، مدیریت دقیق دما و رطوبت، انتخاب سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی مناسب و روش‌های آبیاری به کار گرفته شود. سرمایه‌گذاری در تجهیزات با کیفیت و آموزش پرسنل معمولاً ظرف چند سال اول به بازدهی و سوددهی می‌انجامد. برای تهیه تجهیزات گلخانه می‌توانید از منابع معتبر مانند صفحه تجهیزات گلخانه BBK استفاده نمایید.
نتیجه‌گیری: با بهره‌گیری از اصول مهندسی و انتخاب صحیح تجهیزات می‌توان تولید با کیفیت بالا، صرفه‌جویی در منابع و پایداری را در کشاورزی گلخانه‌ای محقق کرد.
توئیتر
فیس بوک
لینکدین
