بازی دو سر باخت دولت در تنظیم بازار نهاده‌های دامی

با افزایش بی‌رویه قیمت کنجاله سویا به عنوان یکی از نهاده های پایه در تولید گوشت،‌مرغ و تخم مرغ به نظر می‌رسد نه تنها سیاست ارز یارانه ای دولت به دلیل نظارت ناکافی کم اثر بوده بلکه فعالیت‌های پشتیبانی امور دام هم پاسخگوی نیاز بازار نبوده است.

---

با افزایش بی‌رویه قیمت کنجاله سویا به عنوان یکی از نهاده های پایه در تولید گوشت،‌مرغ و تخم مرغ به نظر می‌رسد نه تنها سیاست ارز یارانه ای دولت به دلیل نظارت ناکافی کم اثر بوده بلکه فعالیت‌های پشتیبانی امور دام هم پاسخگوی نیاز بازار نبوده است.
ین روزها افزایش نرخ ارز در داخل کشور از یک‌سو و افزایش قیمت‌های جهانی برخی کالاهای استراتژیک از جمله کنجاله سویا از سوی دیگر دست به دست هم داده تا آه از نهاد تولیدکنندگان حوزه دام و طیور در داخل کشور برآید.
اگرچه دولت سعی کرده است تا با سیاست‌های دستوری از جمله ارز یارانه‌ای 4200 تومانی تا حدی جلوی افزایش قیمت‌ها را بگیرد، اما در نهایت این بازار است که افسار قیمت‌ها را در دست گرفته است.
طبق گفته رئیس انجمن پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی سالانه بین 5 تا 6 میلیون تن کنجاله سویا و ذرت در کشور مصرف می‌شود که تنها 30 درصد آن تولید داخلی است و مابقی باید از طریق واردات تأمین شود. بدتر آنکه شرکت پشتیبانی امور دام به عنوان بازوی اجرایی دولت که باید در تنظیم بازار نهاده‌های دامی نقش مؤثری را ایفا کند، فقط 15 درصد واردات و تامین کنجاله سویا را در دست دارد طی چند سال اخیر نشان داده آن‌طور که باید نتوانسته است در تنظیم بازار نقش مؤثری ایفا کند و عملاً انحصار واردات محصولاتی همچون کنجاله سویا در دست فردی خاص افتاده که 40 درصد بازار را تأمین می‌کند.
جالب تر اینکه فعالان این بخش می‌گویند تعیین قیمت روزانه کنجاله توسط این شخص خاص انجام می‌شود.
هم‌اکنون قیمت جهانی هر تن کنجاله سویا 500 دلار است که با احتساب ارز یارانه‌ای کیلویی 1780 تومان و با احتساب هزینه حمل و سود واردکننده در نهایت باید تا 2000 تومان برای مرغداران در نظر گرفته شود درحالی‌که شاهدیم قیمت 2800 تومان برای این محصول در بازار تعیین می‌شود.
حمید ورناصری مدیرعامل شرکت امور پشتیبانی امور دام پیش از این به خبرنگار فارس گفته بود که ارز یارانه‌ای برای تعدیل قیمت در بازار نهاده در نظر گرفته می‌شود اما به نظر می‌رسد که این ارز یارانه‌ای نسخه اشتباهی است که دولت پیش از این نیز در سال‌های گذشته مرتکب شده بود و سود آن تنها به جیب واردکننده می‌رود و در نهایت مصرف‌کننده باید قیمت بازار آزاد را برای خرید نهاده‌ها اصلی خود بپردازد.
یوسفی رئیس انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتی همچنین در مورد قیمت کنجاله سویا و ذرت به خبرنگر فارس می‌گوید:‌ سال گذشته در همین زمان هر کیلوگرم ذرت 820 تومان به تولیدکننده تحویل داده می‌شد، در حالی که اکنون به 1300 تومان رسیده و هر کیلو کنجاله سویا هم سال گذشته 1300 تومان بود که اکنون 2700 تومان به فروش می‌رسد.
وی در پاسخ به اینکه شرکت پشتیبانی امور دام مگر برای تنظیم بازار این دو نهاده را به نرخ مصوب دولتی توزیع نمی‌کند، تصریح می کند:‌ این شرکت مقدار کمی از این دو نهاده را در بازار توزیع می‌کند که میزان آن این قدر نیست که بتواند قیمت را در بازار تنظیم کند.
رضا ترکاشوند رئیس اتحادیه مرغ تخم‌گذار میهن نیز در مورد وضعیت نابسامان بازار کنجاله سویا به خبرنگار فارس می‌گوید: الان یکی از مشکلات تولیدکنندگان تخم‌مرغ این است که قیمت کنجاله سویا بالاتر از نرخی است که باید باشد و شرکت پشتیبانی امور دام اقداماتش پاسخگو نبوده است و اگر دولت می‌خواهد ارز را روی این نرخ یعنی 4200 تومان نگه دارد، باید در کنترل بازار نهاده جدی باشد.
وی به پیگیری‌های مکرر خود در مورد وضعیت کنجاله سویا اشاره کرده و می‌افزاید: پیگیری‌های زیادی در این زمینه انجام دادیم. شرکت پشتیبانی امور دام قول مساعد داده تا میزان بیشتری از این محصول را وارد کند.
رئیس اتحادیه مرغ‌ تخم‌گذار میهن به این نکته اشاره می‌کند که برخی واردکنندگان لوبیای سویا را وارد می‌کنند و به کارخانه‌های روغن‌کشی می‌برند و بعد کنجاله‌اش را توزیع می‌کنند که خود امری زمان‌بر است.
برای دریافت پاسخی روشن تر و اطلاع از آخرین وضعیت راهکارهای تنظیم بازاری بسیار با حمید ورناصری مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام وزارت جهاد کشاورزی تماس گرفتیم و وی پاسخگو نبود.
ظاهراً ورناصری دو روز گذشته هم برای ارائه توضیحاتی در زمینه تنظیم بازار نهاده و محصولات پروتئینی به مجلس رفته است.
به گزارش فارس، به نظر می‌رسد بسیاری از تصمیمات دولت تنها در حد ابلاغیه و بر روی کاغذ بوده، اما در عمل این مافیای بخش واردات است که بازار را در دست گرفته و عملاً دولت کنترل و نظارت خوبی روی آن ندارد که نتیجه آن می‌تواند به افزایش بی‌رویه قیمت تمام‌شده تولیدکنندگان گوشت، مرغ و تخم‌مرغ در داخل، ورشکستگی بسیاری از فعالان این بخش، افزایش بیکاری و افزایش واردات و در نهایت خروج ارز از کشور شود که کاملاً در تضاد با سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است.

خبرگزاری فارس – 97/3/23