کشاورزان چگونه از کیفیت بذر وارداتی اطمینان حاصل کنند


دسته بندی: اخبار کشاورزی
کشاورزان چگونه از کیفیت بذر وارداتی اطمینان حاصل کنند

پس از برجام کشورهای پیشرو در تولید نهاده های کشاورزی برای همکاری در زمینه تولید و تجارت این نهاده ها با ایران ابراز علاقه مندی کرده اند و  به دنبال امضاء تفاهم نامه همکارهای دو جانبه هستند.
معاون تحقیقات کنترل و گواهی بذر و نهال مؤسسه تحقیقات ثبت و کنترل گواهی بذر و نهال، در گفتگو با ایانا با توجه به ابراز علاقه بهره برداران پس از برجام به تامین نهاده های کشاورزی با فراهم سازی زمینه تولید و تجارت این نهاده ها با ایران که اخیرا نیز با گسیل هیات های کارشناسی و تجاری به دنبال امضاء تفاهم نامه همکارهای دو جانبه هستند، پاسخ داد.
خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)- سپیده قاسمی:
پس از برجام کشورهای پیشرو در تولید نهاده های کشاورزی برای همکاری در زمینه تولید و تجارت این نهاده ها با ایران ابراز علاقه مندی کرده اند و با گسیل هیات های کارشناسی و تجاری به دنبال امضاء تفاهم نامه همکارهای دو جانبه هستند. در این میان یکی از مهم ترین و اساسی ترین نهاده های کشاورزی که بعد از برجام و با هدف توسعه کشاورزی کشور مورد توجه قرار گرفت، تامین بذر با کیفیت است . تامین بذر با کیفیت از آنجایی اهمیت دارد که تضمین کننده یک تولید خوب است و می توان گفت سایر نهاده های کشاورزی به کمک بذر می آیند تا عملکرد مناسب تری در مزارع حاصل شود.
اما با توجه به اهمیت بذر و تعدد کشورهای علاقمند به همکاری های تولید و تجارت این نهاده با ایران، برای ورود بذر به کشور چه مراحلی طی می شود؟ کشاورزان چطور باید نسبت به کیفیت بذرها وارداتی اطمینان حاصل کنند و چه بذری را با چه مشخصاتی انتخاب کنند؟ بذر کدام کشور از کیفیت بالاتری برخوردار است؟ آیا بذرهای وارداتی علاوه بر گواهی های بین المللی نیازمند به دریافت گواهی داخلی نیز هستند ؟ و آیا اساسا داشتن گواهی نامه های داخلی برای بذرهای وارداتی ضروری است و کشاورزان باید در خرید بذر به این گواهی نامه ها همراه با گواهی های بین المللی نیز توجه کنند؟
پرسش هایی که صمد مبَصر، معاون تحقیقات کنترل و گواهی بذر و نهال مؤسسه تحقیقات ثبت و کنترل گواهی بذر و نهال، در گفتگو با خبرنگار ایانا به آن ها پاسخ می دهد:
به عنوان پرسش اول؛ آیا بذرهای وارداتی که موفق به دریافت گواهی های بین المللی شده اند نیازمند دریافت گواهی از ایران نیز هستند؟
بر اساس قوانین بین المللی، بذر جز کالای غیر تعرفه ای است به این معنا که برای ورود این نهاده به یک کشوری به جز حقوق گمرکی باید آزمایشات خاص انجام و گواهی ها مربوطه در کشور مقصد صادر شود، به همین دلیل با پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و به استناد ماده (۱۴) قانون ثبت ارقام گیاهی و کنترل و گواهی بذر و نهال، آیین‌نامه اجرایی قانون ثبت ارقام گیاهی و کنترل و گواهی بذر و نهال در سال ۱۳۸۲ به تصویب مجلس رسید. طبق این آیین نامه صادرکنندگان و واردکنندگان بذر و نهال در مقیاس تجاری از هر کشوری که باشند، موظفند قبل از اخذ مجوز صادرات یا واردات نسبت به دریافت گواهی از مؤسسه تحقیقات ثبت و کنترل گواهی بذر و نهال اقدام و آزمایشات لازم را بگذرانند.
واردکنندگان و صادرکنندگان بذر چه مراحلی را برای دریافت گواهی از مؤسسه تحقیقات ثبت و کنترل گواهی بذر و نهال طی می کنند؟
صادرکنندگان و واردکنندگان این نهاده، در ابتدا درخواست خود را به پیوست اطلاعات مربوط به نوع بذر و مقدار آن به مؤسسه ارائه می دهند تا مؤسسه پس از تطبیق و تشخیص تجاری یا غیرتجاری بودن و تأیید مطابقت کیفیت و سلامت آن با استانداردهای ملی ( شامل حداقل شاخص‌های فنی قابل قبول بذر در محصولات مختلف که براساس قوانین و مقررات تعیین شده) نسبت به صدور گواهی‌های مربوط اقدام نماید. همچنین واردکنندگان موظفند از فروشندگان خارجی تعهدات لازم را در زمینه اصالت ژنتیکی بذر اخذ نمایند تا در صورت عدم تطبیق، امکان جبران خسارات واردشده توسط فروشندگان یادشده وجود داشته باشد.
برخی از این کشورها تمایل به سرمایه گذاری و تولید بذر در داخل ایران دارند، چه قوانین و مقرراتی برای آنان در نظر گرفته شده است؟
در قوانین و مقررات تعیین شده برای شرایط تولید بذر و نهال متقاضیان تولید بذر، باید شخصاً واجد شرایط حرفه‌ای تعیین شده توسط مؤسسه باشند و یا نسبت به معرفی مسؤول فنی واجد شرایط اقدام کنند. همچنین تولیدکننده بذر موظف است شماره مجوز تولید و نشانه مؤسسه را بر روی شناسه درج کند و مسؤولیت صحت کلیه اطلاعات درج شده بر روی شناسه بر عهده تولیدکننده است. بر اساس این قانون تولیدکننده موظف است دستورالعمل‌های مؤسسه تحقیقات ثبت و کنترل گواهی بذر و نهال رعایت و امکان نمونه‌برداری از بذر تولیدی و شرایط لازم را جهت انجام بازرسی‌های ادواری و موردی نمایندگان مؤسسه از واحدهای خود را فراهم کنند. ضمن اینکه ضوابط و روش‌های مربوط به تعیین خصوصیات کیفیت و سلامت بذر و اصالت ژنتیکی بذرهای گواهی شده باید مطابق با مقررات پذیرفته شده سازمان‌های تخصصی بین‌المللی یا استاندارد ملی از جمله اتحادیه بین‌المللی تجزیه بذر باشد تا در نهایت مجوزهای تولید بذر حسب نوع محصول برای مدت یک تا سه سال زراعی صادر شود و در سال های بعد در صورت حصول اطمینان از مطابقت کیفیت و سلامت بذر با استانداردهای ملی در بازدید مستمر موسسه، مجوزهای صادرشده را برای مدت مشابه تمدید گردد.
قوانینی که ذکر کردید بیشتر مربوط متقاضیان تولید بذر در کشور بود، این قانون چه وظایفی را در زمینه تولید بذر برای موسسه در نظر گرفته است؟
در آیین‌نامه اجرایی قانون ثبت ارقام گیاهی و کنترل و گواهی بذر و نهال، مؤسسه تحقیقات ثبت و کنترل گواهی بذر و نهال موظف است خلوص ژنتیکی و فیزیکی بذر تولیدی را با انجام آزمایش‌های کنترل کیفی تعیین کرده و گواهی‌های لازم را برای نصب و حک شناسه صادر کند. همچنین نظارت بر مواردی از قبیل تأسیسات و تجهیزات، وسایل، ادوات و دستگاه‌ها، مواد گیاهی، اراضی، فعالیت‌های مرتبط با تولید بذر و بررسی گزارش‌ها، بر عهده نمایندگان مؤسسه است که در نهایت منجرب به صدور اجازه‌نامه تولید بذر توسط مؤسسه و طبق مقررات این آیین‌نامه می شود.
چه اراضی و مناطقی را به کشورهای که تمایل به سرمایه گذاری در تولید بذر دارند، پیشنهاد می شود؟
مناطقی که از نظر اقلیم، خاک، عدم وجود آفات و بیماری‌ها و سایر شرایط با توجه به نوع برنامه تولید بذرمناسب و مورد تأیید مؤسسه باشند. ضمن اینکه عدم وجود آفات و بیماری‌های قرنطینه‌ای آن براساس نظر سازمان حفظ نباتات احراز شده باشد.
و به عنوان پرسش آخر؛ شما خرید بذر کدام کشورها را به کشاورزان توصیه می کنید و آیا بر اساس برخی ادعاها بذرهای کشورهای اروپایی وامریکایی از کیفیت بالاتری نسبت به بذر کشورهای آسیای یا خاورمیانه برخوردار هستند؟
این حرف کاملا نادرستی است که کیفیت یک بذر را نام کشور تولیدکننده تعیین می کند. کیفیت بذرها درجه بندی شده است و حتی کشورهای اروپایی و امریکایی پیشرو نیز در برخی موارد بذرهای تولید می کنند که کیفیت پایینی دارند و از حداقل استانداردها تولید برخوردارند . بهتر است کشاورزان در انتخاب بذر به جای توجه به نام کشور به درجه بندی و گواهی های درجه شده بر روی بسته ها توجه کنند.
طبق ماده ۱۶ آیین‌نامه اجرایی قانون ثبت ارقام گیاهی و کنترل و گواهی بذر و نهالمسؤولیت رعایت شرایط نگهداری و اصول فنی مرتبط با کشت بذر صرفاً بر عهده کشاورزان است؛ به عبارت دیگر در این زمینه مسئولیتی متوجه موسسه نیست و این کشاورزان هستند که باید در انتخاب بذر از درج گواهی های بین المللی و داخلی بر بسته بذری که خریداری می کنند اطمینان حاصل نمایند و در نگهداری آن ها به توصیه کارشناسان توجه داشته باشند.

خبرگزاری ایانا – 96/3/7