سندرم کبد چرب در گاو

گاوهای شیری در 2 هفته پس از زایمان، بیشترمستعد به این بیماری هستند .

---

سندرم کبد چرب در گاو
این بیماری را سندرم گاوهای چاق یا توکسمی نیز میگویند . (Pregnancy Toxemia) آبستنی گاوهای شیری در 2 هفته پس از زایمان، بیشترمستعد به این بیماری هستند . البته گاهاً در 2 هفته آخر از آبستنی هم دیده میشود.
یکسری اعمال مدی ریتی، دام را مستعد به بروز این بیماری میکند:
 وقتی گاوها در شرایط غیر معمول در دوره خشکی مورد تغذیه افراطی بمدت طولانی قرار گیرند، افزایش وزن پیدا کرده و چاق خواهند شد.
 تغذیه بیش از نیاز گاوهای شیری با موادکنستانتره همراه با سیلوی ذرت و یونجه خشک مر غوب (دراواخر دوره شیردهی و دروه خشکی )، زمینه ساز بروزاین سندرم می باشد.
 افزایش وزن گاو آبستن به هیچ وجه شرایط مناسبی برای زایمان حیوان نمیباشد.
مهمترین نشانی ازدیاد چربی در این دسته از گاوان ، جمع شدن چربی در محوطه های بدن و در پی آن امتناع حیوان از تغذیه است.
- در گاو شیری معمولاً بروز این سندرم، همراه با افزایش وقوع بیماریهای نظیر تب شیر، کتوز، جفت در گله میشود. Calving Interval ماندگی، افزایبش - در گاوداریها 15 % از گاوها به علت فرم خفیف و 40  35 % به علت فرم شدید این بیماری از گله حذف می شوند.
پاتوژنز:
در حالت طبیعی، دو هفته قبل از زایمان، میزان چربی در کبد شروع به بالا رفتن می کند و در زمان 1هفته پس از زایمان، میزان چربی در کبد 20 % افزایشپیدا می آند و در طول 26 هفته پس از آن چربی به کمتراز 5% در کبد میرسد.
موقعی که دام با کمبود انرژی ر وبرو می شود، چربی ها خصوصاً از ذخایر پوستی آزاد می شوند و متابولیزه -
شده و به اسیدهای چرب و گلیسرول (درکبد ) تبدیل می شوند.در کبد تبدیل به (EFA) این اسیدهای چرب آزاد تریگلیسرید میشوند.
زمانی که سندرم کبد چرب اتفاق می افتد ، میزان تری گلیسریدها در خون افزایش پیدا کند.
نفوذ چربی به هپاتوسیت ها کارآیی کبد را مختل می کنند و در نتیجه حیوان دچار هیپوگلیسمی و کتوز می شود.
بنظر می رسد نفوذ چربی به بافتهای عضلانی مخطط،باعث زمینگیر شدن دام میگردد.
علائم بالینی:
در اغلب موارد این عارضه در گاوهای شیری،متعاقب موقعیتهایی که باعث کم اشتهایی حیوان می شود، اتفاق می افتد مانند تب شیر ، جابجائی شیردان ،سخت زایی و جفت ماندگی .
معمولاً بیماری پاسخ مناسبی به درمان نمی دهد ودام زمینگیر می شود و علائم بالینی کتوز را از خودنشان میدهد و در مدت 7  10 روز تلف میشود.
تعداد ضربان قلب و دمای بدن طبیعی است و گاهی علائم عصبی مثل بالا گرفتن سر و لرزش عضلانی را از خودنشان میدهد و در ﻧﻬایت به اغماء رفته و تلف میشود.
اگر بیماری قبل از زایمان ظاهر شود، حیوان میل به حمله دارد و بیقرار و تحریک پذیر است.
دام دچار عدم تعادل می باشد و به سختی از زمین بلند می شود ، براحتی زمین می خورد و مدفوعش کم وخشک است. همچنین تنفس حیوان سریع و صدادار است.
در انتهای بیماری حیوان دچار اسهال زرد رنگ و متعفن میشود.
درمان:
بیماران مبتلا به این سندرم، واکنش منا سبی به(Guard). درمان نشان نمیدهند از اینرو به درمان علائمی باید پرداخته شود .
سندرم تب شیر بوسیله کلسیم و بیماری کتوز بوسیله دکستروز درمان می شوند . آنتی بیوتیک باید مرتباً به منظور جلوگیری از هر نوع عفونتی تجویز گردند.
در فرم شدید این بیماری توصیه شده است از و کبالت بصورت B کورتونها، سرم های قندی، ویتامین 12تزریقی و خوراکی استفاده شود.
کورتون ← حداقل 2 روز ( دوز اول سه برابر دوز 30 و دوز دوم بفاصله 48 ساعت بعد به cc عادی یعنی ( 10cc میزان سرم قندی← حداقل 5 لیتر (سه روز متوالی)20  15 (تا سه روز) cc روزی ←     ویتامین ب 12 25 بصورت خوراکی (در یک وعده) cc ← کبالت دانه های غلات و سیلو باید از جیره حذف شوند (چون انرژی بالائی دارند ) و بجای آﻧﻬا از علف مرتع در تغذیه استفاده شود.
استفاده از کولین کلراید یا متیونین بطور خوراکی، موجب به حرکت در آوردن چربی در کبد می گردد. البته این مواد ممکن است در شکمبه خواص خودرا از دست داده و بی اثر شوند . نیاسین و انسولین ممکن است اثرات بهتری داشته باشند.
پیشگیری:
پیشگیری از این بیماری خیلی آسان تر از درمان آن است.باید از چاق شدن بیش از حد گاوهای شیری در اواخر دوره شیردهی و خشکی اجتناب کرد و سعی نمود که فاصله بین دو زایش را در حد 12  13 ماه نگاه داشت.
باید در جیره غذایی گاوهای پرتولید بمیزان کافی انرژی در نظر گرفته شود . و در طول دوره حاملگی تا گاوها را بصورت Body Ccondition Score ، زایمان استاندارد (با تقسیم بهاربندها به کم و پرتولید وآﻧﻬا ، B.C.S با توجه به ماه آبستنی و میزان شیر وگاوها را بین این قسمتها، متناوباً جایگزین کنیم (رعایت کرد.
همچنین نباید اجازه داد که وزن بدن گاوها یکباره کم شود.