کود گوگرد و مروری بر تاثیر آن بر خاک

اهمیت گوگرد برای گیاهان
گوگرد (S) یک ماده مغذی ضروری برای همه گیاهان و محصولات زراعی است که برای رشد بهینه آنها بسیار حیاتی میباشد. این عنصر به عنوان سومین ماده مغذی محدود در خاک برای تولید غلات، دانههای روغنی و علوفه زراعی شناخته میشود. گیاهان گوگرد را به صورت سولفات (SO4-S) جذب میکنند که مانند نیترات (NO3-N) در خاک بسیار متحرک بوده و در شرایط مرطوب خاک، به ویژه در خاکهای شنی، مستعد شستشو است.
به طور طبیعی، گوگرد در خاک تولید میشود، اما سرعت تولید آن بسیار پایین است. به همین دلیل، در کشاورزی مدرن، برای افزایش حاصلخیزی و مرغوبیت خاک، استفاده از کود گوگرد ضروری است.
شیوههای نادرست آبیاری مانند آبیاری غرقابی نیز میتواند میزان گوگرد قابل دسترس برای ریشه گیاهان را کاهش دهد.
انواع کود گوگرد
مقدار گوگرد موجود در کودهای تولیدی، به صورت درصد عنصر گوگرد (S) بر روی بستهبندی ذکر میشود. برای تجویز در مزرعه، با توجه به pH خاک، کود گوگرد مناسب انتخاب میشود.
در خاکهای اسیدی، میتوان از سولفات کلسیم (جیپس) به عنوان منبع گوگرد استفاده کرد. این ترکیب حاوی 22 درصد کلسیم و 18 درصد گوگرد است و علاوه بر تامین گوگرد و کلسیم، pH خاک را نیز افزایش میدهد. گوگرد موجود در سولفات آمونیوم 24 درصد است، اما برای خاکهای اسیدی مناسب نیست زیرا خاک را کمی اسیدیتر میکند. در این خاکها، میتوان از پودر گوگرد استفاده کرد.
کود مایع گوگردی به راحتی در آب حل شده و در هنگام آبیاری قابل استفاده است. نوع پودری این کود نیز در زمانهای لازم بر روی برگ درختان پاشیده میشود تا گیاهان بتوانند مواد مغذی را جذب کنند و آفات را تا حد زیادی دفع نمایند.
سرعت اکسیداسیون کود گوگرد به توزیع یکنواخت آن در خاک و ریزتر بودن ذرات عنصر گوگرد بستگی دارد. اکسیداسیون عنصر گوگرد باعث اسیدی شدن خاک میشود، به همین دلیل از آن در اصلاح خاکهای قلیایی استفاده میشود. گوگرد در حرارت و رطوبت مناسب، حدود 3 تا 4 هفته طول میکشد تا اکسیده شود. برخی از انواع کود گوگرد مانند پلی سولفیدها و SO2 در آب آبیاری حل و به خاک اضافه میشوند.
علائم کمبود گوگرد
گوگرد برای اجزای ساختاری و آنزیمی در گیاهان ضروری است و یکی از عناصر اصلی برخی اسیدهای آمینه ضروری میباشد که برای سنتز پروتئین مورد نیاز است. سنتز کلروفیل نیز به گوگرد نیاز دارد. گوگرد به راحتی در گیاهان قابل انتقال نیست، بنابراین همه گیاهان نیاز به تأمین مداوم گوگرد از زمان جوانه زدن تا رسیدن محصول دارند.
علائم کمبود گوگرد در محصولات مختلف متفاوت است. به عنوان مثال، در کلزا، علائم کمبود ممکن است در مرحله یک برگی شروع شود و جدیدترین برگها به رنگ سبز زرد با رگبرگهای تیره درآیند. همچنین، برگها ممکن است به صورت فنجانی شکل ظاهر شوند و بعداً حاشیه آنها قرمز شود.
برای غلات و علوفهها، زرد شدن برگهای گیاهان تازه رشد کرده نشانگر کمبود گوگرد است. بسته به میزان کمبود، برگها ممکن است سایهای از سبز روشن تا کاملاً زرد داشته باشند. زرد شدن به دلیل عدم تحرک گوگرد (S) در گیاه ایجاد میشود. برگهای تازه ظهور نمیتوانند گوگرد را از برگهای قدیمیتر بگیرند. این وضعیت برخلاف علائم کمبود نیتروژن است که در آن برگهای قدیمی در ابتدا زرد میشوند زیرا نیتروژن برای حمایت از رشد برگهای جدید در گیاه جابجا میشود.
دیگر علائم کمبود گوگرد عبارتند از: رشد کمتر بافت برگهای گیاهان جدید و سبز رنگ، شاداب ماندن برگهای بزرگ و اولیه درختان، کاهش رشد و بازدهی محصول و میوه، تغییر رنگ برگهای جدید به رنگ سبز زرد یا رنگهای تیره، تغییر شکل برگ گیاهان و قرمز شدن حاشیه آنها با گذشت زمان، و کوچکتر شدن گلها در زمان شکوفه دادن.
مزایای کود گوگرد
کود گوگرد مزایای بسیاری برای درختان و گیاهان دارد، از جمله: انجام بهتر عملیات فتوسنتز، رشد و ثمر دهی عالی، بلوغ زودرس درختان و باردهی به موقع، رشد ساختاری عالی برگ درختان و گیاهان، شادابی درختان و گیاهان در طول فصول مختلف، تغذیه مناسب ریشه، حاصلخیزی خاک، و افزایش مرغوبیت خاک در طول استفاده.
روش مصرف کود گوگرد
کودهای گوگرد معمولاً به صورت سولفات محلول یا فرمهای عنصری (S) نسبتاً نامحلول در دسترس هستند. محصولات حاوی سولفات آمونیوم برای رفع کمبود خاک عالی عمل میکنند. از محصولات دیگری مانند سولفات پتاسیم هم میتوان برای رفع کمبود پتاسیم و گوگرد استفاده کرد، اما این کودها معمولاً در دسترس نیستند. کودهای سولفات به شرط وجود رطوبت کافی خاک به سرعت حل میشوند. گیاهان نمیتوانند گوگرد عنصری را جذب کنند، بنابراین این کودها باید ابتدا به سولفات-S تبدیل شوند تا بتوانند جذب گیاه شوند.
اکثر کودهای حاوی گوگرد به طور کلی میتوانند به چهار گروه تقسیم شوند: 1) کودهای حاوی سولفات، 2) کودهای حاوی گوگرد عنصری، 3) کودهای حاوی ترکیبی از سولفات و گوگرد عنصری، و 4) کودهای گوگرد مایع. منابع کودی موجود و در دسترس و پرطرفدار در بازار عبارتند از: سولفات آمونیوم (AS)، سوپر فسفات منفرد (SSP)، سولفات پتاسیم، و سولفات پتاسیم و منیزیم.
با وجود بیش از 20 کود مختلف حاوی گوگرد تجاری، انتخاب بهترین گزینه برای کشاورزان ممکن است دشوار باشد. کشاورزان باید با یک متخصص زراعت صحبت کنند تا بهترین کود مورد نیاز خود را انتخاب کنند.
